7 dingen die je niet wist over Charlie Whiting

Een kleine blik op het leven van de beste man.

Sommige berichten verwacht je, andere totaal niet. Het plotselinge overlijden van een van de meest gerespecteerde figuren in de Formule 1 rekenen we zonder enige twijfel tot de laatste categorie. Charlie Whiting, racedirecteur van de koningsklasse van de autosport, overleed vannacht in zijn slaap aan de gevolgen van een longembolie. In dit artikel nemen we het leven van Whiting, die slechts 66 jaar oud werd, onder de loep.

Hij bracht zijn jeugd door op nog geen twee kilometer afstand van Brands Hatch.
“Location, location, location,” is een uitdrukking die vooral wordt gebruikt om aan te duiden dat de waarde van een huis vooral afhangt van, jawel, de locatie. Een specifieke locatie heeft echter invloed op veel meer dan geld. Het kan mogelijk het verloop van een leven bepalen. In het geval van de in Sevenoaks geboren Charlie Whiting zal locatie ongetwijfeld een rol hebben gespeeld. Whiting, geboren in de zomer van 1952, bracht zijn jeugd door op loopafstand van het circuit van Brands Hatch. De Brit heeft in interviews meermaals laten vallen zijn eerste Grand Prix bij te hebben gewoond in 1964. Charlie baande zich een weg door het bos, kroop onder het hek door en zag zo Jim Clark, Graham Hill en John Surtees een volledig Brits podium maken.

De vonk sprong over dankzij zijn oudere broer, Nick.
Enkele jaren na het zien van zijn allereerste Grand Prix op Brands Hatch, tevens de eerste Formule 1-race op het circuit, kwam Charlie wederom in contact met de autosport. Ditmaal op een fysiekere wijze. Na aangestoken te zijn door het bijwonen van een wedstrijd had hij zijn zinnen gezet op een carrière in de autosport. Uitgerekend bij zijn broer, Nick, kreeg de 16-jarige knul de kans zijn geluk te beproeven. In de weekenden was het Nick die ging autocrossen met bolides die hij samen met Charlie in elkaar had gesleuteld. Drie jaar later maakte het stel de overstap naar puur asfalt. De jongere Whiting was werkelijk bezeten van autosport en besloot in die tijd zelfs naar school te gaan om mechanicus te worden, een beslissing waarmee hij zijn moeder absoluut niet blij maakte.

Whiting kreeg net als de illustere Formule 1-kampioen James Hunt zijn eerste kans in de sport bij Hesketh.
In 1976 kregen de gebroeders Whiting het voor elkaar een Formule 1-auto, een Surtees TS16, te prepareren voor oud-Olympisch skiër Divina Galica. De rappe dame kreeg het echter niet voor elkaar te kwalificeren voor de Britse Grand Prix. Een mislukte poging voor Charlie, maar zeker niet voor niets. Voor het seizoen van 1977 kreeg de dan 24-jarige jongeman een baan bij het team van Hesketh. Het team had zijn gloriedagen met James Hunt jammer genoeg achter de rug en was ernstig in de problemen. In 1977 deed de Britse equipe nog regelmatig mee aan wedstrijden, maar succesvol was het allerminst. Het volgende seizoen verliep ronduit dramatisch. In zes wedstrijden kwalificeerde het team slechts eenmaal, en die wedstrijd haalde het de finish uiteraard niet.

Charlie maakte naam bij het team van Brabham, van later Formule 1-kopstuk Bernie Ecclestone.
Waar Hesketh zijn waterloo vond bij de Grand Prix van België van 1978, betekende het ineenstorten van het flamboyante team juist het begin van de carrière van Charlie Whiting. Later dat jaar vond de inmiddels 25-jarige Brit onderdak bij het team van Bernie Ecclestone: Brabham. Hier wist hij zich binnen enkele jaren op te werken van een “simpele” monteur tot hoofdmechanicus. De timing kon niet beter zijn. Precies op dat moment tekende Gordon Murray mogelijk zijn meest creatieve, succesvolle ontwerpen.

Hij was deels verantwoordelijk voor twee van de drie wereldtitels van Nelson Piquet.
Nadat hij in 1979 aan de auto van Niki Lauda en een jaar later aan de bolide van Nelson Piquet had gewerkt, kon hij in 1981 aan de bak als hoofdmechanicus voor de Braziliaan. De samenwerking wierp direct zijn vruchten af. Piquet ging er dat jaar driemaal met de overwinning vandoor en stond nog vier andere keren op het podium. Met één punt voorsprong won Piquet het kampioenschap. Het was zijn eerste. Twee jaar later flikte het stel het kunstje weer. Ditmaal versloeg de heethoofdige Braziliaan Alain Prost in een strijd die wederom in de laatste race werd beslist.

Whiting ging op aandringen van Formule 1-baas Ecclestone werken voor de FIA.
Charlie bleef nog enkele jaren verbonden aan het team van Brabham en samen met Murray en Herbie Blash had hij het enorm naar zijn zin. Echter, ook dit team kwam in een sleur terecht. De rol van Bernie Ecclestone als leider van de Formule 1 werd steeds serieuzer, Gordon Murray maakte in 1986 de overstap naar McLaren en als klap op de vuurpijl kwam Whiting’s coureur, Elio de Angelis, dat seizoen om bij een fatale crash op Paul Ricard.

Niet lang nadat Ecclestone het team verkoopt aan een Zwitserse zakenman, vertrekt Whiting naar de autosportfederatie FIA. Op aandringen van Bernie, die hem vertelt “dat ze daar bij de FIA niet van wanten weten”, neemt Whiting een totaal nieuwe taak op zich: hij wordt “chief scrutineer”, ofwel de persoon die onderzoekt of teams niet valsspelen. Het is hem op het lijf geschreven. Aangezien hij praktisch zijn gehele carrière voor een team werkte dat probeerde gaten in de regels te vinden of deze ongemerkt te breken, was hij de aangewezen persoon anderen van hetzelde te weerhouden. Het was ondankbaar maar essentieel werk.

Hij was meer dan alleen de man die de lichten doofde.
Na bijna tien jaar onderdeel uit te hebben gemaakt van het technische team van de FIA, krijgt Whiting in 1996 de kans om een lang gekoesterde taak te vervullen: het starten van een Grand Prix. Whiting maakt indruk door zijn immer kalme aanpak en het duurt niet lang voordat hij meer op zijn bord krijgt. In 1997 wijst de FIA hem aan als racedirecteur van de Formule 1 en veiligheidsafgevaardigde. Geraakt door het verlies van De Angelis en Ayrton Senna besluit hij met hoofddokter Sid Watkins de sport te veranderen. Onder Whiting worden o.a. hoge cockpitranden, de stevige veiligheidscel van de auto, de welbekende hoofdsteun en vrij recentelijk ook de halo ingevoerd. Daarnaast worden ook de circuits zo veilig mogelijk gemaakt.

Afgezien van bovengenoemde taken was Charlie Whiting hét aanspreekpunt voor teams, coureurs, journalisten en ieder ander persoon dat hem maar nodig had. De beste man maakte in zijn uitzonderlijk drukke leven, luttele minuten voor een kwalificatiesessie, zelfs de tijd om uitgebreid te reageren op een vraag van een parodiërend Twitter-account. In een sport waar de gemoederen regelmatig torenhoog oplopen was hij een baken van rust, dat aan het einde van de dag met het grootste respect werd behandeld. De gebroken reacties van personen die nauw of amper met hem hebben gewerkt spreken boekdelen: zoals Charlie, zo was er geen ander.

R.I.P. Charlie Whiting, 1952 – 2019