Vandaag is het precies 20 jaar geleden dat één van de meest legendarische Formule 1 coureurs ooit het leven liet. Maar hoe gedenk je iemand waar álles al over gezegd en geschreven is? We verzamelden de mooiste quotes van mensen die dicht bij hem stonden.
Mijn vader zette nooit de tv uit tijdens de Formule 1 maar dit keer wel, de Oostenrijkse rookie Roland Ratzenberger was hard gecrasht tijdens de kwalificatie voor de Grand Prix van San Marino en de beelden van de reanimatie waren niet geschikt voor mijn toen 11-jarige ogen waarschijnlijk. Ik weet niet wat meer impact had: het feit dat ik die beelden zag of dat mijn vader het zo erg vond dat hij de tv uitzette. Later die dag vertelde mijn vader me dat Ratzenberger overleden was.
De volgende dag (1 mei 1994) keken we samen naar de race. Toen Senna van de baan klapte schrokken we maar we hadden in eerste instantie niet het idee dat het heel ernstig was. We hadden wel eens hardere klappen gezien en dan liepen de coureurs gewoon weg. Maar Senna bleef doodstil in zijn auto zitten. Dit keer ging de tv niet uit, wat wellicht met de iets subtielere regie te maken heeft gehad maar vooral ook met de impact van het feit dat Ayrton Senna, de kampioen en held van de Formule 1, er ernstig aan toe was en later die avond -om 18:37 om precies te zijn- bleek te zijn overleden. In zijn cockpit werd een Oostenrijkse vlag gevonden.
Over Senna is daarna genoeg gezegd en geschreven, de mooiste quotes komen echter van mensen die dicht bij de Formule 1 coureur stonden. Mensen die hem kenden omdat ze met hem werkten, tegen hem streden op de baan of omdat ze vrienden of familie van Senna waren. We verzamelden een selectie quotes ter nagedachtenis aan zijn leven.
“In a way for me he has always been present. It’s not that I think about him every day, but being Brazilian and living the emotion of being a Brazilian, you live with Ayrton Senna every day.”
– Rubens Barrichello
“Ayrton Senna was an extraordinary racing driver. His skills, craft, subtlety and courage were of such magnitude that he dwarfed his generation of drivers.”
– Ron Dennis
“Ayrton has a small problem. He thinks he can’t kill himself because he believes in God and I think that is very dangerous for the other drivers.”
– Alain Prost, zijn grootste rivaal, in 1989.
“I was proud to compete against him. Professionally, he was the only driver I respected. In Senna’s honour, I will never sit in a Formula One car again.”
– Alain Prost
“The life of Ayrton Senna was an example in dedication and the love of the sports few athletes have had at international level. The world has lost the greatest athlete in the history of motor racing and I have lost a great friend. Grand Prix racing will never be the same without Ayrton.”
– Emerson Fittipaldi
“Last year, when I had my problems, he was one of the main people there supporting me. He was probably the greatest driver of all time. This was not a driver error. There was no weakness in his driving.”
– Michael Andretti
“Ayrton was the best friend I ever had in F1, closer to me than anybody else in the business. During my three years driving with him at McLaren, I came to realize that he was the best, one level higher than the rest of us.”
– Gerhard Berger, teamgenoot van Senna bij McLaren,
“Yes, it does mean a lot to me.”
– Michael Schumacher, tijdens de persconferentie na de race in Italië in 2000, in antwoord op de vraag of het veel voor hem betekent dat hij met zijn overwinning nu evenveel overwinningen (41) heeft behaald als Ayrton Senna. Schumacher breekt vervolgens in tranen uit.
“His loss is impossible to quantify. Everyone who has ever met him, in whatever capacity, feels they have lost something very special.”
– Frank Williams, teambaas van Williams F1
“He was the best driver who ever lived”
– Niki Lauda
“The best driver in Grand Prix racing, the best driver in the world by a long way”
– James Hunt, voormalig Formule 1 coureur en commentator
“No-one has ever been worshipped – ‘worshipped’ is the right word – as much as he was. And he was killed live, in vision, in front of millions of people world wide. Having to commentate on it was an extremely unpleasant experience.”
– Murray Walker, presentator BBC F1
Zwaai zwaai!
“Ik vond, en vind nog steeds, dat Ayrton Senna heel goed kon autorijden.”
– Ridder te Voet
Ik was te jong om me zijn dood goed te herinneren. Laat staan dat ik weet hoe goed hij was. Wel veel docu’s over hem gezien. Staat buiten kijf dat hij een goed mens was. Hart op de juiste plek, en ballen. Mooie combi.
Kan altijd moeilijk plaatsen of hij nu echt zo’n goeie coureur was. Objectiviteit is altijd lastig, als iemand dood is. Er zijn bv ook legendarische anekdotes over Schumi (die ik wel bewust heb meegemaakt/gevolgd). Was Senna dan echt zo goed? Olav Mol twitterde vandaag een filmpje over zijn qually in Monaco, ’88. Was wel verbijsterend goed, wat hij daar neerzette. Maar ik vraag me gewoon af, was hij echt zo goed? Zou hij Hakkinen en Schumacher rond de eeuwwisseling het snot voor de ogen hebben gereden? Bye-bye Vettel? Tuurlijk, allemaal clichés, maar ik vraag me gewoon af of zijn voetstuk komt omdat hij echt zo goed was, of omdat hij in een van de hoogtepunten van z’n carrière is gestorven.
@camber24:Sluit ik mij volledig bij aan. Helaas is dat een vraag waarvan we het antwoord nooit zullen weten! Het was hoe dan ook een verschrikkelijk weekend in Italië waar we 2 grote namen verloren zijn, maar nooit vergeten zijn!.
@biohazardracer: Ratzenberger was geen grote naam, had niks tegen de man maar hij was een onbekend, onbeduidende nieuwe coureur toen hij dode.
@camber24: Persoonlijk denk ik dat het onmogelijk is om een “beste F1 coureur” aan te wijzen, je kan Vettel niet realistisch vergelijken met Senna. Daar in tegen heeft Senna wel een aantal ongeloofelijke dingen voor elkaar gekregen.
Senna was een heel interessante persoonlijkheid, hij was “de emotie” van F1. Maar hij was geen god.
@camber24: bedenk gewoon dit: hij was een van de weinige coureurs die in de full-lock haarspeldbocht van monaco met zijn linkerhand schakelde.
Simply the Best! Quote: R. Dennis. wat een racer wat een tijd, de echte tijd in de F1. Vergeet het maar met Schumacher, Hakinnen etc, etc. deze man was ongehoord abnormaal snel. Zag gisteren nog in de docu hoe Schumacher en Briatore toen al vals speelden. Hij wist het en F. Williams was te bang voor protest ivm politieke represailles.
THE BEST !
Naar mijn mening een vreselijk naar en theatraal mannetje, niet vies van controversiële acties waarbij hij oa Prost in gevaar gebracht heeft. Maar man wat kon hij een potje sturen zeg!
Vreselijk hoe de twee beste coureurs ooit zo zijn geëindigd, Senna verongelukt en Schumacher, die voor mij de onbetwiste nummer 1 is, in coma… Why do these things only happen to the best?!
@str8six:
“Why do these things only happen to the best?!”
Omdat je het niet hoort van mensen die je niet kent, want je kent ze niet…
Shumacher is en blijft een valsspeler, absoluut niet te vergelijken met SENNA.
@Sracerr: Suzuka 1990 vergeten? Waardeloze actie van Senna. Die Senna kon er ook wat van hoor. Schumacher heeft wat dat betreft een hoop overgenomen van zijn voorbeeld.
@terazino:
Ayrton Senna: ”By being a racing driver you are under risk all the time. By being a racing driver means you are racing with other people. And if you no longer go for a gap that exists, you are no longer a racing driver”
@JamesBond007: Dat gat was er niet. Dat had zelfs Maldonado gezien….
@terazino:
Dat was gewoon Prost terugpakken voor de crash en vieze spelletjes een jaar eerder, bij de Casio chicane, ook op Suzuka. Dat kostte Senna de titel. In 1990 werd pole position opeens naar de vuile kant van de baan verplaatst wat Senna een nadeel opleverde. Ziek van de politieke spelletjes van Prost en Balestre besloot Senna ze met gelijke munt terug te betalen. Dit kostte het Prost de titel.
Al was Senna niet trots op zichzelf na afloop.
beste coureur ooit geen discussie mogelijk, won met inferieur materiaal toch meerdere WK’s
Beste AB, ik weet niet wat jullie mogen linken maar EVO heeft de laFerrari gereden, helaas niet Chris Harris
Senna was al voor zijn dood en absolute legende. Niet zoals Vettel gewoon goed/de beste, maar een legende. Dat heeft zijn dood niet groter gemaakt. Als hij niet was overleden was hij waarschijnlijk net zo legendarisch geweest als Pele (en dichterbij Cruyff nu zijn).
Kijk maar naar het filmpje dat bij Schumachers citaat hoort. Dat is ruim 6 jaar later: http://youtu.be/7bXDfWhAUog
Ik weet nog hoe ik aan de grond vastvroor toen ik de sportpagina van de krant zag. En wat later met tranen in mijn ogen naar mijn kamer ben gelopen. Ik had gelukkig zondag niet voor de tv gezeten.
@valetparker: Cruyff is alleen een legende in nederland en zeker niet van de grote als Pele, Maradonna of nu Messi.
Wat Cruijf in NL is, is Eusebio in portugale, George best in de UK, Beckenbaur voor duitsland ect ect maar zeker niet de grote van Pele.
On topic, Senna is alleen maar groter geworden door zijn dood, schummi had hem zoek gereden in de aankomende jaren en hem van zijn troon gestoten, het idee dat Senna al zo groot was tijdens zijn leven lijkt mij niet juist, al is het maar omdat de media aandacht voor de F1 veel groter is geworden en media aandacht in het algemeen. Bovendien zijn sneaky trucjes en de baan afduwen Senna nooit kwalijk genomen en Schummi wel. Senna zal in de top 10 besten ooit staan maar het is ook altijd wat overdreven allemaal. In het pre olaf mol tijdperk had je jaren lang 2 Mclaren’s of 2 Williamsen op kop die 2 ronden voorlagen op de rest van het veld, Senna hoefde alleen de strijd aan met een team maat. Helaas heeft prutser Mol de kijk op F1 vertroebeld met al zijn gelul en geen kennis van de F1 geschiedenis
Bewust het opkomen en sterven meegemaakt (op TV). Waanzinnig goede coureur, hissig mannetje maar niet Perfect.Schat hem op dezelfde hoogte als Prost,Fittipaldi,Lauda, Gilleneuve en Schumacher. Mijn favoriete coureur destijds was Prost met zijn bijnaam de proffesseur.
Mooi die opmerking van Prost, I was proud to compete against him. Professionally, he was the only driver I respected.
Gilles Gilleneuve dan wel he!
@norge: Gilles Villeneuve dan toch wel?
@chipmunk: Natuurlijk.
Soms denk ik weleens voor ik wedstrijd ga spelen aan zijn goede gedreven qoute: “Being second is to be the first of the ones who lose!” :-)
Het uitmelken van Senna’s dood is een marketingtruc. Big business.
A demon at the wheel but an articulate, humble and incredibly generous man outside of the car.
Senna heeft 400 miljoen dollar gedoneerd voor hulp aan arme kinderen in Brazilië. Hij heeft ook veel betekend voor de sport, hij was naast een goede coureur, ook een mechanische geek, zo te zeggen. Geen wonder dat Brazilië een nationale rouwdag heeft aangekondigd op zijn overlijden. Echt een legende, zonde. R.I.P. Senna, R.I.P. Ratzenberger.
20… Mooi getal. Lang ook.
Klaar nou?
@baasbas: Je hebt nog 25,30, 40,50, dus denk het niet.
@norge: Er gaan te weinig coureurs dood. Nou blijven we tot in de eeuwigheid opgescheept met Senna-herdenkingen…
@baasbas: Zo gezien, kan je gaan duimen voor Schumacher…
@norge: Tsja, maar dat is niet tijdens een race dus dat telt helaas niet
Ik zag gisteren weer beelden uit de carrière van Senna. Ik was gelijk weer gegrepen. Het is zo moeilijk te benoemen wat hem uniek maakte maar zijn magie had me gelijk weer te pakken. Wat vast helpt zijn de schitterende bolides, de spectaculaire onboard beelden en die prachtig herkenbare helm.
Ik kan me die race 20 jaar terug zo helder voor de geest halen en wat het met me deed en dat was veel. Senna is terecht een legende en Vettel mag nog niet eens zijn schoenen poetsen.
@Neptukker: Niks tegen Senna en ben zeker geen Vettel-fan… Maar ik kijk graag in perspectief naar dingen…
Senna heeft meer poles gescoord en met een hoger percentage. Ok, maar Vettel rijdt nog dus dat kan nog veranderen. (komisch genoeg heeft Vettel wel het record pole positions in 1 seizoen)
Vettel heeft meer ‘fastest laps’… Senna heeft meer podium finishes. Maar Vettel rijdt nog en hij heeft een hoger percentage podium finishes. Omgerekend naar het huidige puntenstelsel heeft Senna 200 punten meer behaald dan Vettel. Goed, Senna heeft 10 seizoenen gereden, Vettel zit op 7.
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_Formula_One_driver_records
Ga dat eens lezen, zorgt voor een iets genuanceerder beeld
@baasbas: Er is zo´n mooi gezegde ‘Je hebt leugens en je hebt statistieken’. Ruw op de cijfers is er veel te concluderen maar niet alles. Het zijn andere tijden enz, enz. Wat ik legendarisch vind is een Grandprix, ik geloof in 1993 ergens in Europa (Hockenheim?).
McLaren heeft niet de nieuwste Ford Cosworth motoren tot haar beschikking volgens de contracten. Plots wordt er in de pitbox Senna’s motor gestart en er is opeens drukte in de pitsstraat. Ford heeft Senna het nieuwste spul geleverd en de concurrentie met de betere contracten schrikt op.
Senna wist dit op charisma en talent voor elkaar te krijgen. Niemand anders was in staat om met matig materiaal (de McLaren) top te presteren. Het seizoen daarop is hij voor de betere auto naar Williams gegaan. De rest is geschiedenis.
@Neptukker: Ik weet ook dat vergelijken praktisch onmogelijk is, zelfs al zou je 2 rijders in dezelfde auto onder exact dezelfde omstandigheden rondjes laten rijden.
Uiteraard staat het een ieder vrij om fan te zijn van iets of iemand, maar als iemand daarbij feiten negeert of naast zich neer legt om in een droombeeld te blijven geloven.. (waarbij ik niet wil beweren dat jij dat doet) Ik krijg alleen als ik dat zie de neiging om at te nuanceren…
Was Senna een groot rijder? Mee eens. Vettel mag zijn spreekwoordelijke schoenen niet poetsen?? Oneens. Dat is gewoon niet reëel tegenover Vettels prestaties
@baasbas: Ik was natuurlijk erg kort door de bocht. Ik vind Vettel ook één van de betere coureurs van nu en erg succesvol. Mijn favoriet is echter Fernando Alonso en in mijn ogen is hij ook beter dan Vettel. Bij Vettel mis ik een beetje ‘jus’ wat Alonso wel heeft (en Rosberg).
en zijn beste raceronde ooit https://www.youtube.com/watch?v=7pA0mOxxeTA
Voor mij 100+ voor Casper, omdat hij Ratsenberger NIET vergeten is.
Tuurlijk was Senna een hele grote maar Ratsenberger had ook de potentie om groot te worden
En wie herinnert zich hem nog
Verder sterft (letterlijk) het van de gouden doden in de F1
Jo Bonnier
Pedro Rodriguez
Jim Clark
Karel de Beaufort
Misschien wel een idee voor een AB rubriek?
Senna’s finest hour?
Monaco 1983?
In de stromende regen werd de wedstrijd ingekort
Senna woest, want nog een rondje of drie en hij had de leiding genomen.
@desjonnies: Speculatie, is niet zo makkelijk om in te halen daar.
Nooit bewust meegemaakt, ik was pas net mijn luier uit toen hij stierf (ik ben van 1990) maar de beelden en docu’s allemaal gezien. Moeilijke aan het verhaal Is dat alles rondom Senna altij hosanna is. Hij was natuurlijk een groot coureur en een grote persoonlijkheid, maar ik zal nooit in perspectief kunnen zetten hoe goed hij eigenlijk was…
@deladude: Dit vind ik nou echt goed gezegd. +
Dit was de meest zwarte weekend van de formule 1.
Ik heb het gevolgd en gezien, Senna leeft in veel mensen nog steeds voort.
Wat hij voor de F1 heeft gedaan is te veel om op te noemen, vandaar ook de waardering die hij krijgt ( verdient).
@mkportal: Goh, wat dan? De man heeft alleen maar gereden , noem is op wat tie allemaal gedaan heeft?
@norge: FF stukje opgezocht van wikipedia, kun je het zelf nalezen als je daar behoefte aan hebt: “As his profile rose, Senna expressed concern over the widespread poverty in Brazil. After his death it was discovered that he had quietly donated millions of his personal fortune[122] (estimated at around $400 million) to help poor children.[123] Shortly before his death, he created the framework for an organisation dedicated to Brazilian children, which later became the Instituto Ayrton Senna (Ayrton Senna Institute)”
Senna heeft, naast het racen, altijd bekend gestaan om zijn enorme maatschappelijke betrokkenheid en van daaruit enorm veel voor de maatschappij gedaan.
Dus tja… dàt heeft hij dus ‘allemaal’ gedaan.
@bietje: Er werd gezegd dat tie zoveel voor de F1 gedaan had en dat klopt niet.
Dat de beste man zijn fortuin aan goede doelen gegeven heeft is bij mij bekend.
Hij was zeer goed, vaak ook de beste. Auto’s waren anders, je moest nog zelf schakelen. Ik heb ‘m een aantal keren zien en horen rijden. Hij nam bochten anders als zijn collega’s. Waar iedereen zo gelijkmatig mogelijk het gaspedaal beroerde in bochten, was hij constant aan het werk. (Staccato ) Heel apart, maar uiterst effectief. Daarom was hij zo snel in de regen.
Fascinerend om te zien hoe zoals altijd weer de verschillende generaties te herkennen zijn in de reacties. Ja, Schumacher is een briljante coureur en Vettel kreeg z’n overwinningen ook niet bij een pakje boter. Senna was echter bij leven al een legende, waar ook z’n imperfecties en temperament deel van uitmaakten. Iedereen die ‘m toen, in die tijd, zag rijden, weet dat wel, hij maakte in ieder opzicht een verschil. Hoe goed Prost en de anderen in die tijd ook waren. Voor mij was hij gedurende m’n hele jeugd ‘de’ reden waarom de Formule 1 leuk was om naar te kijken. Ik moet nu achteraf zelfs vaststellen dat ik sindsdien volgens mij geen complete race meer heb uitgekeken, mijn idool was er niet meer en de aantrekkingskracht van de races was voor mij weg.
Daarnaast… er is genoeg gezeik in de wereld, dus ik vind het geweldig om dit soort positieve helden op hun voetstuk te blijven zetten.
En alweer 21 jaar geleden.
Waar blijft de tijd?
Zelfs nu, vandaag de dag, valt ’t mij op dat er ook hier in Nederland nog steeds kinderen worden geboren die de naam Senna krijgen…
@postzegel: Tja, er is op het moment van schrijven zelfs een auto naar de beste man vernoemd.
Rest in peace mr Senna