Over de doden niets dan goed, al werd dat slepende ziektebed van Spyker wel wat vervelend. De patient is overleden, tijd om terug te kijken naar de hoogte- en dieptepunten van 15 jaar Spyker.
Toen Spyker nog Spijker was
In 1880 wordt door de gebroeders Hendrik Jan en Jacobus Spijker de firma Spijker opgericht. In eerste instantie richtten zij zich op de productie van koetsen (zoals de welbekende Gouden Koets), later werden die verruild voor ‘moderne’ luxe auto’s. De naam werd toen ook veranderd in het internationaal beter klinkende Spyker. Hoogtepunt is waarschijnlijk de Spyker 60 H.P, de eerste auto met remmen en aandrijving op alle vier de wielen als ook de eerste auto met zescilindermotor. In 1925 werd de productie gestaakt en op 26 mei 1926 is het helemaal over en uit. Ook toen al was Spyker dus heer en meester in het onnodig lang uitstellen van een onafwendbare dood.
Het huidige onlangs ter ziele gegane Spyker Cars heeft feitelijk niks te maken met de oude Spykers, in 1999 is Victor Muller simpelweg zo slim de merknaam en het logo te registeren. Ontwerper Maarten de Bruijn werkt op dat moment al negen jaar in de schuur achter zijn ouderlijk huis aan de Spyker Silvestris, een prototype waar de vormen van de eerste nieuwe Spyker al in zijn te herkennen, maar waarvan het goed is dat het ontwerp niet een-op-een is overgenomen…
Spyker C8
Als het eerste productiemodel van Spyker in 2000 getoond wordt op de autoshow van Birmingham, lijkt het Spyker voor de wind te gaan. De C8 Spyder met 4,2-liter Audi-V8 slaat aan en binnen enkele jaren heeft het merk dealers over de hele wereld. Dat is ook het moment dat Victor Muller meer wil met Spyker, terwijl De Bruijn met het merk enkel exclusieve sportwagens wil blijven maken. Maart 2005 leidt dat na maanden van geruchten dan ook tot een breuk tussen de gewiekste zakenman en de getalenteerde ontwerper. De Bruijn gebruikt zijn 2 miljoen die hij met Spyker heeft verdiend om een bedrijf op te richten dat Speedboten bouwt, niet geheel toevallig onder de naam Silvestris.
Victor Muller wil meer
Krijgen we in de periode De Bruijn vooral variaties op het thema C8 te zien, wanneer hij weg is kan Muller écht los. Augustus 2005 komt Spyker met de C12 LaTurbie, voorzien van een dikke Audi W12 en vermoedelijk het laatste ontwerp van De Bruijn, begin 2006 beleeft de monsterlijke door Michiel van den Brink getekende D12 Peking-to-Paris zijn debuut. Onder de kap dezelfde Audi-twaalfcilinder als in de LaTurbie, maar de sportieve carrosserie heeft plaats gemaakt voor een vierdeurs terreinwagen met suicide doors en ondersteunend steigerwerk in het interieur. Met die terreinwagen blijft Spyker jaren leuren, eerst als D12, later als D8 met een Cadillac CTS-V achtcilindermotor. Tevergeefs, het blijft bij één exemplaar, de als Land Rover Defender verklede mule niet meegerekend. Op dezelfde Geneefse beurs waar de D12 zijn debuut beleeft, staat ook nog de C12 Zagato en ook die wagen blijkt geen lang leven beschoren.
Mislukt Formule 1-avontuur
Een ander debacle, waar we door middelbare mannen in met plakplaatjes behangen McGregor-polo’s nog regelmatig aan worden herinnerd, is het Formule 1-avontuur van Spyker. 28 augustus 2006 bevestigt Spyker dat ze in het seizoen 2007 mee willen strijden om het kampioenschap. Spyker neemt daarvoor de inboedel van Midland F1 Racing over en kan al de laatste races van seizoen 2006 rijden onder de Nederlandse vlag. Met Christian Albers en Adrian Sutil achter het stuur en onder de bezielende leiding van Michiel Mol weet Spyker F1 in 2007 nog geen deuk in een pakje boter te rijden. Na een jaar is het feest weer voorbij en wordt het F1-team weer van de hand gedaan. Hoewel Victor Muller meer voor het team vangt dan wat hij er een jaar eerder voor heeft betaald, loopt het avontuur uit op een financieel debacle. De kleine fabriek heeft zoveel geïnvesteerd dat er onder de streep een verlies overblijft van 36,1 miljoen euro.
Het begin van het einde
In 2007 krijgen we de eerste voortekenen van een financieel in nood verkerend Spyker. In de zomer van dat jaar lekt een fax van carosseriebouwer Karmann uit waaruit blijkt dat Muller de Duitse fabriek nog een half miljoen euro schuldig is. Zoals we Victor kennen, wordt er vrij snel na alle geruchten een persbericht de wereld in geslingerd waarin staat dat er niets aan de hand is, er een betalingsregeling getroffen is en dat de relatie tussen beide partijen uitstekend is. Verder was er in 2007 en 2008 nog wat gedoe met de Autoriteit Financiële Markten, al weet Muller die zaak uiteindelijk tot zijn voordeel te wenden. Nu ja, voordeel… het kost Spyker 800.000 euro en geld groeit op dat moment allesbehalve aan de boom bij de firma Spyker.
Het weerhoud Spyker er niet van in maart 2009 de nieuwe C8 Aileron te introduceren. Het zou de auto moeten worden die de firma er weer bovenop helpt, aldus een immer optimistische Muller. Het mag niet baten, ook in de eerste helft van 2009 schrijft Spyker rode cijfers en dalen de aandelen verder en verder in waarde.
Avontuur in het hoge noorden
“Als het me niet lukt om een kleine autofabriek winstgevend te krijgen, dan probeer ik het toch gewoon met een grote autofabriek?” Zoiets moet Victor Muller gedacht hebben toen hij op 22 november 2009 aan de onderhandelingstafel ging zitten om het eveneens noodlijdende Saab over te nemen. Twee dagen eerder had hij zijn 45 medewerkers nog meegedeeld dat de fabriek in Zeewolde zou sluiten en de productie naar Coventry zou verhuizen. Op 26 januari worden de onderhandelingen met Saab-eigenaar General Motors eindelijk afgerond: Saab is Nederlands! De feeststemming is meer van korte duur. We zullen je alle details besparen (zoek naar Saab + Spyker op deze website en je bent de hele kerstvakantie onder de pannen), maar in december 2011 was het over en uit voor Saab. Toch?
Op sterven na dood
Terwijl onze Victor druk bezig is zijn nieuwe Zweedse speeltje draaiende te houden, wordt Spyker praktisch aan z’n lot overgelaten. De productie was weliswaar naar Engeland verplaatst, maar om van productie te spreken moet je wel auto’s bouwen en dat was nu precies wat er niet gebeurde. Spyker moest worden verkocht en maffiamaatje Vladimir Antonov leek de ideale partner voor Muller. Dat zou een soap worden waar GTST nog een puntje aan kan zuigen.
Begin 2006 zien we de laatste stuiptrekking-op-wielen van Spyker: de B6 Venator, een Lotus Evora in carnavalskostuum. Zelfs een Spyder-versie verschijnt nog ten tonele, maar zelfs met de nodige inventiviteit en Gamma-onderdelen lukt het niet om tot een productieversie te komen.
Einde verhaal voor Spyker
Gisteren bereikte ons het bericht dat Spyker op 15-jarige leeftijd is overleden. Het waren mooie jaren, rumoerige jaren, jaren vol onrust en mooie en minder mooie auto’s. Het waren jaren waarin we een extra redacteur in dienst hadden om alle berichtgeving over het merk te kunnen bijhouden. Spyker, rust zacht.
Stop de persen! Verschillende partijen zouden interesse hebben getoond in Spyker Cars en ook Victor Muller zou een doorstart wel zien zitten. Houdt het dan nooit op? Niet vanzelf…
Meer lezen? Check bijvoorbeeld deze acht Spykers die nooit in productie gingen.
En hoeveel auto’s zijn er nou eigenlijk (afgelopen jaren) gemaakt/verkocht ?
@DDX: Carl Lewis en Jlo hadden er iig een. Ik gok op een een stuk of 20. Of is dat te veel?
@rolov: in 2006 zijn er 80 ongeveer verkocht. 2007 rond de 20. Alles bij elkaar 150 tot 200 in alle jaren
@raym: echt? Dat valt me nog mee.
@rolov: Spyker was ook redelijk in trek bij Amerikaanse rappers die uitgekeken waren op Ferrari’s.
@kickass: wel een goede doelgroep. Die hebben geld. Ik Had geen idee waar ze heen gingen. Af en toe zag je er een of 2 op mobile.de maar verder nauwelijks.
Ik snap nog altijd niet waar het mis is gegaan met die Aileron. Is dat ding ooit daadwerkelijk in de verkoop gegaan, of is het enkel bij wat pre-productie exemplaren gebleven?
@motoragent: Inderdaad, ik heb er op de RAI toen met open mond naar staan kijken. Wat een mooi ding. Met die “remove before flight” stoppen in die airtubes, etc. Snap inderdaad niet waarom dat niet is gaan lopen? Zijn er gewoon geen besteld door miljonairs in de wereld?
@motoragent: volgens mij is ie nooit echt in productie gegaan.
Ondanks het feit dat dit de kroniek van een aangekondigde dood is, zal ik Spyker wel missen: exclusief, excentriek en (vooral vanbinnen) prachtig afgewerkt. Als je bovendien kijkt naar de C8 bovenaan, vind ik het ontwerp zelf mooi ouder worden.
Die C8 serie van Spyker ben ik als Nederlander toch wel trots op hoor. Het is echt een schitterende auto en veel exclusiever dan de zoveelste Ferrari of Porsche. Uiteindelijk denk ik dat de grootheidswaanzin van Muller de doodsteek is geweest voor het merk. Als ze zich puur gericht hadden op 1 of 2 modellen, dan had het waarschijnlijk anders gelopen.
@VantageR: Als er niets uit de fabriek komt, is iets al snel exclusief.
@sydney: Laten we hopen dat de Twentse Vencer Sarthe wel succesvol gaat zijn dan. Net als de Joop uit Lelystad roadstertjes.
@Freewarefreak: Die Vencer kost (nu nog) veel te veel geld, is ook niet een design waar je steil van achteroverslaat en is Nederlands, dus bijvoorbaat al kansloos bij de rijken der aarde.Donkervoort opereert in een heel ander deel van de markt,heeft zich bewezen en is dus geen vergelijk.Ik hoop dat ik het mis heb,maar vrees met grote vrezen.Ik bedoel; wanneer heb jij (behalve een belabberde rijtest) nog iets van Rivale gehoord om maar een ander ambitieus project te noemen?
@sydney: De Vencer Sarthe is toch niet helemaal zo Nederlands als de meeste mensen vermoeden, het is eigenlijk een licht verbouwde kitcar uit de dominicaanse republiek (originele kit, de DDR SP4, was +/- $24000)
http://jalopnik.com/is-the-rezvani-beast-an-elaborate-scam-1574971519
@monk: Dat ‘licht verbouwd’ is toch een aardig understatement. Onderhuids is alles vanaf 0 ontworpen. Ontwerp is inderdaad van dezelfde hand maar wel aardig bijgepunt.
@sydney: Nu is Vencer met Savage vergelijken ook iets onder de noemen ‘appels en peren’. Savage is een beetje uit de hand gelopen studentenproject, terwijl Vencer vanaf de start wist waar ze aan begonnen en dus ook zijn zaakjes goed voor elkaar heeft (realistische plannen, mooi hoofdkantoor met productiehal en dergelijke)
Of dat genoeg is? Geen idee, de tijd zal het leren. Echt onderscheidend is hun Sarthe inderdaad niet.
@motoragent: wat dat betreft lijkt Vencer dus op Spyker, en dat is niet goed..
Zou ook graag een overviewtje willen zien met daadwerkelijke geproduceerde verkoopbare modellen; per model, per jaar.
Verder een mooi stukje en goed geschreven!
Wat volgens mij niet klopt aan het verhaal is dat de Venator geen Lotus was maar een omgebouwde Artega GT. Toch?
@Freewarefreak: die uit 2006 nog niet ;)
Duidelijk stuk, zo zie ik er graag meer :)
Ik kan me het stuk in Autovisie met Maarten de Bruijn nog heel goed herinneren.Ik was/ben onder de indruk van zijn vakmanschap en doorzettingsvermogen maar die Silvertris vond ik stomweg geen mooie auto.De latere Spykers die toch DNA daarvan meedraagt als een van de weinige hier ook niet.Behalve die straat longtail deed het me niets en die D12 Peking-Paris zei meteen al alles.Bij die auto begonnen er al snel vragen te ontstaan wanneer hij nu eindelijk zou komen.En dat is al weer heel lang geleden.Nietemin vindt ik het sneu voor de medewerkers,leveranciers en Maarten de Bruijn.Want die zijn allemaal een kunstje geflikt.
@sydney: ik ook. Dat hij die panelen met de hand klopte en audi motoren gebruikte omdat zijn familie audi fan is.
Ach het is jammer maar zelden zoveel bluf gezien in 15 jaar. Maar je moet wel auto’s bouwen. Hoop vooral dat Saab weer terugkeert. Venator is trouwens gebaseerd op de Artega GT niet de Evora.
Heerlijk artikel, leuk geschreven! Heb het met veel plezier gelezen.
@diehard: Daar doen we het voor, tot uw dienst ;)
Mooi verhaal goed geschreven! Jammer dat die venator niet kwam ik vond hem er desondanks goed uit zien!
Vind het best wel spijtig, want ik vond het op zich wel mooie wagens..
Vooral hun laatste model was een schoonheid, de R.I.P.
Net op het nieuws de mededeling dat de curator “schat” dat er het afgelopen jaar 3 exemplaren gebouwd zijn….. 3 exemplaren, die kun je gewoon tellen, hoef je niet te schatten lijkt mij…. dat je 3333 stuks schat daar is wat voor te zeggen, maar 3??? Meneer de curator, misschien is een bijspijker (whats in a name) cursus rekenen op groep 4 niveau nodig??
F1 avontuur,saab debacle en in mindere maten de mislukte ontwerpen van de D12 en de zagato hebben spyker de das omgedaan.
Ik denk als Spyker zich was blijven focussen op 1 model dan of de C8 Aileron dan was het denk ik wel beter gegaan.
Ik vermoed wel dat er een partij is die interesse heeft om spyker nieuw leven in te blazen.
ze zouden zich dan echt hooguit op 1 of 2 betaalbare sportwagens moeten focussen.
@mellie: Nouja, mislukte ontwerp van de D12. Qua orders ging het goed, totdat een wulpse secretaresse de postvakjes van ‘orders’ en ‘vernietigen’ door elkaar haalde en alle 114 orders door de papiershredder haalde…
http://www.autoblog.nl/archive/2006/03/24/al_114_orders_voor_spyker_d12_
Waar is het mis gegaan? Als die auto’s gewoon waren gebouwd was er niets aan de hand geweest.
Zonde. Dit zijn toch prachtige auto’s! ! Ik heb het geld niet maar kocht dit toch eerder dan een dikke Duitser of Italiaan. Misschien wel goede investering om nu spijker auto’s te kopen en weg te zetten. Weet alleen niet of ik oud genoeg word om te zien of het idd goede investering was.
De hoogtepunten van Spyker vind je voornamelijk in het Louwman Museum, fraaie stukken historie waar het geklooi van de laatste jaren gelukkig weinig afbreuk aan doet.
Finally R.I.P Spyker. May judgement serve you and burn VM.
Spyker had zich alleen nooit op de F1 en Saab willen richten.
Nu maar hopen dat t toch nog overgenomen word, alleen dan zonder dhr Muller, want de laatste ontwerpen (C8 Aileron en B6) waren schitterend.
Jammer dat het Spyker verhaal (voorlopig) ten einde is. Persoonlijk denk ik dat ze te veel hebben ingespeeld op uiterlijke schijn van de auto’s. Vermoed dat de meeste auto liefhebbers het toch een behoorlijk gemis vinden dat er een rs4 blok in verstopt zit, een blok dat ook in tal van andere auto’s te vinden is.
Spykers uitgangspunt dat hun kopers mensen zijn die al een Ferrari, Porsche en Lambo hebben vind ik te gek voor woorden. De auto die je bouwt moet een absolute droomauto zijn. Ze zeiden in feite, we willen niet de meest begeerlijke auto bouwen, we willen de nummer 5 of 7 zijn.
Dit alles ten spijt, door dit faillissement komt de C12 LaTurbie waarschijnlijk wel binnenkort te koop. Alleen nog even de jackpot winnen en dan kan ik mijn droomauto kopen.
Een minuut stilte voor de C12 La Turbie.
De mooiste Spyker ooit.
Jammer. Nooit zal je iets tegenkomen dat er spannender uitziet dan de C8. Werkelijk een prachtige auto.
En het begon toch niet zo gek, met een mooie reportage over de C8 bij Top Gear: http://youtu.be/uzwXmPuSFNc
De eerste Spykers zie ik over een tijdje nog wel appreciating classics worden voor mensen die er collecties (je weet wel van die semi-musea to impress friends and relatives) op na houden, m.a.w. er zal meer voor worden betaald dan ze nu effekens waard zijn.
En toch… zonder het F1 avontuur, de Saab overname en met wat meer concentratie op Spyker zelf en met het tegenwicht van een man die daadwerkelijk Muller tegengas had kunnen geven (had Hugenholtz dat niet moeten doen?), zou Spyker misschien nu als een luxe Donkervoort in de vaart der high-end cars zijn opgenomen…
Faillissement toch weer uitgesteld!
jammer dit
[IMG]https://img.techpowerup.org/191218/vystrizek733-2617d750e1.jpg[/IMG]