Ze zijn zijn net even wat vlotter dan een stationwagon, maar minder saai dan een sedan. De gaafste snelle liftbacks hebben wij op een rij gezet.
Natuurijk: supercars vinden we allemaal het coolst. Ze zijn laag en breed, voorzien van enorme motoren en bizarre koetswerken. Maar het zijn een beetje poster-auto’s. Museumstukken. Verzamelobjecten. Dat wat ze kunnen, wordt bijna nooit getoetst. Vergeeft u ons de platte vergelijking, maar het is een beetje als een enorm geslachtsdeel. Het klinkt indrukwekkend, maar je kan er uiteindelijk niet zo heel erg veel mee.
Dat is zo cool aan een sportsedan. Die zijn veel praktischer. Natuurlijk, de meesten zijn minder snel dan een supercar. De gemiddelde sport sedan is meer dan een praktisch alternatief voor een sportauto. Dan hebben we nog als praktisch alternatief de snelle stationwagon. Met name hier in Nederland en Duitsland erg populair. Tussen die twee is er nóg een vorm, die bijna nooit belicht wordt: de snelle liftback! Jazeker, ook daar waren enorm veel coole varianten van.
Een liftback is in feite een hatchback: vijf deuren die toegang geven tot de cabine, scharnierpunt aan de bovenkant van de C-stijl. Een groot verschil is dat de liftback vaak een veel langere overhang aan de achterkant heeft en een lang, aflopende daklijn. Dit geeft de auto een sportiever uiterlijk én meer praktische eigenschappen, zonder dat je meteen met een stationwagon hoeft rond te zeulen.
Twee weken geleden behandelden we de Saab 9000 tijdens de wekelijkse AB-special. De 9000 CSE Aero geldt als een van de coolste snelle liftbacks die ooit gemaakt is. Sowieso is Saab wel een merk dat goed is in dat type auto. We nemen nu de 9 coolste voorbeelden met je door. Uiteraard is dit slechts een greep uit de enorme shortlist. Bij groot succes kunnen we een deel II maken:
Rover Vitesse (SD1)
1982
We beginnen meteen met een ware klassieker als het gaat om snelle liftbacks. De Rover is misschien wel de grondlegger van dit genre. De SD1 is een beetje een vergeten klassieker op dit moment. Volkomen onterecht, want voor lange tijd was het dé auto voor de hardwerkende Engelsman. De SD1 was een zeer representatieve zakenauto, een veelzijdige familieauto, een praktische boodschappenauto en als Vitesse ook nog eens sportieve auto. De Rover Vitesse was de meest sportieve SD1 V8. De 3.9 liter V8 was goed voor 190 pk, wat overigens relatief eenvoudig te kietelen was naar meer vermogen middels ouderwetse tuning, zoals ‘wildere’ nokkenassen.
Renault Safrane Baccara Biturbo
1993
Veel gaver dan dit wordt het eigenlijk niet. Denk je eens in dat een Opel-tuner en een BMW tuner gaan werken aan een ultrasnelle Talisman. Precies. De Safrana Biturbo had een V6 motor, die voor de gelegenheid was getuned door Hartge. Dankzij twee turbo’s en wat ander werk haalden de Duitsers er met gemak 262 pk uit (280 pk zelfs voor de Laguna Biturbo). In de Safrane werd de motor gekoppeld aan het Quadra-vierwielaandrijvingsysteem van Renault. Naar hedendaagse maatstaven is de Safrane Biturbo niet de snelste (7,2 naar de 100 km/u, begrensd op 250 km/u), maar man, wat een gaaf project. Maak overigens niet de fout door de hoofdprijs te betalen voor een ‘Baccara’, want dat is een gewone V6. Daarnaast was er ook nog eens een RXE Biturbo, dan had je wel 262 pk, maar velours bekleding!
Audi S5 Sportback
2010
De sportieve en snelle liftbacks hebben met deze Audi hun rentree gemaakt, gelukkig. De Audi A5 Sportback was eigenlijk een no-brainer: goedkoper dan een A4 Avant, maar dan met de sportieve lijnen van een A5. Auto’s als de BMW 4 Serie Gran Coupe en Kia Stinger tonen aan dat Audi er niet naast zat. Als S5 werd het recept geperfectioneerd. De 3.0 liter motor met compressor is krachtig onderin (440 Nm) en sterk bovenin (333 pk). Dankzij de supercharger heb je niet de vaak voorkomende seconde aan turbo-lag. Tegelijkertijd heb je een van de fraaiste ontwerpen van Da Silva, een onverstoorbare wegligging en een zeer hoogwaardig interieur.
Saab 9-3 Viggen
2000
Aanvankelijk wilden we de Saab 900 Turbo benoemen. Het is misschien wel het schoolvoorbeeld als het gaat om snelle liftbacks. In principe kan ‘ie er nog bij of vermeld worden in een volgend overzicht. Voor nu geven we de voorkeur aan de Saab 9-3 Viggen. In principe is het een 9-3 met de motor van een 9-5 Aero. Als cabriolet is de auto serieus gevaarlijk met een ruggengraat zwakker dan een Temptation Island– deelnemer. Als coupé mist de 9-3 Viggen serieus scherpte ten opzichte van een BMW. Maar als vijfdeurs liftback is ‘ie briljant. Qua styling wordt dit type overigens ook mooier en mooier. Het maakt ook bijna niet uit wat je rijdt, grote kans dat deze auto sneller is in de tussensprint.
Skoda Octavia RS (5E)
2017
Het is natuurlijk heiligschennis, maar de Skoda Octavia RS is eigenlijk de moderne incarnatie van de Saab 900 Turbo. Een beetje eigenwijs imago, ingetogen uiterlijk, verrassend goede prestaties en een praktisch interieur. Een groot verschil is de techniek: de Saab was heel bijzonder, de Octavia is generiek. Maar het zijn wel goede generieke ingrediënten. Er is namelijk niets mis met 245 pk, een sperdiff en een begrensde top van 250 km/u. De Octavia RS is dik, maar niet opvallend en bovenal verreweg de meest praktisch van al zijn MQB-broeders.
Tesla Model S P85D
2014
Jazeker, ook de Model S hoort in dit rijtje van snelle liftbacks thuis. Alle ogen zijn al geruime tijd gericht op de Model 3, Model Y, Cybertruck, Semi en Roadster, maar in de tussentijd heeft Tesla de Model S beter en beter gemaakt. Toch kijken we voor nu naar een ouder exemplaar. De reden is simpel: het was de eerste écht bizar snelle elektrische auto, die je tegen een redelijke prijs kon kopen en kan gebruiken. Schuin van achter is het nog steeds een plaatje om te zien. Dat niet alleen, de Model S is ook nog eens bijzonder praktisch. Eigenlijk de moderne Saab 9000 Aero, zoals we een tijdje geleden ook al mijmerden.
Opel Vectra GTS OPC
2006
Sommige auto’s kunnen enorm verrassen. Het is maar net hoe je erin stapt. De Opel Vectra OPC is zo’n auto. Ja, wie Jeremy Clarkson heeft zien ondersturen, komt tot de conclusie dat het niets geweest kan zijn. Heeft ook met zijn rechtervoet te maken, als je je rijstijl iets aanpast, kun behoorlijk hoeken met zo’n OPC. In principe is het gewoon een moderne Saab. Sterker nog, in technisch opzicht ís het een Saab (eigenlijk andersom). De GTS is aanzienlijk fraaier dan de wel heel erg bedaagde Vectra in sedan-uitdossing. De 2.8 motor was aanvankelijk goed voor 255 pk, dat werd later 280 pk. De OPC is zeer aerodynamisch, dus ook nog eens heel erg vlot op de Autobahn: deze auto loopt harder dan 250 km/u.
Citroen BX GTI 16v
1987
Oh, buurman: wat een mooie wagen! De Fransen kunnen dit recept op een geheel eigen wijze toepassen. De BX GTI 16v is een van de gaafste en onorthodoxe familieracers die er ooit gebouwd is. Aan de ene kant is het een prettige gezinsauto, maar dankzij het lage gewicht, de potige motor en verrassend goede wegligging kun je er ook nog eens mee spelen. Het is zo bijzonder, want de BX Break diesel of een gewone 14 TGE is alleen comfortabel, deze BX GTI 16v is uiterst vermakelijk. Zeker omdat niemand het verwacht van een BX.
Porsche Panamera GTS (970)
2013
Porsche brengt altijd zo’n enorme variatie aan uitvoeringen van één model. Welke moet je dan eigenlijk hebben van de snelle liftbacks van Porsche? Er zijn er twee van de 970-generatie: de pre-facelift Panamera S (met handbak!) en de post-facelift Panamera GTS. De eerste is de meest overstuurde vierzitter sinds de E39 M5, de tweede is de gaafste allrounder. De 440 pk sterke V8 is geheel atmosferisch en klinkt geweldig. Dankzij de vierwielaandrijving kun je het ook nog eens goed kwijt. Maar het is vooral de stijl van de auto. Alles is perfect in balans. Nu nog een tikkeltje fout, maar dat was een 928 destijds ook. Zo’n Panamera moet nog even rijpen.
https://static.carthrottle.com/workspace/uploads/garage/dsc_6216-539a08f9d9bc7.jpg
Wat is die achterkant van die Panamera GTS op de laatste foto toch lelijk.
Nog meer die bij het zien aan de AMC Pacer moeten denken?
Het zal wel door de kleur komen.
Nee, niet zo’n last van eigenlijk.
Vind ‘m wel fraai. Mooie eigen lijn.
-edit: dank u! Is gefixt!-
De Saab op de header, de 9000. Wat een prachtig ding zo. Mooie kleur, de juiste velgen en de foto is geschoten vanuit de beste hoek. Onwijs cool ding!
@viezefreddyw: ik ga even kijken, thanks!
Gaaf artikel en inderdaad is de liftback ondergewaardeerd.
Ik mis de Citroën XM en de fiat croma
Die zijn nauwelijks sportief te noemen… denk ik.
@tjorque: dat was de safrane biturbo ook niet. De Xm V6.24 van de laatste generatie was voor zn tijd redelijk vlot (197pk is niet overdreven) maar op de snelweg zeer comfortabel aan bovengemiddelde snelheden te rijden
Croma was ok als turbo en als v6 2.5 busso
Fantastische reiswagens die Safrane en de 9000. En beide modellen zijn nog steeds mooi.
Maar die Rover, dat is toch wel mijn absolute favoriet. De eerste keer dat ik dat masterpiece van British Leyland zag was toen de vader van een klasgenootje zijn dochter van school kwam halen.
Wat een fantastische bak was dat. Ik kan hem nog zo uittekenen met de ogen dicht, zoveel indruk maakte die Rover. Stukken moderner om te zien dan alles wat er toen rond reed. Het enige dat er bij in de buurt kwam was, niet geheel toevallig, de CX. Maar die Rover had iets wat de CX niet had… die V8 met een geweldige sound met een rauw randje. Zo mooi. En dan dat waanzinnige interieur, seventies chic op zijn best.
Wat anderen ook beweren, ik geloof nog steeds dat die Rover één van de beste auto’s uit de Britse autogeschiedenis is, misschien zelfs wel de allerbeste.
@moveyourmind: eens. Het design van die Rover is echt geweldig.
dat was dan ook alles, vader van een schoolvriend van mij had vroeger zo’n ding. als die weer eens na lange tijd bij de garage had gestaan en weer thuis kwam werden er weddenschappen afgesloten hoelang het zou gaan duren voor hij weer in de garage stond.
@moveyourmind: mijn vader heeft 2 SD1 gehad. Prachtige auto’s. Zittend op de grote achterbank kijkend naar dat enorme brede futuristische dashboard. Heerlijk.
In 1980 naar Hongarije op vakantie met de bordeauxrode 3500 van der Plas waar toen bijna alleen trabantjes reden was geen succes. In het eerste dorp vond ik het nog cool dat er 100 man naar de auto kwamen kijken. Later veranderde dit in een soort schaamte.
Na een lekke band kostte het 1 week om een band in de juiste maat te vinden. Hierna ging het elektrische raam aan de passagiers deur niet meer dicht. Oostblokoplossing: mechanische eruit, stok eronder geklemd.
Hij ging steeds slechter rijden en leek nog maar op 5 cylinders te lopen. Bij terugkomst waren idd de kleppen verkoold.
Ondanks deze tegenslagen kocht mijn vader een nieuwe waarmee we het jaar erop naar Spanje reden. Tijdens een ritje door de bergen naar Santander was mijn vader wat chagrijnig. Beneden aangekomen reed hij de eerste de beste garage in. Hij was de bergen uitgereden in zijn 1e versnelling omdat de remmen niet werkten…!! Had hij ons niet durven zeggen.
In Nederland aangekomen belde hij de dealer en vertelde die de rover op te komen halen omdat hij er geen meter meer wilde rijden.
Hierna kocht hij een Buick. Nooit problemen gehad totdat mijn moeder na 4 maanden zei dat ze niet meer in die hoerensloep gezien wilde worden. Dat was een probleem wat de Rover niet had!
@moveyourmind: inderdaad de SD1 is een fantastische wagen; ik heb hele goede herinneringen aan mijn Vandenplas, nu ruim 25 jaar geleden.
@moveyourmind: de ouders van een vriendje van me had er 1 vroeger toen ze nog nieuw verkocht werden. Een witte SD1 3500 met honingraat velgen. Ze woonden net wat verder in het dorp dus hij werd soms mer de auto naar school gebracht.
Dus ik ging regelmatig bij hem spelen om mee te kunnen rijden.
Dan had hij ook nog een beeldschone moeder die zwaar geparfumeerd met chique Parijse kleding rondfladderde achter het stuur dus de belevenis van het meerijden was compleet.
Ford Mondeo 2.5T S-Pack. Met de lekkere vijfcilinder van de Focus ST.
https://topgear-nl.cdn.ampproject.org/ii/w1200/s/topgear.nl/app/uploads/image/popup/ford-mondeo-met-s-pack-full-18012012115334-4303.jpg
@bernoulli: idd ook een toppertje qua weggedrag
ik vind een Bmw 4 Gran Coupe toch ook best guitig
@ederooij: als 428i met alle M opties niet de fijnste voor lange afstanden. Als 435i/440i leuk en snel, maar zoals gezegd, het ding mist comfort
Zo’n SD1 V8, die heb ik nog ooit eens eentje gehad. Geen Vitesse, maar wel handgeschakeld. Het leven was er in alle opzichten al bijna helemaal uit. Draak van een ding maar wèl mooi een V8. Sidepipe onder geknutseld en het ding een soort zeemansgraf gegeven op Zandvoort en het paddock, alwaar het differentieel de geest gaf onder de brute mishandeling. O, de lompheid van mijn jongere ik.
Audi RS7 vind ik ook wel erg dik.
Edit: de F36 staat al genoemd bij de S5
Waar blijft die AMG GT73 nou toch? Mijn aanstaande nieuwe favoriet laat op zich wachten :(
Kia stinger 3.3 v6 ?
Audi A/S/RS7?
Ja, zo’n Renault Safrane Baccara Biturbo Quadra is echt een geweldige wagen! Supersnel en retegoeie wegligging en uitermate luxe en comfortabel.
Ik was altijd helemaal ondersteboven van de Rover.
Maar ja, Brits hè! Als je in die tijd een Brit kocht, had je een tweede nodig voor de onderdelen.
Dus tja ….
De Saab 9000 en Renault.
Het mooie van een liftback vind ik dat het bijna zonder uitzondering de mooiste auto’s uit de selectie waren. In de tijd dat het een tussenmodel was (neem de Ford Mondeo of alle Opel Vectra’s) was de sedan net te saai, de stationwagon net te functioneel en de liftback precies goed. Bijzondere gewaarwording, want er is ook een breed scala auto’s die je absoluut niet als liftback moet ontwerpen. De E-Klasse W212 bijvoorbeeld.
Ik zou zelf een eervolle vermelding geven aan de tweede generatie Skoda Superb in 3.6 4×4-trim, sportief is anders en hier vind ik juist de Combi absoluut de mooiere auto. Ik zou hem erbij zetten omdat een liftback al een soort niche-sedan is, en dan was dit een niche-liftback: de klep had twee scharnieren en kon dus als liftback en als sedan behandeld worden. De auto werd er niet mooier op (de Superb III liftback zonder deze ongein is een mooiere auto) maar het past goed bij het merk wat paraplu’s in de deuren en ijskrabbers achter de tankklep stopt.
@willeme: ik zou zeggen, kom maar op met deel 2. Zo staat er in de bovenstaande ‘bloemlezing’ geen enkele Japanner tussen vermeld (denk o.a. aan de Toyota Celica en Corolla) en er kunnen nog wel wat classics aan worden toegevoegd: de Moeder Aller Liftbacks is misschien wel de Renault 16, Maar ook de Citroën CX, Alfa Romeo Alfetta GTV en Opel Monza zouden niet onvermeld mogen blijven.
Mee eens. En dan de Renault 16 TS of TX, want dat waren de ‘sportieve’ of in ieder geval snelle varianten. En luxe. Want rond 1970 werden die wagens al geleverd met elektrische ramen en centrale vergrendeling. De TX met dubbele koplampen, sportwielen en spoiler(tje) en sportstuur was/is echt een hele fijne en voor die tijd snelle auto. En zeer modulair ook nog eens.
De CX en GTV zijn geen liftbacks, want hebben geen grote achterklep. Opel Monza is ook geen liftback, maar een coupé. Wel geweldige auto’s deze drie dat wel!
@henkp1: die CX had bij mijn weten wel een grote achterklep, of was dat enkel de phase II? Ik heb ooit een maat van me geholpen met het uitnemen van de hemelbekleding van zo’n auto en dat ging toch echt via de achterzijde.
Maar goed, ik geef toe, voor sommige merken is de scheiding tussen coupé, liftback of hatchback erg vaag.
Nee, CX heeft nooit een grote achterklep gehad (af fabriek); misschien was het een break/stationcar?
Ik word hier hebberig van
Heerlijk, van die lijstjes dat wanneer ik een Jay Leno-achtige garage zou hebben ik bijna elke auto erin zou mikken. Met alle Saab Aero en Viggen modellen voorop.
Maar waar ligt dan ongeveer de scheiding? Is de 33 bijvoorbeeld een liftback? Alfa noemde het zelf een Berlina maar de grote achterklep en bank plat mogelijkheid schreeuwen hatchback.
Maar er zit toch ook een kontje aan en het raam loopt schuin weg.
Een 33 is idd een liftback, een 33 QV of Q4 zou zeker niet misstaan in dit rijtje!
Een hatchback is overigens een carroserievorm zonder een afzonderlijke kofferruimte (Alfa Romeo 145) terwijl de benaming liftback wordt gebruikt als de auto een afzonderlijke kofferruimte lijkt te hebben, maar toch een 3e/5e deur heeft (Alfa Romeo 146).
Waarom Alfa Romeo de 33 dan toch een Berlina noemt is niet bekend, Misschien omdat ze geen lekker bekkende vertaling konden vinden voor Liftback?
Van dit rijtje zit er maar 1 model tussen die mij een ‘zu haben’ verlangen opwekt, en dat is misschien nog wel de meest doorsnee ook: de Opel Vectra GTS. Vooral het model van vóór de facelift spreekt mij nog steeds heel erg aan, altijd al een fraaie auto gevonden.
Is dit die BX die je met polaroid kon afrekenen? Voor eeuwig verpest….
@kwakmare: yep. Ik zou het overigens niet als ‘verpest’ willen omschrijven. Eerder ‘in het collectieve geheugen gebrand’. Voor veertigplussers dan, hè.
@rrrobert: Mee eens. Hoewel de vader van een van mijn vrienden vroeger zo’n BX had en ik daar zeer van onder de indruk was…..toch gaan de gedachten bij het zien vandaag eerder naar die garage scène!
@kwakmare:
Niet helemaal. Dat was de oudere BX GT. Van voor de facelift, zelfde 1.9 blok, maar met 8 kleppen en dubbele Webers erop.
Na de facelift kwam injectie, heette het ding de GTI en daarvan kwam dan weer een zeer snelle 16V variant als absoluut topmodel van de BX.
@sabrerator: nope ook niet waar. Het was niet de GT. Het was de BX Sport die je kon afrekenen bij Neuteboom met Polaroid. De BX GT was een minder sportief aangekleed model. Eerder een gewone BX met de potente motor van de sport erin. (K ben even aan het twijfelen of de GT iets minder vermogen had dan de Sport. Later kwam de GTi met ook die 1.9 motor. K ga de vermogens even zoeken van de 3 versies.
@saxoke: de BX GT had een 1.9 met 105pk, was altijd een type 1 (oranje kleine knipperlichten en een dashboard met de bekende “satelieten”. Uiterlijk verschilde deze enkel door een “schuimrubberen” achterspoilertje, zo een typisch jaren 80 spoiler. De BX Sport had een 1.9 met 125pk, was ook altijd een type 1, maar deze had sportievere bumperkes en andere sportievere wielkasten. De BX 19GTi had ook een 1905cc blok, met 126pk. Dit was altijd een type 2 met de witte grotere knipperlichten. De GTi had tov de gewonere BXjes een extra lipje onder de voorbumper. De 1.9 motor uit de GT werd ook nog geleverd in de type2. Dat was de BX 19TRS/TRI/TRZ/…. deze was vooral luxe, en helemaal niet sportief uitgedost
Mijn vader had de safrane non turbo baccara v6. Wat en auto! Luchtvering, in hardheid verstelbare schokdempers, electrisch verstelbare achterbank!! En bij het inschakelen van de achteruitversnelling draaide de rechterbuitenspiegel zodanig zodat je zicht had op je velg achteraan voor die niet te beschadigen tegen de stoeprand. Geweldig!
@gtke: *achteruitrijversnelling
Niet mooi wel lekker
peugeot 309 gti 16v
Heerlijke lijst, en hoe ouder hoe beter. Een S5 is natuurlijk fantastisch, maar als je een Safrané Biturbo tegen komt sta je er toch een kwartier omheen te kwijlen!
‘Als cabriolet is de auto serieus gevaarlijk met een ruggengraat zwakker dan een Temptation Island– deelnemer’. Moest wel ff grinniken ?
Heerlijke wagens! De Rover en Saab zijn de absolute helden. Maar ik mis de Citroen CX GTi Turbo 2 en de Rover 827 Vitesse!
@azuli:
De CX is formeel een sedan.
Achterruit gaat niet mee omhoog en de achterbank klapt niet neer.
Jammer dat de BMW 3GT er niet bij staat, nu hij verdwijnt. Lijkt aan alle voorwaarden te voldoen :)
Ik heb ook wel wat met dit genre, hoewel er lange tijd weinig fatsoenlijk aanbod is geweest totdat Audi met de A5 kwam. Zelf heb ik zo’n geweldige BX Sport en 309 GTI 16. Heerlijke auto’s. Een Safrane Baccara Biturbo is toch wel de mooiste in mijn ogen. De Saabs zijn ook erg fijn. De Vectra OPC heb ik wel eens mogen rijden op het Opel testcircuit; beetje onderstuurd, maar heus nog scherp sturend en wat een beest van een motor! Op de kombaan reden we binnen no-time 240. Begin jaren 90 reed mijn vader in een Nissan Primera 5-drs 2.0. Dat was ook een liftback en in mijn ogen mooier dan de sedan of stationwagon. Wij hadden de versie met 125pk, maar hij was er destijds ook als GT met 150pk. Dat was in die periode de benchmark als het aankwam op wegligging van voorwielaangedreven D-segmenters. Hij was ook relatief licht met goed gespatiëerde versnellingen, waardoor je met 150pk echt wel een vlotte auto had. Zeker het vermelden waard in deel 2.