In memoriam: Sir Stirling Moss

De racelegende Stirling Moss is niet meer.

In de autosportwereld zijn er veel helden en iconen. Daarbij zijn er grootheden die de genoemde status overstijgen. Stirling Moss was daar absoluut één van. Vandaag bereikte ons het trieste nieuws dat de sympathieke Brit is overleden.

Racegenen

Stirling Moss werd geboren op 17 september 1929. Zijn vader, Alfred Moss, was een redelijk getalenteerde coureur en deed graag mee aan heuvelklimraces. Ook zijn moeder was een begenadigd coureur. Bijzonder weetje: Alfred Moss deed mee aan de Indy 500 in 1924, vijf jaar voordat Stirling werd geboren. Het hoeft dus geen betoog om te raden waar Moss zijn racegenen vandaan heeft.

Formule 3

Stirling Moss begon dan ook op jonge leeftijd zelf met racen. Al op zijn 19e deed hij mee aan het Britse Formule 3-kampioenschap in 1948 dat hij en passant ook won dat jaar, in een Cooper. Ook in 1949 zegevierde hij met een Cooper. Als Moss niet won, pakte hij vaak wel een podiumplaats. Deze statistieken zouden uiteindelijk zijn legendarische status bevestigen.

Patriot

Dat Stirling Moss niet alles won, had te maken met het feit dat hij nogal patriottisch was ingesteld. Hij verloor liever in een Britse auto, dan dat hij won in een auto uit een ander land. Toevalligerwijs heeft hij zijn meest memorabele prestaties neergezet in auto’s van (voor hem) buitenlandse komaf.

Formule 1

In 1951 begint hij aan zijn Formule 1-carrière. Aanvankelijk wil het niet echt vlotten. In die tijd deed niet elke coureur mee aan elke F1-race en was ook niet elke F1-race goed voor WK-punten. In de eerste paar jaar reed Moss voor Britse teams, zonder succes. In 1954 behaalt Stirling zijn eerste podiumplaats met een Maserati 250F. Zijn roemruchte periode zou een jaar later aanbreken. In 1955 wordt hij tweede in het wereldkampioenschap. Zijn eerste F1-overwinning is de GP van Groot-Brittanië in de Mercedes M196. Niet alleen in 1955, maar ook in 1956, 1957 én 1958 wordt Stirling Moss tweede in het WK. In 1959, 1960 en 1961 wordt de aimabele Brit derde in de F1-eindstand. Daarmee verwerft hij de titel als ‘beste coureur zonder wereldtitel’.

Endurance races

Stirling Moss rijdt overigens niet alleen F1. De seizoenen waren in de jaren ’50 aanzienlijk minder gevuld dan tegenwoordig. Stirling Moss doet ook mee aan prestigieuze evenementen als de 24 uur van Le Mans (winst in 1956) , Rally van Monte Carlo (2e in 1952), 12 uur van Reims (winst in 1953), 12 van uur van Sebring (winst in 1954) en natuurlijk de Mille Miglia.

Mille Miglia in 1955

Dit is misschien wel zijn meest memorabele optreden en de grootste contributie voor de autosport. In 1955 wint Stirling Moss de bijzondere rally tussen Brescia en Rome. Over de afgesloten wegen tussen de twee Italiaanse steden word een afstand van net geen 1.600 kilometer afgelegd, (omgerekend 1.000 mijl, vandaar de naam). Stirling Moss en zijn co-piloot Denis Jenkinson weten de afstand af te leggen in 10 uur, 7 minuten en 48 seconden.

Dat is een gemiddelde snelheid van zo’n 160 km/u. Nogmaals: geen topsnelheid, maar een gemiddelde snelheid. In 1955. Dat was toen ongehoord en ook nu moet je serieus goed kunnen sturen én een zeer snelle auto tot je beschikking hebben. Om aan te geven hoe snel Stirling Moss was: de nummer twee van de 1955 Millie Miglia was meer dan een half uur langzamer. Die nummer twee was overigens geen koekenbakker, maar Juan Manual Fangio in dezelfde Mercedes-Benz 300 SLR (afbeelding onder).

Geboorte pacenotes

Nu moeten we er voor de volledigheid bijzeggen dat het niet alleen door Stirling Moss kwam. Het was pas de vijfde keer dat Moss meedeed, te weinig om de route helemaal uit je hoofd te kennen. In de jaren ’50 was de bijrijder nog vaak een monteur die af en toe de richting aangaf. Voor de Mille Miglia in 1955 hebben Denis Jenkinson en Stiriling Moss maandenlang de route besturdeerd.

Jenkinson gaf niet af en toe de richting aan, maar kon bij elke bocht precies vertellen hoeveel er geremd moest worden, hoe scherp de bocht was, wat de ideale versnelling was en waar je het beste de bocht weer uit kon komen. Ook andere eventuele gevaren stonden erop vermeld. Inderdaad: de pace notes waren geboren. Helemaal nieuw was het idee niet, maar de gedetailleerdheid en de uitvoering was dat wel.

Einde carrière

Aan zijn race-carrière kwam tamelijk abrupt een einde op 23 april 1962. Hij crashte zijn Lotus tijdens een race op Goodwood. Hij overleefde het wonderbaarlijk genoeg. Wel lag hij een maand in een coma. Aanvankelijk wilde Stirling Moss terugkeren naar de racerij. Na zijn revalidatie begon hij weer met testen. Ondanks dat hij maar iets langzamer was dan voorheen, vond Moss het welletjes. Hij vond dat hij niet voldoende in controle was over de auto en meende dat hij zijn oude niveau nooit meer zou halen. Om een idee te krijgen van zijn niveau, van de 529 officiële races waaraan hij deelnam, won hij er 212. En als hij niet won, pakte hij veelal een podiumplaats.

Toerwagens

Helemaal stoppen deed hij overigens niet. Natuurlijk niet. Na een paar jaar begon het toch weer te kriebelen. Wel racete Moss op een minder hoog niveau. In de jaren ’70 deed hij mee aan een paar endurance-races en in de jaren ’80 zelfs enkele toerwagenklasses, waaronder het BSSC met Audi.

In de jaren erna was Stirling Moss zo nu en dan te vinden op auto-evenementen. Geregeld liet de inmiddels oude heer zien het racen nog steeds niet verleerd te zijn. Ook op zijn tachtigste verjaardag, liet hij mooie dingen zien op Goodwood Revival, dat geheel in het teken stond van Moss.

Gezondheid

Aan het einde van 2016 begon de gezondheid van Moss te kwakkelen. Het bleek om een serieuze infectie te gaan. Iets meer dan een jaar later, begin 2018, maakt Stirling Moss bekend dat hij zich terugtrekt en zich op zijn herstel ging richten. Nu, twee jaar later, maakt zijn vrouw bekend dat hij dit weekend is gestorven. Stirling Moss werd 90 jaar.