Deze 21 auto’s staan allemaal op hetzelfde platform

Van muesli-vehikel tot onderzeeër. Van styling-object tot snelste auto ter wereld: de basis is gelijk.

Onlangs werd de Elise in deze special behandeld. Het was voor het Britse sportwagenmerk Lotus een zeer belangrijke auto. De Grote Ommekeer, zo u wilt. De auto was in alles een typische sportwagen zoals Lotus ze lijkt te kunnen bouwen. Geen macho dikdoenerij of pretenties, maar juist een fabelachtige wegligging en briljant stuurgedrag. Dat komt uiteraard door de bouwwijze van de Lotus Elise. Het gewicht van de auto is zo laag mogelijk gehouden.

Mocht je in een nieuwe BMW 318i zitten en denken: dit is kaal. Nee: een Elise is kaal. Maar in een Elise heeft dat juist zijn charmes. De fabriekscode van de Elise is ‘111’. In de basis is dat eigenlijk een aluminium bak waar alle onderdelen zijn aangelijmd. Dat is licht, compact en relatief voordelig. Precies wat Lotus had beoogd met de Elise.

Het platform van de Elise was behoorlijk modulair. Het kon relatief gemakkelijk aangepast worden. Het is dan ook niet vreemd dat veel, voornamelijk startende, autofabrikanten dit platform als basis gebruikten voor hun eigen nieuwe sportwagen. Als je dan toch een kleine, lichtgewicht sportwagen gaat ontwerpen, wordt deze vroeg of laat vergeleken met de Lotus Elise. Waarom dan die auto niet meteen gebruiken als basis? Dat is precies wat veel autofabrikanten in het achterhoofd hadden. Niet alleen externe fabrikanten hadden veel verschillende varianten op dit 111-thema, ook Lotus zelf maakte kwistig gebruik van het chassis. Sterker nog, je kunt het in diverse varianten nog krijgen.

1995: Lotus Elise S1

De basis van hoe een sportwagen hoort te zijn. Aanvankelijk leverbaar met een 118 pk sterke 1.8 Rover K-Series motor, later volgden tal van sterkere varianten. In Nederland kregen we de 111S (145 pk) en 160 Sport (155 pk).

2000: Lotus Elise S2
De Elise moest relatief snel gefacelift worden. Niet omdat de Elise ernstig verouderd was, maar vanwege de verhoogde eisen voor de crashveiligheid. De Elise werd aangepast met geld van GM en tegelijkertijd werd het uiterlijk flink aangepakt. In het begin leverbaar met Rover-motoren, later werden dit units van Toyota.

2010: Lotus Elise S3
In 2010 wordt de Elise andermaal vernieuwd. Wederom is er meer sprake van een grote facelift, dan dat het daadwerkelijk een compleet nieuw model is. Wel wordt de auto op enorm veel punten verbeterd. Qua motoren is er keuze uit diverse aggregaten van -wederom- Toyota.

1999: Lotus Elise 340R
Lotus wilde ook een stukje van de trackday-markt bedienen en dan met name de hardcore fans die voorheen moesten uitwijken naar een Caterham of Westfield. De 340R is nog een tandje extremer dan die auto’s. De auto heeft geen dak en geen deuren. Het was de bedoeling om de pk-gewichtsratio op 340 pk per 1.000 kilogram te krijgen, maar dat lukte niet. De naam sloeg uiteindelijk op het aantal geproduceerde exemplaren. Enkel leverbaar met de 1.8 VHPD motor van Rover met 177 of 190 pk.

1999: Lotus Exige S1
Die motoren waren ook de enige keuze voor de eerste generatie Exige. Een van de gaafste straatracers voor de openbare weg. De Lotus Exige S1 is de meest zeldzame generatie, met slechts 604 gebouwde exemplaren.

2004: Lotus Exige S2
Eigenlijk hetzelfde verhaal als met de Elise S2. De Exige S2 is flink aangepast ten opzichte van de S1, wat is gebleven is het ruige karakter. De Exige S2 is nooit leverbaar geweest met Rover motoren, alleen de sterkere Toyota blokken.

2011: Lotus Exige S3
Vanaf deze generatie neemt de Exige meer afstand van de Elise. De Exige S2 wordt een stukje hoger in de markt geplaatst, niet in het minste door de nieuwe 3.5 liter V6 met compressor die minimaal goed is voor 350 pk. Ook als Roadster verkrijgbaar, evenals talloze speciaaltjes.

2007: Lotus 2-Eleven
Mochten bovenstaande auto’s nog niet hardcore genoeg voor je zijn, dan moet je uitwijken naar de 2-Eleven. Dit is eigenlijk die aluminium ‘bak’, een motor, een stuurwiel en een achterspoiler. De auto is voornamelijk bedoeld als trackday auto, maar er was ook een kit waarmee Lotus hem straatlegaal voor je maakte. Altijd uitgerust met 1.8 van Toyota.

2015: Lotus 3-Eleven
Mocht je een GT3 RS rijden en denken dat dat echt een hardcore circuitwapen is, eh, nee. De Lotus 3-Eleven is dat wel. Het idee is hetzelfde als bij de 2-Eleven, alleen dan even extremer. De motor is de 3.5 uit de Evora, maar dan met een Edelbrock compressor erop geschroefd. Goed voor minimaal 350 pk, maar het 2018 model zit inmiddels al op 430 stuks, terwijl de auto minder dan 900 kg weegt.

2000: Opel Speedster/Vauxhall VX220
Zoals je kon lezen had Lotus niet voldoende geld om de Elise S2 te kunnen ontwikkelen. Tegelijkertijd was GM op zoek naar een leuke imagebuilder voor Opel. GM betaalde voor de ontwikkeling op de voorwaarde dat er ook Opel Speedsters gebouwd gingen worden. De Speedster was uitgerust met een 2.2 Ecotec (147 pk) of een 2.0 Ecotec Turbo (200 pk) van Opel zelf. In Engeland heette de auto VX220 of VX220 Turbo, tevens was er een speciale VXR220.

2007: Lotus Europa
De Speedster was een uitstekende sportauto, maar voor de meeste Opel-klanten net even een bruggetje te ver. Op een gegeven moment konden Opel en Vauxhall ze niet meer aan de straatstenen kwijt, waardoor GM vervroegd uit het programma wilde stappen. Op basis van de Speedster Turbo werd de Europa bedacht. Met zijn leren bekleding en houten afwerking moest dit meer een comfortabele en verfijnde Lotus zijn.

1996: Lotus Elise GT1
Lotus had twee enorm kostbare ontwikkelingen gedaan in de jaren ’90. Eentje was de Elise, maar de kosten om de V8-motor voor de Esprit te ontwikkelen waren zo mogelijk nog hoger. Met de Elise GT1 werden deze twee gecombineerd. Het lichte chassis in combinatie met de krachtige twin turbo V8 zorgde voor angstaanjagende prestaties. De racevariant was overigens een enorme flop.

2009: Melkus RS2000
Nog zo’n onbekend merk, alhoewel de naam ‘Melkus’ bij de oudere lezers een belletje doet rinkelen. Heinz Melkus was een Oost-Duitse coureur die kleine sport- en racewagens bouwde. Met de RS2000 wilde Paulus Melkus het merk weer nieuw leven in blazen met de RS2000, een kleine sportwagen met een Opel of Volkswagen motor. Het avontuur begon in 2009, maar strandde jammerlijk in 2012.

2009: Mastretta MXT

De eerste Mexicaanse sportwagen kennen jullie allemaal van het schitterende filmpje dat Richard Hammond maakte in Top Gear. Een groot verschil met de Elise is dat de motor uit een Ford Focus komt (2.0 Turbo). Ook is het karakter van de Mastretta MXT iets meer gericht op comfort dan pure sportbeleving. Echt een succes was het niet.

2007: Tesla Roadster
Tegenwoordig is Tesla een merk dat grote sedans en crossovers bouwt. Er zijn plannen voor vrachtwagens, middenklassers en een kleine crossover. Daardoor willen we nog wel eens vergeten dat de eerste Tesla een sportwagen was op basis van de Lotus Elise. Sterker nog, de Tesla Roadster werd door Lotus gebouwd.

2008: Detroit Electric SP-01
Albert Lam was geen Elon Musk, zo zou blijken. Lam was een hoge meneer bij Lotus en had het goddelijke idee om een elektrische motor te combineren met een Lotus Elise. Zelfs met een hoop staatssubsidie lukt het ze maar niet om het project van de grond te krijgen, terwijl Elon Musk zijn Tesla Roadster in de ruimte schiet.

Rinspeed sQuba
Rinspeed was een van de meest kleurrijke merken in de automobielwereld. Het is het geesteskind van Frank Rinderknecht. Naast verdienstelijk Porsche-tuner, kwam hij geregeld met een knotsgekke conceptcar op de proppen. Eentje daarvan was de Rinspeed sQuba, een Elise waarmee je zelfs onder water kon varen.

Kode 9

De Kode 9 is het project van Ken Okuyama, beter bekend als de ontwerper van de Ferrari Enzo. Zijn idee was om de Elise iets luxer, meer retro en sneller te maken. Dat is alledrie gelukt, maar het is een beetje onduidelijk of de combinatie geslaagd is. Hopjesvla, rolmops en curryketchup smaken apart prima, maar bij elkaar is het geen succes. Wel 350 pk dankzij een K20A Honda motor met compressor.

2012: PG Elektrus
Nog een bewijs dat zomaar een elektrische Elise geen garantie is voor succes. Wat wel gaaf is aan de PG Elektrus, is het feit dat ze vol voor een agressieve race-auto zijn gegaan. Dus met een hoop koolstofvezel en gemene looks. Het plan was om er 667 te bouwen. We zijn benieuwd waar ze nu staan, nog 666 te gaan waarschijnlijk.

2008: Dodge EV
Tijdens de financiële crisis waren er een paar merken die er ongenadig hard van langskregen, omdat er teveel werd geleund op ouderwetse technieken als bladvering en oude V8’s. Met de EV toonde Dodge aan dat ze ook heel milieubewust kunnen zijn. Het was een bijzonder luie exercitie: gewoon een Lotus Europa met een elektromotor. Dankzij Trump kan Dodge weer lekker ouderwetse auto’s bouwen en was productie van dergelijk model niet nodig.

2010: Hennessey Venom

Eigenlijk heeft Hennessey het idee van de Lotus Elise GT1 uitgevoerd, maar dan succesvol. De Venom GT is een van de meest extreme sportwagens op aarde. De van oorsprong GM V8 is middels twee turbo’s en onnoemelijk veel verstevigingen en aanpassingen getuned naar 1.470 pk, terwijl het gewicht nog relatief laag is.