Dit zijn 9 dikke compacte Toyota’s

Sommige zijn net even wat dikker dan normaal.

Afgelopen week werd de Toyota GR Yaris onthuld. Het klinkt misschien raar, maar misschien is de GR Yaris wel de belangrijkste auto voor de ware petrolhead dit jaar. Nu zullen sommigen zich in een hokje gedrongen voelen om liefde te moeten betuigen voor een Japanse hatchback met een driecilinder.

Nu kan die categorie bijzonder vermakelijk zijn, al dan niet in Kei-car vorm. Ook staat niet het aantal cilinders voor de feestvreugde. Nee, het zijn meerdere facetten die een auto geweldig maken en qua specificaties en hardware lijkt de Toyota GR Yaris alle hokjes aan te vinken.

Dat is niet alleen bijzonder knap in het algemeen, maar ook als je bedenkt dat Toyota ogenschijnlijk niet zoveel ervaring heeft met hot hatches. Althans, dat zou je denken. Daarom nemen we vandaag een kijkje in de stamboom van de Toyota GR Yaris.

Toyota Starlet Turbo-S (EP71) ’86

De eerste twee generaties van de Starlet waren vooral braaf huismoedervervoer. De tweede generatie veranderde daar in principe vrij weinig aan. De Starlet was een stuk hoekiger en stoerder gestileerd dan voorheen, wat uitstekend bij de jaren ’80 paste. De Starlet Turbo-S was de hete hatchback-variant. Onder de kap ligt een 1.3 motor met een low-pressure turbo. Dit 2E-TELU blok was goed voor zo’n 110 pk. Het idee hierachter was dat deze sneller bij de les was en op de openbare weg zorgde voor een vlotter aanvoelende auto. Er zat zelfs een rudimentaire versie van een adaptief onderstel onder, waardoor de ophanging zich kon aanpassen aan het wegdek. In 1986! Er was ook een Turbo-R, wat in essentie dezelfde auto was, maar dan met minder uitrusting.

Toyota Starlet GT-Turbo Limited (EP82) ’92

De Starlet van de vierde generatie (P80) was eveneens een keurige Japanner. Ditmaal met wat rondere vormen, zoals het hoorde in de jaren ’90. In Japan was het topmodel de GT Turbo, de opvolger van de Turbo-S. Ook hier was het TEMS-onderstel aanwezig, het actieve systeem dat debuteerde bij zijn voorganger. De motor is een 1.3 4E-FTE viercilinder. Dankzij de turbo kon de motor 135 pk leveren. Omdat het gewicht erg laag was, vloog je alsnog over het asfalt met deze stadsvlo. De latere GT Turbo Limited kon je zelfs bestellen met een mechanisch sperdifferentieel. 

Toyota Starlet GTSi ’94

Dit model konden we wél krijgen in Nederland. De GTSi was het sportieve topmodel van Europa. In de jaren ’90 waren Japanse hatchbacks briljant. Niet alleen vanwege hun betrouwbaarheid. Ze waren bovengemiddeld vlot. Vergeet niet dat een Corolla 1.6 sneller was dan een Golf GTI 2.0 MkIII. De 1.3 viercilinder in deze Starlet was een overheerlijk naaimachientje dat met graagte toeren maakte. Daarbij werd maximaal een vermogen van 75 pk gerealiseerd. Maar dankzij het lage gewicht (minder dan 800 kg!) Kon je alsnog in 10 tellen naar de 100 km/u snellen. De sportief getinte uitdossing maakte het geheel af.

Toyota Starlet Glanza V (EP91) ’96

Wederom hadden we in Europa geen snelle Starlet. Sterker nog, zelfs de lauwwarme GTSi was niet leverbaar. Enkel en alleen heel verstandige uitvoering met namen als GLi, Xli en GXi. In Japan was daar de Glanza V. De Glanza V modellen waren de opvolgers van de GT Turbo’s en Turbo-S modellen . Wederom lag de 4E-FTE onder de kap. Het turboblokje was goed voor 140 pk, alhoewel daar eenvoudig meer vermogen uit te halen was. Kijk uit dat je niet per ongeluk een Glanza S importeert, dat zijn dezelfde auto’s, maar hebben géén turbomotor. 

Toyota Yaris T-Sport (XP10) ’01

Eindelijk konden we ook een sportieve compacte Toyota verwelkomen. In 2001 kwam namelijk de Yaris T-Sport op de markt. Het was een typisch warme hatchback. Dus niet al te gek qua vermogen en prestaties, maar wel vlot. De 1.5 VVT-i zestienkleps viercilinder was goed voor 105 pk en 145 Nm. Niet overdadig veel, maar de Yaris 1.5 woog slechts iets meer dan 900 kg. Qua uiterlijk was de Yaris T-Sport net even wat sportiever met guitige velgjes en stoere bumpertjes. In het interieur vielen de sportstoelen op. Nog een groot verschil met de gewone Yaris, de T-Sport had echte meters in plaats van een digitaal instrumentarium.

Toyota Yaris T-Sport Turbo (XP10) ’03

Sommige hot hatches vergeten we gewoon terecht, andere onterecht. Kijk, dat je de Daihatsu Sirion SX vergeet, is logisch. Maar de Yaris Turbo was echt een uiterst guitig kleintje. In feite is het een doorontwikkeling van de Yaris TTE (Toyota Team Europe) tuningskit, alhoewel je die ook met mechanische compressor kon bestellen. De 1.5 motor werd voorzien in dit geval voorzien van een turbocompressor, waardoor het vermogen steeg naar 150 pk en 200 Nm, waardoor je in 7,9 seconden al op de 100 km/u zat. In de goede zin des woord voelde deze Yaris ‘getuned’ aan: dus lekker spectaculair. Ook het uiterlijk werd goed aangepakt met een dikke bodykit.

Toyota Yaris T-Sport (XP90) ’07

In 2007 keerde de T-Sport terug. Andermaal was het een beetje een luie exercitie. Niet dat het een slecht autootje was. Integendeel, maar ze hadden er wel iets meer hun best op mogen doen. Nu was het een Yaris met 133 pk sterke Avensis motor en grote wielen, eigenlijk. Betrouwbaar, degelijk en verfijnd. Maar dat het zoveel leuker kon rond deze periode bewezen de Swift Sport, Twingo RS en MINI Cooper. Wel een leuk alternatief als je een betrouwbaar, praktische en vlotte hatchback wenst.

GRMN Vitz Turbo (NCP131) ’13

Nee, niet is niet de Yaris GRMN. Dit is de ‘Vitz’, dus de Japanse Yaris. Eigenlijk is het jammer dat deze nooit naar Nederland is gekomen. Het is een soort GRMN-light. De motor is een 1.5 viercilinder met turbo, goed voor 155 pk en 206 Nm. Het onderstel en de remmen zijn aangepast, evenals fraaie BBS velgen. Schakelen ging altijd via een handgeschakelde vijfbak. Je kon de Vitz GRMN Turbo bestellen in het zwart of wit. Toyota heeft er in totaal 200 van gebouwd. 

Toyota Yaris GRMN (XP130) ’17

Een van de verrassingen van 2017. Niemand had durven voorspellen dat de Yaris met die gekke naam een bijzonder vermakelijke hot hatch zou worden. De Yaris GRMN (Gazoo Racing Masters of the Nürburgring) deed alles net even anders dan anders. Neem de motor bijvoorbeeld. De meeste concurrenten hebben een 1.6 turbo, de GRMN heet een 1.8 met mechanische compressor. Dit zorgt voor een betere gasrespons en een meer lineaire vermogens- en koppelopbouw. Ook het werk dat in het onderstel is gestoken, is enorm. Het was eigenlijk een voorbode dat Toyota het nog steeds niet verleerd was om een potente Hot Hatch te bouwen. Ze hadden het alleen een tijdje niet meer gedaan.

Toyota GR Yaris ‘20

Van lauwwarm tot best wel pittig. De Yarissen en Starlets zijn het allemaal geweest. Maar zo heet als de GR Yaris, waren ze nog niet. Het is de eerste keer dat er een snelle Yaris is met driecilinder, maar het is wel meteen een goede. Niet alleen qua vermogen (257 pk), maar ook qua positionering: omdat het blok zo compact is, konden ze ‘m verder naar achteren monteren voor een betere gewichtsdistributie. Juist dat soort (dure) oplossingen scoren op papier niet direct (zoals pk’s en km/u’s dat wel doen), maar zorgen uiteindelijk voor een veel prettiger rijdende auto.