Met enige regelmaat gaat het in de comments over het laten afkoelen van de turbocompressor(en) na een al dan niet stevige rit. Is het inderdaad nuttig om je motor met turbo na aankomst nog even stationair te laten draaien? We leggen het uit.
We beginnen bij het begin. Atmosferische of naturally aspirated verbrandingsmotoren werken volgens het volgende principe. De zuiger gaat naar beneden tijdens de inlaatslag en door het vacuüm dat in de verbrandingskamer ontstaat, wordt lucht via de inlaatkleppen naar binnen gezogen. Turbomotoren daarentegen blazen deze lucht onder druk de verbrandingskamer in. Het gaat wat ver om deze techniek nu tot in detail te beschrijven, maar het komt erop neer dat turbomotoren op deze wijze uit hetzelfde slagvolume vaak meer vermogen halen dan atmosferische motoren.
Turbo’s worden aangedreven door uitlaatgassen en ze drijven op hun beurt de lucht die de verbrandingskamers ingaat aan. Dat kan schematisch worden weergegeven aan de hand van de volgende afbeelding:
Hierbij is het van belang om te weten dat turbocompressors toerentallen kunnen bereiken van wel 280.000 rpm, aldus Garrett. Absoluut geen kattenpis dus! Let wel: de turbocompressor onder je eigen motorkap gaat dergelijke toerentallen niet halen als je even naar de bakker gaat voor een halfje wit. We hebben het over stevigere ritten met hogere toerentallen.
Je voelt nu waarschijnlijk al aan dat het na een dergelijke rit verstandig is om het in elk geval de laatste kilometers van je wilde rit wat rustiger aan te doen. Het is zelfs bevorderlijk voor de levensduur van je turbo om de motor nog even stationair te laten draaien. We leggen je uit waarom.
Zoals gezegd bereiken turbocompressors toerentallen die vele malen hoger zijn dan die van het blok zelf, zeker als het een diesel betreft. Bij stationaire toerentallen krijgt de turbo de kans om rustiger te gaan draaien, maar nog veel belangrijker: de oliepomp doet z’n werk nog steeds. Dat betekent dat het turbolager nog steeds wordt gesmeerd en da’s meteen de crux van het verhaal. Door de smering zullen de lagers minder snel slijten. Bovendien wordt de olie nog steeds actief gekoeld. Niet onbelangrijk, want je snapt dat de boel aardig heet wordt als een turbocompressor 100.000+ toeren per minuut draait.
Draai je bij aankomst meteen de sleutel om en zet je de motor af, dan stopt de smering terwijl de turbo mogelijk nog met flinke snelheid z’n rondjes draait. Precies wat je niet wilt, dus. Overigens is het bij sommige auto’s niet eens mogelijk om de motor uit te zetten als de turbo’s nog op toeren zijn, dankzij zogeheten turbotimers.
Credit where credit’s due: dit verhaal is voor een deel gebaseerd op een prima uitleg van AB-lezer @Estoque naar aanleiding van een vraag van @Rachid. Check voor meer interessante autogerelateerde kwesties onze vraagbaak. Wie meer wil weten over turbolag en boost threshold moet zeker HIER eens een kijkje nemen.
Update: nog een mooie aanvulling van @rw1994. Zonder stationair afkoelen stopt zoals gezegd de oliecirculatie. Olie die de turbo smeert en afkoelt wordt daardoor niet ververst of gekoeld, waardoor deze olie kan gaan verbranden. Da’s uiteraard niet bevorderlijk voor de turbo en het lager.
Goed stukje! Ik laat idd altijd de auto een minuut stationair uitlopen als ik hem geparkeerd heb. Ook doe ik de laatste 5km naar huis kalm aan na een lange rit.
@borrelnoot: Oftewel dikke onzin om beide te doen. Als je net met piepende banden de straat in bent geracet en je woon-werk tijd weer wat scherper hebt gezet, is het verstandig om je turbo even af te laten koelen ja.
Als je de laatste kilometer(s) toch al rustig hebt gereden is de turbo niet meer zo heet en is de snelheid er ook uit, dus onzin om alsnog de motor te laten nadraaien.
@madmarky: Ik vind het belachelijk dat je het meteen als dikke onzin afdoet. Turbo zal vast afgekoeld zijn dat geloof ik ook wel. Maar weet jij 100procent zeker dat die turbo dan zo goed als stil staat? Als jij een klein toefje gas geeft om je oprit op te rijden of iets dergelijks zal die toch weer gaan draaien(niet heel hard maar toch).
@marvin1608: Als ze daar al niet tegen konden stond half Nederland ieder jaar met een kapotte turbo bij de garage en zouden automerken failliet gaan door alle garantieclaims. De laatste keer dat ik autoblog checkte was dat nog niet het geval.
@madmarky: Ik zeg niet dat ze daar niet tegen kunnen . Maar wat is er zo slecht om het wel te doen? En misschien is 1 minuut dan al aan de lange kant als je al heel rustig gereden heb. Maar om het meteen als onzin af te doen. Als je door nog ff te wachten de boel langer goed kan houden waarom niet?
@madmarky:
Ik weet het fijne niet van turbo lagers, maar uit het verhaal hieronder het hele “afkoel” verhaal schijnt nogal achterhaald te zijn voor moderne turbos. Het lijkt me eigenlijk ook nogal logisch, want als het echt zo vreselijk slecht was waren er wel meer kapotte turbos.
“MYTH #7
You have to let a turbo-diesel idle for two minutes before you shut it off.
FACT
This is a current myth that has a basis of fact stemming from many years ago. It also has a kernel of truth regarding today’s turbocharged gasoline engines that operate at higher peak exhaust temperatures than turbo-diesels. In the early days of turbochargers, the turbo shaft was supported by a babbitt bearing that could seize, or even melt, if the engine was shut off immediately after sustained boost conditions where the turbocharger would “heat soak”. A two minute cool down at idle allowed the turbocharger to dissipate any remaining spinning inertia, and the oil circulation cooled the bearing and prevented oil “coking” in the bearing area. Turbochargers haven’t used babbitt bearings for over 30 years, and today’s oils resist coking. Synthetic oils won’t coke, period. With a turbocharged gas engine, it’s still good insurance to let the engine idle for 30 seconds to a minute to allow the turbo or turbos to dissipate any inertia and to cool the bearing area to prevent oil coking, especially if the engine has been worked hard just prior to shut-down. Of course, using quality synthetic oil eliminates this potential coking problem.
Today’s turbo-diesels are a different story. There is really no reason to “cool down” a turbo-diesel these days, but you won’t hurt anything by doing it either. You can still find people who swear you have to do it, but the myth is fading. Maybe they just like to sit and listen to the radio.”
bron: http://bankspower.com/techarticles/show/30-Turbo-Diesel-Fact-&-Fiction
@super: Ik ben wel benieuwd of het echt geen kwaad kan voor de synthetische olie om de motor te stoppen terwijl die roodgloeiend is.
@super: tegenwoordig zitten er soms kogellagers in de turbo’s die zelfsmerend zijn. ‘Vroeger’ hadden ze allemaal statische lagers (gewoon een brede ring) waarin de as zich centreerde met een laagje olie ertussen die vanuit de oliepomp, die aangedreven wordt door de krukas, op druk wordt aangevoerd.
@madmarky: Half Nederland staat ook met (bijna) kapotte turbo’s. Ik vervang er genoeg per jaar. En elke turbo gaat kapot door menselijk falen.
@marvin1608: madmarky heeft gelijk is gewoon onzin en onnodig.
@bofkont: Wat weet jij ervan dan?
@marvin1608: genoeg !! Tijd lang een gechipte S3 Quattro gehad met een 1.8 20vt turbo.
@bofkont: Jij weet toch helemaal niet hoe hard de turbo draait als je hem uitzet?
@marvin1608: dat weet ik dus, als je de laatste paar km gewoon rustig rijdt belast je de turbo amper en kan de turbo en olie rustig afkoelen.
Iets met logisch en gezond verstand.
@borrelnoot: dat deed ik ook altijd hoe kort het ritje ook is. Ik heb nu een 330e en vraag mij af hoe dit is geregeld. Het kan voorkomen dat de motor ineens bijspringt terwijl hij niet de tijd heeft om normaal op te warmen. Daarnaast schakelt hij zichzelf direct uit en soms ook na een heftig ritje… ik kan dat zelf dus niet ondervangen. Ik weet dat Audi bij de bekende 5-pitter een elektrische oliepomp heeft die altijd een minuut of wat blijft draaien. Iemand een idee hoe dit word ondervangen bij een PHEV?
@borrelnoot: beetje overdreven.
Ooit de fout gemaakt bij mijn eerste auto. Had er nog geen benul van en kon dus na 3 maanden een nieuwe turbo a 1600 euro laten monteren. Tegenwoordig koelt alles eerst netjes af voordat ik de auto uit zet. Is een minuut stationair laten lopen genoeg?
Ik mis toch het stukje na het niet afkoelen van de olie. Als de turbo nog heet is en de olie wordt niet rondgepompt zal uiteindelijk de olie verbranden bij de turbo, dit geeft troep/aanslag in de olieleiding van de turbo, in het vervolg koelt de turbo dus minder af door een mindere olieflow, herhaal dit veelvuldig en je snapt dat de turbo het niet overleefd.
@rw1994: goeie aanvulling inderdaad! We zetten het erbij.
@rw1994: MauritsH heeft een Starlet dus die vergat dat belangrijke stukje turbo info natuurlijk ;-)
Goede uitleg! Gelukkig heb ik er geen last van! SDI power! :)
@sportstand: Bij deze gecondoleerd dat je moet rondrijden met een futloze motor waar, ongeacht het toerental, geen fatsoenlijk vermogen of koppel uit te peuteren valt. Het feit dat ze nagenoeg onverwoestbaar zijn betekent ook dat je er vervolgens nog langer mee moet rijden…
Sterkte!
@madmarky: Hahaha, dankjewel. Gelukkig gaat het prima en is hij wel lekker zuinig. 2.5 uur met 145km/h op de klok doet hij trouwens ook prima in relatief comfort! Gewoon de radio wat harder :)
@madmarky: en het feit dat wanneer jou Turbo kapot gaat (als we uitgaan van een Duitser) jij rond de 3000 euro armer bent en hij NOG STEEDS door kan rijden!
@madmarky: vraag ik mij toch af hoe de auto zou presteren, zonder de @sportstand
@sportstand: hebben niet heel veel dieseltjes met start stop systeem ook een pomp die door blijft gaan. Klein minuutje iig bij mijn 1.3 cdti eco ecoflex in mijn corsa. Nu 230K op de klok dus ben best benieuwd hoe lang dat turbootje nog meegaat
@sportstand: related to SDI.. zijn er eigenlijk nog turboloze dieselmotoren in nieuwe modellen? En zo niet, wat was de laatste bekende turboloze dieselmotor op de sdi na? Just curious..
Beetje jammer alleen dat iedere auto start stop heeft en in mijn geval een GTE waarbij je niet een knopje in kan drukken :( als ik de afrit afknal en er staat een verkeerslicht of ik laat alleen al gas los gaat mijn motor namelijk uit. Tot zover doet de turbo het nog ;)
@kevin82: weet het niet specifiek bij een GTE (en geen zin om het nu op te zoeken) maar er zijn auto’s waarbij een elektrische oliepomp in dat soort situaties de oliedruk behoudt voor oa de turbo..
@kevin82: als je er over inzit zet je hem op battery charge. Dan blijft de motor gewoon lopen.
@kevin82: daarom… Als de techniek écht zo gevoelig is, had de fabrikant er wel iets voor voorzien… Meer afzet van onderdelen is leuk, maar een slecht imago door kwaliteitsverlies zien ze heus niet graag…
Het laatste stukje rustig aandoen kan vaak ook al voldoende zijn, als je qua toerental onder de merkbare werking van de turbo blijft. Maar bij dus bijvoorbeeld tanken na een snelle autobahn rit moet je dus eigenlijk wel even een minuut wachten voordat je je motor afzet en daadwerkelijk gaat tanken.
Opwarmen is trouwens net zo belangrijk! Olie is in het begin te koud om de turbo goed te smeren, net als in je blok natuurlijk.
@trustmeiamanengineer: ik heb een paar jaar een turbo dieseltje gehad. De eerste 5 minuten van rit deed ik het altijd rustig aan. Zoveel mogelijk het toerental vermijden waarop de turbo aanslaat (1750 tpm) en wachten totdat de turbo ophoudt met ‘fluiten’. Afkoelen deed ik ook vaak, behalve bij het tanken langs de snelweg.
Gewoon een motor zonder turbo rijden. Heb je ook geen last hiervan.
Hoewel ik veel van de techniek op school voorbij heb zien komen ben ik altijd fan van deze stukjes! Ik vraag me nu wel een ding af: Hadden die gouden turbo’s op de RS6 van Olsson (rip) toegevoegde waarde of gewoon voor de mooi?
@gerwin420: ik denk dat het was omdat zo de hitte beter afgeleid werd of iets in die aard. Maar ik weet het niet zeker.
@gerwin420: goud isoleert he. Het motorruim van de F1 was ook Belegd met goud.
@gerwin420: Goud heeft een hoge thermische geleidbaarheid, maar een compressorhuis (van aluminium) dat zwart geanodiseerd is voert warmte beter af een vergulde.
@gerwin420: ik vind ff geen gouden turbo’s op dat ding? Goud is vrij waardeloos als het om mechanische eigenschappen gaat, alleen qua warmtegeleiding is het interessant. Als iets van de behuizing vd turbo goud is, is het vrijwel zeker een toplaag. Als je een turbine/compressorwiel bedoelt, dan zal t wel één of andere goudkleurige legering zijn…
@davelepeef: Van buiten is het goud ook niet te zien, check foto 2:
http://www.autoblog.nl/image-gallery?file=Audi/0_Divers/Audi_RS6_DTM_RR_Jon_Olsson/
@solksagen Tnx voor de uitleg!
@gerwin420: aah, indd compressorwiel oid. Da’s eerder één of andere fancy aluminium- of titanium-legering. Zodra je laat zien dat het echt goud is, dan gaan we wel verder zoeken ;)
@davelepeef: Ik heb ze (helaas) nog nooit van zo dicht bij mogen bekijken, maar voor zover ik (en AB) weet is het 18 karaats goud. http://www.autoblog.nl/nieuws/dit-is-de-krankzinnige-audi-rs6-dtm-van-jon-olsson-75828
@gerwin420: aah right! Dan als thermische barrière, zoals anderen al opperden. Benieuwd of het nut heeft maar het klinkt wel stoer.
En daarom altijd een turbo timer installeren.
Lang leve de watergekoelde turbo op de Abarth. Naar mijn weten is dan ook de hoofdrede van het na draaien om het toerental van de turbine te laten zakken en niet perse de temperatuur te laten zakken. Je turbine draait namelijk op olielagering, oftewel op een oliefilm. Ik heb ooit eens gelezen dat de IHI-vl37 (Abarth SS turbo) in voorzien is van kogellagers i.p.v. een oliefilm (IHI-vl36 Abarth turbo).
Inderdaad in de comments al talloze discussies gevoerd over dit.
Leuk dat jullie dit behandeld hebben, mijn TDI krijgt altijd een minuut of 2 de tijd om te bekomen alvorens ik hem afzet. Met een chiptuning is het ook uiterst mate belangrijk om dit te doen.
Momenteel 220k km op de teller met de originele turbo maar ik hoor hem lichtjes fluiten/afblazen bij gaslossen dus bij de volgende onderhoudsbeurt een kijkje laten nemen, hopelijk niks aan de hand.
Ik laat mn sportautos met turbo altijd een minuut minimaal stationair draaien als ik aankom, puur om de turbos tot rust te laten komen (ingesteld via mn turbo timer)
Daarom blijf ik ook altijd even glazig voor me uitstaren met draaiende motor als ik ergens gearriveerd ben.
Maar leuk dat jullie dit artikel hebben geschreven. Er is laatst ook al over gediscussieerd bij het artikel over het warmdraaien van de motor tijdens krabben.
Iedereen verklaard me voor gek, en toch wacht ik altijd even met het uitzetten van Mn motor
Haha! ik vond het ook al een bekend stukje theorie! :D
@estoque: Nogmaals dank voor de heldere uitleg!
Dit lijkt me alleen maar relevant als je net met enorme toerentallen over de Autobahn hebt gejaagd en dan gaat tanken. Als je normaal rustig aan komt rijden in een woonwijk is die turbo toch allang weer tot rust gekomen?
@frederik: dat klopt ja. Het gaat hier om de pitlane of autobahn parkeerplaats/tankstation
Heb op mijn RS2 en TGX een turbo timer. Werkt perfect. Motor slaat pas af wanneer de turbo op een veilige temperatuur staat.
Kan als ervaringdeskundige meepraten. Met een ML320 CDI naar Duitsland, vol gas uiteraard, op terug weg ook, laatste pomp op de oberhausenstraight even snel koffie halen, gelijk bij de pomp motor uit, koffie halen, motor starten en weer gas erop. Twee dagen later 2500 euro armer voor een nieuwe turbo/ vervangen. Dure wijze les.
Leuk stukje om te lezen. Een onderwerp die onder autoliefhebbers zeker een keer ter sprake is gekomen.
Laat de Skyline en Glanza altijd een tijdje stationair draaien. Turbo’s zijn niet goedkoop :P
Ik ben daarom ook wel benieuwd hoe bij PHEV’s de motorslijtage zal zijn. Als ik met mijn 330e flink ga boenderen dan houdt de software de motor niet extra lang aan. Sterker nog zodra ik langzamer rijd dan 80 en er genoeg in de accu zit dan slaat de motor direct af. Nu houd ik hem zelf aan omdat ik dit verhaal vaker heb gehoord, maar dat geldt vast niet voor iedereen
@rickvanbuuren:
Misschien dat je oliepomp ook elektronisch aangestuurd word? Het lijkt mij vreemd dat BMW zo’n knullige fout zou maken. (hoewel het natuurlijk altijd kan)
@jack_abarth: goeie vraag!
Ja dat wordt toch een probleem in een 1.2TSi met start-stop… onderaan de afrit even voorrang verlenen en hoppa, je motor staat uit. Maar gelukkig is er 2 milliliter benzine bespaard.
Heeft het er tegenwoordig niet vooral mee te maken dat het bij turbo’s vooral om een zwevend lagersysteem gaat? Daarbij draait de as met lagers op een oliefilm. Zelf heb ik een paar jaar als monteur in de autoverhuur gewerkt en vooral bij nissan bedrijfswagens regelmatig turbo’s kunnen vervangen. Al dan niet het goed laten afkoelen of goed opwarmen van de bedrijfswagen.
Oké, maar hoelang zou je de motor stationair moeten laten draaien dan? Ik heb er zelf een gewoonte van gemaakt om pas op z’n laatst de motor uit te zetten (bijv eerst ramen dicht, radio op normaal volume, zooi opruimen etc), waarbij dus ca. 20 sec de tijd is om uit te draaien. Lijkt me dat dat goed is. Plankgas inparkeren doe je ook niet.
Bij veel motoren (bijv die van BMW) wordt de turbo ook gekoeld als het contact uitstaat…
@cupsport: Ja dat is door een elektrische waterpomp.
Een extra oliepomp hebben ze volgens mij niet.
En weer een reden om je start stop systeem uit te zetten. Eigenlijk zou een turbotimer standaard in elke geladen auto moeten zitten. Wellicht zelfs nog iets onderuit in toeren als dat nog mogelijk is en gewoon de auto een minuutje na laten lopen. Maar dat zal wel weer niet mogen ivm het milieu. Elke zoveel tijd een nieuwe turbo maken en vervangen is natuurlijk beter voor het milieu.
Quasi alle nieuwe moderne motoren zijn turbo en quasi bij allemaal heeft die turbo waterkoeling. Na het afzetten van de motor hoor je dan een klein electromotortje zoemen, dat is om het koelwater voorbij de turbo te laten circuleren. Daarmee is er voor 99, 986% van de tijd geen probleem als je turbo waterkoeling heeft @MaurtitzH @rickvanbuuren
Nadraaien is wél een goed idee na een potje sturen op circuit of na een ritje volgas autobahn om dan een tankstation in te duiken en pardoes de motor af te zetten. Een goed idee om je, nu roodgloeiende turbo, wat draaiende te houden zodat de hoge piekwarmte zich wat over het ganse blok kan verdelen. Je wilt niet dat je turbo zich verbrand of wat ook gebeurt, je ganse auto gaat fikken…
@onehp: verduidelijking: zowat alle Benzine turbo’s zijn watergekoeld. Bij diesel een stuk zeldzamer omdat de temperaturen een stuk lager zijn.
Geen last van met 2 atmosferische motoren :) Wel weer een interessant artikel!
Dont shoot me, maar wordt zo’n turbo nu zo warm van het toerental of van de hete uitlaatgassen die er doorheen blazen. En hoe zit het dan bij een compressor?
@hallobanaan: beide zullen van invloed zijn maar uitlaatgassen kunnen wel 700 graden worden.. Een turbo kan 900 graden bereiken. Als je dan na een potje sturen even wacht koelen de uitlaatgassen af alsmede de turbo. Een compressor is daar in tegen niet afhankelijk van de motor voor zijn smering deze heeft net als een versnellingsbak zijn eigen olie. Deze olie zorgt ook voor de koeling. Een compressor draait ook niet zo’n hoog toerental als een turbo.
Zo weer een stukje wijzer keep it up autoblog
Mooi stukje al was het mij wel bekend verhaal.
Bij juist gebruik kunnen turbo’s het best lang uit houden, bij mijn Scania R580 zit al bijna 1.5 miljoen km en 24500 draaiuren de zelfde turbo er op.
Al is niet te vergelijken met een auto.
Hoe zit dat nu met het start-stop systeem, bij elke stoplicht slaat de motor uit… Alleen bij een warme motor. Denk je dat mercedes hiermee rekening heeft gehouden?
Gewoon je auto niet uitzetten. Rijd je nooit met een koude motor, hoef je nooit te starten, blijft alles gesmeerd en op temperatuur. Kortweg ideaal!
@reistje:
En een warm interieur ’s ochtends, nooit meer ruiten krabben.
Klinkt goed!
@reistje: eventjes een vliegwiel van 5 keer zo zwaar erop en je kunt lager in de toeren blijven en het verbruikt nauwelijks nog iets. Ik zeg doen!
Ik rijdt een C350e dus 2.0 Turboblok, in de hybride stand valt automatisch de motor uit bij gas los, ook na een potje stevig blazen. Ik ben benieuwd of de turbo dit lang aan kan.
Bij de vw California 2.5 tdi zit er vermoed ik daarom een elektrische oliepomp die na het stilleggen van de motor 20sec draait. (Je hoort die erg hard)
Mijn eigen voertuigen hebben jammer genoeg geen turbo…. :(
Beetje theoretisch geneuzel dit. Als het echt zo’n probleem is bij normaal gebruik, dan verzorgt een fabrikant wel een oplossing, die zit echt niet te wachten op versleten turbo’s binnen een fatsoenlijke gebruikstermijn.
Bij abnormaal gebruik ff rustig laten draaien, inderdaad vanwege smering en koeling, want als je auto eenmaal stilstaat, draait ook de turbo rustig. Tenzij je je auto al rijdende uitschakelt, maar wie doet dat?
Dit is zo’n beetje hetzelfde verhaal als opwarmen van je motor: nodig of niet, en beter stationair of rijdend?? En kijk daarbij voor de gein eens naar het opwarmen van racewagens…
@davelepeef:
Met het eerste gedeelte van je reactie ben ik het grotendeels eens, maar je racewagenvergelijking raakt kant nog wal. Die zijn niet bedoeld om 150.000 – 200.000km mee te gaan.
@jack_abarth: ah, daar heb je natuurlijk gelijk in. Maar waarbij zijn zaken als sterkte, toleranties etc meer kritisch, bij straatauto’s of racewagens? Het meest belangrijke verschil is wellicht levensduur, maar wat is bijvoorbeeld de levensduur van een racemotor onder gelijke belastingen zoals een “normale” motor wordt belast? Alles wordt geconstrueerd naar z’n toepassing, dat zal bij turbo’s voor reguliere motoren niet anders zijn, da’s eigenlijk m’n punt.
@davelepeef: ten eerste zal het de fabrikant werkelijk worst wezen wat er met een product gebeurt na de garantie periode. Sterker nog, iets verdienen aan onderdelen is natuurlijk wel zo fijn.
Daarbij, vergelijk je nu echt de duurzaamheid van een racewagen met een personenwagen? Nee echt, meen je dat?
Ik laat het aan een ander hoe het zit met koude en warme olie en met uitzetting van materialen. Want ik ben te teleurgesteld om er heel erg diep op in te gaan.
@lekbak: laat je teleurstelling maar achterwege, ik weet heel goed waar ik over praat, dus die ander moet wel van goede huize komen ;)
Je stipt trouwens precies mijn punt aan; duurzaamheid is belangrijk verschil, maar de duurzaamheid wordt primair bepaald door belasting en wat dat betreft is er zeer zeker een vergelijk te maken. Het aantal bewegingen is bijvoorbeeld ondergeschikt aan de zwaarte van de last als het om levensduur gaat.
Voor een racemotor is levensduur misschien van ondergeschikt belang, de mate waarin de techniek belast wordt is vele malen hoger door -inderdaad- warmte en pure structurele belasting.
En wat betreft uitzetting, dat is bij een racewagen veel kritischer, of dacht je dat een racemotor naar dezelfde toleranties werd gebouwd als een racemotor? Waar zit het verschil in kosten in??
Natuurlijk wil een fabrikant onderdelen verkopen, maar bijvoorbeeld Opel bouwt echt z’n eigen turbo’s niet dus zo interessant is dat niet, en van arbeid ziet de fabrikant ook niets terug. Ik denk dat het zwaartepunt dus wel degelijk bij kwaliteit ligt, alleen hoe ver dit wordt doorgetrokken zal verschillen.
@davelepeef: hihi, racemotor VS racemotor… Seriemotor VS racemotor natuurlijk…
@davelepeef:
Toleranties zullen vast en zeker wel iets anders liggen, maar het heeft meer met de afzet te maken. Bouw je 1000 race motoren, of 1.000.000 TSI motoren. Denk dat je daar eerder je kosten moet gaan zoeken. Of ik iets laatst bewerken op 0.01mm of op 0.005mm zitten niet de extreme kosten in.
@jack_abarth: ik denk dat het grootste verschil in kosten in materiaal en nauwkeurigheid zit. Ff afhankelijk van de schaal waar je over praat is een 2x kleinere tolerantie misschien wel 8x zo kostbaar om te bereiken, denk ook aan de tijd die nodig is hè. Het gaat daarbij ook niet alleen om een enkel onderdeel, het complete draaiwerk moet afgestemd zijn. Hoe groter je productieaantal, hoe ruimer je je toleranties zou willen hebben > puur kosten gerelateerd.
Waarom denk je dat ‘blueprinten’ één van de meest belangrijke punten zijn voor motortuning? Da’s niet meer dan speling en tolerantie op scherp stellen. Tegenwoordig ivm efficiëntie van motoren is dit tegenwoordig misschien minder belangrijk, maar bewerkte materialen met zeer grote nauwkeurigheid zijn kostbaar in productie én kritisch ivm kwaliteitscontrole > dat wil een seriefabrikant niet, maar bijv AMG of een motorbouwer kan deze kosten wél maken.
@davelepeef:
Ik werk bij een bedrijf waar men onderdelen maakt voor “kleine” als ook gigantische scheepsmotoren, geloof mij ik heb een behoorlijke kijk op toleranties ;)
@jack_abarth: dan hebben we de offshore gemeen :) En het scheelt dat je weet waar je over praat…
@davelepeef:
“AFTER RUN PUMP
NAKOELSYSTEEM
Net als alle supersportwagens heeft de 4C een automatisch nakoelsysteem om de turbocompressor te beschermen. Bij het afzetten van de motor stopt gewoonlijk onmiddellijk de oliecirculatie, waardoor de smeercapaciteit verloren gaat en de motor beschadigd kan raken. De ‘afterrun-pump’ (nadraaipomp) laat de olie circuleren totdat de turbocompressor is afgekoeld.”
Aldus Alfa Romeo.
@offroad: daarom… Als de fabrikant het nodig acht, schroeven ze er heus wel iets op.
Maar een systeem als dit is vast niet zo simpel als het klinkt, ik verwacht bij dat ding een dry-sump smering wat de gemiddelde auto ook niet heeft. Dan is een los smeersysteem simpeler uitvoerbaar dan bij wet-sump smering – althans, dat denk ik…
Verbeter me zeker als ik het fout heb maar:
Is het niet zo dat veel moderne auto’s de oliepomp electrisch een paar minuten laten draaien als de auto na een flinke opwarmbeurt uit wordt gezet?
Klote turbo’s het is altijd wat met die dingen. Pak een normale atmosferisch blok veel beter ook de respons op het gaspedaal.
Turbomotoren met start/ stop? Hoe zit dat dan? Lijkt me dat die start/stop functie niet al te best is voor de levensduur van de Turbo dan. @estoque misschien kun jij daar je licht op laten schijnen?
@kilum: Technieken en materialen zijn in de afgelopen jaren flink veranderd. Daarnaast is het ook per auto verschillend. Zo zijn de meeste nieuwe turbo’s gelagerd met kogellagers (Ballbearing turbo’s) en zijn dus in mindere mate afhankelijk van oliesmering bij het uitschakelen. De verbindingsas tussen de turbinewielen is dan gelagerd, uiteraard met oliesmering.
Elk merk zal zijn eigen oplossing ervoor hebben of erop berusten dat de materialen van de Turbo’s tegenwoordig van materiaal is gemaakt dat tegen dat gebruik kan (of ze claimen dat ze dat kunnen).
Ik ga er dus ook vanuit dat autofabrikanten in het systeem opnemen dat de temperatuur van de olie en/of het water binnen bepaalde waardes moet vallen om het start/stop systeem te activeren. Dit zal uiteraard weer merk/model afhankelijk zijn. Ik weet dat veel nieuwe auto’s met een koude motor gewoon het start/stop systeem activeren, bij de BMW 118i serie(met handbak) uit 2008, was dit bijvoorbeeld niet zo. Daar moest de motor een bepaalde temperatuur hebben, alvorens je gebruik kon maken van het start/stop systeem. Bij een BMW 320d Automaat uit 2012, schakelt het start/stop systeem met koude motor wel gewoon de auto uit.
Het is een interessante vraag die geen één antwoord heeft, maar aangezien de grote aantallen van Turbomotoren, zullen autofabrikanten hier ongetwijfeld aan gedacht hebben.
@estoque: Bedankt voor je reactie. Ik ben het met je eens dat we er er vanuit kunnen gaan dat de fabrikanten er over na hebben gedacht.
Echter zou het mij ook niet verbazen als het zo geregeld is dat de turbo het tenminste zo lang volhoud als dat je garantie hebt. En dat maakt het weer een lastig verhaal. Want als dat het geval is wordt dit een drama voor de occasion markt. En voor de mensen die nieuw kopen dus een drama voor de restwaarde.
Het gaat in ieder geval interessant worden om dit de komende jaren in de gaten te gaan houden. Aangezien het nu nog een redelijk recente ontwikkeling is.
@kilum: Wat ik van mitsubishi turbochargers gehoord heb is dat ze gemaakt worden om 200000km te halen.
1 ding zit me niet lekker bij dit artikel. Het gaat nu vooral om de restwarmte, niet om het aantal toeren. Die toeren is de turbo in luttele seconden kwijt als je de motor uitzet, er zit geen massa in de compressor. De hitte daarentegen blijft hangen waardoor de olie in de lager verbrand. Als je dan de motor weer opstart zijn de lagers korte tijd zonder smering waardoor je lager kapotsnel slijt. Doe dit 10x achter elkaar en je turbo is naar zijn grootje. Let wel; dit os alleen van toepassing als je echt goed boendert en de motor meteen uitzet. Denk aan de parkeerplaats/tankstation naast de snelweg en de pitstraat op het circuit. Als je 3 minuten binnendoor moet rijden om bij je huis aan te komen zijn alle piektemperaturen allang op orde en kan je de motor gewoon uitzetten. Uitzondering is als je met 6000 toeren in zn 1 het laatste stuk naar huis rijd…
@MauritsH: Leuk stukje maar we leven in 2016 en er is veel veranderd sinds de eerste SAAB Turbo. In de jaren 80 werd de turbo gevoed door de oliepomp aan de krukas en was het inderdaad zo dat wanneer je de motor afzette ook meteen geen olie meer door de turbo werd gevoed. Nu auto’s start-stop systemen hebben kan je niet zomaar ineens de motor uitzetten want voor een stoplicht kan je soms wel een minuut stilstaan. Ook willen fabrikanten niet hebben dat hun dealers constant turbo’s moeten vervangen onder fabrieksgarantie. Zo zijn er verschillende oplossingen die fabrikanten toepassen als ook aftermarket oplossingen voor als je een turbo op een niet turbo motor plaatst. Prince motor is misschien wel de meest voorkomende motor op de Nederlandse wegens en hebben hier ook een oplossing voor bedacht (ook voor hun start-stop systemen maar auto’s zonder start stop hebben dit ook). Wanneer de motor wordt stilgezet zit er onder de turbo een elektromotor die de turbo begint te koelen als deze heet is wanneer je de motor afzet. De regel geldt dan ook niet meer voor iemand die een Mini of een Peugeot 208 GTI rijdt.
Deze regel gold ook voor trekken van zware aanhangers en wanneer men in de bergen reed.
@bassx: goede en nuttige aanvullingen! Inderdaad heb ik niet alle relevante puntjes aangestipt, dus bereid je voor op een Deel II :)
Al die turbo onzin, in een performance/sportauto is dat leuk maar in een woon-werk wagen gewoon nog een ding dat uiteindelijk de geest zal geven. Mazda laat in hun modellen zien dat een relatief grote motor toch net zo zuinig kan zijn als een klein turboblokje. Er is naar mijn mening dan ook geen enkele reden waarom je in een huis tuin en keuken VW golf überhaupt een turbo zou willen hebben.
Ben ik blij met mijn N/A V8, die zal het nog wel blijven doen lang nadat al die nieuwe wagens hier al liggen te verrotten op de sloop.
@mopar: de Mercedes en BMW V8 hebben zo hun eigen kwaaltjes, N62 koelwaterbuis bijvoorbeeld.
@bofkont: Oplossing voor die koelbuis is heel simpel, heb ik preventief ook al zelf vervangen in m’n garage. Heet de bimmerpipe, uitvinding uit Amerika, kost €400 en het blok hoeft er niet eens voor gedemonteerd te worden.
Ik had het ook niet specifiek over mijn BMW maar zeker de 5.0 V8 in mijn Mercedes en de 3.2 straight 6 in m’n X300 zijn onverwoestbaar.
@mopar: ken die mod idd, heb je goed gedaan !!
Zo kende ik vroeger Tom aka Turbo Tom die na elk ritje altijd 5 minuten zijn motor van zijn 20VT liet nadraaien. Leek mij wat overdreven maar toch een leuke anekdote.
Sorry hoor maar dit is toch basis kennis voor de autoliefhebber.
@bofkont: Jij komt vaker op deze manier uit de hoek. Dat mag je zelf weten, maar ook liefhebbers zonder basiskennis zijn op Autoblog van harte welkom om iets te leren. Zeker ook omdat in de comments vaak boeiende discussies ontstaan. Uitzonderingen daargelaten, ik noem geen namen.
@MauritsH: iedereen is welkom hoor, iets anders hoor je mij niet zeggen , maar toch blijft dit basiskennis voor een beetje auto liefhebber ;)
Ik zet de motor helemaal nooit uit ..
Wat de meesten doen:
– Je komt toe, zet de motor af, pak je spullen, haal de boodschappen uit de koffer, sluit de wagen af.
Wat de liefhebber doet:
– Je komt toe, pak je spullen, haal de boodschappen uit de koffer, zet de motor af, sluit de wagen af.
Als ie écht warm staat:
Na autobahn rit: 2 min nadraaien
Na track day: 5 min nadraaien
@Onehp: liefhebbers hebben nog wel ’s de neiging door te draven…
@davelepeef: liefhebbers of overdrijvers inderdaad. Maar op zich een kleine verandering in gewoonte die geen schade doet. Iedere keer echt een minuut of twee in de auto zitten wachten lijkt me pas echt overdreven. Zelf doe ik niks speciaal behalve in het autobahn scenario.
@MauritsH wanneer komt de vraagbaak ook op de app beschikbaar? OT: nog nooit de turbo af laten koelen en nog nooit iets met de turbo gehad.. Dus lijkt me onnodig.
@pinut187: ik heb geen idee, maar ik zet je vraag even door naar @autoblogger! OT: niet bij ons komen klagen als je turbo eruit klapt ;)
@pinut187: geduld is een schone zaak;)
In 1984 had the 944 Turbo al een systeem waarbij na het afzetten van de motor een elektrische pomp nog enkele minuten voor circulatie van koelvloeistof voor de turbo zorgde. Je vraagt je af waarom niet alle turbo auto’s die baat hebben bij koeling na het rijden, inmiddels zo’n systeem bezitten..
@macready:
Ik wist niet dat ze toen al watergekoelde turbo’s gebruikten, weer wat geleerd!