Oplaadpunten in Nederland

Een van de belangrijkste veranderingen als je elektrisch gaat rijden is dat je moet opladen in plaats van tanken. Hoe werkt dat en waar kun je dan precies terecht? In dit artikel gaan we het hebben over oplaadpunten in Nederland.

Het wordt nog gezien als een groot voordeel van benzineauto’s: tanken. Want ja, opladen is één van de hordes die de elektrische auto’s nog moesten – of moeten – nemen. Dit heeft niet alleen te maken met de snelheid van het opladen, maar ook met de beschikbaarheid van laadpalen. In dit artikel gaan we het vooral over het laatste hebben. Hoe is het gesteld met de laadinfrastructuur in Nederland?

De wereld heeft lang genoeg de tijd gehad om op elke straathoek een tankstation te plaatsen, maar een gigantisch netwerk van elektrische laadpalen is momenteel een hot item. Dit is een belangrijke factor bij het interessant maken (en houden) van elektrisch rijden.

Gewoon, thuis

Voordat we het over openbare laadpalen gaan hebben: je kunt natuurlijk ook thuis een wallbox of laadpaal plaatsen. En dan niet een 230V-draadje waarmee je auto binnen 15 uur oplaadt, maar echt een snelle lader. Als een telefoon die na veel gebruik ’s nachts mag volladen, doet je auto precies hetzelfde. Nadeel is dat je er wel een oprit voor moet hebben (of je moet hannesen met kabels over de stoep, een heikel punt). Op dit onderwerp wordt uitgebreid ingegaan in ons artikel over een eigen laadpaal.

Laadinfrastructuur in Nederland

Even een paar kilometer rijden om de auto bij te vullen zijn we natuurlijk gewend van de benzineauto’s. Bij een elektrische auto is dat weinig anders. Verspreid over Nederland is een steeds groter wordend aantal oplaadpunten. Volgens de cijfers van november 2022 zijn er in Nederland ongeveer 107.000 (semi)-publieke oplaadpunten te vinden, alsook dik 3.200 snelladers. Hiermee is Nederland het land met de hoogste dichtheid aan laadpunten ter wereld.

De meeste oplaadpunten zijn te vinden in Zuid-Holland. Het gaat om 29.460 (semi-)publieke laadpalen en 630 snelladers. Noord-Holland heeft iets minder reguliere laadpalen (21.990) en snelladers (489). In Drenthe zijn de minste oplaadpunten te vinden: 1.571 reguliere laders en 92 snelladers. Ook deze cijfers zijn gebaseerd op gegevens van november 2022, gepubliceerd door de RVO.

Reguliere publieke laadpalen

De meeste laadpalen in Nederland zijn geen snelladers, maar reguliere laadpalen. Deze zijn te vinden in bijvoorbeeld woonwijken en winkelstraten en bij kantoren. Dit zijn of 16A-laadpalen, die 11 kW leveren, of 32A-laadpalen, die 22 kW leveren. Om met dit vermogen geladen te kunnen worden moet een elektrische auto wel geschikt zijn voor driefasenladen. Als dat niet het geval is kan er slechts met respectievelijk 3,7 kW en 7,4 kW geladen worden. De laadsnelheid hangt ook af van de auto en kan uiteenlopen van een kleine vier uur tot tien uur.

Aan deze openbare laadpalen zit geen kabel. Daarom moet je de laadkabel gebruiken die bij de auto wordt geleverd. Vervolgens kan de laadpaal via een laadpas geactiveerd worden. Dit kan simpelweg door deze er tegenaan te houden. Als je klaar bent met laden moet je dat vervolgens opnieuw doen en kun je daarna de stekker loskoppelen.

Je hoeft niet meteen te betalen zoals bij een tankstation. De factuur krijg je achteraf toegestuurd. Een overzicht van de aanbieders van laadpassen is te vinden op de website laadpasttop10.nl. Met de meeste Nederlandse laadpassen kun je bij alle oplaadpunten in Nederland terecht.

Er zijn ook nog semi-publieke oplaadpunten. Dit zijn oplaadpunten die op privéterrein, bijvoorbeeld in een parkeergarage of bij een parkeerterrein van een restaurant, maar waar bezoekers wel gebruik van kunnen maken.

Tarieven

De basisprijs wordt bepaald door de Charging Point Operator (CPO), oftewel de beheerder van de laadpaal. Daarnaast hangt het tarief af van de Mobility Service Provider (MSP), die de laadpassen uitgeeft. De MSP hanteert soms gewoon het CPO-tarief, maar kan er ook nog een bedrag bovenop doen. Verder kunnen er startkosten worden gerekend. Soms moet je abonnementskosten betalen voor de laadpas of eenmalige kosten voor het aanvragen. In veel gevallen is de laadpas echter gratis.

Er zijn dus veel factoren die bepalen wat je uiteindelijk betaalt. De tarieven kunnen ook nog verschillen per locatie en per tijdstip. Dit maakt het kostenplaatje enigszins overzichtelijk. Dit komt omdat er momenteel geen regulering is op dit vlak. Gemiddeld gezien kun je rekenen op een tarief van circa €0,40 per kWh. Meer informatie hierover is te vinden in het artikel over de kosten van elektrisch rijden.

Laadpaal aanvragen

Als er nog geen laadpaal staat bij jou in de buurt, kun je er een aanvragen bij de gemeente. Een van de voorwaarden is wel dat je niet de mogelijkheid hebt om een laadpaal op eigen terrein te plaatsen. Een laadpaal aanvragen kan via openbaarladen.nl of laadpaalnodig.nl. De procedure verschilt per gemeente.

Snelladers

De reguliere publieke laadpalen zijn bedoeld om je auto op te laden terwijl je in de tussentijd iets anders aan het doen bent. Als je snel onderweg je auto wilt opladen kun je terecht bij een snellader. Deze zijn voornamelijk langs de snelwegen te vinden. In tegenstelling tot reguliere laadpalen hebben snelladers wel een kabel. Je hoeft je eigen kabel dus niet voor de dag te halen. Er zijn enkele oudere modellen die niet geschikt zijn voor snelladen.

De laadtijd hangt onder meer af van de accucapaciteit van de auto. Het opladen tot 80% duurt doorgaans zo’n twintig tot veertig minuten. In vergelijking met tanken is nog steeds niet erg snel, maar wel in vergelijking met opladen via een reguliere laadpaal.

Er zijn in Nederland oplaadpunten van verschillende exploitanten. We gaan de belangrijkste even langs.

Fastned

De Nederlandse inzending is Fastned. Al een tijdje is dit jonge bedrijf bezig om voornamelijk de snelwegen van oplaadpunten te voorzien. De locaties van Fastned zijn dan ook voornamelijk de wegrestaurants waar ook een tankstation zit. In december 2022 opende Fastned haar 150ste locatie in Nederland. De snelladers van Fastned laden met 50 kW, 150 kW, 175 kW of 300 kW. Een overzicht van alle oplaadpunten kun je vinden op de website van Fastned. Het CPO-tarief is €0,83 per kWh. Als je Gold Member wordt voor €11,99 per maand krijg je 30% korting op dit tarief.

Ionity

Ionity is een join-venture waar veel grote automerken achter zitten. Onder andere BMW, Ford, Mercedes, Volkswagen, Porsche, Hyundai en Kia hebben aandelen van Ionity en zullen er baat bij hebben om de laders zo snel mogelijk uit te rollen. Het gros van de locaties in Europa ligt dan ook in Duitsland, Frankrijk, Noord-Italië, Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Oostenrijk en de ‘bevolkte gebieden’ van Scandinavië. In ons land kun je momenteel terecht op ongeveer vijftien locaties.

Snelladen bij Ionity kost je normaliter €0,79 per kWh. Het kan goedkoper: als je een abonnement hebt. De genoemde automerken achter Ionity bieden abonnementen aan die het opladen aanzienlijk goedkoper maken voor hun klanten. Alle details vind je uiteraard op de website van Ionity.

Tesla Supercharger

Voorheen kon je alleen Tesla’s opladen bij de Tesla Superchargers, maar inmiddels is Tesla’s laadnetwerk ook beschikbaar voor andere merken. Nederland speelde daarbij een bijzondere rol, want dit was het eerste land waar dit mogelijk was.

Tesla heeft hun best gedaan om zoveel mogelijk Superchargers te plaatsen. Ook in Nederland zijn er een hoop punten waar je terecht kunt. Niet alleen langs snelwegen, ook op vele openbare parkeerplaatsen en parkeergarages: Elon Musk heeft er werk van gemaakt.

Tesla rekent een tarief van ongeveer €0,83 per kWh. Opladen kan met een vermogen van 150 kW bij de huidige V2-Superchargers. Er bestaan ook al snellere V3 Superchargers, die met 250 kW kunnen laden. Mits je auto dat ook kan.

Alle locaties check je op de website van Tesla, waar je ook het onderscheid kunt maken tussen Superchargers en reguliere oplaadpunten die geschikt zijn voor Tesla’s.

Allego

Het Nederlandse Allego beheert niet alleen reguliere laadpalen, maar heeft ook snelladers. Via de website van Allego of de Smoov-app zijn alle oplaadpunten van deze aanbieder te zien.

Apps en websites

Leuk, al die bedrijven, maar maakt het uit? Als de nood aan de man komt niet. Zodra er een oranje lampje in je dashboard verschijnt ga je ook naar een willekeurig tankstation, ongeacht of dat een Shell, Texaco, BP of TinQ is. Het is dus fijner om gewoon overzicht te hebben van alle oplaadpunten in Nederland, of je regio.

Met behulp van open kaart-systemen en Google Maps kun je makkelijk alle locaties vinden. Sites als oplaadpalen.nl en oplaadpunten.nl doen dan ook precies dat. Hetzelfde geldt voor de app van Chargemap. Deze app is gebaseerd op een community, waardoor je ook feedback over oplaadpunten kunt lezen en geven.

Verder hebben de diverse CPO’s en MSP’s allemaal hun eigen apps. In de App Store en Play Store kun je daarom apps vinden van onder meer Allego (Smoov), Fastned, Ionity en NewMotion (Shell Recharge). Deze laat vaak echter niet altijd alle oplaadpunten zien. Bij onder meer Fastned en Allego kun je via de app ook betalen. Tevens kun je er de laadsessies monitoren.

Laadpalen onderweg

Een belangrijk punt wat mensen nog sceptisch maakt over elektrische auto’s is lange afstanden. Ja, elektrische auto’s hebben een kleinere actieradius dan benzineauto’s, maar door het laadnetwerk uit te stippelen kun je een heel eind komen. Tesla heeft bijvoorbeeld alle Superchargers en overige laadpalen in de navigatie van de auto geprogrammeerd. Je kunt de auto op lange reizen zelfs vragen om de oplaadpunten deel van de route te laten maken. Meerdere elektrische auto’s doen dit met hun navigatiesystemen, zodat je je iets veiliger voelt over je actieradius. Indien je auto dit ondersteunt, doet hij het door heel Europa. De marges zijn ruim, dus je hoeft niet in paniek te raken als de laadpalen allemaal bezet zijn en je even de volgende moet zoeken.

Samenvattend

• Er staan verspreid over ons land circa 107.000 (semi-)publieke laadpalen en ruim 3.200 snelladers. Daarmee is Nederland het land met de hoogste dichtheid laadpalen.
• Als je geen openbare laadpaal in de buurt hebt, kun je deze online aanvragen. Dit kan alleen als je niet de mogelijkheid hebt om op je eigen oprit een laadpaal te plaatsen.
• Een oplaadpunt zoeken buiten de deur werkt feitelijk hetzelfde als een tankstation. Je kunt in principe bij alle oplaadpunten terecht met je EV, ook bij Tesla Superchargers.
• Bij reguliere laadpalen heb je je eigen laadkabel nodig, bij snelladers niet.
• Het laden kan gestart en beëindigd worden door je laadpas tegen de laadpaal te houden. Je krijgt achteraf een factuur.
• De duur en de kosten van het opladen buiten de deur kunnen variëren: het ligt onder meer aan de accucapaciteit van je auto, naast het verschil in kunnen snelladen of niet.
• Het basistarief wordt bepaald door de Charging Point Operator (de beheerder van de laadpaal). Via de Mobility Service Provider (de verstrekker van de laadpas) kunnen daar kosten bijkomen in de vorm van een opslag, een starttarief en/of abonnementskosten.
• Er zijn verschillende apps en websites te vinden met een overzicht van alle laadpalen in Nederland, inclusief beschikbaarheid. Dit kan ook gewoon via Google Maps.