Kosten elektrisch rijden

Wat kost elektrisch rijden? Deze prangende vraag zal in dit artikel worden beantwoord. Daarbij zal er specifiek ingegaan worden op de verschillende mogelijkheden van opladen en de bijbehorende kosten. Ook zullen de kosten per kilometer vergeleken worden met de benzinekosten. In het artikel over de kosten van een elektrische auto gaan we in op het totale kostenplaatje.

Even een kleine disclaimer vooraf (wellicht ten overvloede): de prijzen die genoemd worden zijn aan verandering onderhevig. Kijk dus op de website van de desbetreffende partij om er zeker van te zijn dat je de actuele prijzen te pakken hebt.

Kosten thuis opladen

Je kunt je elektrische auto simpelweg thuis aan het stopcontact leggen. Prijstechnisch gezien is dit de meest duidelijke optie: je betaalt gewoon je normale stroomtarief. Het was voorheen ook duidelijk de goedkoopste optie, maar dat is tegenwoordig niet meer vanzelfsprekend. Een jaar of twee geleden betaalde je nog gemiddeld zo’n €0,22 per kWh (kilowattuur), maar dat de energieprijzen zijn recent door het dak gegaan.

Stijgende energieprijzen

Heb je nog een doorlopend contract met de gunstige oude tarieven dan zit je goed. Is het zo dat je een variabel contract hebt, of juist net een nieuw contract hebt afgesloten is het beeld anders. Het kan zomaar zijn dat je dan €0,40 per kWh of zelfs meer moet betalen. In dat geval kan dan soms goedkoper zijn om te laden bij een openbare laadpaal in de straat dan thuis. Tot ook de publieke laadpaal in je straat is meebewogen met de gestegen energieprijs. Dan is het thuis weer voordeliger. Je huiswerk doen is hier het devies. Verderop deze pagina staat meer informatie over laden bij een openbare laadpaal.

Kosten eigen laadpaal

Aan het stopcontact laden is niet direct de snelste manier van laden, maar dat kun je veranderen door een eigen laadpaal of wallbox aan te schaffen. Hoeveel je voor een eigen laadpaal betaalt, hangt van diverse factoren af: de aanbieder, het type aansluiting en de hoeveelheid stroom die de laadpaal kan leveren. Het maakt ook nog uit of je voor een ‘slimme laadpaal’ gaat of niet. Een eenvoudige laadpaal is er al vanaf een paar honderd euro. Een geavanceerde slimme driefaselaadpaal met dubbele aansluiting kan €2.500 of meer kosten. De prijzen kunnen dus heel erg uiteenlopen. Naast de kosten van de laadpaal zelf kunnen er ook nog kosten bijkomen voor de installatie en aanpassingen in huis. Meer hierover lees je in het artikel over het kopen van een eigen laadpaal.

Kosten openbare laadpalen

Bij openbare oplaadpunten wordt het ingewikkelder qua prijzen. Er zijn namelijk verschillende soorten laadpalen en verschillende aanbieders. Het tarief kan per locatie en tijdstip verschillen. Naast het bedrag per kWh betaal je soms ook abonnementskosten en/of een starttarief per sessie.

De tarieven van openbare laadpalen zijn voor het grootste deel afhankelijk van twee partijen:

• de beheerder van de laadpaal, ook wel Charching Point Operator of CPO genoemd; en:
• de serviceprovider, ook wel Mobility Service Provider of MSP genoemd.

De eerste is verantwoordelijk voor het plaatsen en het goed laten functioneren van de laadpaal. De tweede is verantwoordelijk voor de laadpas, die je nodig hebt om van de laadpaal gebruik te maken. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen reguliere laadpalen en de duurdere snelladers.

Reguliere laadpalen

Een van de grootste beheerders van publieke laadpalen in Nederland is Allego. Zij hanteren bij de meeste reguliere oplaadpunten een standaardtarief van €0,40 per kWh. In enkele gemeentes ligt dit tarief lager. Shell Recharge communiceert geen vast tarief, maar werkt met variabele prijzen. In sommige gevallen heb je een laag tarief van €0,25 per kWh. Bij de partners van Shell betaal je circa €0,51 per kWh.

Het tarief hangt ook af van de laadpas die je hebt. Vaak betaal je gewoon het CPO-tarief (het tarief van de beheerder), bijvoorbeeld met de laadpas van ANWB. In sommige gevallen komt daar echter nog een bedrag bovenop. Plugsurfing doet er bijvoorbeeld 10% bovenop. Ook worden er door sommige aanbieders starttarieven gerekend. ANWB rekent bijvoorbeeld €0,34 per sessie (als je geen abonnement hebt) en Eneco €0,61.

Het aanvragen van de laadpas is bij veel partijen gratis. Bij Plugsurfing betaal je eenmalig €9,95 en bij Elbizz €12,95. Veel aanbieders, zoals Shell Recharge Solutions, Vattenfall en ANWB, brengen ook geen abonnementskosten in rekening. Bij de partijen die dit wel doen gaat het meestal om zo’n drie á vier euro per maand, hoewel er uitschieters zijn naar boven en naar beneden.

Soms wordt er ook nog een boetetarief gerekend. Deze boete is er om het zogenaamde ‘laadpaalkleven’ tegen te gaan. Als je te lang blijft staan nadat je auto is opgeladen wordt er een toeslag in rekening gebracht. Bij Vattenfall gaat het bijvoorbeeld om €0,20 per uur op het moment dat er minder dan 1 kWh per uur wordt afgenomen.

Snelladers

Naast reguliere laadpalen zijn er snelladers. Deze laden significant sneller dan reguliere laadpalen. Een auto met een 50 kWh-accu kan al in in een kwartier tot 80% opgeladen worden. Vanzelfsprekend betaal je daar ook meer voor.

De grootste beheerder van snelladers in Nederland is Fastned. Zij rekenen €0,83 per kWh. Bij een Gold Member-lidmaatschap á €11,99 per maand betaal je €0,58 per kWh. Allego biedt ook snelladers aan, naast gewone laadpalen. Zij rekenen daarvoor €0,94 per kWh. Bij Shell Recharge betaal je €0,69 per kWh.

Dan is er ook nog Ionity, dat voortkomt uit een samenwerkingsverband van onder meer Mercedes, BMW, de Volkswagen-groep, Ford en Hyundai. Zij hanteren een tarief van €0,79 per kWh. Je kunt bij diverse aangesloten merken een abonnement afsluiten waarmee het laden een stuk goedkoper wordt. Audi-eigenaren kunnen bijvoorbeeld tegen een maandelijks bedrag van €17,65 voor €0,36 per kWh opladen.

Dan zijn er ook nog de Tesla Superchargers, die voorheen exclusief voor Tesla’s waren. Tot en met 2017 was het opladen bij Superchargers zelfs onbeperkt gratis voor Tesla-rijders. Daarna kregen de eigenaren enige tijd een gratis tegoed van 400 kWh.

Sinds begin 2022 zijn alle locaties in Nederland ook toegankelijk voor niet-Tesla’s. Bij Tesla Superchargers ben je ongeveer €0,83 per kWh kwijt. Als je een abonnement neemt wordt dat circa €0,71.

Kosten opladen in buitenland

Hoe zit het met de kosten van het opladen van een elektrische auto in buitenland? Om te beginnen kun je met veel laadpassen ook in andere Europese landen terecht. De laadpas van Newmotion/Shell Recharge is de meest geaccepteerde in Europa. Ook veel andere laadpassen worden ondersteund in de meeste Europese landen, met uitzondering van Oost-Europa. Dat een laadpas in een land geaccepteerd wordt betekent overigens niet dat daar ook goede dekking is.

Het is lastig iets te zeggen over de prijzen. Ook in buitenland zijn er geen eenduidige tarieven. De prijzen kunnen zowel hoger als lager uitvallen dan in Nederland. Waar in ons land bijna altijd per kWh wordt gerekend, wordt in sommige landen (waaronder Duitsland) vaak per minuut gerekend. De prijzen kunnen dan behoorlijk oplopen bij auto’s die niet zo snel laden.

Het is raadzaam om van te voren te kijken wat het opladen kost in een specifieke locatie, om (onaangename) verrassingen te voorkomen. Voorbereiding is sowieso belangrijk voor het afleggen van langere afstanden met een elektrische auto.

Verbruik

De kosten van elektrisch rijden zijn ook afhankelijk van het verbruik van de auto. In vergelijking met een motor die draait op fossiele brandstof is een elektromotor per definitie veel efficiënter. Elektrische auto’s kunnen dus aanzienlijk langer rijden met eenzelfde hoeveelheid energie.

Het verbruik dat wordt opgegeven door de fabrikant is gemeten met de WLTP-methode. Voorheen was de NEDC-methode de standaard, maar die is vervangen omdat deze te onrealistisch was. Meer over het verschil tussen deze twee methodes is te lezen in het artikel over de actieradius van een elektrische auto. Hoewel WLTP-metingen realistischer zijn dan de NEDC-metingen, ligt het verbruik in de praktijk vaak nog altijd iets hoger. Het is echter wel de beste manier om elektrische auto’s te vergelijken, aangezien het een gestandaardiseerde methode is.

Een gemiddelde elektrische auto verbruikt tegenwoordig zo’n 15,5 kWh per 100 kilometer, uitgaande van de WLTP-metingen. Niet geheel verrassend is er een verband tussen het gewicht van de auto en het verbruik. De Fiat 500e behoort tot de zuinigste elektrische auto’s met een verbruik van 13,0 kWh per 100 km. Het zijn echter niet alleen kleine stadsautootjes die heel zuinig zijn. De instapversie van de Tesla Model 3 doet het ook heel goed met een verbruik van 14,0 kWh per 100 km.

Aan de andere kant van het spectrum komen we grote SUV’s tegen. Een Audi e-Tron verbruikt bijvoorbeeld 22,4 kWh per 100 km en een Jaguar I-Pace 21,2. De Porsche Taycan Turbo S spant de kroon met 26,9 kWh per 100 km.

Stroomkosten versus benzinekosten

Leuk om te weten wat elektriciteit kost per kWh, maar hoe verhouden deze prijzen zich tot de benzineprijzen? Om de kosten van elektrisch rijden in perspectief te zetten zetten we de stroomkosten en de benzinekosten naast elkaar. Laten we voor deze vergelijking uitgaan van een benzineprijs van €2 per liter voor Euro 95. Als een auto 1 op 15 rijdt, betekent dit dat je €0,13 per kilometer betaalt.

Wat betaal je voor een gemiddelde elektrische auto per kilometer aan stroom? Met de huidige stroomprijzen is het een beetje lastig om daar een eenduidig antwoord op te geven. Laten we er even vanuit gaan dat je thuis €0,40 per kWh betaalt.

Voor de auto gaan we uit van een stroomverbruik van 15,5 kWh per 100 kilometer. Per kilometer is dit 0,155 kWh. Per kilometer kom je dan dus uit op €0,062. Dat is duurder dan het geweest, maar alsnog meer dan de helft goedkoper dan benzine. Bij een reguliere openbare laadpaal betaal je vaak ook iets van €0,40 en kom je dus ongeveer uit op hetzelfde bedrag.

Snelladen is een stuk duurder. Uitgaande van een tarief van €0,83 per kWh kom je uit op een prijs van €0,13 per kilometer. Daarmee zit je dus op hetzelfde niveau als een benzineauto. Hoe vaak je moet snelladen hangt er onder meer vanaf wat de oplaadmogelijkheden thuis zijn en hoeveel kilometers je maakt op een dag. Er zijn EV-rijders die er slechts incidenteel van gebruik hoeven te maken, maar er zijn ook EV-rijders die bijna dagelijks snelladen.

Voorbeeld: Golf versus ID.3 Pure

Laten we ook nog even een concreet voorbeeld pakken van twee vergelijkbare auto’s: de Volkswagen ID.3 Pure en de Golf 1.5 eTSI. De ID.3 Pure heeft 150 pk. De 1.5 eTSI is met eveneens 150 pk de benzinevariant die qua specificaties het dichtst in de buurt komt. Deze Golf rijdt volgens de fabrieksopgave 1 op 21,3. Met een benzineprijs van €2 komt dit neer op €0,09 per kilometer.

De ID.3 Pure verbruikt 12,2 kWh per kilometer. Uitgaande van thuis opladen á € 0,40 per kWh resulteert dit in stroomkosten van €0,049 per kilometer. Dat is dus aanzienlijk goedkoper.

Hoe gunstig de kosten van elektrisch rijden uiteindelijk zijn hangt af van een meerdere factoren, met name het verbruik, de manier van opladen en de hoeveelheid kilometers die er gemaakt worden.

Andere kosten

Qua stroomkosten is een elektrische auto dus financieel aantrekkelijk. EV’s hebben nog een aantal andere financiële voordelen, maar ook zeker nadelen. De andere kosten laten gaan we ook nog even kort langs. De uitgebreide versie hiervan is te lezen in het artikel over de kosten van een elektrisch auto.

Aanschafprijs

Het welbekende nadeel van elektrische auto’s: ze zijn duur in de aanschaf. Dit komt hoofdzakelijk door de accu en de dure grondstoffen die nodig zijn om deze te produceren. Elektrische auto’s worden wel steeds goedkoper en er komen steeds meer modellen in lagere segmenten. Desalniettemin ligt de aanschafprijs nog altijd fors hoger dan van een vergelijkbare benzine- of dieselauto.

Onderhoud

Qua onderhoudskosten zijn elektrische auto’s wel weer in het voordeel. Een elektrische aandrijflijn is namelijk een stuk minder complex en slijtagegevoelig dan een verbrandingsmotor. De banden kunnen nog wel wat sneller slijten door het hogere gewicht en koppel. De remmen van EV’s roesten nog altijd, maar verder slijten ze veel minder. Dat komt omdat een elektrische auto vaak op de elektromotor af kan remmen.

Wegenbelasting

Eigenaren van elektrische auto’s hoeven geen wegenbelasting te betalen. Dit geldt nog tot in ieder geval 2024. In 2025 moet een kwart van de wegenbelasting betaald worden en vanaf 2026 het volledige bedrag. Vooralsnog kan dit echter gerekend worden tot de voordelen van een elektrisch auto.

Afschrijving

De restwaarde van zowel elektrische auto’s als benzineauto’s is nog een enigszins onzekere factor. De verwachtingen zijn wel positief wat EV’s betreft. Volgens een onderzoek van ING geldt voor een C-segment auto dat de restwaarde over vijf jaar nog 40% tot 47,5% van de nieuwwaarde is. Een benzineauto uit hetzelfde segment zal 35% tot 42% van de nieuwwaarde overhouden.

Verzekering

Door de verzekering vallen de kosten van elektrisch rijden weer een stukje hoger uit. Over het algemeen kost het namelijk meer om een elektrische auto te verzekeren. Dit is voornamelijk te wijten aan het simpele feit dat ze duurder zijn. Daarnaast zijn de reparatiekosten hoger. Dit is dus terug te zien in de verzekeringskosten.

In het artikel over de kosten van een elektrische auto wordt verder ingegaan op de bovengenoemde punten. Daar zal ook aan de hand van enkele voorbeelden uitgerekend worden of een elektrische auto onder de streep duurder is.

Conclusie

Hoewel de andere kosten van een elektrische auto nog even kort zijn aangestipt stonden in dit artikel de kosten van het opladen centraal. Er komt heel wat kijken bij het in kaart brengen hiervan. Er is daarom geen simpel antwoord te geven op de vraag: wat kost elektrisch rijden? Uiteraard kunnen we wel naar de gemiddelde prijzen kijken. Als je voornamelijk thuis oplaadt zijn de kosten nog het meest overzichtelijk. Of het ook de goedkoopste optie is hangt er een beetje vanaf hoe gunstig je energiecontract is. Bij openbare laadpalen betaal je meestal €0,40 á €0,50 per kWh.

Of je nu thuis laadt of bij een openbare laadpaal, je komt per kilometer op een aanzienlijk lager bedrag uit dan bij een vergelijkbare benzineauto. Vooral als je veel kilometers maakt zijn elektrische auto’s dus interessant, hoewel je dan waarschijnlijk vaker moet snelladen. Bij het snelladen komen de kosten per kilometer wel ongeveer op hetzelfde niveau als de kosten van rijden op benzine.

In de praktijk zal het een mix zijn van thuis opladen, opladen bij een openbare laadpaal en opladen bij een snellader. Hoe voordelig je uit bent hangt af van de verhoudingen in deze mix. Dat de stroomkosten een stuk lager zullen uitvallen dan de benzinekosten is echter een ding dat zeker is.