Geschiedenisles: precies 10 jaar geleden lukte het voor het eerst om met een auto de geluidsbarrière te doorbreken. En dat is natuurlijk een vermelding waard. Het gaat hier namelijk om zo’n 1200 km/u! De man achter het stuur was Andy Green, die we ook kennen van de recordpoging met de JCB dieselmax. Onder het toeziend oog van Richard Noble reed de Britse piloot Andy destijds met een snelheid van 764.168 mph door de woestijn, dat is 1.007 procent boven de geluidsmuur.
Het officiële record is echter pas 2 dagen later neergezet (15 oktober 1997), het ging toen om 759.333 mph. Deze supersonische snelheid is een hogere snelheid dan die waarmee geluid zich voortplant in het medium waarin bewogen wordt. Voor lucht is de geluidssnelheid ca. 330 m/sec. (1188 km/uur) op zeeniveau, afhankelijk van de temperatuur.
Op 14 oktober 1947 (exact 60 jaar geleden) doorbrak de Amerikaan Chuck Yeager in een X-1 raketvliegtuig als eerste deze geluidsbarrière (de raket was niet vanaf de grond gelanceerd, maar door een vliegtuig omhoog gebracht).
Als een voorwerp sneller gaat dan het geluid, dan kunnen de drukgolven die het voorwerp veroorzaakt, niet meer van het voorwerp vandaan lopen. De drukgolven zijn dan namelijk langzamer dan het voorwerp. “Langzamer” betekent hier ongeveer 1200 km/uur op zeeniveau.
Hieronder een filmpje van de 750+ mph snelle run op Black Rock Desert in 1997, de camera filmt de achterkant van het voertuig. First vehicle ever to go supersonic!
En een view van de zijkant:
Helicopter view:
Compilatie:
Met dank aan wired.com, meer info over de geluidsbarrière op wikipedia.
ja, dat gaat hard
vaak genoeg op discovery geweest :) zelfs nog pogingen die veel harder gaan :)
wel leuk die filmpjes nog eens te zien :P
Wohaa.. die helicopter-view.. !! :D
“First vehicle ever to go supersonic!”
Vliegtuigen zijn toch ook voertuigen?
Ah, echt hard rijden, c.q. laagvliegen…………dan word ik klaarwakker :-)
Zeer fraaie, bekende beelden van het Thrust SSC project. Diep respekt heb ik ook voor die Andy Green, hij is de eerste die door de sonic boom knalde op aarde (laatste filmpje op ca. 2:13 ……)
Dat gaat hard…. zou alleen met een normale (cilinders) verbrandings motor moeten gebeuren!
Even Appeldoorn bellen….
@Mr. Reddingius
vehicle = a machine usually with wheels and an engine, which is used for transporting people or goods on land, particularly on roads
;)
Ontopic, man dat ding gaat hard :D
Respect voor de coureur!!
WOW,
Wat voor banden zitten daar eigenlijk onder?
“The man and his machine” Wow, wat een snelheden zeg!
Op de gewone weg reed toen Mr. Green met een Golf TDI, vraag me af wat hij nu als transportmiddel gebruikt…
@Lodewijk: geen ‘banden’ van rubber maar van metaal, verder ook nog achterwielsturing en een verbruik van 5,500 l/100 ;-)
@ Lodewijk
Je bedoelt wielen? Ze gebruikten stalen wielen om zo weinig mogelijk wrijving te genereren, maar ook om de neus laag te houden…en dat is knap lastig.
wel gaaf om te zien hoe al dat zand omhoog vliegt, lijkt net of er bommen onder de grond zitten die een voor een ontploffen, ik vind ook dat ze dit een keer moeten proberen met een normale weg auto, dan wel getuned,
weet niet of dat lukt maar ik vind het wel iets voor hennessey viper :p
Met een gechipte Veyron zou het wel moeten lukken.
Maar even serieus 500.000 pk!
Als jullie dit al snel vinden…wacht dan maar tot je mij op m’n 3 wieler ziet:Xd
Nou, wat houdt je tegen? Filmen die hap!
Wel jammer dat je op de filmpjes maar 1 x de knal hoort (ik bedoel dus op 1 filmpje). Daarnaast zie je in zo’n droge omgeving natuurlijk ook geen condens wolken zoals op de foto van de straaljager, jammer.
@rene
Dit is volgens mij nog steeds de recordhouder. Want ik zit nu even op wikipedia te kijken. En daar staat ´ie nog steeds als snelste.
http://en.wikipedia.org/wiki/Land_speed_record
Dat zullen dan toch eerdere pogingen geweest zijn.
@ Aston Martin Rapide:
Leg jij dan die reclame van Dunlop op die car eens uit…
Het zullen vast niet alleen stalen wielen zijn die de auto voort brengen.
Met alleen “z” banden kom je er ook niet denk ik.
Iemand een idee?
De meesten verwarren dit soort aandrijvingen met de aandrijving van een klassieke wagen. wielen worden hier niet zwaar belast als in het geval de vermogenoverdracht via de wielen gebeurde. Hier is de vermogenoverdracht zuivere impulswerking van een gasturbine. Bij een gewone wagen wordt vermogen via de wielen overgedragen naar het asfalt, dit is niet het geval bij deze. Een gasturbine zuigt lucht aan via de inlaat naar de axiale compressor die vervolgens aansluit op de verbrandingskamer waar het gecomprimeerde gas oververhit wordt en dus sterk in druk toeneemt. Als dit gas vervolgens geexpandeert wordt via de nozzle in de atmosfeer dan krijg je een flinke snelheidstoename van het gas. Je kan dit simpel inzien uit de wet van Bernouilli die hier eigenlijk niet gebruikt mag worden daar het een supersonische stroming is door de gasturbine en daardoor een samendrukbare stroming is, maar goed, daar maken we even abstractie van.
p1/rho + v1^2 +g z1= p2/rho + v2^2 +gz2
met toestand 1 net na de verbrandingskamer aan de ingang van de nozzle bij druk p1 en toestand 2 aan de uitgang van de nozzle in de atmosfeer bij druk p2=atmosferische druk
=>
met z1=z2 (hoogteverschil is er niet tussen in- en uitgang van de nozzle)
p1/rho +v1^2 =p2/rho +v2^2
we nemen aan dat dit een niet-samendrukbare stroming is wat in werkelijkheid niet is (maar abstractie) => rho= cte
=>v2^2 =(p1 -p2)/rho + v1^2
of v2 = wortel uit (p1 -p2)/rho + v1^2
met p2= 1 bar en p1>> 1 bar zie je duidelijk dat het kwadraat van de uitlaatsnelheid van de gasturbine lineair schaalt met de druk p1. En met v1 de inlaatsnelheid van de gasturbine die in wezen gelijk is aan de snelheid van het voertuig en dus gelijk aan de geluidssnelheid in dit geval. Je ziet dat vermogenopwekking bij de gasturbine gepaard gaat met een drukverhouding p2/p1 wat ook een heel belangrijke parameter is voor de gasturbine, eigenlijk de drukval over de gasturbine samen met TIT dat staat voor de “turbine inlet temperature”. In geval van de turbojet hier is er geen turbine aanwezig en wordt vermogenopwekking gespecifieerd door zuivere impulswerking. Bij een burgervliegtuig wordt een deel ontspannen in de turbine die een as aandrijft die op zijn beurt de fan en compressor aandrijft en gedeeltelijk ontspannen als impulswerking, daarom spreekt men ook wel een van een turbo-fan bij een vliegruig. Gasturbines zijn gekend om hun hoog vermogen tegenover een relatief laag gewicht vergeleken met hun concurenten als zuigermotoren.
Banden worden hier dus niet zwaar op de proef gesteld als de meesten wel zouden durven denken.
@ hierboven;
zo, die is goed, in rekenen!
Opzich leuk dit, en grappig.
Maar om dit nou een auto te noemen? Het is eigenlijk gwn een straaljager zonder vleugels (en de vleugels die hij heeft, zijn “omgedraaid”)
Als ik ze dit zie doen met een normale (dan wel flink opgefokte) verbrandingsmotor en aandrijving via de wielen, hoor je mij echt juichen.
En toch staat deze wagen niet op banden. Rubber kan niet snel genoeg vervormen. Een autoband is altijd plat aan de onderkant. (Dus waar het contact met de weg is) Afhankelijk van de druk en het gewicht van de auto is dit oppervlak groter of kleiner. En omdat de rest van de band rond is, moet het rubber dus vervormen. Afhankelijk van het snelheids bereik van de auto moet er een rubbersamenstelling gekozen worden die snel genoeg kan vervormen. (Daarom heb je ook altijd een snelheidsindex op banden staan) Alleen voor deze snelheden bestaat er geen rubbersamenstelling die dat kan.
@ mark ik heb het even na gerekend en het klopt
“1.007 procent boven de geluidsmuur”
meer dan 1000 procent boven de geluidsmuur? ;)
blijft idd zeer vet dit soort dingen.
maar als iemand crasht (wat niet geheel ondenkbeeldig is…) dan vinden we de piloot natuurlijk maar een sukkel dat ie zoveel risico neemt :(
overigens is het vliegtuig op de foto een F/A-18 Hornet, de Bell X-1 is hier te zien http://teleobjetivo.monteagudo.net/wp-content/uploads/2006/11/bell-x1.jpg
Op testruns in de GB zaten er wel degelijk banden onder. Die trouwens prompt ploften…
Iemand roept iets over dat rubber niet snel genoeg vervormd… staal wel dan? Ik begrijp het niet helemaal… Volgens mij had het met de frictie te maken; de banden werden te heet en ploften simpelweg…
die supersonische knal is echt mooi (foto) :)
Dat noem ik geen auto meer…
Alle vier de wielen zijn speciaal door Dunlop ontwikkeld,en gemaakt van versterkt aluminium.
http://www.thrustssc.com/thrustssc/contents_frames.html
Link doet bij mij raar in FF. Dus even openen in IE.
Sorry,hier de goede link…….
http://www.thrustssc.com/thrustssc/Engineering/Wheels_2_Stones_0.html
wat een sprinter