Kosten elektrische auto

Wat kost een elektrische auto? Op wat voor punten zijn EV’s goedkoper? Op wat voor punten zijn EV’s duurder? In dit artikel: alles wat je moet weten over het kostenplaatje van een elektrische auto.

Aanschafprijs

Om met het slechte ‘nieuws’ te beginnen: de meeste elektrische auto’s zijn duur in aanschaf. Er zijn inmiddels diverse modellen op de markt in de lagere segmenten, maar ook deze kunnen soms best prijzig zijn. Deze hoge aanschafprijs komt hoofdzakelijk door de accu, die dure grondstoffen bevat.

De Dacia Spring is met een aanschafprijs van circa €21.750 één van de goedkoopste EV’s die momenteel op de markt is. Daarmee heb je wel een hele beperkte range en heel weinig vermogen.

Als je een meer serieuze betaalbare EV zoekt kom je uit bij auto’s als de Peugeot e-208 en de Opel Corsa-e, met een range van 360 km (WLTP). Deze auto’s zitten rond de €32.000. Voor dat geld heb je ook een MG ZS. Dit is een compacte SUV die een iets kleinere actieradius heeft dan de genoemde hatchbacks, maar wel ruimer is.

Voorbeelden

In de onderstaande tabel zijn een aantal voorbeelden te zien van een aantal elektrische auto’s en hun benzine-equivalent. Elektrische auto’s zijn in alle gevallen duidelijk duurder.

Peugeot 208 75 pk	Peugeot e-208
€20.380	circa €29.650
Opel Corsa 75 pk	Opel Corsa-e 11 kW
€21.699	€31.099
BMW X3	BMW iX3
€66.328	€69.333
Mercedes GLB	Mercedes EQB
€53.264	€64.031

Voor deze vergelijking hebben we de elektrische variant vergeleken met de instapversie. Dat verklaart soms de grote prijsverschillen. Let wel, de prijzen zijn uiteraard aan verandering onderhevig. Het kan dus zijn dat de prijzen op het moment dat je dit leest enkele honderden euro’s of meer kunnen verschillen.

Accuhuur

In verreweg de meeste gevallen is de aanschafprijs inclusief accu, maar er bestaat ook zoiets als accuhuur. Renault hanteerde in het verleden deze constructie. Bij de ZOE kon je de accu voor €74 tot €124 per maand te huren. De hoogte van het bedrag was afhankelijk van het aantal kilometers. De accu was dus niet bij de aanschafprijs inbegrepen.

Of het goedkoper was hing er vanaf hoe lang je de auto in je bezit hebt en hoeveel kilometers je maakt. In het najaar van 2020 werd bekend dat Renault ging stoppen met het verhuren van accu’s.

Het Chinese NIO hanteert nu ook deze huurconstructie. Voor €169 per maand huur je een 75 kWh-accu en voor €289 per maand een 100 kWh-accu. Vind je dat niks? Gewoon een NIO kopen inclusief accu kan ook.

Lease

Qua aanschaf is een elektrische auto dus duur, maar bij zakelijke lease is een EV juist voordeliger. Dat is natuurlijk te danken aan het bijtellingsbeleid. Dit is een verhaal apart, waar in het artikel over het leasen van een elektrische auto aandacht aan wordt besteed.

Stroomkosten

Dan nu het goede nieuws. Qua variabele kosten is een elektrische auto voordelig. Hoe voordelig precies hangt er van af waar je oplaadt. Thuis betaal je gewoon het normale stroomtarief. Dat was voorheen zo’n €0,22 per kWh, maar de prijzen zijn inmiddels flink gestegen. Het stroomtarief kan behoorlijk uiteenlopen, afhankelijk van je contract. Het is daardoor niet langer vanzelfsprekend de voordeligste optie. Bij een openbare oplaadpunten kunnen de tarieven uiteenlopen, maar meestal betaal je zo’n €0,40 per kWh.

Snelladen

Bij snelladen wordt het een stuk duurder. De prijzen variëren van €0,69 per kWh bij Shell Recharge tot €0,94 per kWh bij Allego. In sommige gevallen kun je een stuk goedkoper laden door een abonnement af te sluiten.

Verbruik

Een elektrische auto is per definitie een stuk efficiënter dan een auto met een verbrandingsmotor. Uiteraard is de ene elektrische auto zuiniger dan de andere. Een Volkswagen e-Up verbruikt 12,5 kWh per 100 kilometer, terwijl dat bij een Audi e-tron 22,4 kWh is. Gemiddeld gezien verbruikt een elektrische auto zo’n 15,5 kWh per 100 kilometer.

Stroomkosten vs. benzinekosten

Met laden tegen een tarief van €0,40 per kWh kom je met dat verbruik uit op ongeveer €0,062 per kilometer. Bij een benzineauto met een verbruik van 1 op 21,3 zoals de Volkswagen Golf 1.5 eTSI betaal je €0,09 per kilometer, uitgaande van een literprijs van €2. Dat scheelt dus ongeveer een derde.

De kosten per kilometer komen alleen bij die van een benzineauto in de buurt als je bijna altijd zou snelladen. In de praktijk zal het eerder een mix zijn van thuis laden, laden bij openbare laadpaal en snelladen. In het artikel over de kosten van elektrisch rijden wordt uitgebreid ingegaan op de kosten van opladen en de stroomkosten per kilometer.

Onderhoud

Qua onderhoud ben je ook goed af met een elektrische auto. Een elektrische aandrijflijn is een stuk minder complex en slijtagegevoelig dan een verbrandingsmotor en alle onderdelen eromheen. Je hoeft je dus nooit zorgen te maken over zaken als distributieriemen, oliefilters, koppelingsplaten, bougies, uitlaten, et cetera. Een elektrische auto heeft daarom aanzienlijk minder onderhoudskosten. Dat verschil wordt alleen maar groter naarmate de auto ouder wordt. Bij een benzine- of dieselauto lopen de kosten dan flink op.

Banden

Een nadeeltje is dat de banden van een elektrische auto over het algemeen minder lang mee gaan. Vanwege het relatief grote hoeveelheid koppel en vermogen waar EV’s vaak over beschikken krijgen de banden het zwaarder te verduren. Daar komt bij dat elektrische auto’s een hoger gewicht hebben. Het scheelt wel dat sommige fabrikanten hardere Eco-banden monteren. Ook rustig aan te doen met optrekken helpt natuurlijk.

Remmen

De remmen van een elektrische auto hebben het juist minder zwaar, ondanks het hogere gewicht. Dit is te danken aan het feit dat je in een elektrische auto vaak af kunt remmen op de elektromotor. Bij het loslaten van het gaspedaal remt de auto af omdat de elektromotor dan als dynamo gaat fungeren. Dit maakt een elektrische aandrijflijn extra efficiënt. Bijkomend voordeel is dus dat de remmen gespaard blijven. De remmen zijn desalniettemin nog steeds aan slijtage onderhevig. Roesten doen ze namelijk nog wel gewoon.

Vloeistoffen

Het scheelt ook in onderhoud dat een elektrische auto veel minder vloeistoffen heeft die vervangen moeten worden. Bij de meeste elektrische auto’s gaat het alleen om koelvloeistof, remvloeistof en ruitenwisservloeistof.

Accu

De accu is een belangrijk en duur onderdeel van een elektrische auto. Een accu vervangen is dus een prijzige aangelegenheid. Het probleem is niet zozeer dat de accu’s op een gegeven moment kapot gaan, maar meer dat de capaciteit verminderd. Tot op heden blijkt dit echter mee te vallen. Na 250.000 km blijken accu’s gemiddeld gezien nog 92% van hun oorspronkelijke capaciteit te hebben.

Als de accucapaciteit echt aanzienlijk is afgenomen kan dit onder garantie vervangen worden. Voor een accu is een garantie van acht jaar garantie en 160.000 km de norm. Sommige fabrikanten bieden nog uitgebreidere garantie. Je hebt doorgaans recht op garantie als de capaciteit onder de 70% is gedaald. Je kunt er echter op rekenen dat een accu nog ver voorbij de 160.000 km een fatsoenlijke capaciteit levert. Het accupakket speelt dus eigenlijk geen rol bij de onderhoudskosten van een elektrische auto, zeker niet gedurende de eerste paar jaar.

Wegenbelasting

Over de mottorijtuigenbelasting, oftewel de wegenbelasting, kunnen we kort zijn: die is voor EV’s momenteel namelijk nul euro. Dat scheelt dus weer in de vaste kosten van een elektrische auto. Dit geldt in ieder geval nog tot en met 2024. Vanaf 2025 betaal je als EV-rijder een kwart van de wegenbelasting en vanaf 2026 de volle mep. Meer daarover in ons artikel over elektrische auto’s en wegenbelasting.

Afschrijving

In het verhaal over de kosten van een elektrische auto mag ook afschrijving niet ontbreken. Wat de daadwerkelijke restwaarde wordt van de huidige EV’s weten we over een paar jaar. De verwachtingen zijn echter positief. ING voorspelt op basis van onderzoek dat C-segment elektrische auto’s over vijf jaar nog 40% tot 47,5% van de nieuwwaarde hebben. Dit is hoger dan benzineauto’s (35-42%) en zeker hoger dan dieselauto’s (27,5-35%) uit hetzelfde segment.

Deze gunstige verwachting van de restwaarde heeft deels te maken met de toegenomen actieradius. Weliswaar zullen er over vijf jaar weer auto’s zijn met een nog veel grotere actieradius, maar dat betekent niet dat er geen vraag meer is naar de huidige EV’s. Volgens ING zal in 2025 een kwart van de markt elektrische occasions overwegen.

Verzekering

De verzekering van een elektrische auto valt over het algemeen hoger uit dan de verzekering van een conventionele auto. Hoe groot dat verschil precies is kan behoorlijk uiteenlopen. Bij all-risk verzekeren kan de verzekering van een elektrische auto soms bijna het dubbele kosten. Dit komt deels door de hogere aanschafprijs. Bij schade is de reparatie ook al snel duurder, dus dat speelt eveneens een rol.

Rekenvoorbeelden

In de bovenstaande paragrafen spraken we nog in vrij algemene termen. De grote vraag is wat een elektrische auto nu echt kost en hoe deze kosten zich verhouden tot conventionele auto’s. Daarom rekenen we het totale kostenplaatje, oftewel de Total Cost of Ownership, van drie specifieke auto’s uit. Daar zetten we vervolgens een vergelijkbare benzineauto naast.

Voorbeeld 1: Mercedes EQB vs. GLB

Een Mercedes EQB heeft een vanafprijs van €59.900. Daarmee is het een elektrische auto in het duurdere segment. De EQB is gebaseerd op de GLB, dus die auto’s kunnen we één op één vergelijken. De goedkoopste GLB is de GLB 180, maar voor deze vergelijken nemen we de GLB 200. Die heeft een vanafprijs van €58.825. Dat scheelt dus niet heel veel met de EQB, terwijl die wel meer vermogen en koppel heeft.

De EQB verbruikt 18,3 kWh per 100 km. Hoeveel dat kost hangt af van de manier van opladen. In de rekenvoorbeelden in dit artikel gaan we uit van hoofdzakelijk thuis opladen, gecombineerd met incidenteel snelladen. We gaan uit van een gemiddeld bedrag van €0,50 per kWh (al is dat vrij arbitrair).

Bij een Mercedes GLB zullen de onderhoudskosten rond de €930 per jaar liggen. Bij een EQB kun je rekenen op lagere onderhoudskosten: rond de €500 per jaar. De kosten van de wegenbelasting zijn in ieder geval hoger. Voor een EQB betaal je namelijk geen wegenbelasting, terwijl dat voor een GLB €960 per jaar is (in een gemiddelde provincie).

Op het gebied van verzekeringskosten is de GLB in het voordeel. All-risk verzekeren is een duidelijk duurder voor de EQB. Univé is een van de goedkoopste aanbieders en daar betaal je nog €1.100 per jaar (gebaseerd op 10.000 km per jaar, een leeftijd van 40 jaar, 5 schadevrije jaren en geen eigen risico) met de EQB. Voor de GLB komt dat bedrag uit op €950.

Bij de afschrijving gaan we er vanuit dat de GLB over 5 jaar nog een restwaarde heeft van circa €42.000. Volgens de huidige verwachtingen zal de EQB nog iets beter zijn waarde behouden, en over vijf jaar een restwaarde hebben van €48.000.

Total Cost of Ownership

Belangrijk: in onderstaand voorbeeld rekenen we met een brandstofprijs van €2 per liter E10 (Euro 95). De EQB heeft op papier een gemiddeld stroomverbruik van 16,5 kWh per 100 kilometer. Het gemiddelde brandstofverbruik van een GLB 200 komt uit op 7,0 l/100 km. Als we alle bovenstaande gegevens in een berekening stoppen levert dit de volgende bedragen op.

	Mercedes EQB	Mercedes GLB
Aanschafprijs	€59.900	€58.825
Stroomkosten/ benzinekosten (per 100 km)	€8,25	€14
Stroomkosten/ benzinekosten (10.000 km per jaar)	€825	€1.400
Onderhoud (per jaar)	€500	€930
Mrb (per jaar)	€0	€960
Verzekering (per jaar)	€1.100	€950
Afschrijving (per jaar)	€3.365	€3.052
Kosten per jaar	€5.790	€7.292
TCO (na 5 jaar)	€28.950	€36.460

Als je 10.000 km per jaar rijdt en de auto vijf jaar in je bezit hebt, betaal je alles bij elkaar €36.460 voor de GLB 200. Met de EQB kom je uit op slechts €28.950. Uiteraard is dit maar één voorbeeld. Er tal van variabelen die anders kunnen zijn in jouw persoonlijke situatie, dus maak vooral ook even voor jezelf de rekensom.

Voorbeeld 2: Peugeot e-208 vs. Peugeot 208 1.2

Laten we hetzelfde rekensommetje ook toepassen op een auto uit het B-segment. In dit segment is er bijvoorbeeld de Peugeot e-208. Deze is vergelijkbaar met de 208 1.2 Puretech 130. Zoals de naam al doet vermoeden heeft deze 130 pk, terwijl de e-208 136 pk heeft. De e-208 136 Allure kost €34.870, terwijl de 208 1.2 Puretech 130 GT €33.650 kost. De benzineversie is in dit geval wel iets rijker uitgerust, omdat de Puretech 130 alleen in de GT-uitvoering te krijgen is.

Uiteraard moeten er weer een aantal uitgangspunten worden gekozen om de Total Cost of Ownership te berekenen. We zijn in dit geval uitgegaan van 15.000 km per jaar en een restwaarde van €18.000 voor de e-208 en €16.000 voor de reguliere 208 na vijf jaar. Voor het opladen gaan we wederom uit van gemiddeld €0,50 per kWh. Voor de verzekering zijn we uitgegaan van een leeftijd van 35 jaar en 5 schadevrije jaren.

Total Cost of Ownership

Belangrijk: in onderstaand voorbeeld rekenen we met een brandstofprijs van €2 per liter E10 (Euro 95). De e-208 heeft op papier een gemiddeld stroomverbruik van 16,3 kWh per 100 kilometer. Het gemiddelde brandstofverbruik van een Peugeot 208 1.2 PureTech 130 komt uit op 5,4 l/100 km. Met de genoemde gegevens komen we op het onderstaande kostenplaatje uit:

	Peugeot e-208 50 kWh 136	Peugeot 208 1.2 Puretech 130
Aanschafprijs	€34.870	€33.650
Stroomkosten/ benzinekosten (per 100 km)	€8,15	€10,80
Stroomkosten/ benzinekosten (15.000 km per jaar)	€1.222,50	€1.620
Onderhoud (per jaar)	€475	€565
Mrb (per jaar)	€0	€532
Verzekering (per jaar)	€826	€772
Afschrijving (per jaar)	€3.374	€3.530
Kosten per jaar	€5.897,50	€7.019
TCO (na 5 jaar)	€29.487,50	€35.095

In deze situatie is de elektrische 208 onder de streep dus goedkoper. Dat komt vooral omdat stroom goedkoper is dan benzine, maar ook het onderhoud en de afschrijving zijn gunstiger. Er zijn simpelweg bepaalde voordelen aan een de elektrische auto.

Voorbeeld 3: Kia EV6 vs. Hyundai IONIQ 5

Nog één voorbeeld dan. We vergelijken twee elektrische auto’s onderling: de Kia EV6 en Hyundai IONIQ 5, momenteel een van de populairste elektrische auto’s. De Kia EV6 heeft een aanschafprijs van €44.495. De IONOIQ 5 is iets goedkoper met een aanschafprijs van €43.500. Beide modellen zijn in dit geval uitgerust met een 58 kWh lithium-ion batterij in combinatie met een 170 pk sterke elektromotor.

De uitgangspunten zijn grotendeels hetzelfde als bij het vorige voorbeeld. Voor de restwaarde gaan we voor de Kia uit van circa €30.000 na vijf jaar en 15.000 km per jaar. Voor de Hyundai noteren we €27.500 omdat de garantie na vijf jaar vervalt. De EV6 heeft na vijf jaar nog twee jaar fabrieksgarantie.

Bij Allianz Direct zijn de EV6 en IONIQ 5 eenvoudig te verzekeren. We pakken een all-risk verzekering, uitgaande van 15.000 km per jaar, een leeftijd van 35 jaar en 5 schadevrije jaren. Voor de Kia EV6 betalen we €111,60 per maand. De Hyundai verzekeren kan vanaf €121,98 per maand, ietsje duurder dus.

Total Cost of Ownership

De Kia EV6 58 kWh heeft op papier een gemiddeld stroomverbruik van 16,6 kWh per 100 kilometer. Bij de Hyundai IONIQ 5 58 kWh is dat 16,7 kWh per 100 kilometer. Met de bovenstaande variabelen komen we uit op het volgende kostenplaatje:

	Kia EV6 Air 58 kWh	Hyundai IONIQ 5 Style 58 kWh
Aanschafprijs	€44.495	€43.500
Stroomkosten (per 100 km)	€8,30	€8,35
Stroomkosten (per jaar)	€830	€835
Onderhoud (per jaar)	€600	€600
Mrb (per jaar)	€0	€0
Verzekering (per jaar)	€1.339,20	€1.463,76
Afschrijving (per jaar)	€2.899	€3.200
TCO (na 5 jaar)	€28.341	€30.493,80

De Kia en Hyundai ontlopen elkaar dus niet zoveel. In dit fictieve voorbeeld is de Kia de winnaar met een lagere TCO, maar uiteindelijk is de TCO sterk afhankelijk van je eigen situatie. Gebruik deze voorbeelden vooral als indicatie.

Conclusie

Qua kosten vormt de aanschafprijs het grootste obstakel als het gaat om elektrische auto’s. Als dit obstakel echter overwonnen is, zijn er veel financiële voordelen. Zo betaal je geen wegenbelasting en zijn de onderhoudskosten lager. Het belangrijkste voordeel is echter dat stroom aanzienlijk goedkoper is dan benzine. De verwachting is dat ook de restwaarde van de huidige EV’s hoger zal liggen dan die van benzineauto’s. Naast de aanschafprijs zijn de hogere verzekeringskosten eigenlijk het enige nadeel.

Het zou daarom goed kunnen dat je onder de streep goedkoper uit bent met een elektrische auto. Er zijn wel veel variabelen, dus het kostenplaatje is voor iedereen weer anders.