De BMW M5 E39 heeft zo’n 25 jaar na dato nog steeds de op één na grootste motor ooit voor een M5. Dat had anders kunnen zijn.
Een term die eigenlijk pas recent veel gebruikt wordt: downsizing. Iets dat vrij simpel is ontstaan uit de gedachte dat een minder grote motor (met ‘efficiënte’ hulpjes als turbo’s of elektromotoren) minder uitstoot en dus beter past bij de CO2-doelen. In de jaren ’90 bestond dit idee (en zeker het idee van motoren met turbo’s) al wel, maar waren automerken nog steeds bezig met asociaal grote motoren met enorme vermogens. Zo ook BMW, waar het idee van een turbomotor nog even in de toekomst lag. In ieder geval voor de M-producten.
BMW M5
Toen er dus op basis van de E39-generatie een nieuwe M5 moest komen, werd de motor dan ook een stuk groter. Geen zes-in-lijn meer, maar een blubberdikke V8. De 4.9 liter grote ‘S62′ V8 werd enkel nog afgetroefd door de 5.0 liter V10 uit de E60, maar qua achtcilinders wordt het niet veel forser dan de E39. Logisch, eigenlijk. In de tijd van meer is beter als het op pk’s aankomt, maar je nog geen turbo’s wil gebruiken, moet er gewoon een grote motor komen als je 400 pk op de weg wil zetten.
Downsizen?
Toch blijkt nu dankzij de projectleider van de M5 E39, die vertelt aan BMWBlog, dat het anders had kunnen zijn. BMW had bijna gekozen voor een zescilinder. Da’s op zich niet onlogisch, want zoals gezegd had de M5 voor de E39 een zes-in-lijn. Een opvolger voor deze motor, die nog gebaseerd was op de ‘M88’ die al meegaat sinds de M1, werd zeker overwogen.
Iets vreemder is een andere optie. BMW heeft serieus overwogen om de M5 E39 te voorzien van een V6. Ook al is dit een vrij veel gebruikte motorvorm: BMW bleef (en blijft) trouw aan in-lijn-configuraties wanneer het op zespitters aankomt. Een V6 is dus ongebruikelijk, maar werd overwogen voor de hagelnieuwe M5 des tijds. Dat zou betekenen dat er een compleet nieuw blok ontwikkeld moest worden.
Hoge kosten is één reden, maar de andere reden is dat BMW wilde dat de M5 kon scoren op de Amerikaanse markt. En gezien hun interesse voor grote, ronkende blokken, werd geacht dat een V8 met meer vermogen daar meer in de smaak kon vallen. Helemaal als je er zo’n groot blok van maakt. En ook al is de S62 speciaal voor de M5 ontwikkeld, M kon de basis pakken van de 4.4 liter grote M62 die al in de 540i lag. En natuurlijk die handbak. Een gouden combinatie, helemaal als je weet hoe anders de E60 het ging doen.
Downsizen voordat we het zo noemden, het had de BMW M5 kunnen overkomen met een V6. Toch was downsizing al vaker een idee, neem de Jaguar XJ220. Die zou een V12 krijgen, maar ging in productie met een V6 met turbo’s. Wat Jag des tijds niet in dank werd afgenomen, overigens. Dus wellicht heeft BMW in hun tijdsgeest gewoon het juiste gedaan.
Fijn dat ze voor de V8 zijn gegaan. Is nog steeds een geweldige auto die M5. Downsizing had wat mij betreft nooit moeten gebeuren overigens. Had gewoon een atkinson hybride in alle normale auto’s gepleurd. Was al top voor downsizing in de prius. Waren al die 3 en 4 cilinder turbo blokjes met 100 en 1 problemen ons bespaard gebleven.
Denk eigenlijk dat downsizing een betere oplossing is dan het ouderwetse hybride van Toyota. Die Atkinson cycle motoren zijn niet zo bijzonder, tegenwoordig gebruikt alles een Atkinson/Miller of variant daarop cyclus maar net als het aantal kleppen is dat niet interessant genoeg om te benoemen.
Als je een doodgewone ouderwetse verbrandingsmotor neemt dan vebruikt die het meest bij maximum vermogen, op topsnelheid dus. Is weinig aan te doen en komt weinig voor. De motor is het meest efficiënt (eigenlijk minst inefficiënt) bij 80/90/100 km/h. En bij rijden in de stad, onder deellast dus, is het verbruik weer erg hoog. Op dat laatste richten de oplossingen zich. Hybride levert in de stad elektrische aandrijving, waarbij de batterij geladen wordt wanneer de motor efficiënt draait. Maar het nadeel van zo’n hybride is dus dat ze relatief zwaar zijn en een batterij laden dus ze verbruiken relatief veel op de snelweg. Downsizing gaat de inefficiëntie op lage snelheden tegen door minder slagvolume. Op hogere snelheid zorgt de turbo ervoor dat de motor toch voldoende vermogen kan leveren. En door het extra koppel dat de turbo levert kun je er ook lekker vlot mee rijden (met een hoger verbruik als prijskaartje natuurlijk).De technische problemen zijn kinderziektes en het niet begrijpen van de klanten dat mechanische oplossingen slijtage gevoelig zijn.
Maar als het om efficiëntie verbetering gaat is vol elektrisch de superieure oplossing.
Ik moest direct denken aan de xj220 inderdaad. Waarschijnlijk geen slechte keus van bmw geweest destijds. De xjr-15 heeft die v12 wel gekregen. Ook een bijzonder lijp apparaat.
Persoonlijk denk ik dat als Jaguar de XJ220 destijds had aangekondigd met de V6 dat de schade dan minder groot was geweest als aankondigen met V12 en er uiteindelijk een 6 pitter in te lepelen. Als ik dan in de markt zou zijn voor zo’n auto zou ik me ook belazerd gevoeld hebben en de koop ongedaan gemaakt, ondanks dat ik de XJ220 nog steeds een prachtige auto zou vinden (en nu nog steeds vind). En ja…die XJR-15…wat een apparaat was dat zeg!
Graag die getoonde groene. Hebben, hebben ! Deze generatie vind ik de meest en nooit geëvenaarde.
Helemaal mee eens!
Zelf vind ik de voorganger de E34 nog mooier, mooiste BMW sedan allertijden. Maar in vergelijk met wat ze nu maken is zo’n E39 inderdaad bijzonder fraai.
Mee eens. De E34 vind ik ook nog meer karakter hebben. De E39 is prachtig maar net wat te glad.
Wat wel grappig is: destijds heb ik nog wel eens reviews gelezen waarin de vraag werd gesteld of BMW hiermee niet te ver was afgedreven van wat een M zou moeten zijn: een V8 in plaats van een zes-in-lijn, geen uitzonderlijk hoog specifiek vermogen, en dan ook nog gewoon tussen de 520i’s gebouwd op de reguliere productielijn…
Wat blijft het toch een tijdloze schoonheid zo’n E39. Die op de header foto is helemaal om te watertanden. Die V8 klinkt heerlijk!
Heb er ruim 10 jaar terug een aantal keer mee mogen rijden en was ondanks het niet super snel was erg onder de indruk. Die V8 met handbak was echt een geniale combi. Die aandrijflijn had eigenlijk ook in de Z3 Coupé moeten liggen!
Ook ik heb een aantal maal met de E39 M5 mogen rijden. Het idee wat ik erover had destijds was dat de motor zo heerlijk soepel was, dat je niet het gevoel had dat het snel ging maar zodra je op de teller keek je harder bleek te rijden dan je gevoel je vertelde. Dit is voor mij nog steeds één van de fijnste auto’s waarmee ik heb mogen rijden.
Downsizing zou historisch juist zijn bij BMW. De 745i (E23) uit 1980 met 3,2 liter, later in ‘83 met 3,5 liter, is een turbomotor.
En downsizen zonder turbo deed BMW ook in die tijd met 725i’s, speciaal voor overheden. En de i8 is misschien wel de meest bijzondere downsize variant met z’n 1,5 liter 3-cilinder plus PHEV. Maar die laatste kwam natuurlijk jaren na de M5 E39.