En, in zijn tijd, zonder twijfel de meest complexe.
In een grijs verleden hadden F1-coureurs nog granieten ballen, waren de circuits geen inspiratieloze omlopen in uitgestorven maanlandschappen én maakten de motoren nog een ouderwetse bak herrie. Bovendien verschenen er nog weleens creaties aan de start die niet per se succesvol waren, maar technisch (en akoestisch) wel bijzonder interessant bleken.
Het Formule 1-reglement voor 1966 bood de keuze tussen een 1.5-liter turbomotor, of een atmosferische motor met een cilinderinhoud van 3 liter. BRM (British Racing Motors) koos voor de tweede optie, maar deed dat op geheel eigen wijze.
Zij verschenen namelijk aan de start met de P83 die was voorzien van een H16-motor. Dit blok bestond in feite uit twee platte 1.5-liter V8’s die op elkaar werden geschroefd. Voor een uitleg over het verschil tussen boxer- en platte V-motoren check je overigens dit artikel.
De krukassen van beide platte V8-motoren werden aan elkaar gelinkt, wat behoorlijk complexe 3-liter H16 motor met 32 kleppen opleverde. Het vermogen was met 395 pk bij 10.250 tpm(!) nog best oké, maar de krachtbron was met een gewicht van 250 kg lompzwaar en bovendien onbetrouwbaarder dan Dan Bilzerian in een striptent.
Later werd er nog wel een versie van de H16 gebouwd met 64 kleppen die 25 pk extra bood, maar het concept was simpelweg te complex en ging te vaak stuk. De H16 luidde dan ook het einde van BRM in, dat al een twijfelachtige reputatie had opgebouwd dankzij de veel te ingewikkelde en onbetrouwbare creaties.
Gelukkig was het niet alleen maar kommer en kwel wat de H16 betreft, want het blok klinkt werkelijk hemels. Helaas zijn er weinig beelden beschikbaar van rijdende auto’s die voorzien zijn van dit monsterlijke blok, maar zelfs stilstaand krijg je al een heel aardige indruk van de muziek die uit de orgelpijpen wordt geblazen. Genieten maar!
Op 5:20 wordt de motor gestart
Ga is kerst vieren autoblog!
@dylan_taylor: Wat zit je nou op deze site? Ga zelf kerst vieren joh! ;-)
Uitbreiding naar België Autoblog? (Zie logo linksboven in)
@sportstand: Zeker al een jaar ( of langer zelfs ).
@SimonMc: Hahaha, lekker wakker van mij. Thanks!
Ze hebben bij BRM wel meer aparte motoren gemaakt, zoals deze gasturbine aangedreven Le Mans raceauto:
https://www.youtube.com/watch?v=90DQl6kf_48
@gash:
Dat was een creatie van Rover, niet van BRM, de wagen was alleen maar een BRM.
Mocht je jezelf vervelen :
http://www.rover.org.nz/pages/jet/jet5.htm
Reed jackie stewart toen der tijd hier niet mee?
Als we het dan toch over 16 cylinder BRMs hebben dan kunnen we de type 15 met een V16 natuurlijk ook niet vergeten:
goodwood:
https://www.youtube.com/watch?v=xK-MK3FREk4
Bij dit filmpje je ogen dicht doen, volume op 10 en genieten, met goede stereo hoor je de wagen het cirquit rond rijden:
https://www.youtube.com/watch?v=RBKUQPjQ16I
@MrSkyline: maar zo’n h opstelling Is toch net wat unieker, toch?
@patab: ik vind een 1,5L v16 eigenlijk net zo byzonder, en omdat het ook van brm is en feitelijk de motor is die voor de ontwikkeling van dit blok zorgde vind ik het best de moeite waard. En alleen al het geluid is beter aan te horen dan alle kerstmuziek als je het mij vraagt.
@patab:
Een 1.5L supercharged V16 met 500-600pk is anders ook best apart.
@carmasterr: als je het zo bekijkt wel, maar ik bedoelde dat motoren in H-opstelling veel zeldzamer zijn dan in V-configuratie
@patab:
Dat is zeker waar.
@MrSkyline: Pink Floyd drummer Nick Mason heeft zo’n ding. Voor een boek over zijn collectie verzamelden ze de tijden die de verschillende auto’s reden over een bepaald circuit. Met alle auto’s in het boek hebben ze een tijd kunnen zetten, behalve met de BRM, die heeft nog geen ronde kunnen rijden zonder stuk te gaan… De bijgevoegde cd met soundtrack is hemels daarentegen.
@dizono: mooie dingen zijn vaak breekbaar
@dizono: het tweede youtube linkje dat @MrSkyline postte komt van die CD :D.
Super boek, en super-CD inderdaad!
@dizono: Koop het origineel: http://www.amazon.co.uk/Into-Red-Twenty-two-Classic-Shaped/dp/1852272252
Koop de ge-update versie met twee extra auto’s:
http://www.amazon.co.uk/Passion-Speed-Twenty-four-Classic-Century/dp/1847326390
Ik vind dit nog redelijk mals klinken voor een 16 cilinder met open uitlaten.
Alleen geluid… Maar mijn god wat voor een geluid..
http://www.youtube.com/watch?v=OnEA-m8cVcE&sns=em
@w0o0dy: Ook van Nick Mason’s CD ‘geleend’ ;)
In car in de regen…..
http://www.youtube.com/watch?v=umO3iqac_4c&sns=em
@w0o0dy: Ziet er naar uit de de reageerder die ‘C’etait un rendez-vouz’ noemde gelijk had. Beelden en geluid komen niet overeen. Net als in C.u.r-v. waar geluiden van een Ferrari V12 gemonteerd zijn op beelden van een Mercedes 450 SEC die door Parijs scheurt.
Nochtans zwaar de moeite, heb zelf de DVD gekocht.
@Vincegail:
Klein detail: de Mercedes in kwestie is een 450 SEL 6.9.
@carmasterr: Dank u!
dag en nacht en elke keer aan het eind van het jaar met geluid van het jaar roep ik op autoblog: BRM v16
Hier hoor je de auto van de filmpjes en het topic hier. Dus de H16 van dit topic:
http://youtu.be/tV-9A6UP1xo
Wie verzint er nou dat de lucht voor de carburateurs langs de achterwielen wordt aangezogen en dan ook nog eens zonder filterhuis,dit moet toch wel kapot gaan