Het geweldige verhaal over de allereerste Ferrari ooit

Stiekem was dit helemaal geen Ferrari, maar hij werd wel door de grote Enzo gebouwd.

Gisteren besteedden we nog aandacht aan het feit dat Ferrari 70 jaar geleden de allereerste eigen auto de fabriek uit rolde voor een testritje door Maranello. Deze 125 S staat namelijk in de boeken als de eerste echte Ferrari en technisch gezien klopt dat. Enzo bouwde voor deze 125 S echter al een auto die om juridische redenen geen Ferrari mocht heten.

Aan diezelfde juridische redenen kleeft een fraai verhaal. Enzo was in de jaren ’30 namelijk teambaas bij Alfa Romeo onder de noemer Scuderia Ferrari, totdat Il Commendatore aan het einde van dat decennium keihard werd ontslagen. Bovendien mocht Enzo de komende vier jaar geen auto’s zou bouwen met de naam Ferrari. Enzo bedacht zich geen moment en richtte Auto Avio Costruzioni (AAC) op.

Het bedrijf bouwde in eerste instantie vliegtuigonderdelen, maar door een speling van het lot kwam Enzo alsnog in de auto’s terecht. Hij werd namelijk door Lotario Rangoni di Machiavelli gevraagd om voor hem en de legendarische Alberto Ascari twee racewagens te bouwen om mee te doen aan Grand Prix van Brescia in 1940. Enzo hapte toe en het eerste wapenfeit werd de Auto Avio Costruzioni Tipo 815, die door de grote baas zelf was ontworpen en gebouwd. In vier maanden tijd, wel te verstaan.

Overigens deed hij dit niet alleen om Alfa Romeo een tik op de neus te geven. Maserati had namelijk net een forse kapitaalinjectie ontvangen en begon auto’s te bouwen in Modena. Hét Modena, inderdaad. Hoog tijd dus voor Enzo om de buren eens even te laten zien hoe je rappe auto’s bouwt.

Terug naar de Tipo 815. Voor een groot deel bestond deze kar uit Fiat-onderdelen. Het blok, toch wel hét aandachtspunt voor Enzo, was een 1,5 liter achtcilinder die feitelijk (met hulp van de legendarische Gioachino Colombo) was gemaakt van twee L4-motoren met een cilinderinhoud van 1.100 cc. Van deze twee blokken werden boring en slag verkleind om binnen de 1.500 cc klasse mee te kunnen doen. Of zo’n naaimachientje een beetje vermogen levert? Jazeker! Het dingetje leverde 75 pk bij 5.500 rpm. Niet bloedstollend, wel genoeg om de 625 kg zware Tipo 815 naar een top van bijna 170 km/u te jassen.

Ook interessant: de versnellingsbak kwam van Fiat en was een integraal onderdeel van het (custom made) blok. De versnellingen zelf werden echter door AAC gemaakt en ingebouwd. De koets was afkomstig van Carrozzeria Touring en woog slechts 54 kg!

De beide Tipo 815’s begonnen voortvarend aan de race door de leiding te nemen in de 1.500 cc-klasse. Uiteindelijk viel Ascari echter uit met technische problemen en ook de tweede 815 moest met een rokende motor de strijd staken. De auto waar Ascari in racete (met startnummer 021) werd niet lang daarna verschillende malen verkocht. Momenteel bevindt de auto zich in de collectie van Mario Righini.

AAC zou uiteindelijk de oorlog overleven door de bouw van onderdelen en gereedschappen. Na WO II stond Enzo echter te trappelen om zijn eigen auto te bouwen, die bovendien werd uitgerust met de enige motor die ertoe doet: een V12. Dat werd de 125 S die in 1947 het levenslicht zag.

Al met al is bovenstaande niet echt een passend einde voor zo’n belangrijke auto. Desalniettemin is het een fraai verhaal dat bovendien de conceptie van het merk Ferrari in perspectief plaatst.