Niets was makkelijker dan verliefd op haar worden. Dat gebeurde dan ook en op het moment dat je willoos voor haar looks en charmes viel, had ze je ook meteen volledig in haar greep. Deze Italiaanse schone eiste al je aandacht, geduld en zuurverdiende centjes op. Die heerlijke, dekselse Lancia Gamma Coupé.
In 1977 kwam deze coupévariant uit van de een jaar ervoor geïntroduceerde Lancia Gamma berlina. Aldo Brovarone ontwierp onder de vlag van Pininfarina de beide topmodellen, maar ze deelden alleen hun naam, grill, koplampen en richtingaanwijzers. Buiten die onderdelen waren het 2 totaal verschillende auto’s, ieder met een eigen aanhang. Wat ze wel weer deelden was het feit dat dit het laatste door Lancia zelf ontworpen model was voordat Fiat er de lakens kwam uitdelen en een inmiddels in de vergetelheid geraakt woord met dikke letters op de flipover in de kantine kalkte: qualità. Het zou vervolgens toch wel even duren voordat iedereen zich de betekenis daarvan weer herinnerde en het ook nog wilde leveren.
Het laatste zelfstandige topmodel van een beroemde en oude autofabrikant deed vermoeden dat dit wel eens hun meest doorontwikkelde en uitgerijpte pièce de résistance had kunnen betekenen, een huzarenstukje. Dat was niet zo. De styling was prachtig, iedereen was lovend over zijn rijeigenschappen en het veercomfort, maar de eerste serie motoren was ronduit bagger. Miserabile. Op zich was het een prachtig ontwerp van De Virgilio: een uitzonderlijk soepele 2.5 liter viercilinder boxermotor, goed voor 140 PK. Door zijn lage bouw bovendien bijzonder geschikt voor zo’n slanke coupé. In een segment waar 6 cilinders destijds domineerden was het ook best gedurfd om met zo’n enorme viercilinder te komen, een van de grootsten in zijn tijd. Maar die lol bleek van korte duur. Net als je goede humeur.
Veel te vaak bereikte je tegelijkertijd met dat pareltje onder de motorkap het kookpunt en stond je je Gamma Coupé uit te schelden als deze er weer eens oververhit maar schitterend de brui aan gaf. Helemaal uit je panty ging je als de nokkenasaangedreven V-snaar van de stuurbekrachtigingspomp brak, of erger nog, de nokkenas zelfs verdraaide en zo een enorme motorschade veroorzaakte. Als die nokkenas überhaupt al niet versleten was natuurlijk. Die verouderde namelijk ongewoon snel, als in een vorm van nokkenasprogreria. Dat was natuurlijk allemaal erg slecht voor je gemoed, vertrouwen en spaar- dan wel huishoudgeld. Maar je bleef van haar houden, en de lokale Lancia garage ook heel veel van jou.
Die laatste relatie werd een stuk minder innig met de komst van de faceliftversie FL, in 1980. Op tal van punten werden verbeteringen doorgevoerd, maar de styling bleef nagenoeg ongewijzigd. Die was van een tijdloze schoonheid en moeilijk te verbeteren en precies dat kon je van de die dikke boxer voorin weer niet zeggen. De Weber carburateurs werden vervangen door Bosch L-Jetronic brandstofinjectie. Dat scheelde al een flinke slok op een borrel in het verbruik bij gelijkblijvende prestaties: een top van 200 km/u en nu de boel heel bleef duurde de sprint naar de 100 nog maar een kleine 10 seconden, in plaats van een week of 3 voor een revisie. Ook de andere pijnpunten van de eerste serie viercilinders werden aangepakt en de problemen ermee opgelost. Maar zoals de geschiedenis al zo vaak had laten zien: het kwaad was al geschied. De Gamma 1 had in korte tijd een beroerde reputatie opgebouwd en zadelde de gefacelifte serie op met deze beladen erfenis. Succes.
Dat bleef dan ook uit. Ondanks de sterk verbeterde kwaliteit van de gefacelifte FL werden er van de Gamma Coupé niet meer dan een kleine 6800 stuks verkocht, serie 1 inbegrepen. In zijn laatste productiejaar, we schrijven 1984, liepen er nog slechts 33 van de band in Turijn. Die 6800 stuks waren overigens niet alleen 2.5 liter versies, in Italië was ook een 2.0 liter leverbaar. Dat was belastingtechnisch aantrekkelijker: de wegenbelasting voor auto’s met een motorinhoud van meer dan 2 liter liep fors op in het toenmalige stelsel. Zo kon je alvast wat sparen voor nieuwe nokkenassen of voor het faceliftmodel. Want ze bleef prachtig.
Ondanks dat lieten de meesten de Gamma links liggen, uit angst voor een langdurige en kostbare affaire met de garage. Bovendien was er bij de concurrentie genoeg te beleven met vaak 2 cilinders meer voor hetzelfde geld, of zelfs minder. Het maakt de Gamma Coupé tot een exclusieve verschijning, zeker vandaag de dag. Maar zorg dan wel dat je een latere serie vindt, of een grondig gerestaureerd exemplaar als het de 1e serie betreft. Zodat je een langdurige relatie kunt beginnen met zo’n verleidelijke Belladonna en niet voortdurend loopt te kwakkelen met Kortjakje. Tenzij je alleen op zondag rijdt natuurlijk.
Mooie stijlvolle coupe blijft dit toch. Ik zal er alleen nooit 1 kopen..
Bellissimo idd, maar bij BMW kreeg je destijds ook begeerlijke auto’s met L6 zonder zoveel potentiele mankementen *snik*.
@spidermann: tja als het bij “potentiële mankementen” zou blijven ………….. Jeugd liefde de Fulvia en deze Gamma ………. nog voor het Alfa-virus toesloeg. De eenvoudige vorm, hele dunne raamstijlen, de zeldzaamheid (dat had een reden) …. mooi!!!
@SpiderIV:
Elegant, charmant, niet blufferig – chique, oud geld een wagen voor echte kenners dus !
Heel mooi, heeft wel iets weg van de Ferrari 400/412. Ik zou er nog wel eens eentje op willen knappen, leuk vaderzoonproject (over 30 jaar ofzo)
Meest ondergewaardeerde automerk uit Italië. Liefde voor techniek i.p.v. winstmaximalisatie.
Kon amper meekomen toen hoge aantallen geproduceerd en verkocht werden. Toen ze eindelijk volgens een hoge standaard waren geautomatiseerd werden ze door het veel grotere FIAT overgenomen. Mismanagement volgde.
Kapot gemanaged door FIAT dat veel geld in het noodlijdende Alfa Romeo kieperde. Zonde maar het is niet anders.
@T16:
Nope .. FIAT is het meest ondergewaardeerde automerk van Italië ..
Lancia op een nette tweede plek ..
En dan heeeeel ver daar achter de rest ..
De Lancia Beta in al zijn vormen is stiekem de laatste pièce de résistance. Ver vooruit strevende techniek met een prima betrouwbaarheid.
Alleen het roestduiveltje in de eerste serie zorgde voor een slechte reputatie. De latere modellen en opvolger Lancia Thema waren daardoor uitstekend beschermd tegen roest.
@Jimmie: hallo maar gamma is niet beta!
Ben er ook ingetrapt ..
Had ooit wat geld en ruimte teveel ..
Deze auto is in tegen stelling tot de 77er Jaguar xjc en de 56er cadillac coupe wel ECHT mijn ding ..
Onhandig moeilijke laatste ECHTE lancia ..
Leek wel of ze wisten dat ze naar de kloten gingen om met deze auto de mensheid nog effe te tarten ..
Krijg al koppijn als ik aan dat ding denk ..
Zal er waarschijnlijk nooit mee gaan rijden ..
Echt een auto naar mijn hart dus ..
Alleen zo jammer dat je bij elke tankbeurt ook de carrosserie moest vervangen, die was in de tussentijd alweer hopeloos doorgeroest.
@Soulmaster:
Peugeot 504 coupe was een veeeeeel betere deal ..
@lincoln: ja graag met de PRA 2.7 V6
@spidermann: PRA? Of bedoel je PRV?
@thefuelofsatan: you right
Mis m’n Fulvia 1.3 coupe…?
Voor een Lancia Gamma (berlina of coupé) moet je daar zijn…
http://www.martinwillems.nl/
@bentley1969: Werkzaam bij neem ik aan?
@clarkson: Nee, kijk wel eens op zijn/hun site.
Lancia (de oudere) heeft (hebben) wel iets!
@bentley1969: heb de website eens bekeken; die Gamma’s kosten echt geen drol… Maar ja, als je leest hoe die auto destijds “presteerde” dan is een “goed” exemplaar misschien niet een-twee-drie gevonden.
@larssb: prachtig stukje automotive proza weer.
Kortom: een slechte auto die, naar mijn mening, niet eens erg mooi is? Niet bepaald een klassieker naar mijn idee.
Een echte schoonheid is het in elk geval niet.
Prachtige wagen met schitterend interieur. En de Berlina vind ik eigenlijk nog mooier
Mooie wagen hoor. Maar de nóg iets strakkere FIAT 130 coupe is nóg iets fraaier ;-)
http://www.carros.nl/classics/42083-fiat-130-coupe-1974-alles-anders
https://www.youtube.com/watch?v=fmDSjWXhKyg
@Rob:
Tevens de minst fotogenieke auto ever ..
Die moet je in het echt zien om op waarde te schatten ..
Zijn trouwens ook een flinke tik duurder ..
Kunnen we in de overtreffende trap meteen door naar de Longchamp ..
Met alle respect, er zijn genoeg lancias die ik schitterend vind, maar met dit ontwerp kan ik dus echt helemaal niks. En dan druk ik me nog heel voorzichtig uit…
Opeens snap ik de proporties van de Kappa Coupé.
Gamma is wel onovertroffen sierlijk, de Kappa meer barok voluptueus.
Jammer dat een relatief kleine periode van slechtere/onbetrouwbaardere modellen het merk de das om hebben gedaan. Lancia heeft juist altijd voor kwaliteit gestaan. Vind het nog altijd een schitterende auto, al gaat mijn voorkeur tóch naar de 130.
Ik heb een zwak voor zowel deze Gamma, maar ook de eerder genoemde Fiat130 Coupe, of bijvoorbeeld Peugeot 604. Die hoekige jaren 70/80 styling vind ik op de een of andere manier erg mooi.
Weer een schitterend stukje proza larssb!! Was Lancia er nog maar als zelfstandig automerk…
Heb er 1 gehad, maar dat verraad mijn naam al, weliswaar de Berlina FL i.e. Helaas had ik in dezelfde tijd een K*t boekenwinkel beginnend met een B met een rood logo, dus veel te weinig tijd om te onderhouden en genieten;
Maar wat een heerlijke auto. Wegligging, comfort, soepelheid van de 2.5 boxer. Prachtige details zoals de ruit in de achterklep, voor extra zicht bij het achteruit rijden, met louvres ervoor, die je kon opklappen om het schoon te maken, tankdop weggewerkt in c stijl etc.
Ben het met @turgut100 eens dat Berlina uiteindelijk toch mooier is.
Wij gingen eind jaren 70, begin jaren 80 altijd naar Italië op vakantie. De EU Was toen nog niet zo ver. De parkeerplaatsen stonden enkel vol met Fiat’s, Alfa’s, Autobianci’s en Lancia’s. Op de camping naast ons parkeerde de eigenaar daarvan zijn zwarte Gamma coupé altijd naast het podium. Wat een schitterende wagen. In Nederland werd bij de lokale Fiat/Lancia-dealer wel duidelijk gemaakt dat de Gamma alleen was om naar te kijken, want rijden deed ie eigenlijk niet…..
Altijd heerlijk zo’n 80s hoekige coupe.
Heerlijk stukkie weer @larssb
Dat zeg ik, Gamma
Tsja.
wordt je stil van.
Zo simpel elegant en chique.
Is mijn ding wel 100 %
En een 2.5 liter Subaru Boxer is nooit ver weg, maar de problemen zijn dan opgelost!
Is zo’n wagen die je de OTO noemt,
Ik zit net te denken, die merken had je vroeger, zoals de buurvrouw haar SD1 Rover Vandenplas die nu te koop staat, gisteren hem uit de garage gereden, is ook zo’n aparte wagen.
En iemand noemde de 504 Coupe en de 604.
Ook van die karren.
Volgens mij zijn we qua merken armer geworden met al die brallerige Duitse dingen die de boventoon voeren en waar ik eigenlijk geen reet aan vind.
Dit soort wagens zijn mijn ding, eigenzinnig, anders, veel meer individueel en chique.
Eigenlijk ben ik vreemd, ik houd van het super overdrevene zoals op mijn Impreza STI, zwaar over de top met een vleugel op de achterklep die van een F16 is gejat, of de charme van mijn 159 en het geniale ‘de idee’ van de eerste Twingo.
Ik ben niet meer te redden.
En die 3500 Vandenplas Rover, heeft nog geen honderdduizend kilometers achter zijn hoeven en zoekt een nieuwe baas die hem wil vertroetelen.
@larssb je weet altijd weer wat los tem aken en je keuzes vind ik ontzettend leuk !
Mijn ma had in die tijd een E12 m535i en mijn pa een gamma 2500ie, die gamma was op bochtige wegen veel sneller, wat een auto was dat die gamma., ongevenaarde wegligging. Helaas werd het dashboard ooit gesloot met het jatten van de radio, mijn ouwe was not amused na mijn avondje stappen