Klassieker: Volkswagen Buggy

Jubileum: een halve eeuw halve Kevers! Oftewel, de Volkswagen Buggy bestaat dit jaar 50 jaar. Voor het eerst geproduceerd in de USA door Bruce Meyers in 1964. Hij bedacht en bouwde het concept van een polyester carrosserie op een Volkswagen Keverchassis. Nou ja, carrosserie…

Meer dan een aantrekkelijke opstaande plastic rand om the oily bits en kuipstoeltjes was het eigenlijk niet. Om de vliegen van je tanden te houden werd er een voorruitje op gemonteerd en omdat niemand nog wist hoe zo ‘n bug zou rijden voor de zekerheid ook maar een rolbeugel. Een geniaal ontwerp dat, door de ongecompliceerde techniek en het geringe gewicht, veel navolging zou gaan krijgen. Zelfs in Nederland, waar Ruska te Amsterdam vanaf 1969 de bekendste buggybouwer zou worden, tot ver in de jaren tachtig.

Eindeloos veel variaties werden er in de loop der jaren bedacht en gebouwd, maar de leukste exemplaren zijn natuurlijk die met een ingekort chassis. Zoals een 911 ook altijd beter smoelt dan een Panamera. De dune buggy dus, het oermodel. Als motorisering volstaat bijna alles, omdat het hele ding nog minder weegt dan de gemiddelde Amerikaan na z’n lunch. Met het zwakste Kevermotortje kom je al best redelijk vooruit, met een Hayabusa-blok wordt flink gas geven doodeng. Maar wel goed tegen je roos. Want een buggy rij je natuurlijk open, weer of geen weer. Hooguit een bikini top. Daarom ben je ook het beste af met een spartaans en weerbestendig interieurtje, bekleding is een beetje mutsig.

Voor de notoire knutselaar of modieuze vrek was een buggy ook interessant. Een heleboel fabrikanten leverden hun modellen namelijk desgewenst als bouwpakket. Zelf moest je dan zorgen voor een motor en een goed chassis, al dan niet ingekort. De body kwam kant en klaar van de fabrikant, evenals specifieke onderdelen als de voorruit en verlichting. Met de nodige tijd en een beetje gereedschap bleek het vervolgens kinderlijk eenvoudig om er een kek karretje van te construeren. Zelfs een nichterige couturier met twee linker handen kreeg dat nog wel voor elkaar. Op die manier hield je nog geld over voor absolute essentials als brede velgen met wit beletterde banden, metalflake lak, een setje verstralers op de rolbeugel en verchroomde loud pipes. Want die mochten toen nog.

Naast de dune buggy ontstonden er in de loop der jaren veel derivaten. Van alles werd er (na)gebouwd, met wisselend succes. Op onverkorte chassis leek van alles mogelijk: Bugatti-replica’s, Morgan-afgeleiden, supercarwannabes, flimsy jeeps en de auto van Oma Duck. Variërend van knap gedaan tot koortsverwekkend lelijk. Het mooist blijft het oermodel, de Meyers Manx.

Afgeleiden daarvan, zoals de Ruska B1 en Super, de High Speed (het latere HotRod) Sportscar, de Schollen ‘s Woestijnrat (allemaal Nederlands fabrikaat), de Apal Buggy C, de Ritter RC en de Vanclee modellen 1, 2 en 3 blijven behoorlijk trouw aan dit concept en worden hooguit wat aangepast aan de smaak van die tijd. Vierkante koplampen, een vlakker liggende voorruit, een bescheiden spoilertje; dat werk. Maar de oervorm blijft herkenbaar. Door een aantal fabrikanten worden er ook pogingen gedaan hem geschikt te maken voor Noord-Europees baggerweer. Met een hardtop, deuren en zelfs achterruitverwarming. Ook weer met wisselend succes. Hoewel een High Speed Climate best cool is als je de vleugeldeuren eruit laat. Helemaal open blijft het meest oorspronkelijk, zo blijven de lijnen puur.

Net als het rijden, puurder dan dit wordt het niet. Basaler ook niet: geen rem- of stuurbekrachtiging, niks werkt elektrisch (op de verlichting na en heel misschien een radiootje) en op veiligheidsgebied ontbreekt alles. Met een beetje geluk zitten er gordels in, that’s it. Beetje verder vooruit kijken dan maar. Rijden is echt een belevenis, meer dan in welke cabrio dan ook rij je open. Héél erg open. Dat gevoel wordt veroorzaakt door de lage body, zonder deurtjes. Je zit er bijna óp, in plaats van in.

De body is er uitsluitend om te zorgen dat je niet van je chassis pleurt en vooral om het er als een buggy uit te laten zien. Niet als bescherming tegen de elementen of om er comfortverhogende zaken als een windscherm op of airscarf te monteren. Ben je mal. Onderweg weet je precies hoe de wind staat, dat de auto voor je best veel olie verbrandt, dat het tien minuten geleden al begon te regenen en dat je weer twee lagen kleding te weinig aanhebt. Zelfs buiten de gebaande paden kom je nog heel goed mee. Beetje afhankelijk van je bandenkeuze natuurlijk. Dankzij zijn ultra lage gewicht heeft hij zeker terreincapaciteiten, je komt niet snel vast te zitten. In tegenstelling tot veel moderne SUV’s, die oververhit en met een enorme afschrijving al vastlopen op nat gras of een molshoop. Daar heb je allemaal geen last van met je buggy, waardevast en exclusief (zie maar eens twee op elkaar lijkende buggies te spotten) drift je luchtgekoeld weer naar huis.

Wil je ook terug naar de seventies, dan zijn er best nog wel wat mooie buggies te koop. Heb je echt een vette midlifecrisis en daarmee samenhangend gat in je hand: ze worden af en toe zelfs nog nieuw gebouwd. Op de verschillende sites zijn modellen in diverse stadia te vinden. Van zowat compleet in 36 verhuisdozen tot smetteloze exemplaren in bijna nieuwstaat. Prijzen overeenkomstig, ergens tussen de duizend en acht duizend euro. Van de onderhoudsgeschiedenis is vaak weinig meer te achterhalen en de technische staat dient dan ook ter plekke serieus beoordeeld te worden.

Het gaat hier in de regel überhaupt al om (stok)oude auto’s, vanwege de gebruikte chassis, en dan zijn het vaak ook nog goedbedoelde hobbyprojecten geweest. Allemaal geen ramp, de techniek is doorgaans erg simpel en goed te doorzien. Bovendien goedkoop en makkelijk zelf-sleutelbaar. Onderdelen zijn er ook nog volop en er zijn nog steeds gespecialiseerde bedrijven die van alles fabriceren en aanbieden op dit gebied. Een beetje spannender wordt het als er watergekoelde blokken met veel meer vermogen ingebouwd of -gefröbeld zijn. Dan is het noodzakelijk dat ook de remmen en het chassis hierop zijn aangepast. Zodat je jezelf niet na de eerste rotonde op een half chassis en met opgebrande trommelremmetjes richting einder lanceert. Dat zou echt jammer zijn.