Tussen 1979 en 1987 verkoopt AMC misschien wel ’s werelds eerste cross-over. Niet alleen als coupe, maar ook als twee- en vierdeurssedan, hatchback, stationwagen en zelfs als semi-cabrio.
Aan het eind van de jaren ’70 verkeert Amerika voor de tweede keer in een oliecrisis. American Motor Company merkt dat de verkopen van Jeep teruglopen, de grote terreinwagens zijn simpelweg te gortig met brandstof. Aan de andere kant hebben ze de personenwagens van AMC, maar deze zijn eigenlijk te verouderd om serieus mee te kunnen doen met de concurrentie. Hun volgende zet blijkt meesterlijk.
Subaru en Audi te snel af
‘Waarom overbruggen we het gat niet tussen beide merken?’, moeten ze bij AMC gedacht hebben toen ze gingen experimenteren met vierwielaangedreven personenwagens. Als basis diende de AMC Hornet, waar een V8 werd ingelepeld en waarvan de voorwielen éénderde en de achterwielen tweederde van het koppel naar het asfalt brachten. Uiteindelijk wordt gekozen voor een goedkopere oplossing: conventionele vierwielaandrijving met gelijkmatige verdeling van de aandrijfkrachten over alle vier de wielen en een minder onzuinige zescilindermotor. In 1979 kwam de Eagle op de markt, waarmee AMC Subaru en Audi te snel af was. Tegenwoordig is de AMC Eagle grotendeels vergeten, zelfs Volvo meldt bij de introductie van de S60 Cross Country trots dat het de eerste opgeruigde sedan is, terwijl AMC toch echt 35 jaar eerder was.
Een echte offroader is de AMC Eagle niet. Dankzij zijn vierwielaandrijving en grotere bodemvrijheid kom je een stuk verder dan met een gewone personenauto, maar door het ontbreken van lage gearing is de Eagle ook geen echte terreinwagen. Daarentegen reed de Eagle meer als een personenwagen dan als een offroader en waardeerden klanten het veilige weggedrag van de vroege crossover.
In alle mogelijke vormen
Mocht je de AMC Eagle kennen, dan zul je waarschijnlijk de stationwagen-uitvoering hebben gezien. Dit is dan ook de meest praktische en meest verkochte versie, die je heel zelden ook in Nederland kunt tegenkomen. Behalve de stationwagen kon je ook kiezen uit een twee- of vierdeurs sedan, een hatchback (gebaseerd op de AMC Gremlin), een coupe en zelfs een semi-cabrio met targa-beugel. De auto wordt een klein succesje in de Verengide Staten, tussen 1979 en 1987 worden er bijna tweehonderdduizend exemplaren gemaakt.
vast bijzonder, maar oerlelijk. Net als de hedendaagse crossovers.
@dutchdriftking: maar wel 100x mooier als die sores van vandaag de dag
@styns: doe mij toch de Volvo maar. Of nee, nog liever een Subaru Outback van 2007 ofzo. Prachtig ding.
Eén ding moet ik AMC wel nageven, dit is écht een hele grappige auto om te zien. Die zou ik best weleens willen zien hier in het vlakke Nederland.
@styns: iets is mooier dan* :)
@rikdep: bedankt juf
Stiekem vind ik die bovenste toch wel erg gaaf
@Edge: Plusje voor jouw maar hiermee kan je best wel uit de kast komen ;) Zal wel stoer staan op z’n hoge poten in het huidige straatbeeld.
@gallardogt: Ik vind m van de zijkant veel weg hebben van een opel monza.
@bartteeuwen: Dacht ik ook even. Had je al gedacht dat ik een ouwe lul ben met die associatie ;)
Heb nog een tijdje in zo’n AMC Eagle “station” mogen rondtoeren… Dat was een jaar of 7 geleden. Zelfs toen had de tand des tijds weinig meer overgelaten van deze auto. Ding was bijzonder traag met z’n 6 in lijn en zoop als een ketter. Brandstof daarentegen was toen maar 3 dollar per gallon ;)
Even een kleine toevoeging: hoewel AMC er zeker heel vroeg bij was, zijn ze Subaru niet voor geweest. De eerste generatie Leone was vanaf september 1972 namelijk al verkrijgbaar met permantente vierwielaandrijving. Dat is eigenlijk de eerste in massa geproduceerde vierwielaangedreven personenauto. De aantallen van de Eagle haalde de Leone AWD helaas niet.
Dat neemt overigens niet weg dat AMC wél alle fabrikanten voor geweest is op het gebied van crossovers. Jammer dat je ze hier (bijna) niet ziet, ze staan me wel aan namelijk.
@ej20g: mag je even googlen naar de Gaz-61, dat was namelijk de eerste in massa geproduceerde personenauto met 4WD… Grotendeels gebruikt in het leger maar als je destijds rijk genoeg was kon je er ook wel een aanschaffen als burger.
Subaru was niet overal de eerste mee. En als we verder gaan kijken dan was Spyker natuurlijk de allereerste, hoewel dat meer een one off was.
@mopar: ik zie het inderdaad. Maar dat was voor zover ik gelezen heb ook meer een offroader dan echt een auto die vooral als doel heeft om over de weg mensen te verplaatsen. Deze GAZ-61 kan veel meer dan dat. Maar om eerlijk te zijn noem ik 236 exemplaren ook niet echt massa productie. In absolute zin was de GAZ zeker eerder, maar dat was de Jensen FF ook. Daar zijn er ook maar weinig van gemaakt.
@ej20g: Nahh, met ruim 6500 geproduceerd mag je de Jensen (zeker voor die tijd) best een massa product noemen.
@E34M5Touring: van de Interceptor zijn er toch 6500 gemaakt? Van de FF maar iets rond de 300 dacht ik. Of zit ik nu fout?
Best wel gaaf, vooral de station en de coupe bovenaan.
Dat noemt zich autokenner…. De eerste crossover cabrio met 4×4 was toevallig….Je raad het nooit….Ja ja, nee het was Spyker…
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Spyker_first_4x4_1903.jpg
@norge: in massa geproduceerd? Hoeveel van die spykers werden er gebrouwd, en kleine kans dat je er als burger destijds ook een kon aanschaffen.
@mopar: vroeger was alles anders. Je moet het even in tijdsperspectief plaatsen…
@norge: Zo ken ik er nog wel eentje: De Lohner-Porsche: met brandstofmotor die de achterwielen aandrijft en elektromotoren in de voorwielen. Die was dus nog eerder met vierwielaandrijving dan de door jou aangehaalde Spyker (die trouwens ook nog de eerste met zescilinder was, meen ik). Ik win? ;)
@dizono: Om die heb ik ook gelezen, maar omdat tie zo “anders” is wordt tie over het algemeen niet gezien als een echte 4×4….Maarre, oke jij wint………Shit……;)
Mooi artikel!
In the US of A hebben ze destijds ook een politie uitvoering gehad van dit model
Haha leuk dit soort weetjes! Wist er inderdaad niks van.
De AMC Eagle Sundancer (Targa) kostte destijds $3750 en er zijn ongeveer 200 van gemaakt.
@e550: extra*
Toffe wagens, stuk voor stuk. Alhoewel ik bij het zien van de topic afbeelding aan een crx moest denken.
De stationcar uitv. had een mini rol in de eerste Back to the Future (auto van de pa van z’n vriendinnetje). Tenminste, daar ken ik hem van. Grappige auto’s vind ik.
Een goede (en redelijk onbekende) Europese concurrent van dit model was de Peugeot 504 ‘Dangel’. 4X4 voor een 504 break of pick-up.
Dit is dus gaaf. En dat terwijl ik cross-overs háát!
@LaLancia: Dit is dan ook geen crossover, maar een sedan/coupé/station met hoge poten en 4×4. Crossover is maar een marketingwoordje dat later werd uitgevonden…
Nog een cross over….
http://faimg1.forum-auto.com/mesimages/207405/2CV_1097.jpe
@norge: Maar geen AWD, want niet nodig…
@Esprit_de_Flandre: Zeker wel! De motor voorin drijft de voorwielen aan, het blok achterin de achterwielen ;)
@dizono: Aha, een bimoteur Sahara modelletje. Niet op gelet…
Moest net als iedere andere wijsneus gelijk aan andere zgn eerdere voertuigen denken
Maar toch, de @norge aangehaalde 2Cv Sahara en de Renault 4 Sinpar, de 504 Dangel en die Russisch Orthodoxe Gaz, zitten toch in mijn ogen in een andere niche.
Die Subaru Leone daarentegen kan best wel de eerste geweest zijn.