Na de column van Michiel, bleef ik toch met het gevoel zitten dat er wat aan mist. Ik heb dit later ook wel eens uitgesproken. De Nederlandse autoindustrie is in vergelijking met de Belgische eigenlijk onbetekenend te noemen, tot de productie van DAF. Merken als Minerva, Imperia, Excelsior en F.N. worden door velen zelfs nu nog herkend, hoewel deze merken eigenlijk na de tweede Wereldoorlog nauwelijks meer personenauto’s bouwden (wel vrachtwagens).
Minerva
Minerva is waarschijnlijk het bekendste Belgische automerk. Opgericht door Sylvain de Jong, die geboren was in Amsterdam. De naam Minerva was gebaseerd op de godin Minerva. Hij richtte in Antwerpen Minerva op, waar hij aanvankelijk fietsen, later motorfietsen en nog later auto’s bouwde. Zonder Minerva had de motorfiets er tegenwoordig heel anders uitgezien, maar dat is iets voor een andere column, danwel site. Minerva werd gereden door velen van adel, maar ook door mensen als Henry Ford(!). Minerva is bekend om zijn gebruik van de Knight schuivenmotor, een voor die tijd stille motor, omdat hij geen kleppen had (de slogan was dan ook: Sans Soupapes, oftewel Zonder Kleppen).
De Eerste Wereldoorlog zorgde eigenlijk voor de neergang. De Duitsers roofden de fabriek leeg. Het merk Sava werd nog overgenomen en het merk kende een korte opleving in de jaren ’20. De wereldcrisis zorgde voor moeilijkheden bij Minerva, dat eigenlijk alleen maar grote en dure auto’s bouwden. Het werd overgenomen door Imperia. Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het merk uitgekocht door Matthieu van Roggen. Na de Tweede Wereldoorlog zou Van Roggen het weer proberen, maar de productie kwam eigenlijk nooit van de grond. De fabriek werd draaiende gehouden door Land Rovers in licentie te bouwen. Toen deze overeenkomst afliep probeerde het ooit zo prestigieuse merk scootmobiels te produceren, maar men kwam niet verder dan een aantal prototypes. In België kun je af en toe gebouwen zien waar Minerva nog op geschilderd staat.
Imperia
Imperia heeft zijn naam eigenlijk wel waargemaakt, het heeft vele (Belgische) merken opgekocht. Imperia was waarschijnlijk de op een-na-bekendste producent van auto’s. Het werd opgericht door Adrien Piedboeuf, die de fabriek van Pieper overnam. De fabriek bestaat nog steeds (stand 2004), hoewel hij al jaren buiten gebruik is. Het merk Imperia heeft eigenlijk altijd wel aan races meegedaan. Zo haalde het op Brooklands in 1910 al een topsnelheid van 144km/u. Een samenwerking met het Spaanse Abadal zorgde voor de Imperia-Abadal sportwagens. De fabriek werd net als bij Minerva leeggeroofd door de Duitsers. Matthieu van Roggen, die het merk ATA oprichtte, nam Imperia overen zorgde voor de gouden jaren voor de fabriek. Het nam merken als Metallurgique, Excelsior, Nagant over, waarna Minerva volgde. Het bouwde een speciale renbaan op de fabriek (a la Fiat) en begon met het in licentie produceren van Adlers. Ook na de oorlog probeert men dit, maar aangezien Adler geen nieuwe auto’s meer maakt zoekt en vindt het een nieuwe partner in het Engelse Standard. Standard opent zelf een nieuwe fabriek in België rond 1957, waardoor Imperia gedwongen werd tot sluiting in 1958.
Maar niet alle faam ligt voor de Tweede Wereldoorlog. Zo bouwt Gillet (niet te verwarren met de motorfietsproducent) sinds 1992 met succes een sportwagen met Alfa-Romeo techniek. Apal was een bekende producent van Buggies en sportwagens, maar sloot de deuren in 1998. De onderdelen worden overigens in Duitsland geproduceerd en zover ik begrepen heb kun je complete bouwpakketten in Duitsland kopen. Ook zou het merk Edran een soort Veyron-killer maken (echter heb ik nog geen foto gezien van deze Enigma).
Overigens werd nog onlangs hier een prachtige Rolls-Royce gepubliceerd, die door Jonckheere is opgebouwd. Dit merk was een typische carrosseriebouwer die is overgegaan op autobussen. Dit is een stap die aan beide kanten van de Nederlands/Belgische grens is gemaakt door carrosseriebouwers. Een andere deed d’Ieteren, die aanvankelijk ook een carrosseriebouwer was, zij gingen auto’s van Volkswagen assembleren. Overigens rolden er ook Studebakers en zelfs Porsches van de band. Nog steeds wordt in België veel geproduceerd. Merken als Volvo, Ford, Renault, Volkswagen, Citroën, Opel produceren hier auto’s of hebben deze hier geproduceerd. België was zelfs jarenlang het land daar de meeste auto’s produceerde per hoofd van de bevolking. Dit staat echter wel onder druk, zoals onlangs Vorst maar weer bewees.
Ik heb hier maar een klein deel van de Belgische autoindustrie beschreven. Er is meer over te schrijven, wat ik dan ook van plan ben en in de toekomst op mijn site zal verschijnen. Mocht je aanvullingen hebben op deze lijst (wikipedia) dan hoor ik het graag in de comments.
Nawoord: Opvallend is, vooral in aanmerking nemend dat Minerva bijvoorbeeld in Antwerpen geproduceerd is, dat de publicaties over de Belgische autoindustrie altijd in het Frans zijn. Zo is op internet wel wat te vinden, maar alles wat ik vond was in het Frans, vandaar dat ik als Nederlander maar een Franstalig boek heb gekocht met de taak dat te vertalen. Ik heb deze losse interpretaties op de Nederlandstalige Wikipedia en mijn eigen site gepubliceerd.
Iets anders dat me is opgevallen, is dat boeken over zowel de Nederlandse als Belgische autoindustrie eind jaren ’70, begin jaren ’80 geschreven zijn. Voor mensen die geïnteresseerd zijn: “Historisch overzicht van de Nederlandse Autoindustrie” door M. Wallast en “Histoire de l’Automobiles Belge” door Y. et J. Kupelian.
from belgium with love!!
wat een fantastisch land hebben wij hier toch he! (ben Belg trouwens ;))
Nee, de autoproductie staat zwaar onder druk. Jammergenoeg.
En ik vrees dat het nieuwe bewind dat er zit aan te komen ook niet zo veel zal veranderen..
Over de auto’s zelf: die minerva’s en consorten vind ik echt superbakken. Net als de Vertigo natuurlijk. Jammer dat deze een beetje uit de aandacht is verdwenen de laatste tijd.
En ivm Jonckheere enzo: in bussen zijn wij Belgen ook nog eens goed :)
Als ik mij niet vergis draait die productietak dan weer wél goed. Vooral VanHool doet het in het buitenland erg goed!
edit: iets teveel “goed” gebruikt. Mag af en toe “uitstekend” zijn-leest wat vlotter ;)
Moesten ze nu weer alles kapotslagen
leuk om te lezen en te weten!
jammer dat we( wij Belgen!) nu niet echt een merk hebben,
zoals Duitsland Audi, Merc, Bmw, etc of Italië Lambo, Ferrari,…
@nashua: Gillet, Edran, en ik meen nog een stuk of drie merken. De auteur is trouwens een Nederlander…
@ nashua
als je me enkele miljoenen leent wilt ik dat varkentje wel wassen hoor
Altijd mooi die vergane glorie, maar dat is dan ook meteen het jammere eraan, dat het vergane is.
Volgens mij zijn er op dit moment nog de volgende merken:
ABC
http://nl.wikipedia.org/wiki/ABC_%28automerk%29
http://www.prototype-abc.com
DAX
http://www.daxbenelux.com
Edran
http://nl.wikipedia.org/wiki/Edran
http://www.edran.be
http://www.autoblog.nl/archive/2006/08/30/edran-enigma-supercar-uit-belgie
Gillet
http://nl.wikipedia.org/wiki/Gillet
http://www.gilletvertigo.com/index.htm
L&B
http://www.lbcars.be
Oracle
http://nl.wikipedia.org/wiki/Oracle_%28automerk%29
http://www.oracle-kitcars.be
DAX maakt ook kitcars, ter aanvulling.
Het is wel geen complete autobouwer, maar in de jaren 70 en 80 verfraaiden ze Mercedessen op een ongekend niveau (fantastische mooie lak en interieurs). Tegenwoordig zijn ze nog steeds aktief, maar meer in de security sector. Oja, de naam: Carat-Duchatelet!
Klopt, ik las daar laatst nog over dat ze in principe nog steeds auto’s ombouwen.
http://www.carat-duchatelet.be/
Super interessant, Jan!
Meer meer meer!
What’s next?
Geschiedenis per merk?
Rariteiten en genialiteiten uit de Benelux?
Van Hool zuigt, mijn moeder heeft er gewerkt en ze zegt dat de familie Van Hool echte tirannen zijn. Precies nog oorlog in dat bedrijf. Zo moet je ze bv. aanspreken met Mijnheer of Mevrouw Van Hool, moet je altijd lachen naar hun en vriendelijk goeiedag zeggen (staat in het arbeidscontract!) en zo van die middeleeuwse dingen.
Snap niet dat mensen daar blijven werken. Betaald wel goed, maar voor de sfeer moet je ergens anders zijn
@Michiel:
– Ik denk dat dit stuk schreeuwt om een deel 2.
– Geschiedenis van de Luxemburgse autoindustrie (geintje)
Ik zou zeggen: Laat je verrassen. Ik heb al wel wat dingen klaar liggen. Ik heb nog voldoende materiaal.
Ik beloof je in ieder geval nog een special over genialiteit in de oorlog. Welke oplossingen men bedacht om maar mobiel te blijven.
@Dennis: Ik heb Van Hool niet genoemd in dit stuk!
Er was trouwens in de zestiger jaren een Brusselse garagehouder die de voorloper van de MGB-GT bouwde, met o.a. verder naar achteren verzonken koplampen, die man Jacques Coune heeft ook Volvo Amazone cabrio’s gebouwd
zie : [email protected]?subject=contact%20via%20website
http://www.volvoadventures.com/122Cab.html
Sorry was een foute link, bovenstaande ff proberen !
Qua kits hebben/hadden we ook een aantal merken. Ik denk aan Vanclee, Apal, Ritter…
Meer hier: http://www.buggyboys.be/nl/buggy_kits.htm
@Thibaut: Zeker en vast bouwden men in België kitcars. Echter is dat zo in vrijwel elk land.
@de sjonnies: Dat is nog maar het puntje van de ijsberg. Zo werd er een speciale versie van Triumph gemaakt.
zeker interesant, maar misschien kun je iets meer diepte en/of humor in je column(?) brengen waardoor het niet een droog stuk theorie word om te lezen!
daarnaast heeft het niet de tag column gekregen iets wat het zeker zou moeten krijgen! hoop meer van je te kunnen lezen. en waarom heet je in het commentaar DeAutogids.nl en staat er dat jan de column geschreven heeft. beetje onduidelijk…
Euhm, is dat niet allemaal nog uit de tijd dat België een provincie van Nederland was?
en deze?
http://www.autoblog.nl/archive/2006/08/30/edran-enigma-supercar-uit-belgie
en dan zijn er nog de Belgische “emigranten” die ontwerper zijn bij Lamborghini (en nu seat), BMW (X5 dacht ik), Bentley en lotus!
@Julian: het artikel staat nu in de categorie “column”, is inderdaad beter.
@Dr S: http://www.autoblog.nl/archive/2007/01/15/in-gesprek-met-belgische-designers-van-bentley-en-lotus
@ smokin
4 oktober 1830 Belgie onafhankelijk. Ken je geschiedenis. De meeste merken zijn 70 jaar later opgericht.
@parisi
Ik wist dat er een serieuze reactie op zou komen ;)
@ smokin
damned, you got me :) ;)
de belgen hebben Gillet… Waar ik als belg trots op ben:)
@Dr. S: Ik had de Edran toch al genoemd?
@Julian: Het is nog een experiment. In het verleden heb ik wel eens iets gepubliceerd wat men wat te lollig vond. Maar dank je voor de opbouwende kritiek.
@Julian: Ik ben niet de bedenker van “jan”. Ik had wellicht dan toch liever het anders gezien, maar goed, wellicht dat daar aan gewerkt wordt.
@DeAutogids.nl
Je hebt ge gelijk. Ik ben betrapt. Mijn excuses maar ik heb de tekst slechts diagonaal gelezen.
Je hebt gelijk bedoel ik natuurlijk.
# DeAutogids.nl schrijft,
@nashua: Gillet, Edran, en ik meen nog een stuk of drie merken. De auteur is trouwens een Nederlander…
–> ivm Gillet, Edran etc, dit zijn nu niet bepaald merken die men alle dagen langs de straat tegenkomt, ik zinde op merken die bekend en omnipresent zijn. Gebruikt Gillet trouwens geen Alfa Romeo motoren?
# de vleaminck schrijft,
@ nashua
als je me enkele miljoenen leent wilt ik dat varkentje wel wassen hoor
–> geloof me, had ik die miljoenen, wel er zou al lang een nieuw belgisch merk ontstaan zijn!!
@nashua: jazeker Alfa-techniek, zoals ik al schreef.
Goed een alomtegenwoordig merk heeft België nooit echt gehad.
Ik heb trouwens een flink stuk nagelaten te vermelden.
De eerste Belgische auto was de Vincke. Het merk kwam uit Mechelen en was aanvankelijk een fabrikant van spoorwegmaterieel. Ze hebben een aantal voornamelijk kleinere wagens gebouwd, waarvan op dit moment er eentje te koop staat. Vincke overleefde de depressie van 1905 (waar merken als Spyker en Altena ook failliet gingen), niet.
Ach ja, de Belgen hadden deze automerken en wij hadden………….uhm………….uuuuh………..Aha! Klompen! ;) :P
Leuk stuk. Geschiedenis is altijd interessant.
# DeAutogids.nl schrijft,
@nashua: jazeker Alfa-techniek, zoals ik al schreef.
Goed een alomtegenwoordig merk heeft België nooit echt gehad.
–> Idd, stond ook vermeld hierboven. Lang leve alfa techniek (ben zelf een gelukkige 147 rijder :-), jammer genoeg gn GTA/Autodelta versie
Jammer dat zovele merken het onderspit hebben moeten delven en “curse the jerries”!
Hier heb je een link voor een foto van deze auto:
http://images.google.nl/imgres?imgurl=http://www.coolsupercars.com/wp-content/pics/2006/08/edran-spyder.jpg&imgrefurl=http://www.coolsupercars.com/edran-enigma/&h=193&w=375&sz=16&hl=nl&start=2&tbnid=qUa5xSWSsaiHuM:&tbnh=63&tbnw=122&prev=/images%3Fq%3DEdran%2BEnigma%26gbv%3D2%26svnum%3D10%26hl%3Dnl%26sa%3DG
Nee, da’s de Spider
Pardon: Spyder
http://www.edran.be/NL/Spyder_Model.htm
gillet is een mooie belgische wagen, ook in de autosport. tja, belgië;)
http://www.youtube.com/watch?v=j-qrNHaHY-0
http://www.youtube.com/watch?v=mNLux0XLh-c
http://www.youtube.com/watch?v=y80rbA5Ss1I
en deze van anderhalve week terug;)
Als Belg zijnde vind ik het jammer dat Gillet niet verder gaat. De laatste vernieuwingen zijn van voor 2002 als ik me niet vergis en dat was dan nog louter omdat Alfa Romeo stopte met het produceren van een bepaalde component. Maar dat zit allemaal een beetje ver in het geheugen.
Wat ik wel tof vond is dat Michel Vaillant (de stripreeks) ooit een Gillet in zijn strips tekende als auto van een autoraceorganisator.
Verder, vind ik een wederopstanding van Minerva een héél goed idee. Er zit véél kapitaal in België, dus als die mannen nu eens hun vrouw(en) overtuigen en hun hart laten spreken… De wereld mist luxueuse merken! Rolls-Royce, Maybach, Bentley: extravagant (wat ze nie minder mooi maakt, maar de prijzen zijn extreem). Mercedes, BMW, Audi, maar ook Alfa Romeo en Jaguar zijn van die premiummerken: jij rijdt in een BMW full option 535d en je buur in een kaal 520i(’tje). Laat ons trug een merk hebben dat een model maakt met alles erop en eraan en met een goeie diesel- en een goeie benzinemotor. Een auto met aanzien zonder het “pfff, weer één die een mercedeske/bmw wil maar nie kan betaaln voor nen grootn…”-imago of “pff, ziet em in zijn jaguar, hij heeft ineens nog geen parkeersensoren/mistlichtn/weet ik wat allemaal dat niet standaard is… dan zit ik in mijn lederen sportstoeltjes met verwarming/ventilatie van mijn renaultke toch veel beter…”.
Niemand die mijn mening deelt?
Even het recente nieuws :
Volkwagen Vorst heet nu Audi Vorst…en inderdaad: er lopen nu Audi’s van de band
Bij GM – Opel Antwerpen lopen de laatste Astra’s van de band. Het sociale conflict naar aanleiding van de afslanking van de fabriek loopt nog maar zeker is dat er één of twee Koreaanse Chevroletjes geproduceert zullen worden…
@jodocus: Dan zijn het geen Koreaanse Chevroletjes meer…
Doet me wat denken aan de Ranger van de jaren ’70…
@fre4000: Als iemand zin heeft en de merknaam kan kopen, ik hou ze niet tegen. Maar het is erg duur een nieuwe auto te ontwikkelen in dit segment. Ik meen dat het moeilijkste deel in het ontwerp de deuren zijn. Die mogen niet tochten, niet lekken, moeten heel vaak open en dicht kunnen etc. Ik heb begrepen dat dat alleen al miljoenen kan kosten…
Om dat van de grond af op te bouwen is dus moeilijk. Anderzijds zou het niet verkeerd zijn. Minerva was eigenlijk een innoverend merk, voor het hogere segment. Dat past dus wel.
“Histoire de l’Automobiles Belge” door Y. et J. Kupelian, vermeld in de originele post, bestaat (bestond indertijd) ook in het Nederlands. Ik denk dat het “Geschiedenis van de Belgische auto” heette. Is bij ons in de bibliotheek te vinden.
@JL: Ik heb het helaas niet kunnen vinden in deze uitvoering, heb er uitvoerig naar gezocht. Ik hou me aanbevolen echter.
@JL: Verdraaid: Je hebt gelijk, letterlijk zoeken op die titel geeft een Ebay resultaat met dat boek. Nou dan moet ik alleen nog dat boek vinden. Iemand die zo’n boek voor me kan vinden mag zich rustig melden. Over de prijs zullen we het, zo denk ik, wel eens worden.
Wist niet dat m’n naamgenoten een automerk hadden (jonckheere) :)