Tegenwoordig zien we door alle ledjes de auto niet meer. Honderd jaar geleden was dat wel anders, toen had je twee lantaarntjes aan je auto hangen. We schijnen eens wat licht op de koplamp, wat voor lichtpuntjes hadden we vroeger en wat gaan we in de toekomst zien?
De elektrische koplamp
De elektrische koplamp zoals we die nou nog steeds zien, bestaat pas sinds 1911. Daarvoor moest je het doen met kaarsjes. Die waren niet zozeer bedoeld om in het donker te kunnen kijken, maar eerder om gezien te worden. Om geen koetsen en paarden omver te rijden en Russische taferelen te voorkomen, werden betere lichtbronnen ontwikkeld. Acetyleen- en koolstoflampen waren feller en gaven meer licht, maar waren nog steeds niks in vergelijking met de elektrische lamp. In 1911 pakte Cadillac dat primeurtje. Bosch was in 1913 de eerste die de elektrische lamp koppelde aan een generator en regelaar. De koplamp was geboren.
Meedraaiende verlichting
Vooral de Amerikanen waren bezig met autoverlichting. In 1917 was het Cadillac die kwam met bedienbare dimlichten om vervolgens een jaar later de bochtverlichting te introduceren. In 1935 was het merk Tatra degene die de meedraaiende koplamp bedacht. Tatra’s hadden drie koplampen waarvan de middelste meedraaide met de wielen. Cadillac moest snel weer iets bedenken om Tatra de baas te zijn en kwam in ’38 met de mistlamp. Buick gaf de Y-Job datzelfde jaar automatisch openklappende koplampen mee en bedacht knipperlichten.
Halogeen en Xenon
Vijftig jaar geleden werd de gloeilamp in de auto vervangen door de halogeenlamp. De bekende H1-lampen waren daar, Cadillac voegde daar in 1964 de eerste lichtsensor aan toe. Vervolgens was het even stil totdat BMW in 1991 de 7-serie onthulde. Het was de eerste auto met Xenon koplampen. Japan en Europa waren meteen om, Amerika wachtte tot 1996 toen de Lincoln Mark VIII de eerste Amerikaan was met zogenaamde HID-verlichting.
Onderdeel van ontwerp
Vanaf daar werd verlichting ook een essentieel onderdeel van het auto-ontwerp. Waar koplampen vroeger veelal rond waren, gingen designers spelen met vormen en werd de koplamp in de auto verwerkt. Glas werd vervangen door plastic, BMW deed iets met angel-eyes, velen iets met klapkoplampen en de gekke Fransen vonden het nuttig om tot 1993 de gele koplampen te verplichten.
Ledjes
De laatste tien jaar is LED helemaal je-van-het. De LED heeft als voordeel een laag energieverbruik en een lange levensduur. Audi is als veelverbruiker van deze kerstboomverlichting een goed voorbeeld. Het LED-dimlicht was eerst, daarna voegde het merk in 2008 daar het grootlicht aan toe. De R8 was de eerste auto met volledige LED-koplampen, en de A8 was na zijn facelift ook de eerste met Matrix-LED’s. De opkomst van computertechniek maakte dat auto’s ook slimmer werden. Intelligente systemen werden bedacht om grootlicht automatisch aan te laten gaan wanneer nodig. Voetgangers en overstekende dieren kunnen met de huidige techniek rekenen op een lichtbundel die zich op hen aanpast. Maar ook dieven vinden koplampen leuk en jatten erop los.
The future of light
Wat we in de toekomst gaan zien op het gebied van verlichting? De LED wordt doorontwikkeld en op termijn waarschijnlijk vervangen door zogenaamde OLED’s. Hierdoor kan de fabrikant verlichting nog beter in het design integreren omdat vorm en kleur aanpasbaar zijn. BMW speelt met laser als alternatief en hoopt dat over twee jaar te kunnen gebruiken. Of krijgen we magnetronlampen? Camera’s krijgen ook een alsmaar dominantere rol in de auto, infraroodcamera’s laten je nu al in het donker kijken, als we dat samenvoegen met autonoom rijden hebben we in de toekomst misschien wel helemaal geen koplampen meer nodig?
De nieuwe BMW i8 is de eerste auto ter wereld waarvoor koplampen met lasertechnologie leverbaar worden in 2014.
@rbngrt: wordt
@rbngrt: het onderwerp is koplampen dus toch worden
@daandaan: neen, dat is niet het onderwerp maar lijdend voorwerp. Maar worden slaat wel op de koplampen ;)
Zou lang we maar goed kunnen zien ben ik tevreden!
Volgende keer graag erbij vertellen dat ze niet zijn om medeweggebruikers met opzet mee te verblinden……mompelt iets met op straffe van 50 zwee….
Ben verbaasd dat er nog geen reactie over een ander type koplamp is gemaakt. Bij deze!
Ik mis Saab wel een beetje in dit overzicht! Eerste met koplampwissers, eerste met derde remlicht, eerste met LED dagrijverlichting…
@Svenska_Aeroplan_AB: weer wat geleerd, bij lampenruitwissers dacht ik altijd eerst aan Volvo.
@Svenska_Aeroplan_AB: Bedankt voor de info. Toch vraag ik me af wat het nut is van die koplampwissers? De enige fabrikanten die hun auto’s ermee uitrustten was Saab en Volvo en Mercedes geloof ik ook. Waarom zie je die wissers tegenwoordig niet meer terug?
@mercs: propere lampen. Vuile lampen breken de lichtstraal immers. Nu is dat met hogedruk koplampsproeiers bij xenon, omdat xenon dat echt nodig heeft. Oude koplampen was het meer een gimmick omdat het verstrooien van de lichtstraal minder gevolgen had voor een tegenligger (verblinden)
@mercs:
Daarvoor moet je ook het landen van oorsprong in rekening houden, wegennet is totaal niet te vergelijken met ons. Noorwegen heeft bijvoorveeld geen autostrade zoals wij dat kennen (max 90/u aan 2 rijvakken is daar DE autostrade).
Je hebt er ook duizenden kilometers onverharde wegen.Ook Zweden heeft dit. En op zulke wegen is het niet ondenkbaar dat je koplampen is goed vuil worden.
Maar die wissers staan nogal outbollig en je hebt tegenwoordig hogedruk reinigers.
@mercs: Vroeger waren koplampen van glas. Tegenwoordig van kunstof/plastic? waar wissers voor krasjes kan zorgen en de lichtstralen andere richtingen op kunnen sturen. Daarom zijn er sproeiers.
Ik mis de carbidlamp
Cord was in 37 toch echt eerder met de automatisch openklappende koplampen.
@ s a a b; welk model had dan als eerste led dagrijverlichting? Ik dacht dat audi daar mee begon in 2006
Ik mis de gebroeders Cibie die pioniers zijn geweest in Europa op hat gebied van verlichting en vooral de stabiliteit van stroomtoevoer hebben verbeterd.
Ik mis Paul Marchal van SEV Marchal , Robert Bosch, ik mis de Cord die meerdraaiende koplampen had als eerste die echt werkten, ik mis de Citroen DS ,
ik mis de Bi-iode lampen die twee reflectoren hebben
ik mis de Cibie Oscar en Super Oscar lampen die in de autosport ‘de’ verlichtingsunits waren (en nog zijn)
Ik mis PIAA en KC die lampen maakten voor auto’s die eigenlijk uit de vliegtuigindustrie afkomstig zijn .
ik mis waarom de Fransen altijd geel licht hadden en dat gele lampen met ijzelregen en sneeuw een voordeel hebben tegenover witte, kortom een flutstukje
En dat terwijl auto verlichting zo interessant is.
Dat roept om een gastbijdrage! Mail eens met een voor jou interessant soortgelijk onderwerp, daar kan vast wat moois uit komen rollen.
@desjonnies: vegeet niet de uitvinding van de vierkante koplamp, als eerste in de citroen ami
En de H4 halogeen lamp was de eerste die in een gewone koplamp werd toegepast, H1 kwam later H2 en H3 worden uitsluitend gebruikt voor ver en breedstralers/
Mis ook de uitleg van een ver en breedstraler.
Mis ook dat de Mini’s in 1966 gediskwalificeerd werden in de Rallye van Monte Carlo omdat ze met Halogeen lampjes in de koplampen reden, iets wat in Frankrijk toen niet mocht
Dit waren nota bene de nummers 1 t/m 4 op het erepodium
Ik vindt het ook wel even de moeite waard om te melden over de geinige lampenkapjes van volkswagen en de maybach logo’s in de xenon lampen van maybach.
De lampenkapjes van volkswagen en de lolotjes man maybach waren ook leuk!
Interessant stukje. Grappig weetje over intelligente systemen: in 1954 kwam Cadillac met de Autronic Eye. Deze zorgde er voor dat er automatisch gewisseld werd tussen dim- en grootlicht indien er sprake was van een tegenligger.
“Acetyleen- en koolstoflampen waren feller en gaven meer licht, maar waren nog steeds niks in vergelijking met de elektrische lamp.”
Carbid lampen (acetyleen lampen dus) geven anders enorm fel licht. Ik denk dat de electrische lamp het daarvan gewonnen heeft op gebruiksgemak, veiligheid en dergelijke en niet om de hoeveelheid licht.
Led dimlicht werd voor het eerst in de Lexus LS600h gebruikt.
-=edit: check!=-
Verder inderdaad een leuk stukje.