De meest geflipte edities van Fords jarige job op een rij

Een icoon van Ford is 60 jaar dit jaar en daar zijn voldoende knotsgekke exemplaren van geweest.

Hiep hiep hoera, er is weer een icoon jarig. Ford viert namelijk dat hun Transit 60 jaar is geworden. Sinds 1965 is dat Fords manier om middelgrote bestelwagens retepopulair te maken. En dat heeft gewerkt: bijna iedereen heeft wel op een manier iets met de Transit te maken gehad in zijn of haar leven.

Geflipte edities van de Ford Transit

Je zou zeggen dat zo’n bus altijd verstandig is, en bij het gros van de verkochte exemplaren is ook prioriteit gegeven aan de bruikbaarheid van de Transit. Toch kon Ford af en toe een paar leuke dingen niet laten. Maar het gaat verder dan dat. We durven de meeste speciale one-offs en geinige edities van de Transit aardig geflipt te noemen. Vandaar de titel. Ford heeft het busje namelijk vaak gebruikt voor promotionele doeleinden om tot zeer gekke edities van de Ford Transit te komen. En een paar ervan heb je ook echt kunnen kopen. Tijd voor een kleine bloemlezing!

Ford Supervan I

De meest bekende geflipte edities van de Ford Transit zijn de Supervans. Daar zijn er vier, technisch gezien vijf, van geweest. De allereerste is de minst opvallende. Ja, er zitten wat racestickers op en banden waar je u tegen zegt. Mag ook wel, want achterin (in het laadruim) ligt een V8 met 435 pk, op het chassis van een GT40. In een Transit! De bizarre bus is vooral gebruikt voor promotionele doeleinden en in het trekken van kijkers was ‘ie erg goed.

Ford Supervan II

Op basis van de tweede Ford Transit bedacht Ford daarom een nieuwe Supervan. Dit keer had het iets minder te maken met een Transit dan de eerste poging. Het gaat namelijk om een race-chassis met een op maat gemaakte glasvezel carrosserie die niet eens dezelfde grootte is als de ‘echte’ Transit (de Supervan II is qua dimensies 70 procent van een normale). Achterin ligt wederom een dikke racemotor, de 4.0 liter grote Cosworth ‘DFL’ V8. Deze produceerde, hou je vast, 600 pk. Goed voor een topsnelheid van 283 km/u. Bij de Ford Supervan I werd een topsnelheid van zo’n 270 geschat, maar niemand had de cojones om dat te testen. Bij de Supervan II wel en is de topsnelheid bewezen.

Ford Supervan III

Bij de Ford Supervan III wordt duidelijk hoe krankzinnig dit recept is. Ten eerste: het idee is grotendeels hetzelfde als de Supervan II, dus eigenlijk deelt dit ding niks met de Transit. Sterker nog: voor de promotiedoeleinden vond Ford het beter om de toen hagelnieuwe derde Transit te gebruiken. De rest van de koets was echter nog vrijwel identiek aan die van de Supervan II, alleen dan met een nog heftigere bodykit en spoiler. Ook de motor kreeg een update: dit was nu de 3.5 liter Cosworth HB V8, ontwikkeld voor de Formule 1 (en gebruikt door onder meer Benetton, McLaren en Lotus). Goed voor 650 pk en check die F1-banden! Helaas bleek wel dat de complexiteit van deze Supervan zelfs op de kleine runs die deze deed op evenementen erg kostbaar was. Ford stopte daarom met de Supervan III in 2001 en hij eindigde in het archief. Tegenwoordig is het een echte cultklassieker.

Ford World Rally Transit

Toch liet Ford de capaciteit van de Transit als promotievoertuig niet helemaal varen. Bij de wederom volledig nieuwe generatie uit 2001 was Ford volop bezig met de WRC. De eerste generatie Focus RS, toen nog met onder andere McRae achter het stuur, wist het uitstekend te doen in de rallysport. Deels om handig te zijn, maar ook deels als promotiestunt, doste Ford een Transit uit als perfect hulpvoertuig voor de Focus WRC. In dezelfde kleurstelling met de Martini-strepen, OZ Racing-rallyvelgen en dikkere bodykit. Onder kap lag helaas niet dezelfde rallymotor als de Focus WRC, maar een 2.4 liter diesel met een nog steeds niet verkeerde 165 pk en 410 Nm. Goed voor een sprint naar 100 in 8 seconden.

Ford Transit SuperSportVan

Na de Supervan III werd het dus lange tijd stil qua compleet geflipte race-achtige edities van de Ford Transit. Een doekje voor het bloeden kwam in 2011 met de Ford Transit SuperSportVan. Dat klinkt als een tandje extra vergeleken met Supervan, maar met die verwachtingen valt het wellicht wat tegen. De SSV is nog steeds een toffe bus: voorin ligt een 3.2 liter grote vijfcilinder diesel, goed voor 200 pk en 470 Nm. Wederom onder het mom promotie kreeg de Transit SSV een dikke bodykit met dikke velgen, samen met allerlei race-achtige stickers. Productie bleef uit.

Ford Transit Custom MS-RT

Het valt wellicht op dat al deze geflipte edities van de Ford Transit niet in productie gingen. De coolste Ford Transit die je wel gewoon kon (en kan!) kopen is de Ford Transit MS-RT. Dat is de afkorting voor M-Sport Road Technology. M-Sport is het racebedrijf dat al jaren samenwerkt met Ford voor hun rallymodellen. Het straatgedeelte slaat erop dat MS-RT vanaf de zesde generatie Transit begon met een wel heel dik aangeklede Transit Custom. Dikke bodykit, grote spoiler, sportvelgen, opvallende uitlaten en een sportiever interieur. En natuurlijk felle kleuren, want knalkleurtjes op een MS-RT mogen (en moeten eigenlijk!). Enige nadeel: het is allemaal niet spannender onder de kap, dus dat blijft in de meeste configuraties van de Transit Custom steken op 170 pk en 405 Nm uit de 2.0 TDCi-dieselmotor. Ergens ook wel weer perfect, want dat is nog steeds best potig en ben je praktisch dus niet meer of minder beperkt dan een standaard Custom.

De Ford Transit Custom MS-RT kent zelfs een tweede (huidige) generatie en het recept blijft grotendeels identiek, maar dan met nog dikkere aankleding. Verder grotendeels dezelfde lol, alleen nu met de keuze tussen twee diesels (150 en 170 pk), een PHEV (233 pk) of een EV (286 pk). Voor een busje echt niet traag. Ford haalt sinds deze generatie de MS-RT-modellen (de Transit en de Ranger) nu ook officieel naar Nederland.

Ford Electric Supervan 4

En wat was daar ineens ter promotie van de huidige Ford Transit Custom? Een nieuwe Supervan! En knotsgekker dan ooit: het was niet eens een busje meer. Achter de cabine heeft het nog het geraamte van een Transit, maar is verder een groot luchtdoorlatend stuk. Wederom is het een compleet op maat gemaakte koets op een op maat gemaakt chassis. Qua looks is het een echte Supervan. Qua aandrijving was er toch geen dikke V8 om erin te lepelen, of tenminste, dat deed Ford niet. In plaats daarvan kwam er op elk wiel een kneiterdikke elektromotor, goed voor 2.000 pk in totaal. Ook deze Supervan is voor promotiedoeleinden vaak in beweging gekomen, het meest bekend op de heuvelklim van het Goodwood Festival of Speed.

Ford Electric Supervan ‘4.2’

Er is momenteel zelfs een evolutie van de Ford Supervan 4 bij Ford gearriveerd. De ‘4.2’ slaat dus op het zijn van een evolutie en helaas niet op het aantal liters dat de cilinders bij elkaar zijn. Sterker nog: vergeleken met de Supervan 4 heeft de evolutie minder pk: 1.400 stuks. Nou, het kan ermee door. Maar zonder dollen: deze geëvolueerde Supervan heeft een doel: een knaller van een tijd neerzetten op Pikes Peak. Vandaar ook die extra extreme aerodynamica. In de klasse Pikes Peak Open wist de Supervan 4.2 het record met 37 seconden te verbeteren. Ja: één van de Pikes Peak-records staat op naam van een Ford Transit. Da’s nog eens PR.

Irmscher Ford Transit Custom Spirit

Resumé: snelle edities, of in ieder geval snel ogende edities, die zijn er genoeg van de Ford Transit. We hebben ook nog een recente editie gevonden die wat minder snel en wat meer avontuurlijk is. Irmscher heeft namelijk een outdoor-pakket voor de Transit Custom. Deze avontuurlijke versie is iets verhoogd, heeft offroad-banden, plastic bumperbekleding, een bullbar voorop, een reservewiel achterop en een groot dakrek voor allerlei proviand. Ideaal voor een ruige campertrip.

Ford Transit Connect X-Press Concept

Je hebt ons misschien de Transit de Custom zien noemen. Da’s een nodige toevoeging, want Ford Transit is al lang niet meer de beschrijving voor één busje. Het is nu een hele familie aan busjes in vier groottes. De fullsize Transit is nu een knoest van een bus om zich met bussen als de Mercedes Sprinter en Fiat Ducato te meten. De Transit Custom lijkt het meest op een standaardgrootte Transit van voorheen. Daaronder zitten nog twee busjes die qua insteek en platform meer op een soort personenauto met laadbak lijken: de piepkleine Transit Courier en de middelgrote Transit Connect.

Die laatste is waar het allemaal begon met de Transit-familie. De Transit Connect was voor het eerst een ‘eigen’ busje, en niet een box achterop een Escort zoals de Ford Courier altijd was. Als rivaal voor de Peugeot Partner, Renault Kangoo en ook de Volkswagen Caddy, die rond die tijd eenzelfde verandering doormaakte.

Als je een standaard Transit al niet spannend vond, dan is de Connect ook niet helemaal je ding. Tenzij je deze versie hebt. De Transit Connect was sterk gerelateerd aan de Ford Focus, dus werd een speciale versie genaamd X-Press als concept uitgedost met de motor van een Focus I RS. Dus 220 pk dankzij een 2.0 liter viercilinder uit de rally, met een grote turbo. Ook de vijfbak en vele onderdelen uit het onderstel werden vanuit de Focus overgezet naar de Transit Connect.

Ford Transit Connect MS-RT

Een concept dus, maar ook de Ford Transit Connect verdiende een benoeming qua geflipte edities. Net als de grote broer namelijk een bodykit van MS-RT. In dezelfde geest als de andere MS-RT-modellen, maar dan als beperkte oplage. Het maakt van de Connect best een lekker dikke bus, want ga maar eens na hoe groot de tuning-scene is voor de Volkswagen Caddy. Wel moest je tevreden zijn met de standaard motoren van de Connect, dus een 120 pk en 300 Nm sterke viercilinder diesel.

BONUS: Ford Transit (China)

Zoals wel vaker besproken waren automerken er snel bij toen de ontwikkelingen in China hard gingen. Alsof het een soort kolonisatie was, ging elk groot autoconcern een startend Chinees concern zoeken om een joint venture mee te starten. Toen Ford met SAIC wilde samenwerken, maar achter het net viste, kozen ze voor JMC als partner. Daar speelde de Transit een grote rol in, daarover zo meer. Eerst even dit. Het is heel normaal voor een bedrijfswagen om lang ongewijzigd in productie te zijn. Denk maar aan de grootste Stellantis-bussen: de basis-architectuur daarvan is al in productie sinds 2007. Ook de meest recente grote Transit gaat al mee sinds 2014. Wat zou er gebeuren als je de huidige Transit iets moderniseert? Daar heeft JMC het antwoord op. Op de technische basis van de huidige Transit gaf JMC de bus een flinke facelift, met een frontje dat nog het meest lijkt op een moderne Ranger.

SUPERBONUS: JMC Teshun

Zoals gezegd speelde de Transit een grote rol bij de joint venture met JMC. Het busje kon aldaar in licentie gebouwd worden, toen ging dat nog over de derde generatie bij het debuut van de vierde generatie. Die eerste was al flink gefacelift, maar dat maakte JMC nog erger. En erger. Tot het punt dat de JMC Teshun, een Transit uit 1986, nog steeds in productie is! Tegenwoordig wel met een moderner ogend frontje, en zelfs als EV. Maar onderhuids nog steeds een 39 jaar oude Transit.