Je wist het misschien nog niet, maar het is feest vandaag. Het is vandaag namelijk exact 40 jaar geleden dat Mazda haar eerste auto presenteerde met een Wankelmotor, de Cosmo Sport 110S. De eerste auto op de markt was overigens de NSU ro 80 Spider. De betrouwbaarheid van die motoren was zo slecht dat de eigenaren elkaar bij het passeren met het aantal opgestoken vingers aangaven hoeveel motoren ze al versleten hadden. Ook Mercedes begon eind jaren ’60 met de bouw van een serie sportauto’s voorzien van een Wankelmotor, de zogenaamde C111 modellen. Maar deze modellen hebben nooit het productiestadium gehaald. Sinds 1977 is Mazda nog de enige autofabrikant die de Wankelmotor toepast in productiemodellen.
En dat maakt Mazda tot de expert op dit gebied. Dat blijkt ook wel uit het feit dat Mazda in 1991 met de Mazda 787B zelfs de zege wist te pakten tijdens de 24 uur van Le Mans. Tegenwoordig past Mazda de rotatiemotor alleen nog maar toe in de RX-8 waarvan zelfs een variant op waterstof bestaat!
Mazda Cosmo Sport 110S
NSU Ro 80
Mercedes-Benz C111
Mazda 787B
En een filmpje om het principe wat beter uit te leggen:
Handig filmpje, alleen wat een kleuterstem heeft die vent… Verder blijf ik het wel stoer vinden van Mazda dat ze die motor blijven gebruiken, als enige.
Nadeel was toch dat wankel motoren stevig drinken?
@Hansie!: dat zegt hij toch ook in het filmpje, want er zijn meer verbrandingen per rotatie van de krukas nodig!!
Doe mij maar een oude RX-3. Leuke autootjes om te zien!
@ Hansie!
Het schijnt erg mee te vallen, zijn 1.3 met 200pk ofzo.
Alleen je moet je olie keerringen goed in de gaten houden, want als deze aan barrels gaan ben je het zaadje
ligt het aan mij of hebben die mercedes c111 modellen wat weg van zo’n oud isdera model?
ot: Ik vind het wel stoer dat mazda dit principe nog altijd gebruikt! Het geeft een merk altijd wel karakter als het iets ‘eigens’ heeft, net zoals saab dat vroeger had…
En olie-zuiperts zijn het ook ;-) Maar een interessant systeem!
Het verbruik dat is volgens mij wel een erg groot nadeel.. Zo beweerde de mazda dealer over de rx-8 dat hij ermee naar polen was gereden maar dat niet nog eens wou i.v.m. de litertjes benzine die hij had moeten tanken
Totaal geen koppel die wankelblokken. Tijd dat ze dat eens realiseren bij mazda!
Ergens zonde dat we van Dr Wankel zijn afgestapt, het grote voordeel van een Wankel motor is dat íe veel minder bewegende onderdelen heeft.
Citroen heeft trouwens een grote proef gedaan met een Ami8 coupe met Wankelmotoren voor trouwe Citroen klanten en er is een GS Bi-rotor geweest maar ook die had de ‘bekende’Wankel problemen : brandstofgebruik, oliegebruik en betrouwbaarheid.
Foutje: De eerste op de markt was de NSU Spider, foutje wordt vaak gemaakt.
@ik de dinges, wat is er mis met een 1,3 Wankel motor met 231 pk en 211 Nm?
@robbie
dat ie maar 211nm levert..
@De Sjonnies: Groot: 276 auto’s…
Een tijd geleden las ik een artikel in Autobild over een man die ook een eenvoudig en efficient motorconcept had uitgedacht (nee, niet de motor op water). Is helaas het enige dat ik er nog van weet. Iemand?
Sterling motor misschien?
In 1991 heeft Mazda de 24 uren van Le Mans gewonne met de Mazda 787B. Dit was de eerste overwinning ooit voor een Japanse autoconstructeur, en ook de enige overwinning voor een rotatiemotor.
Engine capacity: 654cc x 4, 700hp/9000rpm
@ ik de dinges:
Schaf de blokken zoals in de CTR dan ook maar af. Genoeg koppel, alleen in een ander toerengebied.
En de betrouwbaarheid zijn verhalven die altijd maar door worden verteld, al jaren.. tegenwoordig zit het wel goed met betrouwbaarheid.
Mijn nonkel heeft meer dan 12 jaar een RX7 FC gehad en hij heeft er nooit problemen mee gehad.
Wankelmotoren hebben natuurlijk meer vertroeteling nodig van zijn eigenaar maar als deze ook maar een beetje vaardig is, is de wankelmotor even betrouwbaar als eender welke andere motor.
Ouwewijvenverhalen over hun onbetrouwbaarheid zijn gewoon verspreid geworden door mensen die te dom waren om hun eigen auto ook maar een beetje te onderhouden. (wankelmotoren zijn niet zo vergeefzaam als andere motoren)
Precies coolguy :-)
alhoewel het bij de eerste serie RX-7 nog wel een ramp was hoor, heb verschillende liefhebbers gesproken die aan hun 3e swap waren. Sommigen hebben dat opgelost door de 13B erin te hangen.
Ik vind het leuke motoren, maar praktisch is ie niet echt. Geen koppel, hoog brandstof- en olieverbruik, misschien vaker storingen. Motor van de RX8 is wel een keer engine of the year geweest geloof ik.
Het voordeel is volgens mij vooral de grootte. Hij is klein van formaat waardoor hij laag in de auto kan worden gehangen. Dit komt het zwaartepunt etc. ten goede… volgens mij was dat het enige echte voordeel toch?
Opzich, al brainstormend / dromend, kan je er toch net zo goed een hayabusa blok in hangen is ook 1300 klapt veel meer. Wacht maar waarom zou mazda dat doen…. uhhmmm oke ik wilde alleen ff aantonen dat er betere motoren zijn qua omvang en vermogen… zoiets… onsamenhangend verhaal
De Citroën M35 moet er ook wel bij! Ook al was hij geen succes, en is hij niet veel verkocht (men wilde er 500 verkopen, zijn er uiteindelijk maar 276 geworden) en is hij niet bekend (er zijn er maar weinig van over aangezien Citroën ze na deze proef allemaal wilde vernietigen, enkelen zijn gespaard), van MÍJ moet hij erbij! :D ;)
Wat ik er jammer aan vind is niet het verbruik en de betrouwbaarheid, maar het geluid, wankelmotoren maken het geluid van een stofzuiger!
theoretisch veel beter dan een ottomoter.. geen omvorming van translerenende naar roterende beweging, wat altijd energieverlies met zich meebrengt. Wanneer er genoeg geld in word gestopt kan de wankelmotor beter zijn dan de otto..
Om ze niet te slopen moet je wankelmotoren rustig warm draaien… Verder idd weinig koppel.
@ Poekie Lauda
Ik dacht juist dat wankelmotoren heel stil waren en dat je ze haast nooit hoorde behalve als je wel eens wat gas wou geven hoorde je wel wat maar was dat niet van het uitlaadsysteem dat geluid?
Sleur een wankelmotor eens boven de 7000 toeren en kwijl van het geluid. :)
Ohohoh, en dan hebben we altijd dit filmpje nog:
http://www.youtube.com/watch?v=tpyZuAtH-FQ
Wat een geluid!!!
motorfiets met wankelmotor!
http://www.youtube.com/watch?v=SkPeB1rAagU
nee, dit filmpje dan
http://www.youtube.com/watch?v=K1BWv7iPFUg
prachtig motorgeluid gek =)
@ Tim; Idd, wat een geluid, wat een afschuwlijk geratel/gepruttel…. :?
@ Citrofiel
Als je nou even langer dan 3 seconden luistert….
@ Tim; Je bedoelt dat wegracen? Als hij op afstand is klinkt het wel oke ja, maar dat is pas na 30 sec hoor! :P En ik had het juist tot 30 sec bekeken, toen dacht ik dat er geen verbetering meer in zou komen…
Een Wankel kan makkelijk hoge toeren halen, hij heeft immers geen ventielkleppen en ook geen periodiek stilstaande onderdelen. Bij gebruik van meerdere rotoren zijn de vrije masskrachten en -momenten zeer goed beheersbaar. Vandaar dat Mazda zelfs zonder turbo 178pk per liter kan halen! Logisch, dat een kleine motor bij lage toeren slechts weinig koppel kan leveren. Logisch ook, dat ‘ie bij hoge toeren aardig lawaai maakt maar dat doet de motor van een Audi RS8 of een BMW M5 ook.
Fundamenteel nadeel van een Wankel is de lage geometrische compressieverhouding van max. ~10:1, daarom zie je ook nooit diesel uitvoeringen. Wel kun je er heel goed een turbo aanhangen, mits er een zeer goede intercooler wordt toegepast. Het is namelijk niet mogelijk de rotor van binnenuit goed te koelen, dus je riskeert ongecontroleerde zelf-ontsteking. Verder vergt de langgerekte vorm van de verbrandingskamer 2 bougies en verhoogt de warmteoverdracht aan het koelwater.
Eeven wat facts over de Wankeltechniek: Het is het beste vergelijkbaar met een 2 takt principe. Elke rotatie zorgt namelijk voor een complete verbranding, waar er bij 4 takt 2 nodig zijn. Wat je dus kunt stellen is dat je een 2x zo kleine cilinderinhoud hebt i.v.m. zuigermotoren. Eigenlijk is de 1.3 dus een 2.6. Verbruikscijfers zijn hiermee gelijk aan een 2.6. Vaak zelfs nog iets hoger, aangezien het een minder efficient design is kwa verbranding. Hiermee is ook het probleem van de emissies te verklaren. Wat betreft de betrouwbaarheid: In principe is zo’n motor even betrouwbaar als een zuigermotor. De motoren van vroeger hadden alleen meestal een probleem met het materiaal van de apexseals. Eigenlijk is dat nooit helemaal goed opgelost, maar tegenwoordig wel veel beter dan bij de eerste generatie. Het echte probleem zit hem dan ook niet in het materiaal zelf, maar de omgang ermee. Zo lang je de boel tijdig vervangt en erg goed onderhoud pleegt zijn er al een aantal problemen verholpen. Belangrijkste is echter heel goed warmrijden. Eigenlijk zoals bij elke motor. Bij een wankel/rotatiemotor is dat extra belangrijk, vanwege de apexseals. Op het moment dat die namelijk vervangen moeten worden moet het hele blok uit elkaar. Kwa onderhoud kun je er dus aardig op leeglopen.
Dat gezegd hebbende kun je er wel ziekelijk veel toeren mee draaien met de juiste aanpassingen (met name flowen). Verder zijn de verliezen van de aandrijving veel kleiner, en weegt het echt geen drol, waardoor je motor erg laag en achter de vooras kunt plaatsen, voor een mooi weggedrag. Ik zou dan ook best graag eens zo’n ding onderhanden willen nemen….
@Robbie: Haal dat er nou eens uit van Ro80 en vervang het door Spider. Het was de NSU Spider die de eerste productieauto met wankelmotor was.
@ Kevski Style; Elke complete rotatie zorgt toch zelfs voor drie (!) complete verbrandingen?
Die C111’s waren overigens wel erg bijzonder. Alleen de eerste 2 varianten waren overigen uitgerust met Wankel motoren, de derde had een diesel motor.
Volgens mij was het ook de eerste auto die de 400km/h haalde. Toen weer met een V8 benzine.
@ Citrofiel:
In feite wel ongeveer. Maar dat wordt dan gezien als 3 zuigers als je het moet vergelijken met een zuigermotor. De zuiger is dit geval niet het hele driehoek, maar een vlakke zijde van diezelfde driehoek.
Zie het maar zo dat een zuiger altijd min of meer plat moet zijn, en altijd maar 1 kant benut wordt. het is een proces wat een beetje lastig uit te leggen is met alle tekst….
Overigens is de rotatiemotor van mercedes eigenlijk bedoelt voor de mercedes SL (W123 dacht ik). gaat om het model met de liggende koplampen, dus niet de pagode, die er nog vrij veel op lijkt….
@ Kevski style; Dus één zo’n rondje is drie zuigers… Dus een dubbele (zoals in het filmpje) is eigenlijk een (soort) zescilinder motor? Ok…
@ Citrofiel:
Yep! Dat gezegd hebbende had de 787B er 4, dus was eigenlijk een 12 cilinder motor….
@ Coolguy, Tim, Wanker, Davidov
Ok ik neem het terug, deze motoren klinken goddelijk!! Bedankt dat jullie me op deze fout wezen, met deze overheerlijke feiten!
Mijn motor !!
Dat geluid uit een oude rx-7, met naverbranders is echt meesterlijk
@ Citrofiel & Kevski Style
Als ik het zo even bekijk, een 2 takt geeft om de 2 verticale bewegingen (op en neer) een verbranding..
Dan zou een Wankel motor dus een.. eeeuhh.. -3 takt zijn.. :roll:
@ Pannekoek; Ja! Dus? Hadden we het daarover? Je hebt mss wel gelijk, maar of een verticale en roterende beweging vergelijkbaar zijn….? Maar Kevski Style heeft het het aantal rotaties van de nokkenas. En dat is bij de tweetakt 1 en bij de wankelmotor 1. Dus zo is het wel vergelijkbaar.
Ehm… Ik weet eerlijk gezegd al niet meer waar ik op het reageren ben, dus laat ik het woord maar aan Kevski Style, die er een stuk meer verstand van heeft en het stukken beter weet te formuleren! :)
@ Pannekoek:
Als je het zo wilt bekijken wel. Maar je moet eigenlijk kijken naar het aantal rotaties dat de krukas maakt. Hoeveel slagen een zuiger namelijk maakt doet er niet veel toe, omdat ze allemaal hetzelfde doen: mengsel naar binnen, comprimeren, ontsteken, schoonspoelen. Bij 4 takt daarentegen maak je voor 1 toer 720 graden. Bij 2 takt en wankelmotoren is 1 toer 360 graden. je zou het dus 3 takt kunnen noemen, maar dat gebeurt niet omdat de krukas niet 540 graden draait voor 1 toer….
@ Citrofiel:
Nokkenas=Krukas neem ik aan????
@W!D: Je omschrijft het precies goed, maar het punt is dat de ‘gewone’ motor dusdanig ver ontwikkeld is dat er een gigantische inhaalslag gemaakt moet worden om het volle potentieel uit de wankelmotor te halen.
Geen enkel merk (behalve Mazda dus) lijkt zich daaraan te willen wagen. Zonde, want een verder ontwikkelde wankelmotor veegt de vloer aan met de motoren zoals we die nu kennen.
@ Kevski Style; Goed aangenomen… *shame*
Wankelmotor is een mooi principe. Helaas zijn er nogal wat problemen met de afdichtingen van de kamers. Er wordt wel veel vermogen uit een klein volume gehaald. Interessant om te zien hoe dit doorontwikkeld zal gaan worden.
als ze nu eens de cilinder ( of hoe noem je dat hier) inhoud zouden verhogen naar 2.6 ipv 1.3 ? en het toerental zouden verlagen, maar ja op welke factoren kun je zoal inspelen eigenlijk om het toerental te beheersen, heeft deze motor eigenlijk wel kleppen, of werkt het net als bij een tweetakt motor
@ alex; Bekijk het filmpje eens. En waarom eigenlijk die aanpassingen?
wat een geluid zeg in die filmpjes… Thanks Tim, Wanker en Davidov!!
Hier doe je het voor:
http://www.youtube.com/watch?v=3HCj5tAXrzg
Voor de ongeduldigen skip naar 1.20
dus… even over de mensen die zeggen dat het weinig koppel heeft… 211 nm uit een 1.3 is weinig? aha… nee dan weet ik dat die 1.6jes met 150nm pas echt slecht zijn gebouwd!
En het is misschien vergelijkbaar met een 2.6, maar de cilinder inhoud is 1.3, dus zo slecht vind ik het niet…
Het wankelmotor principe wordt in de kartsport nu ook gebruikt, o.a. door Italsystem , een zeer kleine lichte motor, met meer dan 50 pk . En een erg vriendelijke onderhoudsinterval , er wordt gesproken over revisatie na 40 draaiuren, en dan hoeven enkel de naaldlagers te worden vervangen. ( ter vergelijk, 100 cc 2-takt moet iedere 10 tot 20 draaiuren worden gereviseerd)
wel als ik dat filmke goed begrijp draaid de kruckas wel 3 keer voor elke draai van de rotor dus geen een van de piston motors komen in de buurt
want de krukas draaid sneller dan de rotor.
de kruk as draaid 1 keer rond terwijl de rotor nogmaar van de inlaat naar de verbranding verplaatst terwijl de tweetact een volledige toer nodig heeft van de kruckas.
en ik kan mij geen andere motor bedenken die het zelfde kan buiten met een veel langere kruckas en veel meer vrijving.
en de ster motor maar die heeft ook zijn nadelen.
neen van mij mogen ze die rotor verder ontwikelen en in meer auto’s steken :D
Een wankel motor, zou ook goed geschikt zijn voor op waterstof te lopen. Een waterstof wankelmotor gecombineerd met een elektromotor zou de ideale motorisering van de toekomst kunnen zijn, Weinig trillingen, compact, een laag gewicht, en toch veel km kunnen rijden, en niet meer afhankelijk van de energie maatschappijen die er nu al van dromen dat we straks allemaal elektrisch gaan rijden?