Yamaha’s 660 eencilinder is het ideale donorhart

Je wilt een motor ontwerpen, maar hebt geen zin om tijd te steken in de ontwikkeling van een motorblok. Pak dan gewoon dit Yamaha blok als basis, je zou niet de eerste zijn..

Goed plan op zich. Tot nu dan. Want helaas is het alombekende en oerbetrouwbare Yamaha 660cc eencilinderblok niet meer te gebruiken bij de ontwikkeling van nieuwe motorfietsen. De reden is even simpel als triest: het 4-takt eencilinder blok mist de juiste EURO4 homologatie. Of het blok nog een keer terugkeert dat zal moeten blijken. Voor het moment zullen we onze 2019 Yamaha Téneré met tweecilinder (uit de MT-07) moeten nuttigen. Met weemoed denken we terug aan het eencilinder geluid van het vorige model (onder)

Waar komt het blok eigenlijk vandaan?
in 1982 Kwam Yamaha met de XT600 op de markt, die overigens ook destijds in Téneré uitvoering beschikbaar werd. De cilinderinhoud groeide met de introductie van de XTZ 660 in 1991 naar de huidige inhoud. Yamaha liet het blok uiteindelijk fabriceren bij het Italiaans Minarelli. Velen van jullie hebben ongetwijfeld de 49cc blokjes van deze fabrikant in jullie scooter of brommer gehad vroeger (zonder het te weten). Minarelli is overigens sinds lange tijd al volledig eigendom van Yamaha zelf.

7 Modellen die ook dankbaar gebruik maakten van het Yamaha-blok en we gokken dat je er minimaal eentje al vergeten was.

Yamaha SRX 600

Ja, deze kende je vast nog wel na wat graven in je geheugen. Want dit model is van ’85 tot ’97 geleverd. En inderdaad dat betekent dat ie nog gebaseerd was op het oude XT600 blok. In de tijd dat de SRX werd gelanceerd leefde zeker in Nederland nog het idee dat het best allemaal wat zwaarder mocht zijn. Een 600 werd echt gemeengoed met de komst van de Honda CBR600F die in ’87 op de markt kwam, maar dat was een viercilinder. De SRX was eigenlijk best een leuke machine, wellicht ietwat ‘vorm boven functie’ want als je er echt even lekker voor ging zitten was het frame toch wel wat ‘flexibel’. Maar in principe een heel leuke fiets, zeker met zijn lage gewicht van net geen 150kg.

Aprilia Pegaso

De Pegaso had je wellicht niet direct op dit lijstje gezet. Wellicht ook omdat Aprilia zijn best heeft gedaan tijdens de levensloop van de Pegaso om je op het verkeerde been te zetten. De Pegaso heeft namelijk jaren zijn motorblok gedeeld met de BMW F650. Beiden beschikten over het 1 cilinder 4-takt Rotax blok. Maar vanaf circa 2004 kwam de laatste versie (tot nu toe) van de Pegaso ook met het Yamaha hart. Als de Pegaso ooit al een keer terugkeert dan zal dit eerder met het hart van de nieuwe Shiver en Dorsoduro 900 zijn dan met een eencilinder (het nieuwe Téneré recept zeg maar). De Pegaso was een betrouwbare motor zonder franje maar toch met een fraai jasje. Absoluut spannender vormgegeven dan de toch wat saaie BMW F650 modellen van destijds. Sowieso in spannender kleurstellingen. Italiaanse looks met een betrouwbaar Japans hart.

Yamaha MT-03

Deze kon niet ontbreken in dit lijstje. Sterker nog, we openden met een foto van de conceptversie van de MT-03. Een motor die inmiddels ook vervangen is door een nieuwe MT-03 die gek genoeg wel een cilinderinhoud heeft die overeenkomt met zijn naamgeving, namelijk een dikke 320cc. Die nieuwe MT-03 doet het ook al met een tweecilinder. De oorspronkelijke MT-03 heeft daadwerkelijk dat rauwe randje van een stampende eencilinder. Niet de meest geraffineerde motorfiets in de stad. Maar door de styling alleen kunnen we hem veel vergeven. Een ideale motorfiets om te kopen voor rond de €3.000 en nooit meer weg te doen. leuke fiets voor erbij noemen we dat. Het probleem is alleen dat de MT-03 voor een hele generatie de motor blijft waar ze hun eerste kilometers op hebben gereden en daardoor het stempel ‘beginnersfiets’ heeft gekregen. Ten onrechte wat ons betreft. Hou hem helemaal standaard of verbouw hem richting de conceptbike, de keuze is aan jou. Omdat de MT-03 destijds (2006-2012) zeker in het begin een commercieel succes was, is er genoeg keuze tweedehands.

MuZ Skorpion 660

Eerlijk is eerlijk, aan de MuZ Skorpion moesten we zelf ook even herinnerd worden. Eigenlijk is het verhaal van de Skorpion precies de gedachte van het Yamaha blok als donorhart. Het Oost-duitse MZ wilde groots terugkomen en nam een Engels industrieel ontwerpbureau in de arm, Seymour Powell (bekend van broodroosters en deodorant verpakkingen). Dat bureau liet zich niet teveel afleiden door technische vraagstukken en pakte al snel het Yamaha blok uit een rek en stortte zich volledig op het design. Destijds was de Skorpion een buitengewoon slank en functioneel vormgegeven motorfiets die menigeen toch wat begerig maakte. Wellicht was het de relatieve onbekendheid van het merk en de sterke competitie die een groot verkoopsucces in de weg stond. Er was zelfs destijds een merkencup van de Skorpion. Er nu eentje tweedehands zoeken is een uitdaging. De Skorpion werd van 1994 tot 2004 geproduceerd.

Yamaha SZR 660

Een sportieve wegmotor die een kleine 160kg weegt. Dat is in principe een recept voor rijen bij de kassa van de motordealer. Oh wacht, uitgerust met een 660cc eencilinder die een kleine 48pk eruit weet te persen wat net geen 190 km/u op de teller laat zien. Tsja, dat was dus het probleem van de SZR bij zijn marktintroductie in 1996. Want hoewel hij perfect in de gedachte was van de Supermono klasse uit de tijd, bleek dat toch een dusdanig kleine niche onder de motorrijders dat de SZR niet op elke straathoek te zien was. Opvallend dat wanneer je nu online even een kleine zoektocht uitvoert, dat je er toch wel een aantal, voor zeer schappelijke prijzen, tegenkomt. Kleine tip, ga niet af op de foto’s, als je naast de motor staat dan valt pas op dat zo’n rood/oranje zadel echt niet mooi oud wordt..

Derbi Mulhacen 695

Wie heeft de lokroep van de Mulhacen wel kunnen weerstaan, niemand toch? Oh wacht, that was just me. Ja in het kader van full disclosure. Ik had een Mulhacen, geïmporteerd uit België, uitgelachen bij de RDW maar toch een kenteken op gehosseld en uiteindelijk stond ie in de schuur. En toen? Ja, toen bedacht ik dat ik eigenlijk geen idee had wat ik er mee aan moest. Te rauw voor de snelweg, niet relaxed genoeg om een rondje mee te gaan toeren. Eigenlijk alleen maar erg cool om naar te kijken. Dus ging hij weer terug naar België naar een bevriende journalist en nu 5 jaar later zit ik alleen maar op internet te speuren naar een opvolger.. Zo gaan die dingen. Wat er niet ging was de Mulhacen zelf toen hij geïntroduceerd werd in Nederland in 2006. Niet zo heel gek met zijn prijs van een dikke €10.000 . Goud geld toen EN nu voor een relatief bescheiden gemotoriseerd model. De Mulhacen heeft nooit de harten kunnen veroveren op de Europese markt. Logisch eigenlijk want er was geen land waar Derbi een dealernetwerk had dat gewend was om iets te verkopen van meer dan 125cc. Het merk Derbi werd uiteindelijk door eigenaar Piaggio stilletjes op een zijspoor gezet de afgelopen jaren, maar de Mulhacen heeft al eerder het veld moeten ruimen. Een model dat niet veel impact heeft gemaakt op de markt in het algemeen, zeker wel bij hen die hem kennen. Duidelijk geval van onbekend maakt onbemind. Uiteindelijk bleek de Mulhacen zijn tijd ver vooruit. Want de Mulhacen zou nu qua stijl de perfecte crossover zijn tussen de Scrambler en de Flattrack hype.

Yamaha XT660X

Even terug met de beentjes op de grond bij het laatste model van dit lijstje. Hoe kan dat beter dan met een model wat het echte DNA vertegenwoordigt van het blok, namelijk off-road. Nu kiezen we daar toch wel weer de Supermotard versie van uit met zijn kleinere voorwiel en sportieve wegbanden. De XT660X heeft de zeldzame kwaliteit dat hij nog steeds fris oogt, ook al is hij al weer een aantal jaren oud (2004) . Kijk naar een KTM, een Husqvarna van hetzelfde jaar en je denkt dat je in een ander tijdperk aan het shoppen bent. Opvallend ook dat dit relatief onbekende model wel geregeld zijn weg vindt naar de stad in de handen van ‘roof-helm-rijders’. Maar kudos voor de designafdeling van Yamaha voor zijn tijdloze uitstraling. Misschien komt in de XT660X het Yamaha hart wel het beste tot zijn recht. Niet direct een motorfiets die je voor alles kunt pakken. Maar zeker een motorfiets waar je met plezier een kleine 4 a 5.000 euro in parkeert en elke keer dat je hem pakt weet je waarom het prima is dat ie niet elke dag uit de schuur komt.

Met dank aan Arno voor de Skorpion-tip