Is Audi klaar met de 24 uur van Le Mans?

Het lijkt er wel op als we de geruchten mogen geloven.

Sinds het jaar 2000 domineert Audi de 24 uur van Le Mans. Onder leiding van Wolfgang ‘Schieb ihn raus‘ Ullrich wonnen de mannen uit Ingolstadt de Franse klassieker maar liefst 13 keer. Toch lijkt het er volgens Autocar nu op dat Audi genoeg heeft gehad van Le Mans en er na de editie van 2017 de brui aan geeft. Hoe zit die vork in de steel?

Begin jaren ’90 maakt de GT-racerij moeilijke tijden door. Dankzij de gewiekste machinaties van een zekere Bernie Ecclestone wordt het kampioenschap extreem duur gemaakt, terwijl het rendement tegelijkertijd gemarginaliseerd wordt.

Dat zit zo: Bernie heeft bij de FIA een flinke vinger in de pap via zijn oude vriend Max Mosley en wil stiekem helemaal niet dat de GT-racerij populair is. Zijn commerciële belangen liggen namelijk dan al lang in de F1. Max zorgt voor een reglement waarbij de fabrikanten gedwongen worden ‘F1-motoren’ te bouwen. Dat is een peperdure exercitie. Eentje die dankzij de nieuwe FIA-marketeer Bernie Ecclestone nauwelijks rendement oplevert. Hij promoot het kampioenschap namelijk nauwelijks en verzint een idiote racekalender waardoor eventuele fans heel erg hun best moeten doen om binding te krijgen met de klasse.

Het snode plannetje van Bernie werkt perfect. Één voor één laten de grote fabrikanten de GT’s in de steek. Dit leidt tot startvelden vol met goedwillende amateurs en, met alle respect, winnaars die normaal gesproken geen kans gehad zouden hebben. In 1994 wint de Dauer Porsche 962 de race, een ‘straatversie’ van een dan al stokoud prototype. In 1995 is het de beurt aan de legendarische McLaren F1 GTR die wint bij diens eerste poging. In 1996 én 1997 wint de door het team van Joest ingezette Porsche WSC-95 met chassinummer #001 zelfs twee keer de race. En dan te bedenken dat dat eigenlijk een afgedankt Jaguar-project is van Tom Walkinshaw, zonder officiële fabriekssteun van Porsche. Mooie auto’s, mooie verhalen, maar Porsche 917’s waren het niet.

Desalniettemin, of misschien juist hierdoor, denkt men eind jaren ’90 bij Audi wel wat te kunnen halen in Le Mans. Het merk maakt juist in deze jaren een grote vlucht door. Gezapige auto’s als de Audi 80 en Audi 100 hebben het veld geruimd en zijn vervangen met hippe nieuwe Ax modellen. Echt sportief zijn de auto’s van nature wellicht niet met hun FWD-basis, maar dankzij de nodige successen in de racerij kan het imago wel een beetje de sportievere kant opgaan. In de rallysport, de Amerikaanse IMSA-klasse en het BTCC winnen dikke Audi’s mooie bekers. In 1997 wordt achter de schermen in Ingolstadt dan ook besloten het raceprogramma een stapje op te voeren met deelname aan Le Mans.

Aanvankelijk is Audi van plan om een open auto te bouwen zoals de Porsche die won in 1996 en 1997. Le Mans beleeft echter onverwacht plots een opleving vlak voor de milleniumwisseling. Misschien hadden meer merken bedacht dat ze die race wel eens even konden gaan winnen. Opeens staan grote merken als Mercedes, Toyota, Nissan en BMW aan de start. Op die laatste fabrikant na doen ze dat trouwens met gesloten prototypes, die extreem hard over het lange recht stuk van de baan vliegen. In 1998 nog figuurlijk, een jaar later letterlijk. Audi ziet dat met lede ogen aan in 1998 en schat in dat het moeilijk wordt om die snelheid te matchen met een open prototype, dus wordt naast de R8R begonnen aan de bouw van een gesloten R8C.

In 1999 worden beide afzonderlijke modellen ingezet in de race met dezelfde 3,6 liter grote V8 inclusief twee turbo’s onder de kappen. De kortere tijd die de R8C heeft gehad om te rijpen eist zijn tol: de auto’s zijn wel snel op het rechte stuk maar traag over de gehele ronde. In de race vallen ze al snel uit, terwijl de R8R’s na een slijtageslag als derde en vierde over de streep komen. De race werd overigens gewonnen door de eveneens open BMW V12 LMR, die weliswaar wat langzamer is dan de supersnelle Toyota GT-One maar ook zuiniger en betrouwbaarder.

Audi besluit daarop om verder te gaan met open prototypes en wint de race daarmee, weliswaar mede omdat alle andere fabrikanten afhaken, meteen drie keer op rij. Toch verdwijnt de R8C niet helemaal van het toneel, want de bolide wordt doorontwikkeld en wint als Bentley EXP Speed 8 de race van 2003. Een apart gegeven waar we later in dit verhaal nog op terugkomen.

Hoewel Audi vervolgens de overwinningen aan elkaar rijgt, hoor je echter hier en daar in de loop der jaren ook wat morrende geluiden aanzwellen. Het meest gehoorde commentaar: ze winnen alleen omdat ze geen concurrentie hebben. In principe klopt dat ook wel enigszins. De concurrentie van andere fabrikanten blijft beperkt en dat het grote Audi een paar Pescarolo’s verslaat, tsja dat mag ook wel. Zoals Sun Tzu voorschrijft, lijkt Audi alleen gevechten aan te gaan die het al gewonnen heeft. Peugeot probeert het een paar keer en het lukt de Fransen in 2009 één keer om de eerste plaats te pakken. Daarna pakt Audi de draad weer op. De mooiste overwinning kwam volgens @willeme in 2011, toen Audi misschien wel wat trager was dan Peugeot, maar in de slotfase alsnog nipt de Peugeot-armada kon afhouden.

De laatste jaren is er echter iets geks gebeurd. De komst van Toyota daar waren de ring-liefhebbers niet rouwig om, want een beetje concurrentie was na het vertrek van Peugeot welkom. Doch concerngenoot en Le Mans koning Porsche maakte ook haar terugkeer op het circuit de La Sarthe en de Audi’s beten al vrij snel in het Stuttgartse stof. Zoals eerder aangehaald won dat andere familielid Bentley weliswaar ook de race in 2003, maar dat was toen min of meer de bedoeling. De Audi’s die dat jaar op plaats drie en plaats vier eindigden werden ingezet door privé-teams. De strijd met Porsche is een heel ander verhaal, de concurrentie tussen de twee merken is zo echt als die zijn kan tussen twee takken van hetzelfde bedrijf. Dit is een doorn in het oog van sommige VAG-bonzen, die stellen dat er nu altijd één van hun merken verliest.

Met dit in het achterhoofd en in het kader van de besparingen die VAG moet doorvoeren om het hoofd te bieden aan dieselgate, zou het binnen afzienbare tijd wel eens helemaal afgelopen kunnen zijn met Audi’s die Le Mans domineren. Naar verluidt besteden de topteams zoals Audi per jaar zo’n 200 miljoen Euro aan het WEC-kampioenschap. Toch gloort er wellicht nog een sprankje hoop voor Audi-fans in de toekomst. Eerder dit jaar kwam namelijk het gerucht naar buiten dat Audi zou denken aan een Le Mans-racer op waterstof. Wellicht kunnen ze in de toekomst dus alsnog op jacht gaan om het record aantal overwinningen van die overachievende broer uit Stuttgart te verslaan.