Top 10: gave AWD superhatch specials op een rij

We besteden even de broodnodige aandacht aan de AWD superhatch in de vorm van een top 10!

Vorige week passeerde toevallig de Volkswagen Rallye Golf de revue. Collega @machielvdd toonde een zeer fraai exemplaar dat toevallig op dat moment te koop stond. Sterker nog, het was de duurste Golf II van Marktplaats. Het is een heel vroege AWD superhatch. Tegenwoordig is deze klasse erg populair, gelukkig. Er komt zelfs een Toyota GR Corolla! Maar het is dus zeker geen nieuw fenomeen. Vandaar dat we er vandaag even wat extra aandacht aan besteden in deze top 10.

Het zal kunnen dat je enkele gave auto’s mist. Denk aan de Peugeot 205 T16, MG Metro 6R4 en Lancia Delta S4. De reden daarvoor is Group B. De genoemde auto’s zijn in principe rally-prototypes met het koetswerk dat iets lijkt op een straatauto. Heel erg gaaf uiteraard, maar niet de blauwdruk van wat de AWD superhatch die we later overal zouden zien. Dit zijn 10 gave voorbeelden van de afgelopen 36 jaar:

Lancia Delta HF AWD (831)

1986

Je kan natuurlijk niet een lijstje maken over de AWD superhatch en dan de Lancia Delta Integrale vergeten. Maar we doen het toch! Het idee van een vierwielaangedreven superhatch kwam al in 1982. De uitwerking ervan kwam pas in 1986 in de vorm van de Lancia Delta HF 4WD. Inderdaad, de naam Integrale kwam pas later. De Lancia Delta HF 4WD was voorzien van een voorin, overdwars geplaatste motor, dus niet een ‘lengtemotor’ in het midden.

Het vierwielaandrijvingssysteem met drie differentiëlen was wel losjes gebaseerd op dat van de Delta S4. De motor was afkomstig uit de Lancia Thema Turbo i.e., een 2.0 viercilinder met Garett-turbo, twee kleppen per cilinder en een maximum vermogen van 165 pk en een maximum koppel van 260 Nm.

Later kwamen de Integrale (en Evo’s) met meer vermogen, koppel, bredere wielkasten en dikke spoilers. Maar hier begon het wel. Want naast een rally-monster, was de Delta ook een relatief luxe en sexy hatchback.

Mazda Familia GT-R 4WD (BG8Z)

1993

Ook Mazda wilde meedoen aan diverse rally-kampioenschappen met hun compacte middenklasser, de Familia/323. In 1989 stond de Mazda Familia Sport 4 te schitteren op de Salon van Turijn. Het productiemodel was de Familia GT-R. Er waren meerdere uitvoeringen van snelle Familia’s, maar de GT-R was de pure homologatie-versie en dikste AWD superhatch.

Het leuke is dat de auto vrij onopvallend is en niemand ‘m goed onthouden heeft. De Familia GT-R deed niet veel onder voor zijn concurrenten. De motor een tweeliter turbo met 210 pk waarmee je 180 km/u kon halen. Ja, japanners begrenzen alles op 180 km/u (alhoewel elke Familia GT R eigenaar die eraf heeft weten te halen). Er was ook een 323 GT voor Europa (afbeelding onder).

Volkswagen Golf G60 Limited (1G1)

1989

Volkswagen heeft ook diverse AWD superhatches gebouwd. De Rallye Golf is een gaaf voorbeeld. Maar de Golf G60 Limited is precies wat ze tegenwoordig doen met de Golf R. Een dure, snelle en luxe Golf. Destijds had je GTI’s 16v of GTI’s met een G-Lader (en 8V).

De Limited combineerde de zestienklepper met de G-lader. Het resultaat: 210 pk! Er zijn er maar 71 van gebouwd, allemaal standaard geleverd met die geweldige BBS RM-velgen. Daarbij kreeg je ook alle luxe opties zoals een recaro-interieur, lederen bekleding, dakraam en zelfs elektrische verstelbare spiegels.

Nissan Pulsat GTi-Ra (RNN14)

1990

Als je mensen wilde verrassen bij het verkeerslicht, neem een GMC Syclone of Nissan Sunny GTi-R mee. Ware Cossiekillers! De Nissan Pulsar GTi-Ra was in sportief opzicht een drama. Nissan wilde met de auto het WRC gaan doen, maar met beperkt succes. De GTI-Ra heeft een grote spoiler en luchtinlaat pop de motorkop, maar verder is nergens te zien dat je te maken hebt met een van de snelste hatchbacks van de jaren ’90.

De Pulsar GTi-Ra was technisch zeer vernuftig met een SR20DET uit de Nissan 200SX, intelligent ATESSA AWD-systeem en onafhankelijke wielophanging rondom. Kortom, een waar bommetje. Het viel alleen niemand op. Er was ook een GTi-Rb die 30 kg minder woog, maar veel werd ingezet als rallyauto. In Nederland heette de auto Sunny, er zijn er enkele van verkocht.

Ford Escort RS Cosworth

1992

Het doel van een topmodel is om de rest van de range een beetje cachet te geven. In dit geval de rest van de Escort-range. Grappig, want de Escort RS Cosworth is stiekem geen Escort. Het is in feite een Sierra RS Cosworth met daarbovenop de body van een Escort.

Net als de Sierra is de Escort RS Cosworth primair achterwiel-aangedreven en heeft de motor in lengterichting liggen. Dit terwijl de normale Escort (niet de RS Cosworth dus) de motor overdwars had met voorwielaandrijving. Die geweldige spoiler (ontworpen door Frank Stephenson) was overigens een optie van 5.000 gulden.

Audi S3 quattro (8L)

1999

Misschien wel de belangrijkste AWD superhatch is de Audi S3. Het is de saaiste, maar ergens ook de dikste. Het idee van de Audi S3 was om sportiviteit te combineren met luxe en comfort. De Audi S3 was snel dankzij een 1.8 20v Turbo-motor met 210 pk en 270 Nm.

Latere exemplaren hadden meer vermogen (225 pk) en versnellingen (6). Het bijzondere was dat je de S3 heel erg luxe kon aankleden met houtinleg, lederen Recaro’s, groot navigatiesysteem en ga zo maar door.

Om te rijden was het wel degelijk een fijne auto, doch niet de heetste hatchback ooit. Wel een van de snellere van zijn tijd. Deze 1.8’s kon je ook nog eens goed opvoeren: 270-280 pk was geen enkel probleem met de standaard turbo. Elisa Artioli rijdt er eentje in de winter.

Mitsubishi Colt SR 4X Ralliart

2002

Het kan zijn dat je deze vergeten bent. Logisch, want we hebben ‘m er bij gesmokkeld. Mitsubishi vergat deze auto in productie te nemen. De Mitsubishi Lancer Evolution kennen we allemaal. De normale Lancer was niets meer dan een sedan-versie van de Mitsubishi Colt.

Dus wat deden ze bij Ralliart: verhuis alle hardware van de Lancer Evolution VI naar een Colt. De motor is de 4G63 met ‘280 pk’ (dat betekent sowieso 300 pk), een close ratio vijfbak (de zesbak kwam pas bij de Evo 8) een AWD-systeem met Active Yaw Control.

Helaas kwam het nooit tot serieproductie. Logisch, de Lancer Evo was inmiddels stiekem geen Lancer meer, maar een Cedia. En daar was geen hatchback van. Deze generatie Colt ging uit productie en werd door een compleet ander type Colt opgevolgd, enkele jaren later.

Subaru Impreza WRX STI Spec C (GRB)

2009

De ene Impreza is de andere niet. Het probleem is dat ze er exact hetzelfde uitzien. De WRX STI hatchback die wij krijgen in Europa (en de VS) was een gaaf ding: 2.5 boxer, 300 pk, 409 Nm, 5 deuren en vierwielaandrijving. Maar in Japan kregen ze een veel gavere uitvoering, waaronder een ’Spec C’-variant. Hierbij staat de ‘C’ (hoogstwaarschijnlijk) voor Competition. Dit is namelijk de homologatiespecial voor de Group N-rallyklasse. De Spec C heeft een andere motor, de hoogtoerige 2.0 EJ20-boxer.

Ook is dit blok (veel) beter als je wilde tuningsplannen hebt: alle onderdelen waren sterker uitgevoerd. De banden, velgen, veren, dempers, zelfs het sper: alles werd vervangen door serieuzer spul. Er zijn er 1.000 stuks van in 2009 gebouwd. Later van de tweede serie (in 2014) kwamen er nog een paar.

BMW M135i xDrive (F20)

2013

Een beetje een vreemde eend in de bijt. De BMW 130i (E87) was al bijzonder dankzij diens zes-in-lijn, maar de M135i xDrive die een jaar na de gewone M135i kwam was helemaal apart. En zes-in-lijn met turbo en vierwielaandrijving. Dat laatste maakt het natuurlijk een AWD superhatch. Als je koos voor xDrive, kreeg je automatisch de automaat.

Nu was de M135i met automaat sowieso sneller dan de handbak en de versie met xDrive nog weer eens sneller: in 4.7 seconden zit je op de 100 km/u! Het meest bijzondere is dat het AWD-systeem primair achterwielaangedreven is, de voorwielen mogen mee doen als de achterwielen het niet meer bolwerken (in plaats van andersom). Eigenlijk is het dus een soort Escort RS Cosworth.

Mercedes-Benz A45 AMG

2021

We eindigen met de sterkste AWD superhatch van het moment. Het was even twijfelen of we toch niet de Audi RS3 moesten benoemen. De A45S heeft echter 21 pk méér uit 500 cc minder motorinhoud. Er is ook een A45, maar die is onlangs voor Nederland uit het gamma gehaald. Tja, als je toch gaat voor een dikke A-Klasse, dan ga je meteen voor de dikste, nietwaar?

En dik is ie! 421 pk, 500 Nm, 0-100 km/u in 3,9 seconden een top van 250 km/u (optioneel zelfs 270 km/u als je het AMG performance pack aanvinkt). Dit apparaat kan het serieuze supercars erg lastig maken. Daarbij is het het nog altijd gewoon een handige A-Klasse met vijf deuren, 370 liter bagageruimte en fabrieksgarantie. Wie zei dat er alleen maar saaie auto’s in Nederland leverbaar zijn?

Meer lezen? Dit zijn alle snelle Renault 5’s op een rij!