Waarom Gordon Murray GÉÉN ouwe gek is

De man wordt tegenwoordig weggelachen vanwege zijn malle stadsautootje. Akkoord, lang niet door iedereen, maar veel mensen hebben kennelijk geen of weinig weet van wat de Zuid-Afrikaan zoal gepresteerd heeft en waarom hij precies doet wat ‘ie tegenwoordig doet. Tijd dus voor een bescheiden geschiedenislesje. Bereid je voor op redelijk wat tekst en een hoop lekkere plaatjes.

De start: Brabham

Na een studie aan de Universiteit van Durban (Zuid-Afrika) ging Murray aan de slag bij Brabham, waar toen nog ene Bernie Ecclestone op het pluche zat. Hier bouwde het genie (Murray dus, niet Ecclestone) enkele auto’s die hun plekjes in de geschiedenisboeken ruimschoots hebben verdiend. De ontwerper was van ’69-’86 in dienst bij Brabham en in die tijdsspanne maakten zijn auto’s de Braziliaan Nelson Piquet senior twee keer kampioen. Enkele pareltjes:

Brabham BT46B “Fan car”

Brabham BT49

Brabham BT55

De laatste in het rijtje was een zeer aerodynamisch vormgegeven en bizar lage auto, die helaas niet al teveel potten kon breken. De topsnelheid op de snelle circuits (denk aan Monza en de Österreichring) was ongeëvenaard, maar problemen met de BMW-motor zorgden ervoor dat de auto niet overal en altijd even competitief was.

De grote successen: McLaren

Hierna ging het rap met de carrière van Murray. Met alle Brabham-ervaring in de knip hielp de man mee bij de ontwikkeling van de legendarische MP4/4 uit 1988, over het algemeen beschouwd als de meest dominante auto ooit. Domme pech verhinderde de Britten om dat jaar alle races van het jaar te winnen. Uitgerekend in Monza sloeg het noodlot toe. Zowel Senna als Prost moest de race voortijdig beëindigen. Mooie bonus was een dubbeloverwinning voor Ferrari op hét Tifosi-circuit, vlak na het overlijden van Enzo Ferrari. Kennelijk moest het zo zijn.

Ook na ’88 reeg McLaren de kampioenschappen aaneen. Senna werd kampioen in ’88, Prost in ’89 en vervolgens weer Senna in ’90 en ’91. Het terugtrekken van Honda noopte McLaren ertoe bij Ford aan te kloppen voor (inferieure) klantenmotoren, al bleef het merk dankzij de ongeëvenaarde stuurmanskunsten van Senna meedraaien in de subtop.

McLaren MP4/4

McLaren MP4/6

Een zijstapje: de Light Car Rocket

Geen heel bekende auto, deze Ariel Atom avant la lettre. Vergis je echter niet. Het ding weegt met 350 kg minder dan een Honda Goldwing (geen grap) en het 1-liter blok uit een Yamaha motorfiets zorgde voor zo’n 145 pk bij 10.500 rpm. Een feestnummer van jewelste dus. Jammer dat de gelijkenis met een zetpil op wielen vrij groot is.

Rocket

De McLaren F1 en de Mercedes SLR

Iedereen weet dat de F1 een dijk van een straatauto was, die ruim 20 jaar na dato nog steeds tot de verbeelding spreekt. Een nog veel grotere prestatie is het feit dat de McLaren na enkele minimale aanpassingen in GTR-vorm de 24 uren van Le Mans op z’n naam schreef, terwijl het ding met z’n drie zitplaatsen en behoorlijk wat ruimte voor bagage niet eens was ontworpen met het oog op autosport.

De overwinning werd gevierd met de introductie van de McLaren F1 LM, een bizare straatracer die in een oplage van vijf oranje stuks werd gebouwd. Ralph Lauren heeft er eentje, de Sultan van Brunei heeft er een paar en één exemplaar ging helaas verloren bij een natuurramp.

McLaren F1

McLaren F1 GTR

McLaren F1 LM

De SLR is van een iets ander laken een pak. Waar de F1 nog als een compromisloze straatauto in de markt werd gezet, was de SLR toch meer een bijzonder snelle GT. Autoblog-coryfee Sacha legt je nog eens uit waarom we allemaal zo’n ding in de garage moeten willen. De rol die Murray bij de totstandkoming van deze supercar speelde was aanmerkelijk kleiner dan bij, zeg, de McLaren F1, wat niet wegneemt dat hij er wel degelijk bij betrokken was.

Mercedes SLR McLaren

Het heden: de T25, T27 en het iStream-productieproces

Dan een iets minder sexy doch behoorlijk innovatief hoofdstuk uit het grote Murray-boek: dat malle stadsautootje waar Murray tegenswoordigs met Shell aan werkt. Voor de olieboer is het een mooie imago-oppoetser, voor Murray is het een manier om aan te tonen dat auto’s vandaag de dag stukken innovatiever, compacter én goedkoper kunnen worden gebouwd, zonder daarbij afbreuk te doen aan essentiële zaken als veiligheid en rijplezier/-comfort.

Hoe één en ander uit de verf gaat komen is vooralsnog redelijk onbekend. Gordon Murray Design werkt al een hele poos aan het project, dat niet alleen de auto zelf maar ook een nieuwe kijk op het productieproces omvat. Zo wordt voor de broodnodige stijfheid gezorgd door gebruikmaking van gerecycled koolstofvezel.

T25

In lijn met de McLaren F1 biedt het gebakje ruimte voor drie personen en dat in een auto die met een lengte van 2,4 meter korter is dan een Smart ForTwo. Bovendien kun je de Shell Concept Car, zoals het ding onlangs is gedoopt, overdwars kwijt in een parkeervak en ligt het verbruik lager dan dat van je Senseo-apparaat dat in de kelder stof staat te happen.

Nogmaals: een sexy, tot de verbeelding sprekende auto is het niet, maar een innovatief concept is het absoluut. Bovendien hebben auto’s op fossiele brandstoffen dergelijke innovatie hard nodig, aangezien CO2 de grote vijand is en de (fiscale) wetgever daar handig gebruik/misbruik van maakt.

Shell Concept Car

De toekomst?

Murray heeft de handen ineengeslagen met TVR om het eigenzinnige merk nieuw leven in te blazen. Hoe dat precies gaat lopen is vooralsnog onbekend, al hopen we op een waardige opvolger van de Tuscan, de Cerbera en natuurlijk die monsterlijke Sagaris. En dan hebben we het nog niet eens over de fraaie auto’s die het merk uit Blackpool in een verder verleden bouwde.

Ook heeft de ontwerper te kennen gegeven nog één supercar in zich te hebben. Uiteraard zijn we ook daar zeer benieuwd naar. De man heeft meermaals geroepen dat het bouwen van een goeie straatauto stukken ingewikkelder is dan het tekenen van een auto die kampioen kan worden in de Formule 1, maar een terugkeer in de F1 lijkt onwaarschijnlijk. Jammer, want als er één nog levende ontwerper is die zich aan het genie Adrian Newey kan meten, is het Murray wel.

Want een ouwe gek, da’s Murray absoluut niet. Innovatie uit zich alleen niet per se in supersnelle/-sexy auto’s. Supercars bouwen kan immers iedereen.