Wat hebben deze 5 automerken met elkaar gemeen?

BMW, Jaguar, McLaren, Nissan en Lotus. Ja, ze bouwen allemaal auto’s, maar ik doel op de auto waarmee het allemaal begon.

De populairste voor-oorlogse auto is zonder twijfel de Ford Model T (rijtest). Ook in die tijd was deze Amerikaanse vierwieler groot naar Europese maatstaven. Geholpen door extra importtaxen op Amerikaanse automobielen, werden Europese fabrikanten gestimuleerd met hun eigen betaalbare auto voor het volk te komen. De meest succesvolle was de Austin Seven, een piepklein wagentje met een 696cc en later 747cc motor.

Deze kleine wagen was in eerste instantie -we schrijven 1922- nog geen drie meter lang en woog slechts 360 kilo. Gelukkig maar, want de eerste Sevens waren met 7.2 pk niet erg krachtig. Later zou het motortje iets worden opgeboord naar driekwart liter en de laatste versies uit 1939 haalden tot wel 20 pk.

Austin 7, met daaronder v.l.n.r de Datsun, American Bantam en Rosengart

Austin bouwde tussen 1922 en 1939 290.000 Sevens in de Longbridge-fabriek, maar bediende daarmee vooral de Engelse markt. Andere fabrikanten bouwden de Austin 7 in licentie, zoals Rosengart, American Bantam en Dixi. Datsun bouwde een vrijwel exacte kopie van de Austin 7, maar betaalde hier -in tegenstelling tot de andere merken- niet netjes voor.

Rosengart hield het niet heel lang uit na de Tweede Wereldoorlog, maar voor de andere merken is de 7 heel belangrijk geweest. American Bantam ontwierp de originele Jeep voor het Amerikaanse leger. Dixi werd overgenomen door BMW, waarmee de in licentie gebouwde Austin 7 ook gelijk de eerste BMW-automobiel was. Voor Datsun/Nissan was de 10-17 Series niet de eerste auto, maar wel de auto die het merk voor de oorlog groot maakte in Japan.

BMW ‘Dixi’ 15/03 PS Limousine

Tot zover dus BMW, Nissan en ook Jeep, maar Jaguar, McLaren en Lotus dan?

Jaguar vindt zijn oorsprong in de Swallow Sidecar Company, een bedrijf dat, zoals de naam al doet vermoeden, begon met het bouwen van zijspannen voor motorfietsen. In 1927 presenteren ze hun eerste eigen auto, of eigenlijk hun eerste eigen koets. Op basis van de Austin 7 komen ze namelijk met de Seven Swallow, een sportief gelijnd autootje dat er zowel als open tweezitter als tweedeurs ‘saloon’ is. Vanaf dat jaar gaat het bedrijf ook verder als Swallow Coachbuilding Company. In 1932 presenteert het merk haar eerste auto’s onder eigen naam, de SS 1 en SS 2. Na de oorlog gaat het bedrijf verder als Jaguar, omdat de naam SS een wat nare bijsmaak heeft gekregen.

Austin 7 Swallow

We kennen natuurlijk allemaal de Lotus 7, al heette die auto oorspronkelijk Lotus Mark VII. Die auto werd voorafgegaan door de Lotussen Mark I tot en met VI, waarbij de Mark I (ofwel de allereerste Lotus) niks anders was dan een opgevoerde Austin 7 met een extra lichte body. Colin Chapman bouwde de auto in 1948.

Lotus Mark I

Nee, de eerste McLaren was geen Austin Seven, maar de eerste auto van oprichter Bruce McLaren wél! Diens vader, Les McLaren, kocht begin jaren ’50 een Austin 7 Ulster, een fabrieksracer- en knapte deze samen met zijn zoon op. Ze tuneden de motor, zodat de top van 116 naar 140 km/u steeg. Daarnaast hadden ze een geïmproviseerd baantje in hun tuin, een simpele ‘8’, waarop Bruce leerde rijden in de Austin. Omdat Bruce nog te jong was, was het zijn vader die met de Austin aan races deelnam. Tot Les op een zekere dag in 1954 last had van nierstenen en daarvoor werd opgenomen in het ziekenhuis. Bruce besloot toen maar onder naam van zijn vader deel te nemen en zo won de toen 15-jarige McLaren zijn allereerste race.

Bruce was gepakt door het race-virus en kocht al snel een snellere auto en zou uiteindelijk zelfs zijn eigen team en merk oprichten. Dat de Austin 7 belangrijk was in de geschiedenis van McLaren blijkt wel uit het feit dat het rode racewagentje nog altijd een prominente plek heeft in het hoofdkantoor/fabriekscomplex in Woking.

Bruce McLaren met zijn vader Les en de Austin 7 Ulster

Hoewel de Austin 7 qua aantallen niet eens in de buurt komt bij de Ford Model T, heeft de auto wel degelijk een zeer grote invloed gehad op de hedendaagse auto-industrie. Behalve een goedkoop vervoermiddel, was en is het ook een populaire basis voor racewagens en is de auto voor velen een eerste betaalbare stap geweest in de autosport. In schuurtjes door heel Engeland werden de wat suffige Austins omgetoverd in leuke sportieve bakkies. In onderstaand filmpje uit 1958 zie je hoe twee jonge mannen een oude Austin Seven ombouwen tot kek sportwagentje. Ook uw scribent is ondertussen ten prooi gevallen aan dit virus…