CUPRA Formentor VZ5 rijtest en video

Een 390 pk sterke vijfcilinder maakt de Formentor een net wat lekkerdere CUPRA, een rijtest in de sneeuw dit keer.

Wat CUPRA nu is, is inmiddels een beetje verwarrend. En wellicht ga ik het nog verwarrender maken. Het begon natuurlijk ooit als hete Seats, zoals een Leon CUPRA en Ibiza. Later moest het een apart merk worden, met uiteraard vooral de focus op snelle spullen. Ik reed destijds met de CUPRA Ateca en was fan. De bereikbare hotSUV was geboren.

En toen werd het in Nederland weer even stil. Toen CUPRA weer terugkwam, was de focus op elektrificatie. In Nederland geen gekke strategie, want plug-in hybrids en EV’s zijn de enige auto’s die nog een beetje te betalen zijn in ons kikkerlandje. Van de volledig elektrische CUPRA Born zijn er inmiddels meer dan 1200 op kenteken gezet, dus die zie je sporadisch al rondrijden. Het overige aanbod van CUPRA bestaat uit de PHEV versies van Leon, Leon ST en de Formentor. Tenminste, dat is het aanbod in Nederland. In de rest van de wereld zijn CUPRA’s ook leverbaar met dikke motoren. Echt dikke motoren, zoals de fabelachtige vijfcilinder van Audi.

Vijfcilinder porno

Een blok wat we kennen uit de Audi RS3, RS Q3 en TT-RS. Een motorblok wat al talloze keren de “International Engine of the Year Award” won. Het is een slechts 50 cm lang blok, omgerekend 10 cm per cilinder dus. De 2.5 TFSI heeft het kenmerkende geluid, wat wordt veroorzaakt door de ontstekingsvolgorde. Die wisselt tussen cilinders naast elkaar en degene die ver uit elkaar liggen: 1-2-4-5-3.

Om de hiërarchie een klein beetje in stand te houden, levert de vijfcilinder in de CUPRA Formentor VZ5 iets minder vermogen dan zijn Audi zusjes hebben. Met de beschikbaarheid van 390 pk tussen 5.700tpm en 7.000tpm valt er gelukkig weinig te klagen. Het maximumkoppel van 480Nm is beschikbaar vanaf 2.250 tpm.

Overigens is om op sneeuw en ijs een beetje lol te trappen de helft van dat vermogen ook wel genoeg. En gelukkig is er weinig reden om te twijfelen aan de prestaties van de befaamde vijfcilinder. Volgens CUPRA moet de Formentor VZ5 in 4,2 secondes naar de 100 sprinten. Ondanks het Spaanse bloed heeft CUPRA wel het Duitse gebruik om de topsnelheid te begrenzen overgenomen. Verifieren kon ik het niet tijdens de rijtest, maar de CUPRA Formentor VZ5 is begrensd op 250 km/u.

Koppelingen als differentieel

Het recept is niet meer nieuw, maar we blijven fan! Net zoals de Golf R, Audi RS3, Mercedes-AMG CLA45 en A45 heeft de Formentor VZ5 een sperdifferentieel dat met koppelingen werkt. De Formentor VZ5 is een vierwielaandrijver, maar op de achteras is dat magische differentieel gemonteerd.

Met de twee elektronisch bestuurde lamellenkoppelingen op de achteras kan de VZ5 volledig variabel de kracht naar een specifiek wiel achter sturen. In een extreem geval gaat er géén kracht naar het binnenste achterwiel, maar alles naar het buitenste achterwiel. Dat extreme geval noemen we: de driftmodus.

Dat je op zich ook wel zonder het magische differentieel kunt driften met een vierwielaandrijver, bewezen we al eens in de Audi RS Q3. Toch biedt de driftmodus een bonus: de achterzijde laat zich agressiever en eerder de hoek omzetten. Met de VZ5 konden we het ijs en de sneeuw niet achter ons laten, maar we weten dat het met deze configuratie (in de RS3) ook leuk spelen is op asfalt.

De overige hardware is ook dik in orde. In de vrij forse, 20 inch grote wielen zijn speciale remmen te ontwaren. Ze zijn 18” groot en worden gegrepen door Akebono remklauwen met zes zuigers. Overigens ook weer iets wat je op ijs niet nodig hebt, het is er veel te glad om de remmen echt goed te belasten.

Wel lekker en bekend uit diverse Volkswagen Group producten is het adaptieve chassis control (DCC). Naast de standaardsettings in comfort en sport kan er met slider nog uit 15 verschillende posities qua demping worden gekozen. De range varieert van nog zachter dan comfort tot een redelijk snoeiharde setting die nog verder gaat dan de sportieve CUPRA setting.

Gelimiteerd en niet voor ons

De VZ5 is dus een lekker snoepje, maar zoals gewoonlijk volgt er ook weer een domper. De Nederlandse markt is niet bepaald vriendelijk voor performance auto’s, dus heeft CUPRA Nederland besloten louter voor EV’s en PHEV’s te gaan. Hoe lekker de Formentor VZ5 ook is, officieel kan je hem hier niet kopen. Mocht je er wel warm voor lopen, dan zal je hem moeten (laten) importeren.

Een Formentor PHEV met 204 of 245 pk levert CUPRA Nederland wel gewoon. Dus mocht je gevallen zijn voor deze Spaanse crossover, meld je dan bij een van de CUPRA garages of bestel hem online. In Duitsland is de Formentor VZ5 er voor iets meer dan 61 mille en totaal gaat CUPRA er maar 7000 bouwen. Gezien het gelikte uiterlijk, praktische bruikbaarheid en de fenomenale prestaties, moet het best lukken om die te slijten. En ik hoop dan weer dat er een paar Nederlanders zo “gek” zijn om een VZ5 hierheen te halen.