Een commercieel succes is het helaas niet altijd, maar een paar auto’s op waterstof haalden een (eenmalig) productiestadium.
Elektriciteit versus waterstof: de één is heilig overtuigd van de BEV’s (Battery Electric Vehicles) en de ander juist van de FCEV’s (Fuel Cell Electric Vehicles). Een aanzienlijk aantal elektrische auto’s behaalde een succesvolle commerciële marktintroductie. Bij waterstof ligt het heel anders.
Want Mercedes kondigde aan dat ze gaan kappen met waterstof. Geef ze eens ongelijk: hun GLC F-Cell was niet bepaald een succes. Te hoge kosten, te weinig baten. En is het überhaupt wel een goed alternatief? Het klinkt zo geweldig, water tanken. Maar waterstof vis je niet zo maar uit de zee. Naast andere nadelen van waterstof waar veel fabrikanten gewoon (nog) geen brood in zien. En zo wordt de lijst fabrikanten die actief bezig zijn met waterstof steeds kleiner.
Aan een gebrek aan proberen ligt het echter niet. Sterker nog: een hoop fabrikanten wisten of weten waterstof aan de gang te krijgen. Niet allemaal als een commercieel hoogstandje, maar het zijn er wellicht meer dan je denkt. Hier een aantal voorbeelden.
Toyota
Het grootste Japanse merk laat op een stille manier weten dat ze geen zin hebben in BEV’s. Hoe anders verklaar je dat de pionier van commerciële hybride auto’s maar één BEV in het assortiment heeft, wat ook nog eens een Lexus is? Als het aan Toyota ligt zit er een toekomst in waterstof. Toekomst vertaalt zich trouwens naar Mirai in het Japans. What’s in a bruggetje.
De Mirai is één van de weinige FCEV’s die in commerciële productie ging. De inmiddels tweede generatie komt binnenkort op de markt, de vorige Mirai liet precies zien wat er mis is met auto’s op waterstof. Het is een auto van het formaat Corolla waar je zo’n 84.000 euro voor mocht aftikken. Vervolgens kun je bijna nergens tanken. Goede deal…
Toyota is al jaren en jaren bezig met waterstof. Bovenstaande FCHV-3, gebaseerd op de Highlander, komt uit 2001. Zo zijn er een aantal FCHV’s geweest, allemaal een doorontwikkeling op de voorgaande versies. Geen één van de FCHV-serie kwam echter op de markt.
Hyundai
Je kunt ook naar de Hyundai-dealer rennen. Daar staat ook een FCEV die je kunt kopen, alleen waarschijnlijk niet betalen (ook deze schuurt tegen de 70.000 euro aan). Een paar mensen deden het wel, trouwens. De NEXO is een dappere volhouder, alleen kampt hij met soortgelijke issues als de Mirai.
De NEXO is ook niet de eerste waterstofauto van Hyundai. Ze begonnen rond 2000 met omgebouwde Tucsons en Santa Fe’s. De eerste die op de markt kwam was de ix35 FCEV.
Hyundai en Toyota lijken allebei bedrijven te zijn die waterstof wel eens groot zouden kunnen maken. Met het verschil dat Hyundai zich daarnaast richt op BEV’s en daar stiekem veel meer succes mee heeft.
Honda
Honda leek niks te maken te hebben met FCEV’s. Op de achtergrond, ja, maar een grootschalig waterstofproject was er niet van het Japanse merk. Ze leken eerder bezig met hybride auto’s die leken op Toyota’s pogingen. Toen was daar pardoes de FCX Clarity.
De FCX was gericht op de Amerikaanse markt, in het specifiek op het steeds milieubewuster wordende Californië. De lancering van de FCX Clarity zou gepaard gaan met het uitrollen van waterstoftankstations in de zuidelijke staat. Alle ingrediënten voor een succes, maar de FCX werd niet meer dan mondjesmaat verkocht.
De tweede generatie die nu FCV Clarity heet, was de volgende grote belofte. Het zag er wederom goed uit, helemaal de actieradius van 700 km. Maar eveneens wederom lukte het Honda niet om er een commercieel succes aan te koppelen. Vijf jaar later horen we niks meer over de FCV.
BMW
Ook BMW weet nog niet echt te vorderen met BEV’s. De Vision iNEXT, iX3 en i4 staan voor een à twee jaar op de planning en dat is te laat voor zo’n groot bedrijf. Op de IAA in Frankfurt dit jaar presenteerden ze dan ook de i Hydrogen NEXT, een X5 op waterstof. BMW ziet er nog toekomst in en is dan ook nog bezig met auto’s op waterstof.
Wie zijn hele leven het nieuws goed heeft gevolgd weet wellicht dat BMW’s pogingen tot waterstof ook al een tijdje terug gaan. De BMW Hydrogen 7 uit 2005 was een waterstofhybride. De zesliter V12 die we kennen van de 760Li moest het benzineaggregaat worden, terwijl de auto ook op waterstof kon lopen. Deze strategie zou betekenen dat de auto spoedig op de markt zou kunnen komen. Wederom hielpen de hoge aanschafprijs en gebrek aan tankstations het idee om zeep.
Wellicht dat de toekomst nog meer in petto heeft, omdat BMW met Toyota samenwerkt aan hun nieuwste modellen.
Opel (GM)
Het eerste fysieke model van GM wat op waterstof aan de praat gekregen kon worden, wat de HydroGen 3. Het lijkt gewoon een Opel Zafira en uiteraard klopt dat, maar het logo wat werd gebruikt is GM. Opvallend, want één van de grootste autoconcerns ter wereld gebruikt bijna nooit hun eigen logo. Goed, de Zafira HydroGen 3 kwam ook met een Opel-logo. Stiekem leuker vanwege de Ikea-sponsoring voor een ‘Hydrogen Challenge’.
De HydroGen 4 probeerde het nogmaals en dit keer werd een SUV als basis gebruikt. In dit geval de Chevrolet Equinox. Dat is in de VS gewoon een doorsnee GM-SUV, maar om de auto in Europa iets aantrekkelijker te maken werd er een Opel-logo op geplakt. Er is nooit een Opel Equinox geweest en hij heette dan ook Opel HydroGen 4. Het meest bijzondere waar ooit een Opel-logo op is geplakt?
Audi
Drie keer raden welke auto het testplatform was voor Audi rond 2000. Het was de vreemde eend in de Audi-bijt. De auto die dezelfde motor kreeg als de Lupo 3L en daarom extreem zuinig was. De auto die stiekem geniaal was, maar door zijn uiterlijk niet die waardering kreeg. De Ingolstadtse Multipla.
Dus die A2 was een perfect platform voor een waterstofconcept. Hij heette A2H2, een woordspeling op basis van het element waterstof (H²). De actieradius viel tegen en ook hier was er geen ruimte voor een consumentenversie.
Audi probeerde het nog een keer met de A7 h-tron in 2014. Same old, same old. Of Audi zich aansluit bij het Volkswagen-beleid (waterstof heeft ‘geen voordelen’) is niet bekend, maar ook de A7 h-tron werd geen productieauto. In plaats daarvan komt Audi met een reeks BEV’s.
En de rest
Deze lijst kan door en door gaan: auto’s op waterstof lijken voor velen een uitkomst te zijn. Van bijvoorbeeld Kia, Fiat, Nissan, Renault en Ford zijn eenmalige testauto’s gekomen die uiteindelijk nooit wat werden. Want misschien wordt het wel niks, misschien ook wel. Er zijn een paar fabrikanten die het nog durven. Maar de industrie lijkt er geen zin in te hebben.
Misschien willen mensen ze wel hebben als ze wat minder onooglijk zijn?
Voor eenzelfde voortbeweging verbruikt het 3x zo veel energie en de auto is ~2x zo duur dan een BEV. Dus tenzij we ineens duurzame energie overschot hebben (komende decennia) niet, en de techniek halveert in prijs, is het zinloos. Al zullen ‘experts’ op AB anders beweren.
Slechts toepassing op industrieel niveau en eventueel in vrachtvervoer.
De komende 30 jaar zal een BEV nog op kolen en gas rijden.
Een BEV blijkt dan ineens dezelfde efficiëntie te hebben als een fcev op h2 uit aardgas…
Dan wil ik daar graag een bron van zien, wat is volgens mij gewoon gelul.
@retetikker: Laat je bron maar zien. Zelfs een BEV opgeladen met stroom opgewekt door kolen zorgt voor 30% CO2 uitstoot dan een moderne ICE.
Ik wil nog steeds een Riversimple Rasa.
Mazda vergeten? De RX8 RE Hydrogen is verkocht geweest.
Waterstof is dan ook bij de industriële productie zeer zwaar belastend voor het milieu en klimaat. Het is klimaatschijnheiligheid om met zo’n dingen rond te rijden.
@johnwaters: Het rijden op waterstof is net zo schoon als het volledig elektrisch rijden – in de wetenschap dat slechts 19% van de in Nederland geproduceerde elektrische energie daadwerkelijk groen is.
Er zijn in ons land inmiddels meerdere de technisch solide onderbouwde studies gedaan naar de winning van waterstof d.m.v. elektrolyse, waarbij men vooral ‘overschot-elektriciteit’ zou moeten gebruiken, in tijden van hoge opbrengsten van zonne- en windenergie. De essentie van die productie is, dat men op die manier elektrische energie omzet in chemische energie, wat stukken efficiënter is op te slaan. In tijden van ‘schaarse’ groene energie kan men deze waterstof dan benutten voor het aandrijven van generatoren, die dan op hun beurt weer ‘groene’ energie kunnen (terug)leveren aan ons elektriciteitsnet.
En daarmee kom ik bij het punt, of waterstof geschikt is als autobrandstof. Technisch gezien: ja. Praktisch gezien: nee. En dan doel ik niet alleen op het gebrek aan tankstations, maar meer op het gebied van de veiligheid. Waterstof heeft namelijk twee ontzettend onpraktische eigenschappen:
Punt 1. het molecuul is het kleinste wat we kennen. Vergeleken met waterstof is lpg bijvoorbeeld zo dun als appelstroop. Élk systeem wat wordt gebruikt om waterstof in op te slaan, is dus ‘lek’. In de gassentechniek spreekt men dan van permeabel, of te wel: doorlaatbaar. Dat stelt extreem hoge eisen aan een installatie in een auto ten aanzien van de opslag, leidingwerk en vooral ook de (bots)veiligheid. Onderhoud zal altijd door specialisten moeten plaatsvinden, want de risico’s zijn van een heel andere orde dan elke andere brandstof of aandrijving.
Nadeel punt 2 is dat waterstof weliswaar extreem licht ontvlambaar is, maar relatief weinig energie (calorieën of joules) bevat. Je moet dus veel meenemen, om een acceptabele actieradius te hebben. En dat betekent dat je extreem hoge vuldruk in de gastank moet hebben om toch nog redelijk wat energie mee te nemen. Denk hierbij aan een druk tot ± 400 bar (dan zit je bijna de bovengrens van de PED richtlijn). Ook dat stelt weer extreme eisen aan de veiligheid, waar bijvoorbeeld het eerder genoemde lpg niet meer dan 10 bar nodig heeft.
Nog een aanvulling op het artikel; de Honda FCX Clarity is voor zover ik weet nooit te koop geweest. Geïnteresseerden konden de auto leasen van Honda America.
Ik vind een nadeel van waterstof dat er drie keer zoveel energie verloren gaat tussen zonlicht en aandrijving naar de wielen als bij een BEV, als je bij beiden een zonnepaneel gebruikt om ze op te laden/vol te gooien. Dat betekent dat in mijn utopische toekomst over 100 jaar, als er niets meer uit de krochten van de aardkorst wordt gepompt om ons vervoer aan te drijven, er drie keer zoveel generatoren/collectoren nodig zijn om een waterstofauto dezelfde afstand af te laten leggen als bij een BEV.
Waterstof is het niet geworden ondanks dat Topgear het heeft gepromoot! En Tesla is groot geworden ondanks/dankzij Topgear het in de grond heeft geboord.
En dan te bedenken dat Daimler al in 2003 met een A-klasse W168 F-Cell uitkwam en dat dit model oa speciaal ontwikkeld was om alternatieve aandrijving (electra / waterstof) aan de onderzijde van het voertuig aan te bieden. Jammer dat ze toen niet hadden doorgezet dan waren ze koploper op dat gebied en alle andere merken hadden het nakijken gehad… jammer…
Ingewikkelde, dure, energievretende waterstof is het totaal niet voor personenvoertuigen. De olieboeren zien waterstof echter maar wat graag als volgende stap. Haken ze op in en moet je weer bij hun tanken.
Volgens mij was Honda in 2002 de eerste die de FCX op kleine schaal aan klanten leverde (met een leasecontract). Feitelijk een EV Plus (ook speciaal voor Californië, maar dan met een brandstofcel).
https://global.honda/content/dam/site/global/heritage/cq_img/timeline/products-history/automobile/FuelCell/2002/01.jpg
BMW Hydrogen 7 is in dit verhaal wel een buitenbeentje, want deze heeft géén brandstofcel. De V12 is aangepast om ook waterstof te kunnen verbranden. Vanwege de lage power output daarom maar voor de dikste motor gekozen, zodat het nog iets leek.
Renault heeft een paar maanden geleden waterstofversies van de Kangoo en Master geïntroduceerd.
Moet je eens het onderhoudsboekje gaan lezen van de Hyundai Nexo. En dan vooral hoeveel onderhoud het gehele aandrijfsysteem nodig heeft. Dat is nog meer als een benzine auto. Terwijl een volledige elektrische auto veel minder onderhoud nodig heeft dan een benzine auto.
Mensen weten geen DROL van waterstof auto’s. De argumenten tegen waterstof zijn zo immens groot, van productie van waterstof, tot tanken tot aan de auto zelf. Er kleven echt aan ELK onderdeel van dit concept, heel veel nadelen.
Daarnaast is groen waterstof, op dit moment accijns vrij. De overheid krijgt geen ROOIE cent, terwijl groene waterstof zonder accijns zelfs duurder is als benzine en diesel met accijns (TOEN DE PRIJS NOG HOOG STOND).
Het is gewoon VIES DUUR, en lastig goedkoper te maken. Het is natuurkundig gezien ook echt een SUPER slecht concept. We weten allemaal dat de Chemische wereld, en de energie transities tussen chemische reactie zo inefficiënt zijn. Dat kun je bijna niet verbeteren.
Ik mis de RX8 Hydrogen!