In de gesprekken over een toekomst die emissievrij is, wordt vaak alleen gesproken over elektrische auto’s, wat volgens Shell niet genoeg is.
De waterstofauto is nu ongeveer waar de elektrische auto tien jaar geleden was. Ja, je kan een waterstofauto kopen, maar moet je dat ook wel willen? Het probleem van waterstofauto’s is tweeledig. Aan de ene kant is er het aanbod auto’s. In feite zijn er twee smaakjes, de Hyundai Nexo en de Toyota Mirai. Waarbij de nieuwe Mirai pas volgend jaar gekocht kan worden, dus eigenlijk is er alleen de Nexo.
Het tweede probleem is misschien wel groter: het tekort aan tanklocaties. In Nederland zijn er op het moment namelijk maar een handjevol plekken waar je waterstof kan tanken. Minder een probleem als je daar dichtbij in de buurt woont, een groter probleem als je dat niet doet. Want niemand heeft zin in een ritje van honderd(en) kilometers om te gaan tanken.
Deze week is er echter een nieuwe aanbieder opgestaan in de wereld van waterstoftankstations. Iedereen kent het bedrijf al, het gaat namelijk om Shell. Bij Den Ruygen Hoek – je weet wel, die verzorgingsplaats langs de A4, met dat restaurant over de snelweg – is sinds woensdag waterstof te tanken. Shellwaterstofmanager Lisa Montanari was vrijdag aanwezig bij de BNR Nationale Autoshow, om uit te leggen waarom Shell nu pas – of al – een waterstofvulpunt aanbiedt.
Om te beginnen met waarom nu. Want Shell is immers een commercieel bedrijf waarbij het verdienen van geld voorop staat. Een waterstofstation zal nu geen geld verdienen, omdat er simpelweg te weinig waterstofauto’s zijn. Dat geeft Montanari ook toe. “Maar je moet ergens beginnen. Het kost nu zeker ook geld en de overheidssteun die dit mogelijk heeft gemaakt, hadden we ook zeker nodig. We geloven echter wel dat dit rendabel gaat worden. Ik wil niet degene zijn die met armen over elkaar gaat zitten dot er duizenden auto’s rijden tot ik ga bouwen. Je moet voorloper zijn, initiatief tonen, je moet het gewoon doen.”
Volgens Montanari is het ontbreken van de waterstofvulpunten ook een van de redenen dat de waterstofauto nog geen doorbraak heeft gemaakt. Ze noemt het een ‘soort Mexican standoff’, waarbij iedereen wacht tot er een stap wordt gezet. Daarom zet Shell nu zelf maar die stap, zegt Montanari.
En waarom die waterstofauto’s zo belangrijk zijn? Omdat je volgens Shell zowel waterstofauto’s als elektrische auto’s nodig hebt om emissievrij te kunnen leven. “Het is geen wedstrijd van of elektrische auto’s met accu’s beter zijn dan waterstof. Dat is een te beperkte visie, je hebt ze echt allebei nodig. Neem Amsterdam, die wil heel graag de binnenstad emissievrij hebben. Ga je dan de hele grachtengordel volplempen met laadpalen? En dan al het koper in de grond? Wij willen juist de keuze aan de gebruiker overlaten. Willen ze elektrisch, waterstof of gewoon fossiele brandstoffen? Bij ons hebben ze die keuze.”
De waterstoftank van Den Ruygen Hoek heeft een capaciteit van ruim driehonderd kilo, waarmee zo’n zestig auto’s mee vol te tanken zijn. Een gemiddelde autotank is vijf kilo groot, de literprijs is 12,10 euro inclusief btw. Met een volle tank van 5 liter, moet je volgens Shell 600 tot 700 kilometer rijden. In samenwerking met onder meer Total en Colruyt moeten er zo’n acht waterstoftanklocaties binnen de Benelux bijkomen. Shell plaatst er binnenkort twee in Nederland, waaronder bij Amsterdam Westpoort.
Verder in deze aflevering van de BNR Nationale Autoshow: Rutger Houtkamp van The Houtkamp Collection spreekt over de Mille Miglia die donderdag van start gaat. En Wouter rijdt in de Polestar 2.
Foto: Wereldrecord 24uur Waterstof Auto van @Geelbarrel via Autojunk.nl.
Onzin. Shell probeert gewoon hun eigen business te pushen. Zijn nu eenmaal een olie en gas bedrijf. Als men olie niet wil, verkopen we wel gas.
Aldus stichting open deur.
@vondick: tot mijn grote verbazing werd aan de shellpomp gevraagd of ik mijn co2 uitstoot wilde compenseren met een kleine bijdrage.
Voor mij in de categorie ‘hoe groter het bedrijf, des te minder de belasting.’
Greenwashing heet dat.
Waterstofgas uit de petroleumbusiness.
Ja net als “greenwashing” door elektriciteit van de kolencentrales aan de laadpaal..
Nee, waterstof, gemaakt uit dezelfde elektriciteit, alleen dan wel met een 70% lager rendement. Dus 3 a 4x zoveel elektriciteit nodig om dezelfde afstand af te leggen.
Als je er niets mee doet, dan wordt innovatie op dat gebied ook nooit verder gestimuleerd.
Deze brandstof weegt 5kg lees ik. Wat weegt een gemiddelde accu? De discussie gemist over fijn stof van zware auto’s?
@René: je kan innoveren wat je wilt met waterstof, maar het feit blijft dat het een inefficiënte energiedrager en geen brandstof is. Zoals hierboven al wordt aangegeven ligt het rendement veel lager dan elektrisch en de genoemde 70% gaat zelfs uit van het theoretisch maximaal haalbare rendement. De toegepaste materialen in brandstofcellen zijn niet alleen schaarser dan die in accu’s, het ontginnen en verwerken heeft aanzienlijk meer impact op het milieu.
Er is maar één echte reden dat waterstof zo hard wordt gepusht en dat heeft alles te maken met de wereldwijd grootste producenten van waterstof (drie keer raden welke industrie dat is).
@erwh: ik ben het op alle punten met je eens. Echter het grote probleem van alle zonne-energie en windenergie is dat we straks een zeer fluctuerend stroom net krijgen. Als het mogelijk is om de pieken in de stroom te gebruiken door het om te zetten in waterstof dan is dat mooi meegenomen. Ook voorzie ik nooit en te nimmer internationale vrachtwagens op accu’s, laat staan container schepen of vliegtuigen.
@audirs3: Eens, maar bufferaccu’s zijn dus veel efficiënter om die fluctuaties op te vangen dan waterstof. Accu’s die in een elektrische auto hebben uitgediend kunnen vaak nog prima voor die toepassing worden gebruikt.
Over vrachtwagens: de enige oplossing is zwaar transport over de weg uitfaseren en elektrisch wegvervoer alleen voor “last-mile” gebruiken. Het hele transportconcept is nu toch al via een hub-and-spoke systeem georganiseerd en tussen die distributiecentra zou je juist perfect via het spoor kunnen vervoeren.
Waarom het spoor? Veel minder lucht en rolweerstand per ton kilometer (staal op staal heeft een factor 100 lagere rolweerstand dan rubber op asfalt), een enorm bestaand Europees netwerk dat onderbenut is (wat trajecten rond de grote steden daargelaten), veel eenvoudiger autonoom te maken (er hoeft niet gestuurd te worden) en mits de beveiligings-, wissel- en remsystemen naar moderne maatstaven worden gebracht is het geheel behoorlijk weersonafhankelijk te maken.
Maar goed, politieke en vakbondsbelangen zullen dit helaas vrij lastig realiseerbaar maken.
@erwh: “Het hele transportconcept is nu toch al via een hub-and-spoke systeem georganiseerd”
Waar haal je dat? In sommige sectoren mss, zoals FMCG, maar ik heb niet de indruk dat dit algemeen zo is…
@René: Klopt, 5kg. Hoeveel weegt de tank waar dat in komt?
Het argument dat een batterij niet lichter wordt als ie leeg raakt, en een tank wel, ja dat klopt, maar het is onzin. De tank van de Mirai weegt 88kg, dus dat is het gewicht waar je rekening mee moet houden, niet de 5kg.
Een Mirai heeft 88 tot 93kg aan “energiegewicht”, een Tesla 3 heeft er 480kg. Een groot nadeel dus voor de EV.
Echter: De model 3 weegt in totaal 1611 tot 1850kg (afhankelijk van versie), de Mirai weegt 1850kg. Dus ergens in de H2-tech moet er toch nog heel wat gewicht kruipen, of Tesla weet ergens gewicht te besparen. In ieder geval is “zwaar dus fijn stof” hier irrelevant…
Je kan nochtans heel gemakkelijk gewoon groene stroom aankopen.
Doe ik al jaren…
Klopt, maar als we alle huidige industrieel gebruike waterstof zouden willen verduurzamen via groene stroom, hebben we al niet genoeg mogelijke opstelpunten voor windmolens op zee, laat staan als we ook nog waterstof bij inefficiënte processen zoals transport of verwarming willen gebruiken.
Ik kan niet voor nl spreken maar in Vlaanderen alleen al is op de daken voldoende ruimte beschikbaar om de output van bvb 5000MW aan nucleaire centrales te leveren door PV installaties.
En dan heb je wind (on en offshore) en nog een aantal andere bronnen nog.
De seizoensopslag van hernieuwbare energie van is een probleem waarvoor ik waterstof wel als een van potentiële oplossingen zie.
@tjorque: alsof dat zin heeft, dan gaat iemand anders gewoon op de grijze stroom rijden. Alle stroom is de mix van groen en grijs die op het net is.
Goene stroom bestaat alleen als het om opwekken gaat, groene stroom verbruiken kan helemaal niet.
En dan krijg je direct ook het duidelijke verschil tussen een ev en een waterstof auto. Ook wanneer gereden op de huidige elektriciteitsmix is een ev ca 30% schoner dan een auto met een verbrandingsmotor. Een waterstof auto is over de gehele keten san zelfs vervuilender dan een benzine of diesel auto.
Met alle respect, maar ik vind dat een flauwe redenering.
@tjorque: dit is een hele rare opmerking, enige wat je doet is greenwashing.
Dat is bij een aantal leveranciers waarschijnlijk het geval. Dat geloof ik.
Maar als consument zijn de mogelijkheden er ook om te kiezen voor leveranciers die niet groen zijn door emissiehandel.
En dat is een keuze die je zelf kan maken . nu al. Zodra iedereen die keuze maakt ontstaat er een investeringsklimaat waaruit de rest volgt…
Prima initiatief. We kunnen hier wel weer zuur op reageren en er van alles achter zoeken, maar feit blijft dat ze gewoon gelijk heeft. Iemand moet de eerste stap zetten en als dat Shell dan is wat maakt het uit. Dat ze zelf ook in de toekomst willen overleven lijkt mij evident. Moeten we ze daar dan maar voor afbranden?
Ik persoonlijk vind het juist goed dat er alternatieven komen. De markt bepaalt zelf wel wat toekomst heeft en wat niet.
@Rick-dos: Feit is dat het 3x zo veel energie kost om voort te bewegen dmv waterstof. Feit is dat vrijwel alle experts het nu eens zijn dat (licht) personenvervoer BEV zal zijn. Zwaarder transport en als specifiek industrieel energie-opslag? Ja dat wel.
@crepito Feit is dat we 10 jaar geleden dit soort kortzichtig gelul ook over EV’s hadden en kijk waar we nu staan.
@Rick-dos: Eh; nee. Bovendien, waterstof roepen we al jaren. Dus vreemde logica… Waterstof is duurder en heeft 3x meer energie nodig. Dus onzinnig, tenzij we een overschot aan groene energie hebben.
Roepen en doen zijn twee verschillende dingen. We riepen ook altijd over EV’s. EV werd een serieus alternatief toen er daadwerkelijk er in geïnvesteerd werd en er een rendabel verdienmodel bleek.
Je laatste argument is weer gebaseerd op de kennis die er nu is.
Productie van waterstof vergt 3 a 4x meer elektriciteit dan wanneer je de elektriciteit gewoon in een ev stopt. Dus per km betaal je 4x zoveel. ik heb wel een vermoeden wat de consument kiest. Tenzij de overheid besluit Shell weer eens uit te sluiten van energiebelasting bijvoorbeeld.
@Rick-dos: Nee hoor. 10 jaar geleden werd al prima berekend dat BEV’s de beste oplossing zijn voor licht (personen)vervoer. Miljarden zijn er al gemoeid met waterstof ontwikkeling. Niet voor niets dat de grootste spelers in de markt zijn gestopt met waterstof: te duur en blijft te duur. Ze onderzoeken het al 20 jaar. Energie-overschot hebben we de komende 10+ jaar niet. Tegen die tijd is de BEV véél beter en goedkoper dan vandaag.
@crepito Waar je volgens mij vrij makkelijk aan voorbij gaat is dat elektriciteit er gewoon is. Je hoeft “alleen maar” laadpalen neer te zetten en dat kip/ei probleem was daarmee relatief makkelijk op te lossen. In ieder geval zolang niet iedereen massaal elektrisch rijdt kan dat. Bij waterstof moet je op veel grotere schaal een nieuwe energiebron gaan maken en distribueren. Als dat er eenmaal is, heeft waterstof weinig nadelen. Ja het is minder energie efficient, maar een deel win je al direct terug omdat een waterstof auto veel minder zware accu’s nodig heeft en dus een stuk lichter kan zijn. Daarnaast is er meer dan voldoende potentiële groene energie en dan maakt die efficiëntie sowieso niet zoveel meer uit. Zeker voor mensen die veel rijbereik nodig hebben zou het daarom prima kunnen werken (net als vrachtverkeer/bussen etc). Voor stadsauto’s volstaat elektrisch. Tot slot moet je niet voorbij gaan aan de grote voordelen van energieopslag die het biedt tov accu’s.
Overigens, helemaal eens met Rick-dos, het meeste van wat je zegt kon je een aantal jaren ook betrekken op EV. Te duur, te belastende accu’s, weinig rijbereik, slechte infrastructuur, energienetwerk niet op berekend. Elektrisch vervoer is ook niet nieuw en al vele malen geprobeerd, nu is er dan eindelijk de doorbraak. Dat komt met waterstof ook nog. Het feit alleen al dat EV op dit moment niet geschikt is voor bv vrachtwagens geeft al aan dat het niet ideaal is. En als daar de infra voor op gang komt, komt personenvervoer vanzelf.
Wellicht dat alleen een doorbraak op betere, duurzamere batterij technologie het spel weer kan veranderen.
@BJ: Ah, de doorbraak waardoor VW Group en andere. de ontwikkeling hebben stopgezet. De doorbraak van natuurkunde en de beste modellen die we nu hebben? Door onderzoekers van bv. de TU Eindhoven? Reageer nog maar eens als we een structureel overschot aan groene energie hebben (elektravraag neemt nog een factor 2 á 3 toe). Zullen we dan de prijs vergelijken tussen de BEV en waterstof? Nogmaals, ik heb het hier over licht (personen)vervoer.
Feit is ook dat er stroomoverschotten bestaan en dat als je als bedrijf dat energie produceert zonder pardon van het net gegooid word in tegenstelling tot de particulier.
Feit is ook als we daar geen oplossing voor vinden moeten centrales enkel produceren als hernieuwbaar zijn productie zakt, dat gaat heel prijzig worden voor ons allemaal als centrales in hot standby moeten draaien. Daarom ook dat men ‘slim’ verbruik wilt met minder pieken maar hoe slim het ook word, hernieuwbaar zonder centrales lukt niet.
Feit is ook dat je elektriciteit niet kan transporteren over grote afstanden zonder gigantisch veel verlies waardoor het niet opbrengt om zonnepanelen in een verlaten woestijn te leggen. Maar mogelijks brengt het wel op waterstof te produceren & waterstof als energiebron te gebruiken om het waterstof te transporteren. De verliezen gaan enorm zijn in efficiëntie maar je hebt zonuren en ruimte zat dus wie weet?
Ik geloof er weinig van dat Shell dit met de juiste bedoelingen doet maar ze hebben een punt dat we meer nodig hebben. Of de oplossing dan waterstof productie is, het verlies is inderdaad groot waardoor het momenteel economisch nog niet echt opbrengt om het te bufferen naar waterstof en terug om te zetten naar elektriciteit. Maar Europa legt een waterstofruggegraat aan, 23 000 km aan leidingen in totaal waarvan 75% uit afgedankte aardgasleidingen zal bestaan.
Overigens word er momenteel veel waterstof verbruikt voor andere industriële toepassingen waarbij momenteel het meeste waterstof grijs is ofwel afkomstig uit fossiel doorgaans aardgas.
Complexe puzzels waarbij je veel antwoorden nodig hebt en niemand alle antwoorden heeft. Auto’s op batterijen is 1 ding maar vrachtwagens, dan moet er zoveel gewicht mee dat er nauwelijks nog vracht op kan. Dan heb je nog scheepvaart ook, dus ja, waterstof is heel inefficiënt maar mogelijks is het 1 van de vele antwoorden.
Zou je jouw eerste feit eens willen staven met daadwerkelijke feiten?
We kennen wel overschot aan elektriciteit maar die is niet relevant, het gaat om overschot aan duurzaam opgewekte elektriciteit, die hebben we nu niet en over 10 jaar nauwelijks. En een waterstof fabriek kan niet draaien op die schaarse momenten van overschot.
Wanneer je de waterstof gaat produceren vanuit overschot aan grijze elektriciteit, tsja, blijf dan vooral lekker in de benzine of diesel rondrijden
Het komt nu al af en toe voor in België dat op zonnige en winderige dagen de elektriciteitsprijzen onder nul duiken omdat er teveel is. Op dat moment worden industriële grootgebruikers aangespoord om meer energie te verbruiken om het net stabiel te houden. (Voor Jan modaal kan dit jammer genoeg nog niet nog niet).
Wanneer we nog meer inzetten op hernieuwbare energie zal dit meer en meer voorkomen. Ik hoop dat er dan ook een verdienmodel kan ontstaan om waterstof / power to liquid / energie-opslag te laten groeien.
@sprankel: Heb je gelezen wat ik zeg? Zwaar vervoer, industrie en energie-opslag. Lezen.
@crepito: op dit moment wel, maar kijk vooral ook even naar de ontwikkelingen om “bruine” waterstof te veranderen naar “groene” waterstof. Bedrijven uit Scandinavië (bijv Nel en Powercell) zijn al redelijk ver in de ontwikkeling. Er zit een miljarden subsidie vanuit de EU voor versnelling van de ontwikkeling.
Het blijft wel, toegevend, dat zware industrie zoals vrachtwagens, boten, treinen etc eerder rendabel zijn.
Groene waterstof produceren is niet heel moeilijk maar wel bizar kostbaar door het slechte rendement. De industrie gebruikt waterstof al meer dan 50 jaar in bizarre hoeveelheden. Die willen geen duurzame waterstof omdat deze dan snel 4x duurder wordt.
@Rick-dos: tien jaar geleden had iedereen het over de beperkingen van elektrisch, maar was er niemand met verstand van zaken die de efficiëntie ter discussie stelde.
Waterstof gebruiken waar je ook een accu voor kunt gebruiken is pure verspilling van energie en grondstoffen. En niet te zuinig ook.
Ondanks het feit dat er voor groene waterstof drie keer zoveel groene elektriciteit gebruikt wordt, is het nog steeds co2 neutraal.
De zon levert dagelijks meer energie aan de aarde dan wat de mensheid op een jaar verbruikt.
Dat groene waterstof een laag rendement heeft speel eigenlijk helemaal geen rol.
Er is genoeg groene energie.
Het probleem zit’m in het economische aspect. Grijze energie is simpelweg te goedkoop.
Nee, het probleem is dat we niet genoeg waterstof kunnen produceren de komende 50 jaar. bij verduurzaming wordt trias energetica toegepast. Eerste stap is dat je energie die je niet hoeft te verbruiken. Iets hoeft te worden geproduceerd. Dus eerst bijvoorbeeld het huis isoleren, dan andere stappen. Dus ook eerst efficiënt gebruik van de energie daarna pas verder kijken.
Ik ken de trias energetica heel goed. Maar ik ben er niet meer helemaal mee akkoord: de volgorde.
We moeten de drie deelaspecten tegelijkertijd ontwikkelen. We zijn nu al hopeloos te laat, dus de inzet is nodig op alle fronten.
In de jaren zeventig was het missiven nog logisch om eerst op besparing te mikken en dan pas de volgende stap te zetten maar 50 jaar later zijn we gewoon nog te weinig opgeschoten met stap een.
@Rick-dos: ik snap het probleem niet. Zwaarder transport heeft toch ook gewoon een tankstation nodig? Dat is nu gecreëerd. Ik snap die zure berichten niet zo.
Kijk dat is nou eens een lekkere energie dichtheid.. Nu nog wat efficiënter aan waterstof komen… Hoe cool zou het zijn als je straks in enkele minuten 600km kan tanken en weer verder…
En idd.. Ga Amsterdam maar eens voorzien van genoeg elektra.. Ook een flinke investering.. De verschillen qua opbrengst van windmolens en zonnepanelen wisselen enorm per dag.. Dat kan je mooi afvangen met waterstof productie.. Maargoed… Nog een lange weg te gaan…
@goodvibrations: er gaat iets mis met je punt, net als je ouderwetse argumenten.
Waterstof is een belofte van de toekomst die nooit de realiteit gaat halen. Zelfs met schaal zal het altijd te duur blijven. Een waterstofstation kost factor 15 van een snellaadstation (met 20+ stalls), het kost minimaal 2x zoveel energie per kilometer en de installaties om het te maken of te gebruiken zijn veel te duur om het niet altijd te gebruiken. Enkel overproductie omzetten is niet haalbaar.
De enige toekomst voor waterstof zie ik in luchtvaart, scheepvaart en industrie. Op land is het simpelweg niet rendabel.
@flutterby: time will tell.. Meest ouderwetse argument voor waterstof heb je zelf net genoemd..
Exact dezelfde argumentatie heeft Elon Musk in relatie tot batterijen gekilled met Tesla.. Die waterstof vrachtwagens en auto’s gaan er echt wel komen.. Of acht jij jezelf wijzer dan de heren van Toyota, Shell & Hyundai?
Leuk artikel voor je:
https://www.tue.nl/universiteit/faculteiten/biomedische-technologie/de-faculteit/nieuws/nieuwsoverzicht/15-11-2019-energie-opslaan-in-waterstof-20-keer-effectiever-met-katalysator-van-platina-nikkel/
En nog eentje ?:
https://nieuws.kuleuven.be/nl/2019/kuleuven-waterstofpaneel-martens-bosserez
Technologie staat niet stil..
En zoals dit artikel al zegt het is niet of accu of waterstof maar wel degelijk èn. Blij dat shell daarop inzet. Heb overigens ook zonnepanelen van hun op mijn dak.. En mijn laadpaal van hun dochterbedrijf… Ze doen meer groene dingen dan veel mensen denken.. ?
@goodvibrations: technologie staat niet stil, waarom hoor ik het dan al ruim 20 jaar?
De grootste winst in efficiency voor waterstof is bij het tankstation opwekken. Daarvoor heb je een gigantische dikke stroomlabel nodig. Daar hoe je het ter plekke onder gigantische druk om aan de lopende band vrachtwagens te kunnen tanken, ondanks het verlies omdat waterstof nou eenmaal altijd lekt.
Veel makkelijker is om die gigantische stroomkabel te gebruiken om gewoon de accu van de auto op te laden met +/- 95% efficiency. De bestuurder moet toch pauzeren en autonoom maakt het helemaal niet uit als de bestelling een uurtje later komt.
@flutterby:
In 1973 had je al de Renault 5 electric en de eerste panda is er ook elektrisch geweest.. 40 jaar later kwam Tesla pas…
20 jaar is niet zo lang…
Maargoed zoals gezegd time will tell.. Ik denk dat het er wel gaat komen.. Er zijn al bijna doorbraken in efficiency. Fijne avond nog!!
@goodvibrations: de eerste auto was elektrische en toen de startmotor bedacht werd won de brandstofmotor. Nu door ontwikkelingen met batterijen begint de EV te winnen.
Je snapt t niet. Als we Amsterdam al niet van genoeg elektriciteit kunnen voorzien om ev’s op te laden, hoe wil je dan genoeg duurzame energie produceren om waterstof te produceren. Het wisselen in de productie door zonnepanelen en windmolens kunnen we voorlopig prima oplossen met ev’s. En wanneer we wel waterstof gaan produceren met het overschot (wat overigens niet gaat gebeuren want een waterstof fabriek kan alleen renderen wanneer deze voldoende draaiuren heeft), laten we dan deze waterstof niet verkwisten in een auto, maar dit hoogwaardige duurzame product gebruiken waar we dat niet anders kunnen
Wanneer we wel duurzame elektriciteit gebruiken om waterstof te produceren en daarna km’s af te leggen met een waterstof auto houden we een rendement van onder de 25% over, terwijl een ev boven de 95% uitkomt. Oftewel we hebben 4x zoveel windmolens en zonnepanelen nodig
@pramm: check deze link leukeninfo:
https://allesoverwaterstof.nl/doorbraak-in-efficientie-van-waterstofproductie/
Zal vast tijd over gaan voordat we verder zijn maar er zal heus wel vooruitgang geboekt worden..
@pramm: je begrijpt het zelf niet.. Amsterdam kunnen we niet van genoeg elektriciteit voorzien voor enkel EVs omdat de INFRA dit niet aankan..
En we gooien nu stroom weg omdat we het niet altijd kwijt kunnen.. Als laatst zijn er nu al aanwijzingen dat we straks stukken efficiënter waterstof kunnen produceren… Kortom stimuleer waterstof net als EV in het begin zodat het ook een verbeterslag door kan maken..
Toch wel, werk bij de netbeheerder.
We kunnen in Amsterdam prima de stroom leveren voor de Elektrische auto’s. Alleen moeten we dan de auto’s slim laden, dus laden wanneer het net voldoende capaciteit heeft. En dat is alleen niet tussen 17.00 en 21.00. Gedurende de nacht meer dan genoeg capaciteit.
Maar vertel, hoeveel stroom hebben we afgelopen jaar in Nederland “Weggegooid”, en hoeveel stroom verwachten we de komende jaren weg te gooien. En leuk, waterstof efficiënter produceren. Lees even wat goede artikelen over waterstof productie. Dan zie je dat waterstof produceren redelijk efficient kan…. Bij hoge temperaturen. En hoge temperatuur processen lenen zich niet voor productie enkel wanneer er duurzame energie over is:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589299119300035
Nu moet je ook niet doen alsof waterstof pas vrij nieuw is. Al 30 jaar wordt de waterstof auto een gouden toekomst toebedeeld. En waterstof zelf wordt al meer dan 60 jaar op bizarre schaal in industriële processen gebruikt.
Heb je trouwens wel eens gezien hoe groot een elektrolyse fabriek is om waterstof te maken?
De grootste die nu in aanbouw is (overigens niet geheel toevallig ook van Shell): https://www.fch.europa.eu/project/clean-refinery-hydrogen-europe
https://refhyne.eu/
Kosten zijn 16 miljoen euro, waarvan een aanzienlijk deel gesubsidieerd.
En dit grandioze project heeft een capaciteit van…. 10 Megawatt. Oftewel…. net zoveel als 2 windmolens bij elkaar….
Ik ben nog altijd benieuwd hoe we aan de honderdduizenden derivaten gaan geraken, van plastics tot voedingsadditieven eens we emissie-vrij gaan rijden en produceren, zonder olie en gas, het zijn als het ware allemaal bijproducten die levensnoodzakelijk zijn in onze maatschappij. Het spel dat gespeeld wordt is dat Shell, ExxonMobil, BP, enz. nu wel ja knikken maar straks het blokje isolatie in Uw woning of de plastic van het dashboard vele malen duurder zal maken. Op dat moment zullen de klimaat-neutrale jongens de gepeperde rekening gepresenteerd krijgen of liever, jan met de pet z’n levenstandaard gaat ronduit terug in de tijd.
@kevertje: dus jij vind dat we gewoon verder moeten gaan met olie verbranden? Want van alles wat je noemt zijn nu al hele goede en vaak zelfs vrij betaalbare alternatieven. En die alternatieven worden alleen maar betaalbaarder als ze meer gebruikt worden. Mensen zullen anders moeten gaan leven ja, maar de huidige levensstijl is nou net het hele probleem. De kwaliteit van leven en de welvaart is verder geen probleem, mits je er verstandig mee omgaat.
Diegenen die geloven dat die alternatieven er zijn, zijn heel naïef. Ik kom uit die sector en weet heel goed waarover ik praat. Er wordt de mensen letterlijk een ecologisch oor aangenaaid door groene opportunisten die niet beseffen wat de gevolgen zullen zijn.
Toevallig vandaag ook in het nieuws dat de overheid flink wat waterstof projecten gaat subsidiëren. Het probleem is alleen dat dit nu juist meer co2 gaat opleveren dan als we dit niet doen. Waterstof is prima als energie drager. We hebben echter gewoon nog niet de capaciteit om voldoende waterstof emissievrij te produceren.
@pomoek: na het biomassa debacle waterstof gaan subsidiëren… Ja, dat klinkt als iets wat onze regering wel een goed idee zou vinden.
Dat de overheid kampioen geldverspilling is, ben ik het mee eens. Ik denk alleen niet dat biomassa en waterstof vergelijkbaar zijn. Biomassa is niet innovatief, dat is waterstof wel. Zware batterijen werken niet in vliegtuigen. En ook voor de scheepvaart is waterstof op termijn een prima alternatief voor stookolie.
Ja, waterstof is op dit moment inefficient. Misschien wordt dat in de toekomst beter. Daarbij, zou er een situatie ontstaan waar er een overschot aan elektriciteit is (bijvoorbeeld door veel kerncentrales te bouwen), dan maakt die inefficiëntie niet uit.
In Antwerpen hebben ze de wereldprimeur met een waterstofstation waar auto’s, vrachtwagens, bussen en schepen (ja het ligt naast het water) kunnen tanken!
https://www.waterstofmagazine.nl/nieuws/11-nieuws/983-belgie-cmb-tech-bouwt-waterstoftankstation-voor-wegtransport-en-scheepvaart
Graag wil ik een punt aankaarten dat hier over het hoofd word gezien. Ja, het maken van waterstof door elektrolyse is een inefficient proces en niet rendabel tot dat er een moment komt waarin er enorme excessen groene stroom zijn. Het is echter niet zo dat waterstof per se op die manier gemaakt moet worden. Het komt namelijk in zeer grote hoeveelheden vrij bij het kraken van aardolie. Dat lijkt op het eerste gezicht een tegenstelling omdat het juist de aardolie is waar autos vanaf moeten. Het ding is alleen, brandstof is maar 1 van ontelbare zaken waarvoor aardolie gekraakt word. Transport kan dus wel degelijk vergroent worden door aan te drijven met waterstof die vrij komt bij het kraken van olie voor andere doelen dan het erna weer te verbranden.
Ik dacht altijd dat waterstof de toekomst ging worden en niet elektrisch.
Lijkt toch meer de kant van elektrisch op te gaan.
Dan is er maar 1 oplossing om echt duurzaam energie te produceren op grote schaal en voor concurrentiële prijs: nuclear.
Wat dan ook weer tot nadenken stemt.
@woudloper: er is geen één oplossing. Staalproductie kan niet met stroom, daar is waterstof voor nodig. Net als het lanceren van raketten.
@woudloper: nucleair is sowieso de oplossing. Of we nou het inefficiënte waterstof of accu’s gebruiken als energiedrager maar daarin niet uit. De energie zal beide keren eerst opgewekt moeten worden.
Daarbij denk ik dat jouw schip gemakkelijker op waterstof zou functioneren dan op batterijen.
Wat jammer dat shell het belangrijkste argument dan niet noemt (of zou dat moedwillig zijn?). De productie van waterstof kost belachelijk veel energie.
@maotje: het belangrijkste argument is dat voor waterstof een infrastructuur nodig is die Shell al heeft en dat stroom volledig langs Shell heen gaat. Dit heeft niks met klimaat te maken maar alles met een toekomstvisie van het bedrijf. Verstandige zet voor Shell, discutabele set voor het milieu.
het is alleen discutabel voor het milieu als (i) de stroom die nodig is om waterstof te produceren niet schoon wordt opgewekt en (ii) de waterstof uit aardgas geproduceerd wordt ipv water.
Vraagje. Wellicht is een van de reageerders meer onderlegd in scheikunde dan ik. Zou het mogelijk zijn waterstof uit aardgas te produceren, zonder CO2 als restproduct, maar in plaats daarvan grafiet? Grafiet is niet milieuvervuilend en kan daarbij ook gebruikt worden voor de productie van zonnecellen.
Denk toch da we Amsterdam maar ook Z-Italie, Griekenland etc vol moeten zetten met laadpalen om van 4 miljoen KT Co2 naar 2 of 3 te komen in EU. Om te compenseren voor Azie wat van 18 naar 20 gaat. Alleen al 1 miljard huishoudens die nu gevaarlijk koken en die ook op gas willen koken en ook n oto wille in Azie. En hoe zit t met die nikkeldelving voor akku’s in Indonesie die zo’n milieuschade oplevert?