Alfa bouwde ooit een geblazen tweepits diesel

Downsizing avant la lettre primo del tempo.

Voor de tweede wereldoorlog was Alfa Romeo een trots concern dat van alles bouwde. Trucks, locomotieven, bussen, trams, trekkers, vliegtuigmotoren, noem het maar op. Alleen Mercedes-Benz kon destijds enigszins tippen aan Alfa’s oeuvre.

Maar toen kwam de tweede wereldoorlog en lag de fabriek in Il Portello in puin. Gelukkig boden de Amerikanen uitkomst en stelden wat Marshall-plan Dollars beschikbaar. Daarmee kon Alfa een herstart maken. Al snel begon het merk dan ook weer met de bouw van de 6C 2500.

Toch was duidelijk dat de nieuwe wereld om een ander soort auto en vooral ook om een ander soort productie vroeg. Grote, mooie en sportieve auto’s bouwen dat kon het merk goed, maar die waren ook duur en daardoor maar voor een beperkt publiek bereikbaar. De schoorsteen van een zichzelf respecterende industrie-gigant kon daar niet van roken, volume moest er gemaakt worden. Naar verluidt werd er destijds al een plan gemaakt om 400.000 Alfa’s te maken in 1960, maar dat werd daarna steeds uitgesteld tot op de dag van vandaag…

Oké, het laatste is niet helemaal waar, maar de realisatie dat er volume gemaakt moest worden om te overleven als merk was er toen wel degelijk al. Tsja, prima plannen hebben die Italianen vaak, alleen aan de uitwerking schort het nog wel eens.

Eigenlijk gold datzelfde voor onderwerp van dit bericht, dat in letterlijke zin meer een (nood)lijdende voorwerp bleek te zijn. Bij de nieuwe producten die Alfa bouwde voor de massa onder de bezielende leiding van Orazio Satta, hoorde namelijk ook een multifuctioneel busje. Denk Volkswagen Transporter, maar dan Italiaans. Intern werd deze bus aanvankelijk de Tipo Dieci genoemd, oftewel T10. Toen hij uiteindelijk gepresenteerd werd op de Autoshow van Turijn in 1954 werd ‘ie echter officieel de Romeo Autotutto genoemd. In de volksmond werd de tweede term al snel weggelaten en werden de kekke busjes simpelweg ‘Romeo’ genoemd. Of er dankzij een onverklaarbare aantrekkingskracht op Giulia’s veel ongelukken zijn gebeurd weten we niet.

Maar wat is er zo interessant aan een Volkswagen Transporter ripoff met suicide doors, vraag je je nu af. Welnu, voor je furgoncino dei gelati kon je toen al kiezen voor een downsize-motor waar de meeste fabrikanten nu nog slechts van dromen. Het was een tweepits diesel van 1160 cc met een compressor, goed voor 30 pk en een verbruik van een kleine 1:20. Een sterk staaltje vooruitstrevende techniek van de Italianen dus, zoals we dat wel vaker van ze gezien hebben. Neem bijvoorbeeld die vliegmachine van Leonardo da Vinci, of de jacuzzi.

Helaas schortte het ook in dit geval aan de uitwerking. De diesel bleek in de praktijk traag te zijn en kreeg al snel de reputatie van een onbetrouwbaar kreng. Daarom werden de blokjes er veelal uitgeschroefd en vervangen door een conventioneler benzine-blok. Tegenwoordig zijn ze dan ook onvindbaar, Romeo’s met het dieselblokje. Alleen de watertemperatuurmeter middenin het dashboard van omgebouwde exemplaren die inmiddels al decennia lang op benzine rijden zijn nog stille getuiges van de avant-gardistische jaren ’60-techniek.