Wanneer ik met iemand onderweg ben in de auto, heb ik eigenlijk altijd wel discussies over de auto’s die we onderweg tegenkomen. Dan hebben we het onder andere over wat mooi is en wat niet of wat typisch en karakteristiek is voor een bepaald merk.
Toen ik een keer een Citroën BX inhaalde vond mijn passagier dat een hele typische, echte Citroën.
“Dat is een Volvo”, zei ik grijnzend.
“Nietes!” “Welles!” “Nietes!”
“Ok, ok, het is een Bertone. Al goed?”
Even later reden we naast een Daewoo Matiz.
“Kijk! Een would-be-Fiat van Italdesign!” riep ik.
“Huh? Dat is toch een Daewoo Matiz?” zei mijn passagier.
“Nee, dat is een Giugiaro-ei dat door Daewoo is uitgebroed, omdat Fiat het verstoten had.”
Jaja, designbureau’s zijn bigamisten. Sommigen hebben het liefst een hele harem. Ze doen het met alles en iedereen en het maakt hen echt niet zoveel uit wie uiteindelijk hun kindje baart. Hoe meer kinderen met hun DNA hoe beter zelfs!
Ik vertelde in een eerdere column al eens dat op basis van Pininfarina’s design voor de Peugeot 404 ook een Austin Camebridge en een Lancia Flaminia ontwikkeld zijn. Drie voor de prijs van één. Kassa voor de designer!
Zo had Bertone in 1979 een kortstondige relatie met Volvo en hij stelde voor een kindje te maken op basis van het type 343 welke door Bertone Tundra werd genoemd. Moeder Volvo vond het DNA van Papa Bertone uiteindelijk maar lelijk en hij kon op zoek naar een andere draagmoeder die wel bereid zou zijn om de Tundra te baren en op te voeden. Bertone ging op jacht en trof Citroën als gewillig ‘slachtoffer’. Bertone en Citroën werden verliefd en uiteindelijk werd de BX geboren.
Uit het huwelijk tussen Giugiaro en Fiat zijn al vele mooie kinderen voortgekomen, maar zelfs in het beste huwelijk zijn er wel eens spanningen. Giugiaro stelde ooit eens het model Cinquecento Lucciola voor, maar moeder Fiat haalde hier haar neus voor op. Dus ging Giugiaro vreemd met Daewoo en de Matiz werd geboren.
Maar voor een echte Italiaan als Giugiaro was het niets bijzonders om met meerdere dames het bed te delen. Giugiaro lonkte al eerder een keer naar Jaguar met het model Kensington. Jaguar keurde de Italiaanse designer geen blik waardig en toen probeerde Giugiaro jaloezie op te wekken door openlijk het Kensington-DNA te muteren en in te brengen bij andere draagmoeders. Zo ontstonden na twee inspannende nachten de modellen Lexus GS en Seat Toledo en later had deze Casanova zelfs een Aziatisch avontuurtje met als resultaat de Daewoo Leganza. Sterk zaad blijkbaar…
Natuurlijk heerst er onder de heren designers ook jaloezie en knipogen de rivaliserende designers naar dezelfde vrouwen. Ook Bertone had zijn zinnen gezet op Jaguar en kwam met de Pirana.
Maar ook in Bertone had Jaguar geen interesse, dus ging Bertone op de versiertoer bij Lamborghini. De Bertone Pirana-genen vermengden zich met die van Lamborghini en de Espada werd geboren.
Dit bleek uiteindelijk een lang en vruchtbaar huwelijk, want Bertone en Lambo hebben vele knappe zoons en dochters op de wereld gezet. Helaas voor Bertone is zijn DNA nu verouderd en ‘doet’ mevrouw Lambo het met een Belg in Duitse dienst.
Jaloezie kan voor mannen met soms minder sterk DNA ook de reden zijn om achterbakse trucs uit te halen. Zo was designer Opron van Citroën mogelijk stikjaloers op die andere Italiaanse haremhouder: Pininfarina. Pininfarina werkte voor BMC (de Engelse autogroep van o.a. Rover, Jaguar, Morris, enz) aan de modellen 1100 en 1800.
Opron pikte het lijnenspel van Pininfarina om zijn eigen vriendin Citroën mee te imponeren en ontwikkelde het tot de modellen CX en GS. Pronken met andermans veren, noemen ze dat.
De relatie tussen Pininfarina en BMC verliep nogal traag en er was voor Pininfarina weinig eer meer aan zijn eigen DNA te behalen. Er bleef slechts een slap aftreksel over in de vorm van de Rover SD1, want Pininfarina had zijn interesse allang verloren. Opron won de strijd met de CX.
Maar Pininfarina wist weer heel goed hoe je van twee walletjes moest eten. Toen een design voor een nieuwe MG niet bijzonder werd gewaardeerd, dacht Pininfarina: “Ach wat kan mij het schelen, we hebben nog altijd Alfa Romeo als achterdehandje”. Pininfarina bleek dus stiekem twee relaties tegelijk te onderhouden, want toen MG zijn kindje niet wilde, had Pininfarina Alfa allang uitgenodigd voor een romantisch diner bij kaarslicht. De MG werd nooit geboren, maar de Alfa Spider zag in iets andere gedaante een paar maanden later het levenslicht. Pininfarina deed dit ongeveer tegelijkertijd ook met Peugeot en Fiat…en Ferrari en Maserati…
Een vriend van mij sprak ooit de wijze woorden: “Slecht zaad sterft uit.” In de autowereld klopt dat ook, maar lang niet altijd! Giugiaro, Pininfarina en Bertone blijken sterk DNA te hebben wat wereldwijd voor ‘one big happy family’ weet te zorgen. Maar zelfs deze grootheden hebben wel eens een slechte dag waarop geen enkele potentiële partner op de avances in wil gaan.
Giugiaro probeerde na de GS de relatie met Lexus weer op te peppen door te pronken met de conceptcar Landau. Gelukkig had vrouwe Lexus die dag hoofdpijn!
Zelfs de grootste versierder wordt weleens romantisch en droomt van een onbereikbare liefde. Zo had Giugiaro ooit prachtige visioenen van een bloeiende romance met een ster uit het verleden. Helaas bleef het in het geval van de Bugatti ID90 bij een droom…
Is een BX dus echt wel zo typisch Citroën als men vaak denkt? Had Fiat in geval van de Cinquecento Lucciola niet beter op de avances van Giugiaro in kunnen gaan? De Engelse aristocratische madammen hebben meerdere keren het sterke DNA van de flamboyante Italiaanse designers afgewezen, maar hebben ze daar wel zo goed aan gedaan? Gezien de successen van de modellen die vervolgens door andere ‘moeders’ ter wereld zijn gebracht, zou je denken van niet… Er zijn nog legio voorbeelden van dit soort misstappen als gevolg van de Engelse arrogantie te noemen. Wie kent ze?
Wie wist dat de Spaanse Toledo een halfzusje had in Korea? Weet je zeker dat jij echt wel een zoon van je vader bent en niet van de melkboer? “Goh mevrouw, uw kind lijkt sprekend op de melkboer.”
Zo zie je maar weer; niets is wat het lijkt… ook niet in de autowereld.
aardig stukje, geeft inzicht in de geschiedenis…
Mmm… Ik ken wel wat voorbeelden van Britse auto’s die door de Italiaanse meesters getekend zijn.
Maar voorbeelden van door de Britten afgewezen concepten die onder een andere merknaam ter wereld gekomen zijn? Dat kost me meer moeite…
gaaap gaaaap :) wat een slap verhaal zeg sjonge jonge …!!
Mooi stukje Monsieur van le brincque!
Fiat heeft flink de plank mis geslagen bij het afslaan van de ‘Matiz’.
Ik vond het een heel interessant verhaal, had het nog nooit zo bekeken. En ik vind de schrijftstijl top!
Ga zo door!
SjoerdV
@ Xpro: ik vind het juist interessant. Heel knap van de designbureaus om hun ontwerp aan andere fabrikanten te slijten.
De kunst om de automobielbonzen duidelijk te maken dat het ontwerp naadloos aansluit bij hun DNA, een soort koekoeksjong in hun nest droppen: ‘Hier meneer de Italiaanse autobouwer, dit is jullie kindje. Nee, het lijkt helemaal niet op een Brits automerk. Zorg er maar goed voor.’
Mooi verhaaltje, maar ik kan niet volgens bij het stukje waar je de Toledo, de GS en nog zoiets vergelijkt8 In uw collage ga je zelfs nog een stukje verder, maar ik zie weinig gelijkenissen tussen de auto’s…
Dank je Tom.
Inderdaad een stomme zet van Fiat.
Het had zo mooi kunnen zijn…
In plaats van de Ceicento zie ik toch veel liever de Lucciola!
Fiat heeft in plaats van de ‘Matiz’ zelf de Panda ontwikkeld. Toch wat meer auto IMHO. Ze hebben dus gelijk gehad deze keer niet de weg van Italdesign te volgen. Gelukkig heeft dat niet hun relatie geschaad, zie de laatste Alfa’s en Fiat Grande Punto.
leuk verhaal!
leuk verhaal :) ik wist wel dat designs vaker werden gebruikt maar ik wist niet dat ze ook zo veel van merk wisselden :P hulde aan volvo dat ze nooit die afzichtelijke tundra hebben geproduceerd :D
dat moet wel een kindje zijn geweest met een chromosoom te veel want volgens mij komt de huidige C70 van dezelfde papa en mama!
van de jaguars kan ik het alleen maar zonde vinden dat jaguar ze nooit geaccepteerd heeft. met een beetje extra aandacht voor details had jaguar toen een auto op de markt kunnen zetten die écht verkocht… denk ik…
ieder gevoel voor originaliteit van citroen is overigen wel weg nu! bij mij :P maar ik had toch al nooit een al te goeie mening over dat merk.
De vermengeling van DNA tussen Alfa Romeo & Seat lijkt me een duidelijk voorbeeld.
Ik weet niet meer hoe de ontwerper heet die is geswitched van AR naar Seat en toen een flinke portie Alfa in de Seat’s heeft gestopt (vooral in de lichtunits).
Maar bijv. mijn zus verwart seat’s en alfa’s wel eens (van een wat grotere afstand). En als ik in het donker rijd en ik zie een Seat rijden, wil ik die achterlichten (heeeel soms) nog wel eens verwarren met een Alfa.
Interessant fenomeen, maar niet zo sterk als wat we van je gewend zijn michiel ;)
@JLJ: de Lucciola was bedoeld als opvolger voor de Cinquecento, maar wegens geldgebrek besloot Fiat nog even de Cinquecento op te waarderen tot de Seicento.
In de tussentijd heeft Daewoo met de Matiz bijna het hele marktsegment van Fiat ingepikt.
Nu met de Panda heeft Fiat eindelijk een goed antwoord, maar gezien de financiële situatie van het bedrijf enkele jaren terug, waren ze toch echt te laat.
@ Jinx: het is inderdaad niet zo eenvoudig te zien, maar als je meer plaatjes van de Jaguar Kensington en de Lexus GS na elkaar bekijkt, zie je vanzelf de overeenkomsten.
Met de Toledo en Leganza ga ik inderdaad een stap verder.
Blijkbaar beviel Giugiaro de vormentaal die ingezet was met de Lexington wel en werd dit steeds verder doorontwikkeld en in meerdere varianten uitgebracht.
De Seat Cordoba past mijns inziens ook in dat rijtje.
Zo zie je dat tegenwoordig een designbureau vaak het gezicht van een merk bepaalt.
Het grappige van de c70 is dat ie ontworpen is door Volvo designers en ge-engineered door een Pininfarina team. Ik was via een toeleverancier daar ook bij betrokken (engineering dan), en ik ben volslagen verbaasd dat de auto het tot het productiestadium heeft gehaald, wat een zootje was het daar!
Hier twee sterk gelijkende Pininfarina modellen die nooit in serie geproduceerd zijn.
De eerste is een Corvette, de tweede een Alfa Romeo.
En hier het rijtje 404, Camebridge, Flaminia:
Klassiekerrally: “‘Hier meneer de Italiaanse autobouwer, dit is jullie kindje. Nee, het lijkt helemaal niet op een Brits automerk. Zorg er maar goed voor.’”
Juist! Zo gaat het precies!
Pininfarina had onder andere ook een aantal designs gemaakt voor een nieuwe Jaguar XJ.
Jaguar wees deze af, maar Pininfarina ontwikkelde de lijnen doodleuk door tot een grote Fiat Coupé en de Ferrari 400i.
Heel goede column, mijn compliment! Voor vele lezer zeker een verassing. Ofwel het verhaal van de BMC (was destijds geen Rover en Jaguar daarbij, later het complete chaos onder de naam British Leyland) niet in het rijtje “designer als bigamisten”gehoord, meer in hoe pik ik een design. Bij de persdag van de Citroen GS heeft BMC destijds demonstratief het ontwerp van Pininfarina voor het Hotel gezet. Om duidelijk aan te tonen wat voor Kopie de GS is. De vreemdgaan houding van de Designer is wel begrijplik, het gaat uitsluitend om ontwerpen welke met eigen geld ontstaan. Prototypen, financiert door Automobielhersteller en afgekeurd, of niet accepteert, gaan geen eigen weg vinden naar andere producenten. Uitzondering daargelaten, de opvolger van de Fiat Ritmo door Italdesign ontwikkelt is afgekeurd te gunsten van de Tipo (IDEA) is later als Yugo in productie gegaan.
Walter de Silva is van VAG groep van Alfa weggekocht om van Seat de nieuwe Alfa te maken. Daardoor ook de Alfa-Look in de Seat’s.
Waar ik niet eens ben, is de vaststelling dat bijvoorbeeld de BX daardoor geen echte Citroen zijn kan. De hele Auto macht het merk, niet alleen de stylisten. Volvo heeft Bertone’s huisstyle begin de 80er destijds niet als Volvo-look geaccepteerd, Citroen heeft wat daarin gezien. Was deze ontwerp niet ook in de race om de nieuwe “Reliant”” te worden? Het is leuk, waneer meer voorbelden genoemd worden. Ik denk, deze bestaan genoeg.
Hoewel papa Massimo Tamburini al flink in de weer was met mama Ducati voor nieuw nageslacht (opvolger van de Ducati 998), liep het toch op een onverwachte scheiding uit…
Mama Ducati werd door de Castiglioni Brothers (in ruil voor een fijne olie-bruidsschat) uitgehuwelijkt aan Meneer Texas Pacific Group (coitus interruptus ;-) en uit het zaad van nieuwe papa Pierre Terblanche kwam de telg Ducati 999 voort…
Maar papa Tamburini was niet gek; hij had zijn beste shot stiekum bewaard, spoorde mama MV Agusta op en huwde haar snel… Zo kwam het bijzondere kindje van Tamburini toch nog ter aarde, mooier dan ooit, en ze werd F4 gedoopt!
Wat voor een doel heeft dit artikel ? De befaamde designers uit Italie neerhalen ? Vind ik ongepast en ook onjuist.
Het zijn in mijn ogen namelijk de autofabrikanten zelf die vreemd gaan met designers…….. Immers wie bezit het geld en de middelen voor het in productie nemen ?
@ Turbopaultje: Designers neerhalen? Hoe kom je daar nou bij?
De designers zijn gewoon hele slimme jongens.
Helemaal niks op tegen, ik zou het zelf net zo doen als het me ooit eens uitkomt. ;)
Dan wil ik nog wel even een stelling in de groep gooien.
Designer-DNA is dominanter dan Merk-DNA
Wie roept?
@ Michiel
Er is ook nog een voorbeeld waarbij het design van de Ghia Focus op een scooter werd gebruikt. helaas kan ik die scooter nergens meer vind.
Mischien dat iemand hier het herkent?
Hmm interessante stelling. Ik denk dat nu merk-DNA meer de bovenhand haalt. Kijk naar AR, Peugeot, BMW, Audi… Iedere auto heeft stijlelementen van zijn grote of kleine broers. Tenzij er overal dezelfde designer achter zit natuurlijk ;)
KLOPT! en daarom lijken moderne auto’s te veel op elkaar :) daarbij maken designers af en toe flinke missers door te weinig van een merk in een auto te stoppen.
Leuk stukje. Ik weet er ook nog wel een. Renault wordt vaak geprezen omdat zij de MPV zouden hebben uitgevonden. Eigenlijk is het het voormalige Matra wat met die eer mag strijken. Matra had een concept ontworpen voor Peugeot maar dit ketste af. Toen zijn ze naar Renault gestapt en die zagen hier wel brood in. Dit werd uiteindelijk de Renault Espace
1979
1983
het is wel zo trouwens dat de laatste tijd het uiterlijk van de auto een beetje uit een dal begint te kruipen… JINX noemt met AR een hele goeie! ook BMW blijft wel trouw aan bepaalde looks (de koplampen van de 5 vergeef ik ze nog steeds niet ;) )
audi vind ik moeilijker… zonder die enorme grille blijft een bestwel saaie auto achter vind ik.
@SaxoVTS: Juist! Die moest ook nog genoemd worden, natuurlijk!
Wat een misser van Peugeot, he?
Tegenwoordig is het laten ontwerpen door een designhuis meer een marketing aangelegenheid. Een auto verkoopt zich nl. beter als er de F van Pininfarina, Bvan bertone of de G van Giugiaro erop staat, hoe weinig ze ook zelf aan het ontwerp hebben aangedragen (Facelift 156, Volvo C70, Opel Astra Coupé, etc.).
Verkeerde woordkeuze: ipv “laten ontwerpen door” moet het “erbij betrekken van” zijn.
leuk, leerzaam stukje, tnx :)
Heel leuk om te lezen. Zo diep ging mijn auto kennis niet altijd :)
zeer interresante en leerzame column. goed werk Michiel. zo had ik het nog nooit bekeken.
Zit er ook nog zo’n interresant verhaal achter de hyundai matrix?
die is ook door pininfarina ontworpen, maar hyundai en pininfarina vind ik nogal een merkwaardige combinatie.
Ik denk dat een designer DNA duidelijker te herkennen is dan een merk DNA.
Zeker als je naar het DNA van een merk kijkt dan zie je een constante verandering in het ontwerp van de modellen! Bij bijna elk merk zie je in de range modellen uit diverse tijdsperiodes.
Een voorbeeld hiervan is Ford:
Ze hebben de Ka nog in de collectie die uit de New Edge tijd stamt, maar verder ook nog de Focus enz… die ontworpen is in de Kinetic tijd!
Zo zijn merken constant bezig met een imago verandering, waardoor je in één range modellen best veel verschil krijgt!
Bij autodesigners zie je vaak het zelfde handschrift terug komen!
Kijk naar Seat die de Alfa designer onder handen heeft genomen! Hier zie je duidelijk gelijkenissen in terugkomen. Maar ook de nieuwe Jaquars waar je weer veel invloeden van Aston Martin terug ziet komen. (+ natuurlijk bovengenoemde voorbeelden)
Ik denk ook dat een goede ontwerper graag zijn eigen indentiteit wilt behouden bij het maken van een ontwerp, ongeacht voor welk merk hij/zij dat moet doen! Hij zal hierin vast en zeker concessies moeten maken, maar toch een aantal details en lijnen die hij/zij belangrijk vind in een ontwerp proberen te behouden. De manier van kijken naar een ontwerp is ook heel anders; Een ontwerper kijkt naar het lijnenspel, de verhoudingen enz.. enz… (kijk naar je eigen columns :) ) terwijl het ontwerp van de auto’s voor de merken-directies gewoon succesvol moet zijn!
Er zijn ook wel uitzonderingen waar een merk wel duidelijk een eigen indentiteit heeft. Ik vind dat je bijv. bij BMW op dit moment een zeer duidelijke lijn tussen alle modellen ziet, zonder saai te worden en/of teveel op elkaar te gaan lijken! (Audi heeft ook een redelijk duidelijke lijn, maar is naar mijn inzien wel erg saai)Ik denk dat een belangrijke reden hiervoor ook wel is dat alle ontwerpen van dezelfde hand komen, dus eigenlijk is hier ook weer sprake van meer designer DNA dan van een merk DNA.
Hier nog een voorbeeld van een Zagato Ferrari en een Zagato Aston Martin.
2 totaal verschillende merken en uitstraling tussen Ferrari en Aston Martin, maar na bewerking door Zagato een duidelijk overeenkomst:
Het ontwerp van de volvo tundra is vooraleerst naar citroen te gaan ook nog te bespeuren geweest op een clinic bij Renault.
Daar werd een 4deurs (met koffer) op basis van dit ontwerp afgekeurd als alternatief op wat uiteindelijk de Renault 9 werd!
De BMC 1100 en 1800 doen mij sterk denken aan de Lancia Gamma. Volgens mij is Pininfarina daar ook langs geweest.
Blijft wel een mooie auto die Lancia Gamma!
Zo heeft Lexus(Toyota) ook geprobeerd haar moddelen op de van de Duitse top modellen te laten lijken, vooral Mercedes.
Leuke column Michiel! Dit wist ik allemaal nog niet, en het is wel leuk om te weten. Tnx!
Ik heb nu even geen tijd, maar het ziet er veelbelovend uit, de plaatjes dan (CITROËN!! :P ). Ik ga het zeker lezen.
@citrofiel
waar zie jij citroens dan….. :P
ik zie alleen een bertone volvo tundra.. en een pininfarina BMC 1100/1800… ;)
leuke column Michiel! in het rijtje 404, Camebridge, en flaminia past volgens mij ook nog de Fiat 1500 cabriolet:
Maar zou je door dit fenomeen deze designers niet kunnen bestempelen als te inspiratieloos? Ze maken blijken gewoon ontwerpen die ze aanstaan, ongeacht bij welk merk ze gaan horen, in plaats dat ze een vormentaal ontwerpen die echt specifiek bij 1 merk past.
Om in te gaan op je tweede stelling, ik denk dat designer-DNA vooral sterker WAS, als merk-DNA. Dit zat de merken niet lekker en daarom zijn ze de laatste jaren steeds meer aan een eigen huisstijl gaan werken door zelf designers in dienst te nemen. Zou je je bijvoorbeeld nu kunnen voorstellen dat een oorspronkelijk jaguar ontwerp, met een andere badge nog best door zou kunnen gaan als lamborghini?
Dit past ook prima in het beeld dat je schets in je column ‘het rommelt bij ferrari’ (kan ook iets andere titel zijn, in dat geval sorry) hier op autoblog. Waarin je beschrijft dat ferrari steeds meer zelf verantwoordelijk wil zijn voor het design, ipv. het uit te besteden aan heren als pinifarina.
@slk 55 amg, een paar items terug hebben we het ook al over de pininfarina badge van mijn matrix gehad ;) haha :)
leuk stuk dit, nooit geweten van die volvo tundra of van al die andere…
Kzie hier ook sterke overeenkomsten.
En hier ook.
Aardig stuk dit, ik wist dit ook allemaal nog niet!
Badge-engineering in samenwerkingsverband tussen merken is een iets ander verhaal.
Hier zie je dat het merk-DNA verzwakt en verdund wordt over drie modellen.
Brink schrijft dingen die ik allemaal al eens een keer in Autovisie heb gelezen.De achterkant van de Corvette is overigens de Fiat 124 Spider geworden.
@ Rutgertje: Kan wel kloppen.
Alles waar ik over schrijf is te vinden op het gehele internet, waaronder Autoblog, Wikipedia, Nu.nl en in onder andere Autoweek, Carros en de zusterbladen over de hele wereld en niet te vergeten vele autoboeken over design en historie.
Ook worden delen van wat ik schrijf verteld op de TU-Delft en TU Eindhoven.
Dus als je het allemaal zelf in de bladen en boeken en op internet leest en in de colleges beluistert, hoef je mijn columns niet te lezen.
Handig toch? ;)
@Michiel van den Brink: nav de foto’s van de Brilliance vraag ik me af…. Waarom zijn de voorkant en achterkant kennelijk het moeilijkst bij het ontwerpen van een auto? Waarom krijgen zoveel ontwerpers het voor elkaar om een prima ontwerp voor de zijkant te verprutsen?
@michiel
hoe zit het nou met die hyundai matrix? ontworpen door pininfarina..
Tongejonge, wat een typische MvdB azijnpisserscolumn is dit weer.
Ik lees hier toch wel erg veel negativiteit van iemand wiens enige product uit een ferraricloon bestaat. Zelf ook last van slecht zaad?
Natuurlijk wordt er veel gejat/geleend/afgekeken/gekopieerd maar dat is alle disciplines zo, zelfs buiten de creatieve beroepen gebeurt dat. Dit heeft toch ook sterk met het verschijnsel zeitgeist te maken. Erg ongrijpbaar, maar zorgt er elk jaar toch weer voor dat ontwerpland met hun neus in één richting staat.
Nu ik toch bezig ben…. Dat gelul over auto-DNA ben ik ook beu. Gebruik, toch eens concrete taal inplaats van een zelfverzonnen metafoor. Het suggereerd alleen maar een hele hoop vergezochte onzin.
Anyway… ga zo door hoor ;) (maar dan beter ;) )
Rustig Vincent…tis maar een column om die saaie vrijdagmiddag op te vullen, de wereld vergaat niet ;)
Weer een imformatief stukje Michiel. Leuk geschreven ook. Dat van die BX en Tundra was nieuw voor mij.
Overigens heeft Peugeot ook een kunstje geflikt bij Pininfarina…die moest het ontwerp maken voor project M24, de latere Peugeot 205.
Dit is waar Pininfarina mee kwam:
Peugeot vond het maar niks zeiden ze en gingen zelf iets ontwikkelen, en toen kwamen ze met dit:
Lijkt er toch verdomd veel op zou ik zo zeggen.
Daarna nog zo iets…Peugeot had al de 305, maar doordat ze Talbot hadden overgenomen van Chrysler zaten ze nu met een auto in hun maag, namelijk de zojuist ontwikkelde Talbot Arizona (opvolger van de Horizon).
probleem: 305 was nog volop in prodcutie en zou dat ook nog een paar jaar blijven…Peugeot bedacht daarom dat ze 309 konden gebruiken…
Binnen nu en een paar jaar krijgen ze daar dus problemen mee bij het introduceren van de 308 opvolger. Of ze doen gewoon net of ze gek zijn en noemen die ook 309.
605 vs 164 niet vergeten.. warm ze nog eens op sergio
Ja precies…die 605 en 164 zijn gewoon van dezelfde tekentafel gekomen…anderde kont en kop en klaar was meneer de designert :P
Wat de alfaman schrijft over de BX en Reliant klopt. Ook Reliant kreeg een coupe versie aangeboden. Alleen had Reliant het geld niet om het model op de markt te zetten.
Verder prima en leuk artikel ! Dit soort artikelen mis ik dus eigenlijk wel in de autobladen maar gelukkig is er Autoblog :-).
@Tazio: Jouw inbreng Alfa 164/ Peugeot 605 is het goede voorbeeld van Desinger DNA. De drie bekendste ital. Design-studio’s hebben het druk om “trendzetter” te zijn. Iedereen in een eigen periode. Dit was de trendzettende huisstyle van Pininfarina einde van de jaren 80 en Peugeot heeft hem voor zijne modellen 405 en 605 gebruikt, Alfa voor zijn 164. Het merken DNA maken het verschil. Dat dit niet nieuw is, zie jij aan Michiel’s voorbeeld van de 60er jaren ( 404 en Cambridge) Deze vormgeving was destijds trendzettend. Terugkomend op de BX, dat was de huisstyle van Bertone begin de 80er jaren. Deze vormgeving was ook terug te vinden in het Bertone model van de Ritmo opvolger, veel later op de markt als Skoda Favorit.
@ S:K55 amg: Designstudio’s moeten zich aan de opdrachtgever aanpassen, ook een Pininfaria moet een auto afmaken zo als de klant wil.. Dit is het verhaal van de Hyundai Matrix, bij Bertone begonnen. Dat deze auto een Pininfarina logo heeft, is voor Pininfarina zelf niet te begrijpen. In toekomst moeten de Designstudio’s uitkijken met het bouwen van prototypen zonder concrete opdrachten, het is nog mogelijk deze aan de Chinezen te slijten, of naar India, daarna is het afgelopen.
@pannekoek dat is iets anders dat heet samenwerking tussen automerken kijk ook naar opel agila en suzuki wagon r+
Designers neerhalen ? Hoe kom je daar bij ?
Nou, je taalgebruik laat er anders niet over raden:
” Jaja, designbureau’s zijn bigamisten. Sommigen hebben het liefst een hele harem. Ze doen het met alles en iedereen en het maakt hen echt niet zoveel uit wie uiteindelijk hun kindje baart. Hoe meer kinderen met hun DNA hoe beter zelfs!…………… Maar Pininfarina wist weer heel goed hoe je van twee walletjes moest eten. Toen een design voor een nieuwe MG niet bijzonder werd gewaardeerd, dacht Pininfarina: “Ach wat kan mij het schelen, we hebben nog altijd Alfa Romeo als achterdehandje”. Pininfarina bleek dus stiekem twee relaties tegelijk te onderhouden, want toen MG zijn kindje niet wilde, had Pininfarina Alfa allang uitgenodigd voor een romantisch diner bij kaarslicht”.
Vrij lomp stellingen en onjuist. Zoals ik al stelde zijn het de automobielfabrikanten die zelf bepalen welke designrichting hun merk op gaat en welk design voor een model wordt vrijgegeven. Daar ik zelf al meer dan een aantal jaren in deze internationale business werk, weet ik waar de klepel hangt.
Enkele merken hebben een ongelofelijk sterk merk DNA, Porsche en Alfa Romeo bijv, maar dat is een zeldzaamheid en niet zomaar ff met een topdesigner te verkrijgen. Daar komt historie c.q. traditie, passie en jarenlange engineering know how bij kijken.
@Hilbert: de 205 staat toch algemeen bekend als Pininfarina ontwerp, vooral de driedeurs. Dus waarom jij het over een kunstje flikken van Peugeot hebt, snap ik niet.
Welke Giugiaro concept was er eerder: de Bugatti of de Nazca M12 BMW?
@ Turbopaultje: zie je de (ietwat ongenuanceerde) humor niet?
Je moet het niet letterlijk nemen natuurlijk.
En dat merken zelf bepalen wat er gebouwd gaat worden is volledig waar.
It takes two to tango, hetzij een intern designersteam of een extern bureau.
Dat de merken geregeld de plank misslaan is hierboven geprobeerd op een grappige wijze in verhaalvorm te illustreren.
Ik heb enkele gerenommeerde en hoogstaande designers en engineers van externe bureau’s zelf horen zeggen: “we are sometimes simply design- and engineering-whores”
Niks mis mee en als het zo uitkomt ben ik dat ook.
In de column is geen enkele noot van kritiek verwerkt richting de designbureau’s, hooguit naar de merken die een goed design hebben afgeslagen of gekopiëerd.
Turbopaultje: “Daar ik zelf al meer dan een aantal jaren in deze internationale business werk, weet ik waar de klepel hangt.”
Interessant.
Wat doe je precies?
Nog zo’n leuk voorbeeldje van designer-DNA dat verhuist:
De Alfa Romeo Carabo uit 1968 (inclusief “Lambo”-deuren):
En de Lamborghini Countach waarvan het eerste prototype in 1971 verscheen:
@lennart
interresant! vleugel deuren zijn dus eigenlijk helemaal geen ‘lambo deuren’, maar ‘alfa deuren’ bedankt, dat wist ik nog niet.
Wie heeft de tweede serie Honda Prelude getekend?
Gave column………………hier lust ik er persoonlijk nog wel meer van! Keep on goin’ met dit soort onderwerpen, toppie!
Hey, Michiel. Als je nu eens kijkt naar de net in NL op de markt gekomen Lada Kalina…..zie je dan niet enige overeenkomsten met het oude type Opel Corsa Sedan?? (nu twee modellen terug hoor) Vooral de ongeveer zelfde afmetingen en ronde vormen en het ronde raampje achter de twee achterportieren.
Misschien heb ik het fout, maar kijk er es naar. Nu meen ik begrepen te hebben dat GM Lada geholpen heeft met motoren…..dus dat zou het misschien ook kunnen zijn.
@joejojo: juist, de Kalina is een Opel Corsa van drie modellen terug. Het duurt zo ontzettend lang, daar in Togliatti. GM heeft het ook niet makkelijk gehad deze auto in productie te brengen, heeft jaren geduurd tot de eigenaren van de Ladafabriek bekent zijn geworden (Russenmafia of KGB?) Dit was ook de redenen, dat Fiat zich terug getrokken heeft. Nu praat GM only with Mister Putin.
Honda Preleude 2….. Ferrari 412?
@ slk55 amg; Ai… Foutje… Maar ik beroep me op het feit dat ik de column niet had gelezen en alleen even door de foto’s gescrolld was en af en toe een Citroën zag, die dus geen Citroën is… :( ;)
Ik blijf me verbazen over de kennis van Michiel. Al deze kopieën en aftreksels, daar had ik helemaal geen weet van, en nu vind ik het juist jammer dat Citroën erin voor komt. Blijkbaar weet ik minder van Citroën dan ik dacht… Een paar van Citroëns meest succesvolle auto’s zijn niet van Citroën…. (BX werd heel veel verkocht en GS en CX waren auto van het jaar) Geef me even de tijd om dit te verwerken aub ;) …
@ Michiel; heel leuk juist, die metaforen van DNA en zo. Zo blijft het interessant en het is begrijpelijk voor iedereen. Leuke/goede/interessante column!!! Ik kijk al uit naar de volgende (ondanks de mogelijk nog meer pijnlijke onthullingen ;) )
@Pannekoek.
Ja klopt en dan is er ook nog een Nissan uitvoering van, namelijk:
Nissan primastar.
De Daewoo Espero had ook als opvolger van de Citroën BX door het leven kunnen gaan… Beide wagens zijn ontworpen door Bertone, maar hoe was ook alweer de relatie tussen de Xantia en de Espero?
ik las laatste ergens dat het design voor de citroen traction avant ook ergens geripped was … heel jammer voor citroen idd
maar ik moet zeggen dat er toch op een of andere manier lef voor nodig is om zulke designs in productie te nemen.
de design huizen gaan gewoon met hun schetsboekje naar meerdere producenten teglijk toe. en worden ook door velen afgewezen.
zo zijn merendeel van de deawoo designs bij deawoo terecht gekomen
maar zeg eerlijk .. zolang de auto uiteindelijk maar op de goede plek terecht komt.
designers wisselen vaak genoeg van plek en nemen zo hun design een beetje met zich mee ( zij ik beetje ? ik bedoelde heel erg)
als we kijken naar alles wat uit de pen van Walter deSilva komt (of uit een design groep onder zijn leiding ) dan zien we toch een overduidelijke hang naar de hoge voorkant en lage achterkant in een auto ( of een hoog beginnende lijn die steeds lager wordt naarmate de auto meer naar achteren gaat.)
enkele cross brand voorbeelden
Walter deSilva:
Alfa Romeo 156
Seat Altea
Audi a6 en de nieuwe TT
en zit de oud designer van Lambo nu niet bij audi ? … zullen we nog wel wat Murcielago invloeden van terug zien. maar wie zit er dan nu bij lambo ….. ? precies ! Walter :P die laatste Miura Concept was idd van zijn hand.
en dan hebben we ook nog mensen als Fisker die verantwoordelijk zijn voor Auston martins nieuwe stijl de stijl van de nieuwe jaguars en Bmw’s ( laatste in samenwerking met Chris Bangle als ik me niet vergis ;) )
@Stephano Nuñez: ??????????????????
@Stephano Nuñez: de oud-designer van Lambo, Donkerwolcke, heeft bij Seat de plaats overgenomen van Walter d’Silva die via Lambo gepromoveerd is tot chief design van de Audigroep.
Wat ik nu zo fascinerend vindt is de vraag hoe Jaguar er vandaag uitgezien zou hebben als ze de designs van Bertone en Pininfarina destijds wel geaccepteerd hadden.
En hoe zou het met Fiat vergaan zijn als de Giugiaro Lucciola wel tot Fiat Cinquecento ontwikkeld zou zijn?
Nu is ondermeer dankzij de designs van Giugiaro het gehele merk Daewoo op de kaart gezet en groot geworden.
@ michiel van den brink: daar de Cinquecento een succes is geweest, is hiermee jouw vraag beantwoord. De Lucciola was niet succesvoller geweest. Misschien duurder? Het betere optie voor Fiat was geweest, waneer zij deze ontwerp van Giugiaro gekocht en in hun eigen musea parkeert hadden. Dan hadden zij minder last van Daewoo gehad. Daewoo had goed gedaan om het programma bij Giugiaro of Pininfarina laten ontwerpen, dat heeft in Europa hen in een goede positie gebracht. Daar ben ik met jou eens. Wat Jaguar betreft, denk ik, het had niet veel uitgemaakt, zo groot zij de verschillen niet geweest . Wat wel een vraag waard is: had Volvo destijds voor de ontwerp van Bertone gekozen was het misschien niet in de handen van Ford gekomen. De BX was in elk geval een succesnummer.
@michiel van den Brink: wegen Jaguar bedoelde jij zeker: “Giugiaro lonkte al eerder een keer naar Jaguar met het model Kensington.” Deze is echt mooi!
Jaguar had zeker geen centen meer!
@ Alfaman: Ik heb Andrea Zagato eens horen vertellen over de positieve associaties die bij de klanten in gedachten opkwamen wanneer ze naar de Matiz keken.
Het bleek dat men onbewust ‘de nieuwe versie van de aloude Fiat 500′ erin herkende.
Ondanks de goede verkopen van de Cinquecento en de Seicento was Fiat weldegelijk geïntimideerd door het succes van de Matiz.
Fiat wilde graag weten hoe dat ding in ’s hemelsnaam zo goedkoop in de markt was gezet en dus kochten ze een serie Daewoo’s die ze tot op het laatste schroefje demonteerden en de prijs per onderdeel werd onderzocht.
Er bleek dat Daewoo ze ruim onder de kostprijs verkocht…
Per Matiz legde Daewoo er zo’n € 500,- op toe.
Er zijn dus meer zaken dan alleen design die het succes bepalen, maar het is moeilijk te achterhalen welk argument het sterkste heeft gegolden.
Ook bij Fiat’s eigen Seicento…
@ Michiel van den Brink: Daewoo kan het nog beter. Als Daewoo op de Nl.markt de start maakte hebben zij reclamekosten gedaan, wat uitkam op 22.000.– gulden per verkochte Nexia. Dat Kadett ding koste destijs 24.000. gulden. Alleen Smart deed het in de eersten jaren noch beter, per verkochte Smart is de hele verkoopprijs in reclame investeert.
Wat Zagato vertelde klopt, achteraf gezien zijn wij beter af met de beslissing van Fiat, waneer de nieuwe Cinquecento in de showroom staat.
Geld op toe legen is eigenlijk niets nieuws, ik bedoel bij de kostprijs van een auto. De Japanner hadden in het begin daardoor extra hoge onderdeelprijzen. Ik denk de grotste Kampion in de categorie “geld toe legen” was doch BMW met de Rover 75. De huur van het vliegveld was duurder als dat wat de auto binnen brachten.
leuke feitjes. Wist er wel een aantal maar het merendeel is toch nieuw voor me!
De Lucciola is nooit bedoeld geweest als opvolger van de Cinq. Het was 1 van de vele studies (Bertone had een buggy gemaakt, de Rush) die tegelijkertijd met de introductie van de cinquecento in 1992/92 in Turijn zijn getoond op basis van de Cinquecento. Fiat had aan de grote design huizen gevraagd om een special op basis van de nieuwe cinq.
Op dezelfde beurs stond dan ook een Cinq als gele taxi, eentje met een een opvallende fietsdrager en een driezits coupe.
Gewoon ouderwetse coachbuilding zoals vroeger gebeurde op de 500/ 600
De Matiz is opgebouwd uit afdankers, het design (wel versmald;))en de motor is een oude 3 pitter uit een SAlto.
Verder verdenk ik dat dat Volvo in Helmond wel erg geinspireerd was van de Tundra en de Italdesign Renault Gabbiano toen ze de 480 op papier zette.
O, en vergeet Michelotti niet met Triumph Vitesse en Daf 44.
Ach als je eenmaal als designer het trucje kent…
@PloegR: Yes, zo is het gegaan met de Lucciola, nu weet ik het zelfs, bedankt! De Triumph / Daf is duidelijk op de destijdse (60″er) huisstyle van Michelotti terug te
brengen.
Nog een:
De eerste Nissan Micra (k10) was naar verluid een een afgekeurd voorstel voor de Fiat Uno.
@Martin 400:
Peugeot heeft uiteindelijk het eigen ontwerp gebruikt. De 205 is zeker NIET door Pininfarina ontworpen. Echter als goedmakertje mochten ze wel de cabriolet versie ontwerpen en bouwen. Vandaar ook dat deze is uitgerust met de bekende Pininfarina logo’s aan de zijkanten. Overigens zijn ook de 306 Cabrio en de 406 Coupe door Pininfarina ontworpen en gebouwd.
ene michelvandenbrink@******.nl heeft mij aangemelt op msn. is dit the real one, of heb ik hier te maken met jaloerse wannabee’s?
@ LOWrider_NL: wat vreemd.
Dat ben ik niet geweest.
m ok. inderdaad erg vreemd. ik had zitten denken hoe je aan mijn E-mail adress komt.
optie 1: op mijn naam klikken op de des betreffende site uitzoeken wat mijn E-mail is.
Optie 2: Naar Autovisie gaan om vervolgens om mijn E-mail vragen. (ja, Natuurlijk heb ik een abonnement op het beste onafhankelijke autoblad van de melkweg stelsel!)
:D
@ Michiel van den Brink: Het kan toch ook noch zo zijn dat de ontwerper-DNA het merk-DNA wordt. Mooi voorbeeld is vlg mij het new-edge-design van de Ford Ka.
Bij mij weten is de Ka niet door Ford zelf ontworpen, maar door één of ander bureau dat ermee langs geweest is. Ford heeft gehapt, en inmiddels is zo’n beetje het hele Ford-gamma daar op aangepast (geweest). Focus/Mondeo/ enkele amerikaanse modellen. Zelfs de huidige lijn heeft in afgezwakte vorm (naam huidige design is me even ontschoten) nog aanzienlijk Ka- (en dus ontwerper-) DNA.
8-D
@Michiel: “Hier twee sterk gelijkende Pininfarina modellen die nooit in serie geproduceerd zijn.
De eerste is een Corvette, de tweede een Alfa Romeo.”
De laatste doet me ergens denken aan de Peugeot 504 Coupé, ook een Pininfarina-ontwerp. Plattere zijkanten en voorkant, maar lijnen toch verder redelijk gelijk. Of slaat m’n fantasie nu op hol?
@ Thelis: Ontwerper-DNA wat verwordt tot merk-DNA is in de meeste bovengenoemde voorbeelden het geval.
Het duidelijkste voorbeeld is toch wel dat Giugiaro het gezicht en de stijl van Daewoo heeft vormgegeven.
Ferrari en Pininfarina is ongeveer hetzelfde, net als Lambo en Bertone.
Hoe het bij de Ford Ka is verlopen, weet ik niet precies.
Ik dacht dat die designer in dienst van Ford zelf was…
@ Die andere JR: de verschillen zijn groot, maar toch heb je wel gelijk dat de hand van de meester in beide modellen te herkennen is.
Leuke column Michiel!
Echter wel een paar kanttekeningen, is het namelijk niet zo dat zoals met vrijwel alle dingen die aan design onderhevig zijn trends een bepaalde rol spelen? Niet alleen trends op het gebied van vormgeving maar ook nieuwe technieken die nieuwe vormen mogelijk maken? Natuurlijk zijn er auto’s die domweg knip en plakwerk zijn, maar soms is er gewoon een nieuw designrichting. De Jaguar Kensington was volgens mij een van de eerste auto’s die de oplopende taillelijn in zo’n auto verwerkte, nu heeft elke grote sedan dat wel in meer of mindere mate. (Uit zich ook in kleine dingen, zoals dat alle merken Mercedes met de knipperlichten in de spiegels imiteren, iedereen de laatste jaren heldere koplampen monteert etc.)
Daarbij komt dat als je maar lang genoed door zoekt je vanzelf wel overeenkomsten vind tussen verschillende auto’s in dezelfde soort klasse, simpelweg omdat er dezelfde eisen aan gesteld worden…
Binnen de grenzen die aan een ontwerp en de bestaande techniek is het natuurlijk niet zo makkelijk om met de verscheidenheid aan auto’s die er nu zijn elke keer iets compleet nieuws neer te zetten, veel nieuwe auto’s zijn toch evoluties van het vorige model, je kan niet elke keer met iets radicaals als een DS komen.
Tot slot, is er eigenlijk toch niets mis als een ontwerper een mooie auto bedenkt en het merk dat hij er bij bedacht had het niet wil, dat zo’n auto toch geproduceerd word?
@ Eg: je hebt helemaal gelijk hoor.
Natuurlijk is het te verklaren aan de hand van de zaken die jij allemaal noemt, maar het leek me wel leuk om te laten zien hoe het vaak werkt.
Niet iedereen is op de hoogte van de koekoeksei-tactiek van de designers.
In dit geval vind ik het prijzenswaardig dat de designers grotendeels het risico nemen om iets nieuws neer te zetten.
Designers nemen het risico om iets nieuws neer te zetten?? IMHO is dat hun taak!
Vernieuwen is niet altijd de taak van de designers.
Vaak krijgen ze simpelweg de opdracht om onder supervisie van een merk iets moois te maken.
“Doe maar gewoon mooi, dan doe je al gek genoeg” wordt er dan gezegd.
En dan krijg je dingen als de Hyundai Matrix… of de Jaguar X-type… niks vernieuwends aan, gewoon een passend huidje over een gegeven technische basis.
In die omstandigheden wordt de auto niet door de designer ‘ontworpen’, maar door marketing/directie, helaas. En succes blijft dan ook vaak uit (X-type!).
Je slaat de spijker op zijn kop, JLJ!
You get my point. ;)
Leuk stukje.
Ik meen dat de ontwerper van de Simca 1308 ook de FSO Polonez tekende, danwel de Moskvitch 2108 (ook wel: Aleko).
Wat mijn trouwens opvalt is hoeveel de Trabant lijkt op “onze” DAF 600…
@ die andere JR die tweede is een peugeot 504 coupe
@Eg, klopt, maar enkele voorbeelden die hier genoemd worden zijn sprekend! Zeker de BX. Voor de presentatie van dit model stond Citroën immers bekend om haar ronde ontwerpen. Denk aan de DS, GS, CX…
Ik meen ooit ergens ( maar weet zo even niet nu te benoemen waar) gelezen te hebben dat het verhaal van de oer-Panda en de Autobianchi/ Lancia Y10 een soortgelijke historie heeft. Beiden waren ingedient als ontwerpen voor een compacte no-nonsense stads auto voor Fiat. Uiteindelijk werd gekozen voor het ontwerp van Bertone en was daar de Panda. Toch werd enkele jaren later opnieuw gegrabbeld in de la met ontwerpschetsen en zo ontstond alsnog de Y10…
Herstel, ik bedoel in mijn commentaar natuurlijk Giugiaro en niet Bertone, foutje..
die jaguar ziet er goed uit stond die trouwens niet op het onderstel van een jaguar XJS
Owja, nieuwe design stijl van Ford heet Kinetic Design….
wat een mooi artikel! wist zelf niet dat BX een voorontworpen volvo was, en die citroenfans zijn er zo trots op :D
@KaCh1ng: en de Volvo fans zijn er ook heel gelukkig mee dat het bij Volvo niet is doorgegaan.
Gaaf artikel.