Lelijk, maar bloedsnel. Sinds 1999 is het officieel de snelste productiemotor en dat levert de Busa een absolute cultstatus op.
Vroeger, heel vroeger, was topsnelheid een ding. Voor de Tweede Wereldoorlog waren de pioniers op twee wielen druk bezig elkaar af te troeven met de hoogste snelheid in rechte lijn. In 40 jaar tijd was men van ‘fietsen met trapondersteuning’ en een topsnelheid van 48 km/u naar échte motorfietsen met een topsnelheid van 160 km/u gegaan. Na de oorlog kwam de nadruk meer op prestaties in de bredere zin van het woord te liggen, niet in de laatste plaats omdat het Engelse Vincent met de Black Lightning het snelheidsrecord met een ruime marge verbrak. Al liggend in zijn zwembroek op het zadel van zijn motor ging Rollie Speed in 1949 maar liefst 240 km/u over de zoutvlakte van Bonneville. Een op het zout geschilderde lijn moest Rollie op het juiste pad houden…
De innovaties in de motorwereld volgen elkaar sinds de jaren ‘50 in rap tempo op: waterkoeling, schijfremmen, meer dan twee kleppen per cilinder, monolever-vering, aluminium deltabox-frames, turbo’s. Toch duurt het nog tot 1984 voordat een standaard productiemotor weer in staat is de 240 km/u te halen. Langzaam begint topsnelheid weer een dingetje te worden. Naast hitsige 600cc en 750cc supersport-motoren komen met name de Japanse fabrikanten met 1000cc+ sportmotoren. Die zijn niet zozeer lichtvoetig en wendbaar, maar het zijn juist snelle en comfortabele reismachines. Respectievelijk de Kawasaki ZX-11, Bimota YB6 (met Yamaha FZR1000-blok), de Kawasaki ZX-11 en de Honda CBR1100XX prijken bovenaan het lijstje met de hoogste topsnelheid. De Honda uit 1996, bijnaam Super Blackbird, haalt snelheden tot zo’n 285 km/u. Bijna alle Japanse fabrikanten strijden om de hoogste eer, maar eentje lijkt zich afzijdig te houden. Met de nadruk op ‘lijkt’…
In 1999 doet Suzuki de wereldpers verstelt staan met de GSX1300R, beter bekend als Hayabusa. Die naam is niet toevallig, het is Japans voor slechtvalk en laat dat nu net de natuurlijke vijand van de blackbird (merel) zijn. Wie wil jagen moet sneller zijn en dat is de Busa zeker. Waar de andere Japanse fabrikanten elk jaar hun motoren enkele km/u sneller maakten, klapte Suzuki daar flink overheen met zo’n 20 km/u en een topsnelheid van boven 300 km/u. De concurrentie kon terug naar de tekentafel en dat gebeurde dan ook. Er gingen zelfs geruchten dat Kawasaki zou werken aan een ZX-12R die een topsnelheid van 322 km/u zou krijgen.
Motorliefhebbers watertandden bij deze machtsstrijd tussen de Japanse fabrieken, maar Europese politici waren minder blij. Zij achtten motoren die 300+ halen levensgevaarlijk en her en der gingen stemmen op om een importverbod te introduceren voor dergelijke snelheidsmonsters. Die stemmen waren kennelijk zo luid dat de motorfietsfabrikanten in 2000 gezamenlijk besloten hun motoren te limiteren op 300 km/u. Dankzij deze gentlemens agreement staat het record daarom officieel nog steeds op naam van de Hayabusa, zelfs (straatversies van) moderne krachtpatsers als de Kawasaki H2 (200pk) zijn standaard voorzien van begrenzers. Ook Ducati doet geen uitspraken over de topsnelheid van de Panigale V4, maar het lijkt erop dat alleen versies met een niet straat-legale uitlaat tot snelheden boven de 300 km/u in staat zijn. Het maakt de originele Busa’s van bouwjaar 1999 ware collectors items.
Hoe deed Suzuki dat eigenlijk, de 300 halen? Daar was weinig exotische techniek voor nodig, de GSX1300R had een conventionele watergekoelde vier-in-lijn met vier kleppen per cilinder, al zo’n vijftien jaar het standaardrecept in die klasse. Het was vooral een grote en onwijs krachtige motor met een vermogen van 173 pk aan de krukas. De motor is atmosferisch, maar ademt wel via een zogenaamd ram-air-systeem. Daarbij wordt de rijwind via openingen aan de voorkant van de kuip door een vernauwing naar de motor geleidt, waardoor een hogere druk in het inlaattraject ontstaat. Het effect is vergelijkbaar (maar niet zo sterk) met dat van een turbo of supercharger, maar het voordeel is dat het systeem veel lichter is en geen mechanische verliezen geeft. Wel verhoogt het uiteraard de luchtweerstand van de motorfiets, maar het behaalde voordeel weegt kennelijk ruimschoots op tegen dat nadeel.
Veel aandacht gaat ook uit naar de vormgeving van de motor. De Hayabusa wordt vaak bespot om zijn looks, maar weet dat vorm hier duidelijk voorrang moest geven aan functie. Ondanks het kleine frontale oppervlak van een motorfiets is de luchtweerstand van een tweewieler enorm. Daar waar een auto een mooie, vloeiende lijn kan hebben, waarbij belangrijke delen verstopt worden onder een aalglad bodywork, heeft een motor nu eenmaal onderdelen die je niet kunt inpakken. Denk bijvoorbeeld aan de voorvork en het stuur, maar bovenal aan de berijder. Niet voor niets zijn motoren auto’s doorgaans de baas bij stoplicht- en met name tussensprintjes, maar laten ze het afweten als het op topsnelheid aankomt. Je kunt het ook vergelijken met een geoefende racefietser die in z’n eentje misschien de 35 km/u langere tijd kan volhouden, terwijl zo’n ingepakte ligfiets ruimschoots het dubbele kan halen bij gelijke inspanning.
Luchtweerstand kun je berekenen middels een formule en hoewel ik deze niet verder ga uitleggen (lees dit fijne achtergrondartikel voor meer informatie), is het goed om te weten dat snelheid in deze functie een kwadratische invloed heeft. Hoewel de snelheidstoename tussen 285 en 300 km/u slechts 5,2 procent is, neemt de luchtweerstand met 10,7 procent toe. Ergo: hoe harder je gaat, hoe belangrijker aerodynamica wordt. Suzuki begreep dat en schonk veel aandacht aan de stroomlijn. De motor wordt gedomineerd door ronde, gladde vormen, waarbij de berijder perfect kan wegvallen achter de kuip en de forse afdekkap over de buddyseat mooi aansluit op het achterwerk van de Busa-rijder. Het maakt van de Hayabusa ook een van de meest herkenbare sportmotoren, al lijken er maar weinigen te zijn die de Busa om zijn estetische kwaliteiten roemen.
Zijn snelheid, zijn looks, de afzichtelijke stickers die Suzuki op hun snelheidsmonster plakt, de door de Busa afgedwongen snelheidsrestricties, het maakt van de Busa een ware legende. Daarbij kan ook Ghostrider niet onbenoemd blijven, de anonieme motorrijder die miljoenen dvd’s verkocht met zijn krankzinnige motorritten. Zo deed hij eens Rotterdam-Amsterdam van centrum naar centrum in 20 minuten en 32 seconden, al gebruikte hij voor die rit een GSX1000R. De motor heeft een grote schare fans en is populair bij het dragracen, waarbij de Busa doorgaans een verlengde achterbrug en een turbo aangemeten krijgt om te voorkomen dat het voorwiel teveel het luchtruim kiest. Het blok is daarnaast populair bij knutselaars van rappe autootjes.
Negentien jaar na dato rolt de Hayabusa nog altijd van de productielijn. In 2008 presenteerde Suzuki de tweede generatie, maar eigenlijk is dit meer een facelift. De motor werd op details onder handen genomen, waarbij het vermogen steeg naar 197 pk, maar het rijwielgedeelte werd vrijwel ongewijzigd overgenomen van diens voorganger. Het kuipwerk is nieuw, maar nog altijd zeer herkenbaar. De laatste drie foto’s waren van het nieuwe model en ik vraag me af of je dat al was opgevallen. Helaas voldoet de motor niet aan de strenge Euro4-regels en is de motor ondertussen van de website van de Nederlandse importeur verdwenen. Enkel dit jaar mogen de huidige Busa’s in Europa nog nieuw verkocht worden, maar daarna is het over en uit voor de tweede generatie. Niet getreurd, want Suzuki schijnt hard te werken aan een nieuwe versie. Geruchten over een turbo gaan al even rond…
209 km/u op mijn Triumph Tiger 1050 is al angstaanjagend, laat staan 300 km/u… Jammer dat deze hokken bijna allemaal verbouwd worden met zo’n verlengde swingarm.
@mar10us: check de Ghostrider! Een Duitser die op zijn Hayabusa een turbo gemonteerd had en zonder kuipdelen etc power wheelies trok met 300kmh plus!
Die was niet zo angstig als jij ? Echter heeft hij zich zelf wel kapot gereden. Dus lekker op Triumph door blijven rijden. 209 is hard zat ???? Welke type heb je??
@kennone: Duitser? Vrij zeker een Zweed, en hij leeft gewoon nog hoor.
@mar10us: inderdaad, met daarbij een bepaalde doelgroep.
@mar10us: ooit bij mijn broer achterop gezeten met ~230 op een relatief lichte fiets……
Beetje hetzelfde als de bugatti veyron snel maar oerlelijk
@mikje90: beauty is in the eye of the beholder
En ook de lelijkste.
Ik dacht dat de Kawasaki Ninja ZX14R de snelste was. Volgens mij een top van 330km/u.
@rufctr01: waarschijnlijk nadat je de begrenzer eraf haalt
Mooi ding, tot dat hier in de buurt een Kawasaki H2 word gestart.
Wát een geluid produceert dat ding, met z’n supercharger. Dit in combinatie met de looks en handling maakt het snelheidsverschil van 14 km/h meer dan goed…
Mooie anekdote achter de naam… De Hayabusa die de Blackbird wel even verschalken zal…
Heel subtiele manier om de concurrent de tanden even te laten zien.
Maar baas boven baas, de echte Hayabusa kan wel 390 km/u vliegen, die hou je met de Suzuki niet bij…
@moveyourmind: Ah, zet je er toch even een turbo op. Ghostrider’s Turbo Hayabusa deed volgens geruchten 450 km/u. Wat wil je, 500 pk in zo’n ding is gewoon zelfmoord…
@simonmc: Gaaf!
Gewoon alleen al de wetenschap dat het kan.
@simonmc: Blijkbaar spreekt men nu van 350 km/u, maar ben er vrij zeker van dat men toen sprak van 450 km/u. Zal misschien onzin geweest zijn.
@SimonMc: Filmpjes liegen er niet om. Met 300kmh plus nog een autowheelie trekken is gewoon bizar. De ghostrider is ook al een hele tijd een ghost. Heeft zich zelf goed kapot gereden tijdens het maken van zijn laatste filmpje.
@kennone: Had die aangekondigd dat het zijn laatste zou zijn?
@unknown234: Volgensmij niet?
@SimonMc: hij schijnt zelfs 950km/u gehaald te hebben. Echt waar. Stond op Facebook.
@simonmc: Baas boven baas: https://www.youtube.com/watch?v=Gg140WolsZk
Kawasaki H2R gaat 400km/u en is daarmee de snelste productiemotor. De snelste motor is een Dodge met V10 geloof ik.
@henk_he: beide niet straatlegaal overigens
@henk_he: Die Dodge Tomahawk? Heeft een geclaimde topsnelheid van 560 km/u, maar is bij mijn weten nooit officieel getest geweest.
@simonmc: begrijpelijk! Een glock tegen je voorhoofd testen is volgens mij zelfs veiliger dan dat ding …
@tjorque: geef maar hier, doe ik meteen, zolang de kamer maar leeg is(waar de kogel in hoort)
@juniorclk: ik bedoelde wel een geladen glock ?
@henk_he: h2r is ook geen productiemotor volgens mij. In ieder geval niet straatlegaal ;).
@thijsj: wel een productiemotor, niet straatlegaal, alleen voor gebruik op ’t circuit en natuurlijk #limitededition uitverkocht.
Ik ben wel benieuwd naar de mening van Rollie Speed in die Halo discussie….
@pomoek: volgens mij hebben ze die rollie eerst moeten castreren met een snijbrander want met zulke stalen kloten was het record niet haalbaar
@pomoek:
Helaas heette de man Rollie Free en niet Rollie Speed.
Ik kan stukjes over motoren erg waarderen @dizono. Mag van mij vaker komen
@daniel23ccx: dan heb ik goed nieuws voor je! Nog verzoeknummers?
@dizono: ik zou een stukje over Buell wel kunnen waarderen!
@schrik: noted!
@dizono: y2k!!! Jay leno heeft er eentje
@dizono: Iets over het merk KTM graag:)!
@schrik: ik ook!
@dizono: MV Agusta F4! Ook ik vind het een welkome afwisseling op z’n tijd!
@Wallx: die gaat er dit jaar komen!
@dizono: is misschien moeilijk onderwerp voor een artikel, maar ik ben 16 en wil later ook mijn motorrijbewijs halen. Maar je hebt zeg maar drie niveau’s die je vanaf verschillende leeftijden mag halen. Ik vroeg mij af hoe hard de motoren ongeveer gaan qua topsnelheid die je met een A1 rijbewijs mag besturen.
@banaan7: A1 motoren hebben 15pk en halen afhankelijk van het model tussen de 110-140.
@boomhauwer: oke thanks!
@boomhauwer: en de begrenzer. ?
@dizono: Ik vind hoogtoerige motoren uit de jaren 90 gaaf, zoals de honda cbr 250rr (mc22), maar ook algemeen nieuws over motoren mag van mij vaker langskomen.
@daniel23ccx: of juist de laatste generatie 250 tweetakten uit die jaren… KR1S, RGV250, RS250..
@dizono: Precies! Ik vind die serie motoren erg leuk. Heel jammer dat ze in Nederland zo moeilijk verkrijgbaar zijn en dat ze niet meer zo gemaakt worden.
@daniel23ccx: er gaan weer tweetakt modellen komen. Ktm is bezig met moderne en zuinigere tweetakt variant. Gezien hun connectie met de MotoGP tegenwoordig kunnen we ze wellicht ook om straatracers gaan zien.
@dizono: Honda Goldwing misschien?
@SimonMc: als ik een bank wil, ga ik wel naar ikea
@kenner: Lol !
@SimonMc: staat al op de shortlist!
@dizono: Moto Guzzi V7 Sport?
@dizono: honda cbr/fireblade ten kate honda(langlopende modelreeks en succesvol nederlands tintje in de wegracerij), of aprilia in de 125/250/motogp(in de hoogste klasse nooit een succes volgens mij), stukje insight over t wsbk(miss rond komend weekend?), Bmw motoren(toch altijd een bijzondere status)
@dizono: ik vind dat de Yamaha R1 ook zo n stukje verdient, volgens mij de eerste productie motor met meer pk’s dan gewicht. Een geweldige machine en bij het noemen van de letter en het cijfer weet iedereen waar je het over hebt.
@rickilicious: Die kwamen later. Zover ik weet maakte de genensis motor voor het eerst een enorme stap meer vermogen (150pk aan de krukas)
@rickilicious: daar moest ik ook aan denken!
@dizono: misschien iets over Triumph?
@dizono: Als ’t kan, graag eens ’n verhaal over de Honda Valkyrie Rune. De enige fiets, die ik ooit aan iemand geadviseerd heb en die hem ook nog eens kocht. You’ll love or hate it!
@9000cse: Zie mijn verhaal van +/- 05.00 uur hieronder!
@dizono: Doe maar iets over die nieuwe bike van de familie Tamburini, de T12. Laatste project van de legendarische maar inmiddels overleden Massimo Tamburini (Duc 916, MV F4).
@dizono: Ik denk eigenlijk dat een artikel over de originele Honda CBR900RR Fireblade niet mag ontbreken. Absoluut baanbrekende en geweldige machine naar mijn mening.
@dizono: Een stukje over de Suzuki B-king zou ondergetekende wel kunnen waarderen. Aardig gelinkt aan dit monster, wat minder topsnelheid maar met juiste mods een stuk knapper!
@dutchdriftking: mee eens heb hem zelf ook
@dizono: De Britten V1000 en varianten daarop (Britten landspeed record bikes e.d.)
Verder: de Aprilia GP Cube, Aprilia RSV Mille (met het Rotax blok) of en stuk over de nieuwe Yamaha MWT-9
@dizono: norton wankel motoren!
300 km/u? Maak er maar 390 km/u van, met nog gas over..
@rikus: dan zijn ze wel een beetje aangepast, aldus mijn vrouw. Excuses dus voor m’n impulsieve reactie.
Het hele ding van zo een Habayusa is gewoon de mythe en die kun je met een Kasowaki of een Sapotaki niet ongedaan maken. Dit is het ultieme statement, de Nissan GT-R, de Impreza Sti onder de motorfietsen. Dit hoort in het rijtje Münch Mammoet, Honda 750 four, Ducati Desmo, Benelli Sei, Vincent Black Shadow, de BMW R 100 RS noem maar op, het is gewoon een statement .
@desjonnies: MV Agusta 1100 Grand Prix (Hansen)
Heb net nog een ritje op mijn Blackbird gemaakt. Lekker genieten , dat de Busa sneller is maakt mij echt geen moer uit. Je rijd toch nooit op topsnelheid.
@rob1137xx: ik rijd bijna elke dag wel even op topsnelheid!! Maar moet wel zeggen dat ik daarna kapotstuk ben. Verder rijd mijn Batavus zalig!!
Ah, de Ghostrider films, geweldig. Schijnt dat de beste man (m/v) zich heeft doodgereden.
@shibby: wat een legende inderdaad. Hij deed de Rotterdam-Amsterdam ook nog suboptimaal vergeleken met het huidige wegennet. Een gemiddelde snelheid van 245 km/h .
@shibby: neen ze. Staat vanalles van Op YT. Hij is op pensioen denk ik :)
@shibby: Degene die zich heeft doodgereden, was The black prince ( Le Prince Noir ).
Ding blijft tot de verbeelding spreken, maar ik vind de ZX12-R vele malen mooier!
@diagnose: “Ondanks het kleine frontale oppervlak van een motorfiets is de luchtweerstand van een tweewieler enorm. (…) een (heeft) motor nu eenmaal onderdelen die je niet kunt inpakken. Denk bijvoorbeeld aan de voorvork en het stuur, maar bovenal aan de berijder.” Een voorvork en stuur kun je ook bij een motorfiets prima verbergen. Elf deed dat in de jaren ’80 al: http://www.lerepairedesmotards.com/img/dossiers/constructeurs/elf-r_hd.jpg
@henrie: @dizono: moest dat zijn natuurlijk, maar daar dacht de autocorrect kennelijk anders over… ?
@henrie: Iets meer info (in het Frans, dat wel): http://www.moto-collection.org/moto-collection/modele.php?idfiche=401
@henrie: Gaaf ding! Doet me een beetje denken aan de Gilera CX 125, waarschijnlijk de bizarste 125cc-tweetakt ever: https://rmdmotors.com/wp-content/themes/rmd-motors/inc/image.php?width=781&height=586;&image=https://rmdmotors.com/wp-content/uploads/2015/12/113.jpg
@Dizono: Die kende ik dan weer niet. Lijkt er inderdaad wel iets op. Vooral op de Elf 2: http://www.motorsportretro.com/wp-content/uploads/2009/12/ELF2.jpg
@dizono: als je iets over maffe kuipen met grote frontoverhang wil schrijven kan je met de moto guzzi V8 ook wel wat… imho de coolste 500cc kwa geluid ever ?
Rotterdam – Amsterdam in 20 minuten?! Das snel, maar waarom zou je uberhaupt naar Amsterdam willen gaan. Laat staan zo snel…
@sjeemsbond: hij moest de trein naar Rotterdam halen
Ghost rider lijkt wel een beetje tam vergeleken met Rollie Speed, petje af voor meneer speed.
@strammermax: Ja, idd, in de woestijn ‘planken’ op een antieke opgevoerde motor, petje af. Heb je echt lef en doodsverachting, vallen = gladgeschuurde botten = gewoon deud. Ook al is het Rollie Free en niet Rollie Speed, hij verdient die naam meer dan zeker ….. De man heeft titanium ballen bezet met diamanten voor extra hardheid ….
Ik rij zelf een hayabusa die een stukje verlengd is . Het rijd niet lekker in de stad maar heerlijk over de snelweg .
Leuk artikel!
Zelf heb ik niets met motorfietsen, maar ik ben er wel van jongs af aan mee opgegroeid. Mijn pa heeft er 13 gehad. Geen scheurijzers, want ik spreek over de 50-er jaren. Jawa’s, CZ-jes, DKW’s en zelfs ’n Indian passeerden de revue. Uiteindelijk haalde pa toch maar z’n autorijbewijs, omdat ma ook wel eens mee wilde gaan touren op zondag. Ze was namelijk met geen mogelijkheid achter op ’n motorfiets te krijgen! En toen werd ’t in 1958 een Opel Olympia Cabrio, om toch nog enigszins van de open lucht te kunnen genieten. Maar ikzelf? Ik heb er echt helemaal niets mee. Ik denk zelfs, dat ik er niet eens op zou durven rijden.
Maar als auto-enthousiasteling had ik begin jaren 2000 ’n abonnement op Carros en op zekere dag zag ik daarin ’n artikel over ’n héél aparte motorfiets. ’n Honda Valkyrie Rune. En, alhoewel dat ’n fiets was, die ‘n nog grotere scheiding der geesten teweeg bracht dan dat bij ’t verschijnen van de BMW X6 in de autowereld was: Ik vond dit zo’n prachtige machine, dat ik er wel over moest praten. Bijna elk weekend ging ik toen op bezoek bij ’n neef van me. ’n Talentvolle kunstschilder, die naast z’n voorliefde voor oldtimers, heel graag de wijde wereld introk met z’n Harley Davidson. Toen ik hem het artikel liet zien, riep hij meteen uit: “Dit moet Jean zien! Dit is precies wat hij wil hebben!” Hij wilde de Carros houden om het aan Jean, z’n allerbeste vriend, te laten zien.
De Carros heb ik nooit meer teruggezien, maar de Honda Valkyrie Rune wel! Jean heeft er alle moeite voor gedaan om er één te kopen en ’n maand of 2 later kreeg ik ’n telefoontje met de vraag of ik de fiets wilde komen bekijken. En dat deed ik maar wat graag! Nooit eerder ben ik zó van ’n motorfiets onder de indruk geweest! Wat ’n beest!
Mijn neef woont nu sinds meer dan 10 jaar in Portugal en Jean rijdt er sinds die tijd 2 à 3 keer per jaar vanuit de Voerstreek in België naar toe. Met z’n Honda Valkyrie Rune. Met ontzettend veel plezier en zonder enig technisch probleem. En de reactie van m’n neef, als ze samen rondtoeren door Portugal en Spanje? “Heerlijk! Als Jean de kuren krijgt en ’t gas opendraait? Net of er ’n Porsche 911 Turbo aan je voorbij scheurt!” Heerlijk toch? Ik vraag me af, wat er bij mij misgegaan is. Ik zou dit ook wel willen meemaken. Helaas gaat dat niet. Voor sommigen loopt ’t nou eenmaal beter af dan met mij. Kwestie van keuzes maken……
@9000cse: je kan toch ook eens proberen?
Het is een ander type bike, maar zowel in rechte lijn en zeker op het circuit heeft BMWS1000RR het stokje overgenomen in 2010 qua topsnelheid (310 op GPS). Inmiddels zijn meerdere ‘litre bikes’ de Busa voorbij gestreefd. Tijd voor een opvolger dus, ik ben razend benieuwd!
@racerx: Inderdaad. En niet alleen qua prestaties maar ook qua looks!
Motorfietsen zijn, voor zover ik op de hoogte ben, niet begrensd in topsnelheid. Enkel de teller is begrensd en gaat maar tot 299km/u. Er zijn zat filmpjes van oa s1000rr’s waarvan je aan 299km/u de toerenteller nog verder ziet klimmen terwijl de teller niet verder gaat dan 299. Op m’n eigen gsxr kan je zien dat er enkel een 1 en een 2 kan gevormd worden in de honderdtallen op de digitale teller. Bij kawasaki daarentegen als je een speedconverter gebruikt (bijv omdat je andere tandwielen hebt dan standaard) werkt het dan weer wel om snelheden boven de 300 weer te geven. Er is zelfs een speciaal kabeltje met minuscuul drukknopje meegeleverd om die topsnelheid te kunnen weergeven.