Ook voor deze Ferrari’s moest je een flinke zak geld meenemen

De duurste geveilde nieuwe auto aller tijden is een Ferrari, maar het merk kent natuurlijk een lange historie aan unieke auto’s voor loyale en rijke klanten.

Tijdens Monterey Car Week ontkom je er als autofanaat niet aan dat het veel gaat over de rijken der rijken die hun geld aan auto’s uitgeven. Niet alleen fabrikanten die hun prestigieuze modellen expres bewaren om aan de Californische kust te onthullen, ook om oude auto’s in concoursstaat te veilen zodat een nieuwe eigenaar er profijt van heeft. En niks laat mensen meer geld bieden dan een auto kunnen kopen op dit bijzondere evenement.

Extreem dure Ferrari geveild

Op zich alle ingrediënten om records te breken. Dat is dan ook gebeurd: de duurste nieuwe auto ooit is geveild en stoot de 9,8 miljoen euro kostende Bugatti Chiron Profilée van de troon. En niet zo’n beetje ook: er is ruim 22 miljoen euro betaald voor de auto in kwestie. Wat is er zo bijzonder dat het twee-en-een-beetje zo veel waard is als een unieke Bugatti? Je zou bijna zeggen: dat kan er maar één zijn. Een Ferrari. Een SP3 Daytona welteverstaan, eentje die extra is gebouwd naast de ‘standaard’ productieserie en de opbrengsten gaan naar een goed doel. Niet alleen goed voor de records, ook een slimme investering. Aangezien het om een donatie gaat, scheelt het heel veel belastingen en misschien nog wel belangrijker: degene die zo veel geld betaalt aan een speciale Ferrari krijgt toch een soort heldenstatus binnen het merk.

Ferrari

Dat het geld is betaald voor déze Ferrari is misschien niet volgens de voorspellingen, maar dat een Ferrari zo veel geld waard is: dat is eigenlijk logisch. Ook al is Ferrari één van de moeilijkste merken om aan je goede kant te krijgen (zelfs als klant zijnde), blijft er magie kleven aan het Italiaanse merk. De racehistorie, de prachtige straatauto’s, de visie van Enzo Ferrari: veel mensen willen op de eerste rang zitten. Tegenwoordig moet je daarvoor veel doen: vrijwel alle Ferrari’s bezitten die ze bouwen, bijvoorbeeld. En als je het écht speciale spul wil, moet je op zijn minst auto’s als de F40 en F50 in je collectie hebben, onder andere. Maar zoals gezegd, als je op die manier aan de goede kant van Ferrari komt, krijg je wel unieke kansen. Waaronder de meest prestigieuze eer die je kan krijgen: een eigen one-off. Een auto speciaal voor jou gemaakt.

Ferrari SP-serie

Tijd om eens te kijken hoe dat eerder gelukt is. We zetten alle Ferrari’s op een rij die gemarkeerd zijn als one-offs of de iets lelijkere term few-offs. Soms uniek voor een klant, soms in zeer beperkte oplage gebouwd om iets anders te vieren. Ter verduidelijking: het gaat om alles wat gemarkeerd werd met de ‘Special Projects’-benaming. Dat gezegd hebbende is dat weer net iets anders dan de Ferrari SP1, SP2 en SP3 die dan weer onder de Icona-serie vallen. Hebben we die toch even benoemd. Without further ado:

Ferrari SP1

Eén exemplaar
2008
Gebaseerd op de Ferrari F430

De allereerste werd op gepaste wijze Ferrari SP1 gedoopt. Alle Ferrari’s die we vandaag gaan behandelen zijn qua basis gebaseerd op een ‘standaard’-Ferrari, in het geval van de SP1 laat zich al snel raden dat het om een F430 gaat. Dus ook die 4.3 liter grote V8 met 502 pk. De SP1 werd besteld door de voorzitter van de Japanse Ferrari-club als unieke auto en ontworpen door Leonardo Fioravanti, die in zijn tijd bij Pininfarina zijn handtekening mocht zetten onder Ferrari’s als de Dino 246 GTS, 365 GTB/4 Daytona, 512BB en 308 GTB.

Ferrari P540 Superfast Aperta

Eén exemplaar
2009
Gebaseerd op de Ferrari 599 GTB Fiorano

De tweede one-off Ferrari werd besteld door de Amerikaan Edward Walson, een filmproducent wiens vader de kabeltelevisie uitvond. Hij werd geïnspireerd door een speciale gouden Ferrari 330 LMB Spider met als bijnaam Fantuzzi. Door Pininfarina zijn de stylingdetails van deze bijzondere klassieker vertaald naar de moderne tijd. Met als resultaat een bijzondere roadster op basis van de Ferrari 599 GTB Fiorano.

Ferrari SP12 EC

Eén exemplaar
2012
Gebaseerd op de Ferrari 458 Italia

Een iets bekender voorbeeld. Geef toe: het riedeltje aan het begin van Layla van Derek & The Dominos speelt nu ook in jouw hoofd. Oprichter en gitarist Eric Clapton behoeft eigenlijk ook geen uitleg. Toen de rockster mocht shoppen bij Ferrari, stelde hij deze bijzondere one-off op basis van een 458 Italia samen. De SP12 EC (drie keer raden waar EC voor staat) is hevig gebaseerd op de Ferrari 512 Berlinetta Boxer, waarvan hij er drie heeft gehad.

Ferrari SP FFX

Eén exemplaar
2013
Gebaseerd op de Ferrari FF

Kijk, sommige Ferrari-klanten vinden het niet erg om aan de grote klok te hangen wie zij zijn. Anderen vliegen het liefst onder de radar en het lijkt er soms op dat ze niet eens willen laten zien wat ze hebben besteld. Over de Ferrari SP FFX is namelijk niet veel bekend. Weinig officiële foto’s en enkel de info dat ‘een Japanse verzamelaar’ hem heeft aangevraagd. Wat we wel weten: de SP FFX is gebaseerd op de FF, alleen het is niet net als zijn serieproductie-broer een hatchback. Het lijkt een soort F12 maar dan uit proportie gerukt. Wel maakt de FFX gebruik van het AWD-systeem van de FF.

Ferrari SP30 Arya

Eén exemplaar
2013
Gebaseerd op de Ferrari 599 GTO

Anderen zijn er juist zo trots op dat ze een unieke Ferrari kregen, dat ze hem naar zichzelf lieten vernoemen. Zo ook een Indiase rijkaard genaamd Cheerag Arya, die een speciale 599 GTO naar zichzelf heeft vernoemd. De Ferrari SP30 Arya lijkt ook al erg op de F12berlinetta, maar is gebaseerd op de ‘oude’ 599 GTO, inclusief de V12 met 660 pk. De SP30 Arya is in 2018 naar de VS verhuisd en is meermaals op een veiling geëindigd en van eigenaar gewisseld. Niet alles wat uniek is voor een persoon blijft ook bij die persoon.

Ferrari F12 TRS

Twee exemplaren
2014
Gebaseerd op de Ferrari F12berlinetta

Niet dat het heel belangrijk is komend van iemand die als dagelijkse auto een 16 jaar oude Passat rijdt, maar de F12 TRS is de gaafste few-off als het aan uw scribent ligt. De F12berlinetta ligt altijd al lekker op het netvlies, maar als je het koetswerk zo aanpast dat het op de Ferrari 250 Testa Rossa uit 1957 ligt wordt het wel héél smakelijk. Kijk die stance! Smøllen. Los van de styling en de 730 pk sterke V12 is er wel iets geinigs aan de hand rondom de TRS: de eigenaar Sam Li (de zoon van een Chinese miljonair) liet een tweede bouwen. Initieel een rode en een zwarte, maar die zwarte is later zilver gemaakt (initieel werd gedacht dat het er drie waren). Li ken je wellicht niet maar als autofanaat is ‘ie vast wel eens op je radar verschenen: de Rolls-Royce Sweptail werd ook door hem besteld en hij heeft de ‘opvolger’ Boat Tail ook. Op zo’n manier ijzers in het vuur bij Ferrari én Rolls-Royce dat kan als je zo’n lijst aan auto’s hebt.

Ferrari F60 America

Tien exemplaren
2014
Gebaseerd op de Ferrari F12berlinetta

De grap van de SP-modellen van Ferrari is dat ze enkel bestaan omdat een klant erom vraagt. Andersom gebeurde pas in 2014: toen wilde Ferrari vieren dat ze al 60 jaar auto’s verkopen in de VS. Dat deden ze door een bijzondere koets te ontwerpen voor de F12berlinetta om tot de F60 America te komen. En dat bleef ook niet bij één: er zijn 10 stuks gebouwd.

Ferrari SP America

Eén exemplaar
2014
Gebaseerd op de Ferrari F12berlinetta

Tien Ferrari’s om een bijzondere Amerikaanse mijlpaal te vieren op basis van de F12, laat dat nog iets te wensen over? Volgens een Amerikaanse ondernemer wel. In hetzelfde jaar als de F60 America werd deze SP America besteld door de eigenaar van Wegmans Food Markets, Danny Wegman geheten. Inspiratie komt van de 250 GTO, maar als we even brutaal mogen zijn is dit wel de meest standaard gelaten SP die er ooit is geweest.

Ferrari Sergio

Zes exemplaren
2015
Gebaseerd op de Ferrari 458 Spider

In tegenstelling tot de Ferrari Sergio, die eruit ziet als een ruimteschip vergeleken met de 458 Spider waarop deze gebaseerd is. De auto komt voort uit de Pininfarina Sergio concept, vernoemd naar de in 2012 overleden topman van het designhuis Sergio Pininfarina. De concept was een soort speedster, maar toen besloten werd om hem in productie te nemen werd de 458 als basis gebruikt. Met voorruit, dus. Ferrari bouwde zes Sergio’s en selecteerde zelf wie de gelukkige eigenaren werden.

Ferrari 458 MM Speciale

Eén exemplaar
2016
Gebaseerd op de Ferrari 458 Speciale

Zes stuks? Pff, dan ben je echt niet belangrijk genoeg als Ferrari-klant. Een Britse Ferrari-koper bestelde de 458 MM Speciale die verrassend genoeg zijn basis deelt met de 458 Speciale. Die overigens in 2016 al opgevolgd werd door de 488 GTB. Het silhouet van de Speciale is nog te herkennen in de MM, alleen dan met inspiratie van de 288 GTO. Waar de naam MM (Mille Miglia) dan vandaan komt is niet helemaal bekend.

Ferrari SP275 RW Competizione

Eén exemplaar
2016
Gebaseerd op de Ferrari F12berlinetta

Wederom willen we niet vervelend doen, zeker niet omdat wij niet het beoogde clientèle zijn voor Ferrari’s van dit kaliber, maar dit is nou typisch zo’n one-off die lijkt op vele eerdere SP-modellen. Wat voor nut heeft het dan? Een rijkaard in Florida genaamd Rick Workman vond dat het wel nut had om deze verbouwde F12 te bestellen als hommage aan een Ferrari 275 GTB-raceauto. Wel een leuk detail: de tuning van de motor komt dan weer van de Ferrari F12tdf, dus krijg je 780 pk.

Ferrari J50

Negentien exemplaren
2017
Gebaseerd op de Ferrari 488 Spider

Het tweede buitenbeentje uit de lijst is op dezelfde manier een buitenbeentje als de F60 America. Het was in 2017 namelijk 50 jaar geleden dat Ferrari begon met auto’s verkopen in Japan. Daarom gaf het merk negentien Japanse klanten de mogelijkheid om de speciale roadster op basis van de Ferrari 488 te kopen. Daarmee is het de minst exclusieve auto uit deze lijst, alsof het een Golf is.

Ferrari P80/C

Eén exemplaar
2018
Gebaseerd op de Ferrari 488 GT3

Ondertussen vraag je jezelf wellicht af: wat moet je nou met zo’n speciale Ferrari? Wordt er nog wel mee gereden, staan ze allemaal te verpieteren in een parkeergarage? Dat antwoord hebben we niet concreet voor je, maar in theorie mag je met alle reeds behandelde auto’s gewoon even een rondje langs de Lidl maken. Bij de P80/C was dat anders: de door een Hong Kongse verzamelaar bestelde one-off op basis van een 488 GT3 is niet straatlegaal. Maar het is ook niet een situatie als de FXX en 599XX waar je het privilege koopt om af en toe met je eigen auto te mogen rijden op een speciaal evenement, maar hem nooit in je eigen garage mag parkeren. Dat mag de eigenaar van de P80/C wel. Maar of ‘ie er ooit uit komt…

Ferrari SP38 Deborah

Eén exemplaar
2018
Gebaseerd op de Ferrari 488 GTB

Niet alleen mag je als speciale Ferrari-klant de auto naar wens laten ontwerpen, ook de naam heb je invloed op. Afko’s met initialen bijvoorbeeld. De aanvrager van de SP38 genaamd Deborah liet de auto letterlijk zo heten. Nee, dat was dus niet de toiletjuffrouw van een miljonair, maar de klant zelf. Die zich liet inspireren door de F40 en 308 GTB, wat hopelijk terug te zien is op deze flink verbouwde 488.

Ferrari SP3JC

Twee exemplaren
2018
Gebaseerd op de Ferrari F12tdf

Van Deborah naar het kinneke Jezus, of Jeremy Clarkson (één van die twee zou een potentiële Ferrari-klant kunnen zijn). Nee, JC staat voor John Collins. Zo heet de eigenaar van klassieke Ferrari-specialist Talacrest. Die liet een tweetal dakloze Ferrari F12’s bouwen, gebaseerd op de F12tdf. De F12 is één van de weinige Ferrari’s waar in geen enkele hoedanigheid een cabrio van was, behalve dus als je een die hard Ferrari-klant bent.

Ferrari Omologata

Eén exemplaar
2020
Gebaseerd op de Ferrari 812 Superfast

Omologata, een term die je wellicht kent van verscheidende auto’s (we denken aan de Huracán Super Trofeo Omologato). Het betekent natuurlijk ‘gewoon’ gehomologeerd in het Italiaans, de term die gebruikt wordt voor goedgekeurde raceauto’s. Die goede oude dagen komen terug in deze flink aangepaste 812. Met inspiratie van de 250 GTO en 275 GTB. Over de eigenaar van de Omologata is weinig bekend, behalve dat het een ‘gewaardeerde Europese client’ is.

Ferrari BR20

Eén exemplaar
2021
Gebaseerd op de Ferrari GTC4Lusso

De tweede one-off Ferrari die gebaseerd is op de ‘hatchback’, maar dit keer de GTC4Lusso. En ook de tweede waar toch wordt gekozen voor een soort fastback-achtige GT zoals de 456 en 612 waren. De BR20 doet ook nog eens afstand van de achterbank. Een gekke mix, maar goed, het zal passen bij de wens van de koper. Overigens liet de koper in kwestie, wiens identiteit niet bekend is, zich inspireren door meerdere Ferrari’s uit de jaren ’60 en ’70, waaronder de 500 Superfast.

Ferrari SP48 Unica

Eén exemplaar
2022
Gebaseerd op de Ferrari F8 Tributo

Veel van de reeds getoonde one-offs van Ferrari tonen een design dat knipoogt naar het verleden, alleen dan in een modern jasje. De SP48 Unica, waarover weinig bekend is qua wie hem besteld heeft, lijkt juist uit de toekomst te komen. Hij is gebaseerd op de F8 Tributo, maar de vloeiende lijnen laten het meer op een opvolger voor die auto of zelfs de SF90 lijken. De filosofie achter de SP48 is niet helemaal duidelijk, wel dat de eigenaar de naam Unica aardig accuraat heeft gekozen voor deze ene auto. En waar die is? Joost mag het weten.

Ferrari SP51

Eén exemplaar
2022
Gebaseerd op de Ferrari 812 GTS

Alsof de Ferrari F12 TRS een opvolger kreeg. De SP51 lijkt op exact dezelfde behandeling, maar dan voor een 812. Deze one-off is voor een Taiwanese verzamelaar die koos voor een auto geïnspireerd op de Ferrari 410 S uit 1955. Iemand die zijn klassiekers kent! Ook voor de SP51 geldt dat er in tegenstelling tot de 812 GTS die zijn basis verleent een lagere voorruit en daardoor ‘daklijn’ is gekomen voor een soort speedster-effect. Zonder klapdak, want dat had de enige eigenaar kennelijk niet nodig.

Ferrari KC23

Eén exemplaar
2023
Gebaseerd op de Ferrari 488 GT3

De Ferrari KC23 is de tweede keer dat de besteller van een one-off kiest voor een circuitspeeltje. Ook lijkt degene (met waarschijnlijk de initialen KC, wie het is wordt niet bekend) het moderne design van de Unica gaaf gevonden hebben. De KC23 is wederom een hypermoderne showpony, maar heeft een dubbele agenda. Voor het circuit kunnen er namelijk extra onderdelen opgezet worden, zoals lichtgewicht circuitvelgen en een grote spoiler. De technische basis van de KC23 komt net als bij de P80/C van de 488 GT3 en is dus één van de weinige manieren waarop je een Ferrari-circuitspeeltje in je eigen vrije tijd mag uitlaten.

Ferrari SP-8

Eén exemplaar
2023
Gebaseerd op de Ferrari F8 Spider

En dan alweer de meest recente Ferrari SP die luistert naar de naam SP-8. Het getal acht is een geluksgetal in Taiwan, waarmee ook deze naar dat Aziatische land gaat. Of het dezelfde verzamelaar is maakte Ferrari niet bekend, maar je zou bijna zeggen dat het wel moet. De SP-8 haalt zijn basis wederom van de F8, maar dan met een bijzonder koetswerk dat ook nog eens een speciale two-tone kleurstelling heeft. De achterkant is zilver terwijl de voorkant donkergrijs is, met een bijzonder overloop in de zijkant.

BONUS: Ferrari P4/5

Twee exemplaren (één circuitversie, één straatversie)
2006
Gebaseerd op de Ferrari Enzo

We hebben ons in dit artikel gericht op de auto’s die specifiek gemarkeerd staan als de ‘SP-serie’. Maar de wens voor een op maat gemaakte Ferrari is ouder dan de SP1 uit 2008. Denk aan de royals van Brunei, al gingen die few-offs vaak wel ietwat buiten Ferrari om dankzij Pininfarina. Een ander project wat een beetje tussen wal en schip valt is de Ferrari P4/5, terwijl dat misschien wel één van de meest spraakmakende voorbeelden van een Ferrari one-off ooit is. De technische basis komt van een Enzo, maar met dank aan James Glickenhaus werd een bijzonder modern koetswerk ontworpen dat teruggrijpt naar de Ferrari 330 P4. Er is één P4/5 gebouwd in de straatconfiguratie, maar een tweede kwam later in gehomologeerde racespecificatie voor de FIA GT2-serie. Overigens distantieerde Ferrari zich van de inspanningen van Glickenhaus om ermee te racen, dus schaarde de Amerikaan zijn raceauto onder zijn eigen merk Scuderia Cameron Glickenhaus. Waarna SCG een prominente speler werd in verschillende raceklassen.

SUPERBONUS: Ferrari GSCinquanta

Eén exemplaar
2017-2018
Gebaseerd op de Ferrari F12(tdf)

We zeiden al dat niet alle one-off modellen van Ferrari enorm veel aandacht proberen te trekken, maar het kan nog verder gaan. Met dank aan @ericc in de reacties voor de melding ervan is er ook nog een Bigfoot, een Ferrari SP-model die alle media-aandacht compleet heeft geprobeerd te omzeilen. Het gaat om de GSCinquanta, waarvan het enige bewijs een setje gelekte foto’s uit het service-centrum van Ferrari is. Er is helemaal niks wereldkundig gemaakt door Ferrari over deze one-off, zonder deze foto’s had waarschijnlijk niemand buiten Ferrari geweten dat hij überhaupt bestond. Door de foto’s weten we dat ‘ie in Blu Elettrico gespoten is en dat hij waarschijnlijk naar een Aziatisch land is verscheept waar ze links rijden (Japan, Hong Kong of Singapore bijvoorbeeld). En dat de basis een Ferrari F12 is, vermoedelijk een F12tdf met de 780 pk sterke V12.