De naam Tyrrell mag misschien niet bij iedereen bekend zijn, vrijwel elke autosportliefhebber heeft wel eens de P34 voorbij zien komen, zich afvragend waarom deze Formule 1-wagen in hemelsnaam zes wielen heeft. Daar ga je nu achter komen.
Halverwege de jaren ’70 rijdt vrijwel elk team met de Cosworth V8-motor, alleen Ferrari heeft het geld een competitieve motor te ontwikkelen die het kan opnemen tegen het Britse blok. Aangezien iedereen met vrijwel dezelfde motor rijdt, moet de rest van de auto het verschil maken. Genoeg reden dus om je heil in bijzondere constructies te zoeken. In het seizoen 1976 en 1977 stonden er dan ook twee behoorlijk opzienbarende auto’s op de startgrid: de Tyrrell P34’s. Dankzij hun zes wielen, vier voor en twee achter, is het Alle Formule 1-wagens op een rijtje. Derek Gardner is de geestelijk vader van deze creatie en anders dan je misschien zou verwachten, is een groter contactoppervlak tussen de banden en het asfalt niet de belangrijkste reden om te kiezen voor vier kleine voorwielen in plaats van twee grotere.
Bovenal zorgen de kleinere wielen namelijk voor minder drag aan de voorzijde. De wielen staken amper boven de voorspoiler en de sidepods uit en dat kwam de aërodynamica ten goede. Daarnaast had het ontwerp ook zijn voordelen tijdens het remmen, de P34 had niet alleen zes wielen maar ook zes remschijven. En ja, ook het contactoppervlak (en daarmee de grip) van de banden met het asfalt was groter, al moest Goodyear speciale 10-inch banden ontwikkelen om de racecarrière van de Tyrrell P34 überhaupt mogelijk te maken.
Hoe de kleine voorbanden de Tyrrell P34 fataal werden
Het is ook Goodyear dat uiteindelijk verantwoordlijk was voor het niet slagen van de Tyrrell P34. Aan het begin van seizoen 1977 is de auto behoorlijk competitief, met zelfs een winst en tweede plek voor Tyrrell-coureurs Jody Scheckter en Patrick Depailler in Zweden. Later in het seizoen wint de concurrentie steeds meer aan snelheid, maar kan Tyrrell zich niet verbeteren. De reden? Goodyear houdt zich liever bezig met het doorontwikkelen van de gangbare Formule 1-banden, dan van de kleine bandjes die alleen door Tyrrell worden afgenomen. Scheckter verlaat het team aan het einde van het seizoen, de in zijn ogen waardeloze auto als een van de belangrijkste redenen voor zijn vertrek.
Gardner en met hem Tyrrell zien echter nog steeds heil in het zeswielige ontwerp en de P34 staat in iets gewijzigde vorm in 1977 gewoon weer op de startgrid. Hoewel de auto lang niet slecht presteert, zorgt het gebrek aan ontwikkeling in goede banden er ook dit seizoen voor dat de P34 zich niet kan meten met de top. Toch worden er nog knap drie derde plaatsen en een tweede plek gescoord door Depailler en zijn nieuwe teamgenoot Ronnie Peterson. Daar staat tegenover dat de wagen vaker niet dan wel over de eindstreep komt. In 1978 staat er dan ook gewoon weer een vierwielige Tyrrell aan de start.
Zes- en achtwielige Ferrari’s
Tyrrell had de pech dat het voor Goodyear niet interessant was om de kleine voorbanden van de P34 door te ontwikkelen, want de zeswielige Formule 1-auto was verder een behoorlijk goede wagen. Niet voor niks hebben ook andere merken geëxperimenteerd met zeswielige wagens, waaronder ook Scuderia Ferrari. Anders dan Tyrrell, kozen zowel de Italianen als March en Williams voor een setup met twee voorbanden en vier achterwielen. Bij Ferrari zaten de banden overigens op dezelfde as in plaats van twee aangedreven achterassen. Overigens bestaat er ook een foto van een mysterieuze achtwielige Ferrari, maar of die echt is?
De FIA verbiedt in eerste instantie vierwielaandrijving en bepaalt later dat elke Formule 1-auto minimaal en maximaal vier wielen moet hebben. Anders dan de P34, ontstijgen de zeswielige wagens van de concurrentie de testfase nooit. Ook voor op de openbare weg is er geëxperimenteerd met zes wielen, de Rolls-Royce (FAB1) van Lady Penelope niet meegerekend. Zowel Covini als Panther probeerden het met vier wielen voor en twee achter.
Niki Lauda en de experimentele Ferrari 312T6
MaartenD zegt
Geweldige auto..mooi filmpje ook!
exotic zegt
Ik ben niet echt bekend met Formule 1, maar ken de T34 door zijn unieke uiterlijk wel.
Wat ik mij echter afvraag:
Waarom ging Tyrell niet gewoon aankloppen bij Pirelli etc? Het klinkt een beetje ongeloofwaardig dat hierdoor zo een icoon ten val is gebracht.
norge zegt
De naam Tyrrell je niet bekend`? Dan mag je het liefhebber pasje inleveren en bij de sukkels in de rij gaan staan…
Dizono zegt
@norge: Niet alle lezers hebben al grijze haren he? ;)
norge zegt
@dizono: potdomme, hoe weet jij dat ik grijs ben :)
bohica zegt
@norge: de auto die je rijdt verraadt je
norge zegt
@bohica: Welke van de drie?
maferick74 zegt
@norge: door potdomme te zeggen
Dutchdriftking zegt
@dizono: Ik heb nog lang geen grijze haren, ik heb geen grote voorliefde voor de F1, maar ik ken toevallig wel de auto met 6 wielen….
sr20det zegt
@dutchdriftking: jaa die ken ik ook wel, dat ding van Mercedes toch? Lijkt nog een beetje op de G klasse
desjonnies zegt
@dizono:
Nee dizono, dit is een geval van ken je klassiekers, dit is een klassieker, ook al heb ik geen haren meer dit moet je kennen net als de Merceds silber pfeilen, de Audi’s uit de jaren dertig, de Bentley blower’s Bugatti, absoluut Bugatti, hoort deze Ken Tyrell creatie bij wat de Quattro voor de rally sport is : Een Klassieker.
Dit was trouwens een overweldigend succes qua marketing, alle model bouwers, model auto fabrikanten van de meest gedetailleerde tot de echte speelgoed-rams-merken maakten de zeswieler van Tyrell, dus commercieel qua royalty opbrengsten heeft dit succes Tyrell nog jaren lang in de lucht gehouden
Ik doe al heel, heel lang aan racebanen en heb er een stuk of drie van Scalextric Spanje, die maakten toen mooier spul dan de Engelsen :
http://1.bp.blogspot.com/-S6_KBD2K9OQ/VRwiHRhJDiI/AAAAAAAAGOs/v78Zs-b7imA/s1600/Tyrrell-P34-Ford-Scalextric-Altaya-Tecnitoys-Slot-coches-m%C3%ADticos.jpg
http://cloud1.todocoleccion.net/tc/2010/02/11/17528243.jpg
roppp zegt
@desjonnies: die Spanjaarden waren sowieso heel goed in schaalmodellen toendertijd. Heel erg goed geproportioneerd en heel erg gedetailleerd. Vooral van de modellen die daar ook echt gebouwd werden (de Fiat-Seat’s, Renaults, Citroens etc.
Mika_Hakkinen zegt
@dizono: ik heb ze al vroeg grr
jrk68 zegt
@dizono:
Tyrell hield pas in 1998 op te bestaan om als BAR verder te gaan, dat is best kort geleden om al grijze haren te hebben.
Trouwens, ik heb de 1976 P34 live zien rijden in dat jaar en ik ben alles behalve grijs….
norge zegt
@jrk68: Wat voor kleurshampoo gebruik je? :)
jrk68 zegt
@norge:
Hahahaha, geen, no kidding.
MaartenD zegt
@norge: wow. ..wat fel
MaartenD zegt
@norge: volgens mij zegt exotic niet heel bekend te zijn met formule 1, jij maakt er tyrell van..en bovendien, niet zo heel gek dat de jongere.garde tyrell niet kent aangezien ze na ’98 geen race meer gereden hebben en de laatste jaren van hun bestand vooral een achterhoede gevecht racede
norge zegt
@maarten020: Ik reageer niet tegen @exotic maar tegen @dizono die zegt dat de naam niet bij iedereen bekend is..
Dutchdriftking zegt
Tyrell doet mij meer aan GOT denken….
Mielie zegt
@dutchdriftking: Goats on Tour?
ettie zegt
Een aantal jaar geleden heb ik ‘m in monaco gezien en horen warm draaien. Geweldige ervaring was dat! Misschien heb ik er nog foto’s van…
norge zegt
Jammer MAX…
mrrallycross zegt
Leuk dit soort projecten. Tegenwoordig kan dit niet meer
roppp zegt
Ken Tyrell, Frank Williams, Eddy Jordan…. En natuurlijk Enzo Ferrari. Dat waren nog eens tijden.
norge zegt
@roppp: Bruce en colin..
roppp zegt
@norge: Collin vergeten. Volgens mij was Bruce alleen in de jaren 60 actief als teameigenaar. Dat is echt ver voor mijn tijd ;-)
toniominestrone zegt
@roppp: Teddy Mayer, Don Nicolson, Teddy Yip, Roger Penske, John Surtees, John Mc Donald, Gunther Schmidt, Ted Toleman, Gerard Larouse, etc, etc.
jrk68 zegt
@roppp:
Je vergeet er nog eentje, niet groot van gestalte maar wel van daden en zeker van zijn uitspraken nu hij lichtelijk begint te dementeren.
Ja, ik heb het over Bernie, in die jaren de teambaas van Brabham, het team waar ene Nelson Piquet zijn faam aan dankt.
carmasterr zegt
-edit: dank u, is inmiddels gefixt-
toniominestrone zegt
Vergeten 6 wieler van March, Ian Scheckter ( broer van..) heeft er diverse tests mee af gewerkt maar het project kwam nooit van de grond.