BMW maakte bijna een Z1 met F1 motor door een Nederlander

Bijna had BMW een Z1 met de dikste F1 motor ooit gemaakt. En dat allemaal door een Nederlander…

We geniet0n al decennia van verschillende BMW’s met modelnamen die beginnen met een ‘Z’. Zo waren daar de Z3 en Z8 en kennen we nu al drie generaties van de Z4. Het begon echter allemaal met de Z1 uit 1989. Deze blepper werd ontworpen door Harm Lagaaij, de man waar we het vorige week nog over hadden in verband met de Porsche 944. Na zijn korte stint bij BMW zou Harm terugkeren bij Porsche om daar de legendarische 996 te tekenen. Maar niet voordat er bíjna een extreme blepper was ontstaan.

Want waar de uiteindelijke Z1 een uiterst romige zes-in-lijn onder de kap kreeg uit de E30 325i, had Harm een idee voor heel wat anders. Dit heeft alles te maken met het tijdsgewricht waarin de Z1 ontstond. Hoewel de auto in 1989 op de markt kwam, begon het ontwerpen ‘voor het eggie’ in 1986. Kenners weten dat dit de nadagen waren van BMW’s briljante M12/13 F1 turbomotor, die geldt als ‘de krachtigste F1 motor ooit’.

De Formule 1 bewoog zich destijds terug naar atmosferische motoren. De turbo-monsters waren te krachtig geworden. In kwalificatietrim leverde de BMW motor naar verluidt 1.400 pk. Hoewel niemand dat exact weet, omdat de testbank van BMW niet meer kon aangeven dan 1.280 pk. Het vuurspuwend monster werd volgens de overlevering door BMW gevoed met tolueen in de brandstof. Nu zegt je dat wellicht niet direct wat. Wellicht ben je wel bekend met TNT, het explosief. Welnu, TNT staat voor trinitrotolueen…Dus ja…Die motor was letterlijk een bommetje.

BMW had echter de titel al gewonnen met Piquet in de Brabham in 1983. In 1986 bewoog het F1 programma zich richting exit. In 1987 en 1988 werden de motoren weliswaar nog ingezet, maar niet meer onder de eigen merknaam. Arrows en in 1987 ook Ligier noemden de oude BMW-tor ‘Megatron’. Veel succes werd er niet meer behaald, hoewel een podium voor Eddie Cheever op Monza in 1988 bewees dat de BMW nog steeds power had.

Maar ja, waarom niet iets anders met de motor doen om positieve PR te krijgen? Gekke Hollander Lagaaij werkte in die tijd voor BMW Technik en kwam op het lumineuze idee een soort Pikes Peak achtig monster te bouwen. Dit met de looks van wat uiteindelijk de Z1 zou worden. Aan de schetsen zie je nog duidelijk de gelijkenis. Maar de auto was feitelijk heel wat anders.

De motor was geplaatst naast de bestuurder. Daardoor had je dus een middenmotorconcept. Voor een bijrijder was echter geen plaats meer. De auto had ook forse luchtinlaten en was veel breder dan de uiteindelijke Z1. Harm geeft toe dat hij enigszins uit de band sprong met dit concept. De motor zou een nog altijd indrukwekkende 1.000 pk leveren. De roll-over beugel achter de bestuurder vulde een dubbelfunctie in als spoiler.

Er werd zowaar een 1,25:1 studiemodel gebouwd, doch van productie kwam het niet. In 1988 had ‘ie aan de startlijn bij Pikes Peak moeten staan. In plaats daarvan verdween het concept in een stoffige lade. Na 7 jaar Ford en vier jaar BMW keerde Lagaaij zoals gezegd in 1989 terug bij Porsche. De bruutste Z1 die nooit was is echter wel opgenomen in een boekje van Steve Saxby genaamd BMW’s hidden gems. Qualität.