Een ode aan een oprecht werkpaard.
Soms heb je een model van een bepaald merk, dat zo zijn stempel drukt op het gamma van dat merk, dat je kunt spreken van een merk in een merk. Denk aan de Range Rover. Of de Porsche 911.
Maar in Japan konden ze er ook wat van. De Toyota Land Cruiser is een instituut. Zo ongeveer hét toonbeeld van onverzettelijkheid, utiliteit en betrouwbaarheid. Toyota had dit zelf ook door en wilde het Land Cruiser concept uitbreiden. Dit begon met de Funcruiser. Een compacte softroader, voordat de term überhaupt was uitgevonden (dit werd later de RAV-4 in NL). De Urban Cruiser laten we graag buiten beschouwing, maar de term Land Cruiser heeft Toyota absoluut geen windeieren gelegd. Op zich grappig, want het zijn vaak betrouwbare werkpaarden, geen cruisers. Maar dat maakt niet uit. De naam is top.
Net als bij de Willy’s Jeep heeft de Land Cruiser zijn roots vanuit het leger. En net als bij Jeep, Land Rover en Mercedes werd de auto telkens luxer en luxer, zonder bijzonder in te leveren aan de terreinwaardigheid. Ergens lijkt het wel hét recept te zijn voor een iconische off-roader: een van origine legervoertuig nét even wat luxer maken, zodat moeder de vrouw de kinderen ermee van school kan halen.
In de jaren ’90 krijgt Toyota een briefje op de deurmat. Van de overheid, aanvraagje voor een serie multifunctionele offroaders voor de grondmacht van het leger, als opvolger van de FMC XR311 high mobility vehicle (afbeelding boven). De auto moet aan vele eisen voldoen. Eentje is dat er diverse opbouwmethodes mogelijk moeten zijn. Denk aan kranen, houders voor zwaar afweergeschut en uiteraard ook eentje om zoveel mogelijk militairen te vervoeren. Oh, nog een eis: de auto moet in staat zijn om hoge snelheden te halen en wel op elk type ondergrond.
Het resultaat was de Toyota Mega Cruiser (BXD10), die getoond werd op de Tokyo Motorshow in 1993. Afgaande op de foto’s lijkt het alsof er een andere auto model voor heeft gestaan; de Hummer H1 (die dan nog AM General Hummer heet). Toyota bevestigde dit min of meer: het eisenpakket van de Hummer was grotendeels gelijk, dus is de kans groot dat de auto’s erg op elkaar gaan lijken. Daarbij, een G-Klasse, Defender of Wrangler lijken in hoofdlijnen ook flink op elkaar.
Op zich ook wel logisch. Ten eerste heb je FLINKE bodemspeling nodig. Daarbij moeten alle soorten terrein op snelheid gereden kunnen worden, dus heb je hele grote wielen nodig, met nog grotere banden. Op de hoeken van de auto, uiteraard. Frontale overhang is niet handig, dus het motorblok moet achter de voorwielen zitten. Tussen de twee voorste zitplaatsen in, omdat het blok heel hoog geplaatst moest worden, vanwege de doorwaadhoogte.
De vergelijking met de Hummer is erg logisch, maar als je er goed naar kijkt zie je dat Toyota met alles nét even slimmer was. De Lamborghini LM002 had een waanzinnige V12 van de Countach. De AM General Hummer had een dikke V8. De Mega Cruiser had een viercilinder. Jazeker. Niet echt ‘dik’, maar op zich wel logisch. Een vierpitter is eenvoudiger en lichter. En met 4,1 liter was elke cilinder nét even wat groter dan een pak appelsap. 150 pk en 390 Nm zijn geen topwaarden, maar veel harder dan 120 km/u hoef je toch niet te rijden en met 150 paarden lukt dat gemakkelijk. Er schijnen echter ook een paar exemplaren te zijn met 170 pk/422 Nm.
Het onverwoestbare 15B-FTE blok werd gekoppeld aan een viertraps automaat. Uiteraard had de Mega Cruiser fulltime vierwielaandrijving én de nodige differentiëlen én lage gearing. Plus vierwielbesturing. Naar het schijnt was de Mega Cruiser een stuk wendbaarder dan de Hummer en LM002. Met een tank van 108 liter kwam je er ook nog eens een heel stuk verder mee. Geeft je tactisch gezien toch wat meer vrijheid. Het idee van een Countach V12 in je militaire voertuig is weliswaar hilarisch, maar op het slagveld niet.
De motor was dan weliswaar kleiner dan bij een Hummer, de Mega Cruiser was aanzienlijk groter dan de Hummer. 10 cm hoger en 5 cm breder en maar liefst 30 cm langer. Daarbij was de Mega Cruiser ook nog eens een flink stukje lichter. Zelfs de civiele versie kwam niet boven de 3 ton uit. Die civiele versie (BXD20) is overigens flink zeldzaam. Het is onduidelijk hoeveel ervan gebouwd zijn. Het was destijds de duurste Japanse auto die je in Japan kon kopen, samen met de Honda NSX en de superluxe Toyota Century V12.
De Century was wel een stukje luxer dan de Mega Cruiser. Okay, er zaten elektrische ramen op en een radio werd ook gemonteerd, evenals airconditioning, maar dat was het dan ook wel. Maar je had wel die andere luxe: ruimte. In de Mega Cruiser kon je (afhankelijk van de gekozen configuratie) maar liefst tien personen kwijt. Ook wat waard. Overigens, tot 2002 blijft de Mega Cruiser in productie.
Zo af en toe duikt er nog eentje op. Een Mega Cruiser heeft altijd het stuur rechts (alhoewel dit relatief eenvoudig omgebouwd kon worden), dus in Australië en Nieuw Zeeland willen ze nog wel eens voorbij komen. Sterker nog, er schijnen er twee te zijn in Nederland. Dus de kans dat je er eentje tegen komt is aanwezig. En mocht je in een splinternieuwe Land Cruiser er eentje tegenkomen, dan weet je het weer. Het gaat niet om de grootte van je motorblok, maar om de grootte van je auto. Aan de kant.
Tof dat deze wagen eens wat liefde krijgt op AB! T is echt een vette wagen
@toyotafortuner: Autoblog ❤ megacruiser! https://www.autoblog.nl/archive/2011/07/29/groot-koopje-toyota-mega-cruiser
Als je er voor naar de Fillipijnen wil,
https://www.philmotors.com/Toyota-Mega-Cruiser-62606
Hij/zij moet er snel van af, dus sla je slag!
@E34M5Touring: en dat voor nog geen 25000!
Geweldig! Groot zwak voor Toyota en dit soort pareltjes toont waarom dat terecht is. In alles net even beter.
Een viercilinder met dik 4 liter inhoud. En een koppel wat dik 2½ keer het vermogen bedraagt. Wat een klappen zal dat geven. Heerlijk.
@rrrobert: Ik heb de Landcruiser gehad met de 3B motor. Dat is dus een voorganger van deze 15B motor.
Bij ons was dat dus een turboloze 3,4 liter 4 cilinder diesel. En die kon inderdaad flinke klappen uitdelen, als je dacht dat ie misschien wel af zou gaan slaan. Het is een lompe rumoerige motor die niet snel is, maar hij is zeer geliefd in het terreinrijden omdat hij gewoon altijd weer oppakt en je verder trekt, ook al zit je laag in je toeren.
Was het juist niet zo dat de Nederlandse importeur de naam Funcruiser bedacht, terwij de auto internationaal als RAV-4 werd verkocht?
@dizono: Dat zou goed kunnen. Ik weet dat mijn oom een RAV4 had, en hij het vervelend vond dt ik hem telkens RAV4 noemde (hij woonde toen in Oman, daar doen ze niet aan fun ;-))
Met uiteraard de geweldige Toyota-feature (Camry station): Een dubbele achterruitenwisser!
Heb er ooit een in Bandung gezien. Moest 2 keer kijken.
@baklava: Voor als je eens iets totaal anders wilt dan de Kijang ? En toch ideaal voor de uitgebreide gezin.
Wat een enorm gave bak zeg! Wist van het bestaan niet af, dank!
Is het al zaterdagavond?
@kenner: proost
@kenner: ik dacht het ook al de derde special op enkele dagen tijd?
Er zijn flatgebouwen die wendbaarder zijn dan een LM002..
Ot: interessant artikel! Wist nog weinig van dit model
Ik mis de benoeming van de FJ cruiser in dit stuk. Ook zo’n vette machine, al slaat de hier besproken ’tank’ wel alles natuurlijk.
Fijn artikel weer @willeme. Ik wist niet van het bestaan van dit model.
Heel erg tof artikel, bedankt @willeme
Wat is dat toch lekker lezen, die artikels waar @willeme boven staat!
Dan heb ik een tijd geleden de eer gehad om een Mega Cruiser op Nederlands kenteken te mogen aanschouwen! Wist niet dat ie hier zo zeldzaam was!
Beste Willeme, dank voor het artikel. Hierbij wat aanvullingen.
Er zijn er 7 in Nederland. 1 BXD20 in het wit en 6 stuks militaire BDX10 uitvoeringen. Deze militaire uitvoeringen zijn onder restauratie. Er waren oorspronkelijk 2 BXD20’s in Nederland maar 1 exemplaar is verleden jaar naar Duitsland verhuisd.
BXD20 Motor types zijn afhankelijk van het bouwjaar 15B-FT of 15B-FTE. Emissie niveau.
BXD10 zijn 15B-FT maar er zijn ook uitvoeringen geweest met de 14B motor ( 3.7 4 cilinder turbo diesel ) en hoogstwaarschijnlijk ook een enkele met de 3B motor ( 3.4 diesel ) handgeschakeld.
Vermogensverschil tussen de 15B-FT en de 15B-FTE is 5 pk ( 150 versus 155 pk ) Er werd inderdaad gesproken over een 170 pk uitvoering maar daar zijn nooit geen feiten over gevonden dus het kan speculatie zijn.
In Canada is er een 15B motor gefotografeerd met een 14B cilinderkop, dat kan want het past namelijk en is waarschijnlijk een 14B-T motor want die gebruikt het 15B motorblok met een andere slag krukas erin. Zelfde boring en 8 kleps cilinderkop.
Zover bekend zijn er van de BXD20 144 stuks gebouwd. Dit verdeeld over de jaren 1995 – 2001. Voorproductie ( 2 stuks ) in 1995 en laatste productie in 2001 ( enkele stuks nog maar ).
Ook verdeeld over 3 verschillende uitvoeringen; Standaard body, Standaard body met schuifdak en standaard body met verhoogd dak.
In Australie loopt er een in Coopers Plains ( Brisbane Queensland ) Deze rijd op dealer kenteken omdat hij niet officieel toegelaten word. Hij is in bezit van Motorama 4x4xMORE.
Een paar BXD20’s lopen er in Rusland, 1 stuks in de USA, 2 in Duitsland en verder diverse BDX10’s al dan niet in onderdelen vanuit Japan geexporteerd naar Rusland, Canada,Philipijnen, Thailand en Europa.
Zie ook Facebook Landcruiser Adventure.
FF serieus… echt niemand die durft te reageren met een “goedkope Hummer H1 knock-off” ? Of mag er niets negatiefs gezegd worden op AB over Toyota ? Schaamteloos kopieer gedrag in mijn optiek. Natuurlijk zullen de eisen van de mondiale strijdkrachten voor een dergelijk vehicle niet heel veel verschillen, maar de vergelijking is hier wel heel duidelijk. Leuk ding, maar net als bij een Hummer H1, kan ik hier niet echt enthousiast over worden.
“(die dan nog AM General Hummer heet)”
Nope, was toen nog AM General HMMWV.