De Citroën 2CV krijgt bakken met liefde, terwijl de Renault 4 zijn dagen in relatieve vergetelheid moet slijten. Volkomen onterecht, de R4 is misschien wel de beste auto ooit gebouwd.
Waar denk je aan als je aan de populairste Franse auto ooit denkt? Juist, dat moet wel de Citroën 2CV zijn toch? Nou, mooi niet, die komt met 5,14 miljoen exemplaren pas op de vierde plek. Op nummer 1 staat enigszins verrassend de Peugeot 206, die in Iran nog steeds gebouwd wordt en ondertussen de 10 miljoen is gepasseerd. Zijn voorganger 205 wint het met 5,3 miljoen exemplaren nipt van de Lelijke Eend, terwijl de tweede plek gereserveerd is voor het onderwerp van dit artikel. De Renault 4 is goed voor maar liefst 8.135.424 exemplaren.
Eigenlijk is het vreemd dat de ‘Quatrelle’ niet de liefde krijgt die hij verdiend. Denk aan de beroemde ‘volksauto’s’ en iedereen noemt meteen de Kever, Mini en de Eend. Laat ze een vierde noemen en de meeste zullen voor de Fiat 500 gaan. De Kever spant qua productieaantallen de kroon, maar ook de Mini (5,4 miljoen) en de 500 (3,9 miljoen) kan de Renault makkelijk hebben. Waarom heeft de auto dan toch niet die cultstatus die deze andere goedkope mobiliteitsoplossingen wel hebben?
Misschien was de auto wel te goed. Van de vijf genoemde auto’s voor het volk kwam de Renault het laatst op de markt, in 1961 om precies te zijn. Grote concurrent was de 2CV, maar ook de Mini, VW en Fiat zijn ongetwijfeld goed bestudeerd tijdens de ontwikkeling van een opvolger voor de uit 1947 stammende Renault 4CV. Op de punten waar de concurrentie het liet liggen, overtuigde de Renault. Toch lijkt nu juist dat zijn achilleshiel. De onhandige indeling van de Kever en 500, het krappe interieur en het koffertje van de Mini, de onderbemeten motorisering van de 2CV, het draagt allemaal bij aan de charme van deze iconen. De Renault was simpelweg een gebruiksvoorwerp, een enorm praktisch wagentje dat eigenlijk niks fout doet, maar misschien daarom ook niet echt tot de verbeelding spreekt.
Net als de 2CV kreeg de auto vier portieren, waardoor hij als gezinsauto sowieso al een streepje voor had op de Kever, 500 en de Mini. Daar voegde Renault nog een groot, naar boven scharnierend kofferdeksel aan toe, waarmee het een van de eerste échte hatchbacks is. Omdat de motor voorin lag en zich enkel met de voorwielen bezig hield, was de auto achterin bijzonder ruim voor zijn formaat, terwijl de schakelpook uit het dashboard in plaats van uit de vloer ook voorin wat extra ruimte verschafte.
Toch was die schakelpook bij zijn introductie in 1961 nog reden tot klagen. Je bediende er namelijk een drieversnellingsbak mee, terwijl Citroën haar 2CV al direct in 1948 voorzag van een vierbak. Diens 425cc-tweepittertje met 12,5 pk stak echter magertjes af tegen de 747cc vierpitter met 26.5 of 32 pk voor de Renault, afhankelijk van de gekozen carburateur en dus was de Renault simpelweg een stuk minder traag. Wat de Quatrelle niet was, was minder comfortabel.
We kennen allemaal het verhaal van het mandje met eieren dat je met de 2CV over elke ondergrond kunt vervoeren, maar dankzij torsiestaafvering aan de achterzijde kan dit met een Viertje ook gewoon. Tijdens de presentatie op de Parijse Autosalon van 1961 konden mensen genieten van het comfort aan boord terwijl de auto op een contraptie stond die een zeer hobbelige weg simuleerde. De truc was dat Renault twee zeer lange torsiestaven gebruikte die achter elkaar waren gemonteerd. Hierdoor was de wielbasis links een stukje korter dan rechts, maar het resultaat was subliem.
Al die extra ruimte, extra cilinders en paardekrachten kwamen wel tegen een iets hogere prijs dan de 2CV, maar ook daar verzon Renault iets op. Ze haalden het laatste beetje luxe uit het Viertje, ‘vergaten’ de achterste zijruiten en voorzagen het resultaat van een 603cc motortje met 22.5 pk. Deze Renault 3 was zelfs iets goedkoper dan de 2CV, zodat er eigenlijk geen enkele reden meer was om jezelf te pijnigen met een Eend.
In vierenhalf jaar waren de eerste miljoen exemplaren reeds van de band gerold en eigenlijk was er niet eens zo heel veel nodig om de auto tot 1992 in productie te houden. Drie milde facelifts voegden aan de buitenkant vooral steeds wat extra plastic toe, terwijl de auto in 1967 ook eindelijk zijn vierbak kreeg. Aan de binnenkant was vooral de toevoeging van een dashboard prettig, want bij de eerste exemplaren was daar nauwelijks sprake van. Veel meer dan een stuur, een teller en twee hendeltjes kreeg je niet.
Ook werd gaandeweg de jaren het motortje steeds iets groter en krachtiger, tot een heuse 1.1 aan toe. Hoewel de vraag naar goedkope mobiliteit groot bleef, was de auto eind jaren ‘80 en begin jaren ‘90 definitief te ouderwets. Ook op het gebied van veiligheid en emissies was er voor de Renault 4 geen toekomst meer. Een directe opvolger krijgt de Vier begin jaren ‘90 niet, al zien velen de Twingo als diens spirituele afstammeling.
Begin je al sympathie te voelen voor dit karretje? Mooi, maar we zijn er nog niet. Renault leverde het Viertje namelijk ook nog in een aantal briljante uitvoeringen. Dankzij het losse chassis (de carrosserie was overigens wel deels verantwoordelijk voor de stijfheid) was het voor Renault namelijk een makkie om diverse varianten te bouwen. De populairste is zonder twijfel de Renault 4 Fourgonette, ofwel de ‘Bestelvier’, die direct bij introductie beschikbaar was en tot 1993 in de showrooms stond. Hoewel ook hier Citroën eerder was, was de uitvoering van Renault beter. De R4 Fourgonette was ruimer en sneller. Briljant was het extra luik boven de achterdeuren, waardoor het vervoeren van bijvoorbeeld een ladder zeer gemakkelijk was. Voor wie dat wenste was er eveneens een pick-up leverbaar.
Andere varianten waren onder andere de Plein Air en de 4×4, beide gebouwd door Sinpar. In navolging van de Mehari kwam Renault met de gelijksoortige R4 Rodeo, terwijl de Ami/Dyane concurrentie kreeg van de Renault 6. Dit was visueel meer een gekrompen Renault 16, maar onderhuids was het gewoon een Viertje. Waarmee Renault wel eerder was dan Citroën én vrijwel alle autofabrikanten is het actiemodel. In 1963 presenteerde Renault de R4 La Parisienne, die met zijn modieuze motiefje op de flanken en bijpassende kofferset gericht was op de mondaine vrouw. Aanvankelijk was het een eenmalige samenwerking tussen modemagazine Elle en Renault, maar de vraag bleek zo groot dat de auto jarenlang op de prijslijsten te vinden was.
Al met al perfectioneerde Renault de auto voor het volk door te leren van de fouten van anderen. Eigenlijk had én heeft de mens niets meer nodig dan een Renault 4. Zo veel mensen die dat destijds door hadden, zo weinig mensen lijken tegenwoordig nog warm te lopen voor Le Quatrelle. Zelfs de Paus verplaatst zich in dit pretentieloze wagentje, dus waar wacht je nog op? Van mij krijg je een brede grijs als je langs rijdt.
Lelijke auto die mij noooooit heeft kunnen bekoren.
Erg leuke auto! Opvallend hoe vaak ik dat ding in Portugal zag
Leuk ding toch eigenlijk.
In de jaren ‘80 had mijn zus een Renault 4 Sahara.
Zandkleurig ding met handgrepen aan de voorkant.
Erg comfortabel ding. En nu leuk als je er een ziet.
@sabrerator: Die beugels aan de zijkant boven de bumper waren handgrepen? Me altijd afgevraagd wtf dat moest voorstellen.
@sezz:
@sezz: De Fransen kennende met hun parkeerkunsten zijn die beugels denk ik om schade aan het spatbord te voorkomen als je de auto voor je iets opduwt om de parkeerplaats passend te maken…
Een soort parkeersensoren 1.0
@moveyourmind: De reden dat ik ze er altijd direct afhaalde was juist dat ze bij een klein tikje meteen je spatborden sloopten. Maar kan er best voor bedoeld zijn, het werkte alleen niet zo goed.
@moveyourmind: Zo ken ik er nog wel een, De Fransen kennende met hun gemakzucht zijn die beugels om de schapen van het veld naar de stal te drijven.
Een soort bullbar 1.0
Leuk artikel, ik vind auto’s met de pook op een andere plek leuk.
Prachtig artikel. Die foto met de 2CV beiden op hun kant is geweldig!
Ik mis alleen nog het stukje dat deze auto in Japan wél een cultstatus had en er daarom ook al jarenlang een versie door tuner DAMD op basis van een Suzuki is gebouwd: http://www.damd.co.jp/products/suzuki/ancel_lapin/
@harald111: breng die zo uit met een n/a 1600 blok en ik zou hem er zo voor erbij doen!
@harald111: ik moest 3x kijken voor ik in de gaten had dat het geen Renault 4 was! Leuk stukje informatie.
“Imitation is the sincerest form of flattery”.
Mijn vader was vroeger wegenwachter en heeft de R4 dus beroepshalve gereden. Ze roestten wel harder dan een 2CV, maar kapot gaan deden ze bijna niet. Na twee jaar moesten de voorschermen al vervangen worden en weer een jaar later de achterschermen en achterklep. Op doktersadvies kreeg hij de hangmat die ze bij Renault als ‘stoel’ omschreven, vervangen door een ‘echte’ van Scheel. Maar met 40-50dkm per jaar reed zo’n R4 wel gewoon 4 tot 5 jaar door. En dan is het extra lovenswaardig als je weet dat er standaard ook nog eens een paar honderd kilo aan gereedschap achterin lag.
Toen hij daarna de een Golf mk.1 kreeg, was dat een veel betere auto, maar dat kwam vooral vanwege het feit dat deze 20 jaar recentere ontwikkelingsgeschiedenis mee had. Maar veel wegenwachters verlangden toch nog wel naar de good old R4, vanwege het feit dat deze eigenlijk véél ruimer en daarmee praktischer was.
Ik heb ooit nog eens een R4aangeboden gekregen toen de voor twee maanden krantenwijk lopen te koop waren, maar de komst van de OV studentenkaart weerhield me er van. Soms maak je de verkeerde keuzes in het leven…
We hadden zo’n R4 thuis; begin jaren 80. Die roestte zo hard dat bepaalde wegen beter vermeden konden worden. Maar goed, toen roestte wel alles al in de folder. Wel geinige kar, leuke jeugdherinneringen aan. Dank voor het artikel!
Ik herinner me de R4 vooral als een geweldige rammelbak. Alles wat los kon, ging ook los en droeg dan bij aan een hels lawaai. Bon, de Afrikaanse wegen waarop dat concert typisch tekeer ging zullen ook wel wat bijgedragen hebben aan die situatie ;-)
De status is zeker waar. De auto is al sinds begin de jaren ’90 weg bij ons thuis, maar mijn vader kan er nog niet over zwijgen. Mijn vader gebruikte het ding als werkpaard, en doorstond dat voortreffelijk.
Roest is iets waar hij ( volgens mijn vader, mijn moeder herinnerde iets anders ) nooit last van heeft gehad.
Enkel het achterscherm moest 2 maal vervangen worden, omdat de knalpot niet onder, maar eerder naast het achterscherm zat. Door de hitte begon het achterscherm van binnenuit te roesten, en toen je het doorhad, was het al te laat. Hij heeft een nieuw exemplaar dikker dan anders laten verven, en dat bleek een verstandige keuze.
Ik denk dat ze het uiteindelijk na een 12 tal jaar hebben weggedaan, omdat m’n moeder de typische schakelpook te onhandig vond.
@simonmc: Een anekdote: M’n ouders hadden de auto net een aantal weken en ze waren op de autostrade aan het rijden.
M’n vader merkte ineens dat de auto z’n vermogen begon te verliezen en zette hem aan de kant. Een inspectie onder de motorkap onthulde niks speciaals, tot m’n moeder vroeg of het normaal was dat er op sommige plaatsen bouten in de cilinderkop zaten, en op 2 plaatsen geen. Wonder boven wonder, lag nog 1 bout bovenop de motor, de andere was eraf gevallen. Die ene heeft hij er in gezet en ze zijn dan zeer kalm naar de garage gereden.
In Marokko zie je zo geregeld rijden. Berg op, berg af.. ze blijven rijden. Prachtig
Prachtig wagentje!! We hebben er ook ooot eentje gehad. Ik kan me een ijscoman herinneren die er vanuit België naar Middelburg en omstreken mee kwam. Eerst een oranje en daarna een rode
@desjonnies: kom maar op met een mooie anekdote!
Mooi die foto uit de jaren tachtig waar door de Renault-AMC alliantie doodleuk een Cherokee tussen alle bekende modellen staat!
Leuke bak, lijkt me geweldig om die met een Hayabusa blok te rijden.
@porsche928: https://youtu.be/dJ0kGN_SUuk
De kleine Don is nog met een bestelvier naar school gebracht. Kippenhok op wielen. Vooral de paraplugreepschakelpook vond ik destijds erg interessant. In één op de vier keren moest de startmotor er even met de hamer aan worden herinnerd dat starten zijn werk was.
Dit artikel brengt weer herinneringen boven, dank!!
Heerlijk! Mijn moeder reed er mee en in heb er nog leuke herinneringen aan. Onterecht een ondergewaardeerde auto!
Reed Pablo Escobar er trouwens niet rally’s mee met z’n neef in Colombia?
@tenaci: jup en een renault 4 is ook nog eens 5de geworden bij de paris dakar met een paar etappe zegens.
Ik zie uit naar de anekdotes van @desjonnies ?
Ooit 1 keer als 11-jarig jochie met eentje meegereden, zaten roestgaten in de vloer, zodoende dat je de weg kon zien, serieus scary op die leeftijd! Er kwamen ook spatten water door omdat het regende, ik heb nooit meer met die mensen mee naar huis van school durven rijden, tot ruzie toe met mijn ouders…
@volvo_440_turbo: Zie gelijk weer voor me hoe je het wegdek voorbij zag glijden in de Bedford vrachtwagen die mijn ouders in de seventies hadden. Kwam destijds nog door de APK heen ook dankzij een halve jaargang aan kranten waarmee de cabine ‘gerestaureerd’ was.
@moveyourmind: dat was dan niet in Nederland, want hier is de apk pas halverwege jaren 80 ingevoerd.
@henkp1: APK voor vrachtwagens was al iets eerder ingevoerd, ergens begin jaren ’80.
Jaren geleden heb ik er al eens een epistel aan gewijd op klassiekerrally :
http://www.klassiekerrally.nl/iconen-renault-4/
@desjonnies: Leuk artikel (dit ook trouwens).
Maar wat me dan gelijk opvalt is dat er in 2009 ene ‘Lincoln’ reageert en overal ‘…’ achter zet.
Dat kan toch haast geen toeval zijn.
@torsen: Duh ;-)
Ik heb een R4 GTL gehad uit 1984.
Het kenteken weet ik nog: KT-56-ZN ( Gek dat ik het nog weet,het was niet eens mijn eerste auto)
Donkerblauw was hij. Een aantal jaren naar tevredenheid mee gereden. Ook veel kleine verhuizingen mee gedaan van vrienden destijds. Achterbank er uit en je had een zee van bruikbare ruimte.
Eigenlijk was de Renault Express een beetje de opvolger van de R4 maar ook weer niet helemaal omdat het toch een andere auto was.
@milan0: M’n ouders hebben vlak na hun Renault R4 een Renault Express gekocht, misschien dachten ze er het zelfde over.
Tot een aantal jaren terug hadden we nog een Renault 4 specialist in het dorp, had niets anders R4tjes.
Blijven grappige autotjes!
Maar zie ik op het plaatje van het Renault gamma een Jeep Cherokee?
@autogedrocht: Ruud Wind in Gaanderen? Die had er best een hoop ja. Wist niet dat ie gestopt is.
@baardmijt: Volgens zijn website alleen nog hobbymatig.
Ben je een lokale?
@autogedrocht: Jaren geleden kwam ik nog wel eens in Terborg bij schoonmams. Heb zelf een viertal R4’s gehad, zodoende ging ik dan ook vaak even bij Wind kijken.
@autogedrocht: klopt, stamt uit de tijd van de alliantie met AMC. De AMC Rambler is toen zelfs verkocht met een wybertje op de snoet als Renault Rambler. Jeep was in die tijd een van de merken van AMC voordat het hele zooitje werd opgekocht door Chrysler.
De crux is trouwens dat een andere trendsetter van Renault, de eerste zgn ‘Supermini’ de Renault 5 qua techniek 100% een Renault 4 was.
Michel Boué, de bedenker en uitvinder van de 5, wilde een stijlvolle praktische en vooral luxere auto naast de R4 neerzetten. Hij heeft de vijf in zijn vrije tijd ontworpen, het ontwerp heeft het bijna helemaal gehaald alleen heeff de directie de hooggeplaatste achterlichten à la Volvo V70 en Fiat Tipo toen afgekeurd.
Geweldige auto. Veelzijdig, comfortabel, praktisch, voordelig en oerbetrouwbaar.
In de jaren ’70 werden er merkenraces mee gereden, diverse bekende coureurs zijn daarin begonnen, zoals Prost en Jabouille.
Elk jaar, februari, gaat er een karavaan Viertjes van Frankrijk naar diep in Marokko, soort Dakar traject eigenlijk. Is bedoeld voor studenten. Die nemen dan ook allemaal nog goederen mee (voedsel en schoolspullen) om de lokale bevolking te helpen. Zo leren de studenten zelfstandigheid en nemen een paar ton hulpgoederen mee. Dit jaar waren het meer dan 1.300 Renaults 4. En allemaal kwamen ze weer heelhuids terug. Ruim 13.000km. De jongste is 26jaar oud. Zoek maar op 4L Trophy.
@henkp1:
Zie: https://www.4ltrophy.com
Mooi artikel Dizono!
De R4 zal altijd in mijn top drie van favoriete auto’s blijven staan, gewoon omdat ik niets gewoners, makkelijker, utilitair en geschikt voor onverhard terrein kan bedenken, behalve misschien zo een kleine Suzuki of Daihatsu jeep, maar die missen weer het comfort van de stoelen en de vering van de R4.
De R4 was gewoon, werd in Colombia trouwe vriend genoemd omdat je viertje gewoon zonder kapsones of gedoe zijn ding deed.
Ik ben ermee naar Spanje geweest, heb op geitenpaden in de Pyreneeën gereden, door het zand van opgebroken straten geploegd en met twee wielen over het treinspoor gereden naar een verlaten station , gewoon omdat het kan.
Ik heb ermee verhuisd, Jaguar en Alfa blokken mee vervoerd meiden in ge- euuuuht, volgedouwd met handel, whatever. Urenlang 110 ‘scheuren’ op de autobahn met een partij Jägermeister achterin, gekocht ergens boven Mannheim, het plaatwerk mocht dan papier maché zijn, het gestel van de R4 was onverwoestbaar.
Het bruine dashboard, de staande binnenspiegel à la DS, de complete eenvoud van het ontwerp, een R4 is geen auto, het is een stuk gereedschap, een filosofie, een motto, maar ook je trouwste vriendin!
Die goedkope nutsvoertuigen zijn de reden dat we zo welvarend zijn in het Westen maar ik heb er niet mee. Dit is de reden dat er iedere dag file’s staan en dat er te veel verkeer is om de openbare weg als privé circuit te gebruiken.
Mijn ouders hadden een blauwe 4 GTL, een van de laatste series (uit 1987) met een 1.1 motor die ook in de 5 en volgens mij Clio als basis werd gebruikt. Alleen dan met 34 pk. Het was een leuke auto die nooit stuk ging. En de eerste auto waarin ik met mijn net behaalde rijbewijs in mocht rijden. De pook was geweldig. De gekke schuiframen minder. Maar hij deed alles wat nodig was. Grappig als ik nu denk waar ik nu in rijd en hoeveel meer pk (en gewicht) dat heeft.
:) een TL en een GTL gehad en niet kapot te krijgen, de GTL reed zelfs op LPG en ook hartje winter direct starten.. met 3 vrienden + koffers naar midden-frankrijk rijden voor een vakantie, ook geen probleem. gewoon een door en door betrouwbare auto met een versnellingspook die je ook als armsteun kon gebruiken zodra je in de vierde versnelling reed. Daar was duidelijk over nagedacht.
Leuk stukje weer, Dizono! Levert ook altijd leuke reacties op, zoiets. De Renault 6 was ik helemaal vergeten. Die is volgens mij echt uitgestorven.
Een Renault 4 is alleen af met een ‘kernenergie nee bedankt’ sticker. Was blijkbaar populaire onder linkse mensen die toch een auto wilde.
Heerlijk artikel Willem. Oeps! Sorry: Dizono!
De kracht van de 4 zit in de eenvoud, het comfort en de bruikbaarheid.
Jammer dat dit soort auto’s niet of nauwelijks meer wordt gemaakt…
M’n eerste auto. Goeie herinneringen aan. Surfplank kaal op ‘t dak, rijden tot bijna in de zee (roesten deed ie toch wel) en gaan. Was van een oud mannetje ( ja echt) geweest die jaren met versleten koppeling had gereden. Liep daarna de teller uit! Belande bij verkeerd ingeschatte, want toch te langzaam, inhaal manoeuvre op verkeersheuvel, motor en bak geknikt, einde van granny.
Geweldige herinneringen aan dit karretje.
Ik mocht schakelen terwijl vader een shagje rolde met twee handen op het stuur!
Heerlijk artikel over een kraak- noch smaak achtig praktijkmobiel. Stiekem wel met meer ‘Voorsprong door techniek’ dan de Duitse olympische gedachte..!
Middenmotor concept ook. Dus én een goede wegligging én comfortabel. Menig uren achterin op skai bankje gezeten!
Leuk artikel. Een vriend van mij heeft er een en zoekt nog een geschikte garage (in de regio Utrecht). Iemand een aanbeveling?
@lightisride: Ik zou eens bij Presti langsgaan. Zijn over het algemeen schappelijk en doen niet moeilijk over oud spul. Een echte R4 specialist zou ik zo niet weten in de buurt. Anders even informeren bij de R4 club, neem aan dat die nog wel bestaat.
Mooi stukje.
Ik had eerlijk gezegd nog nooit gehoord van de R3 versie.
Ooit nog met een R4f6. ( bestelwagen ) naar zuidfrankrijk gereden. Met 3 personen 6 surplanken en 3 complete kampeertenten. Fun!
Het is en blijft de auto die ik associeer met op vakantie gaan naar Frankrijk. Vanaf de achterbank van papa’s Volvo 940 steeds wijzen en roepen: ‘renaultje vier, renaultje vier’. Het kan onmogelijk langer geleden zijn dan 1998 om er bewuste herinneringen van te hebben (en de komst van de 940 thuis) maar Zuid-Frankrijk was nog vergeven van die dingen. Vooral in die late Savannah uitvoering in een grauw soort beige. Ik zal nooit weten wat het was, maar ik was geobsedeerd door die dingen. Misschien ook omdat ik ze thuis in Nederland vrijwel nooit zag. Stom genoeg heb ik nooit een meter in een 4 gereden. Wel in de in mijn ogen minder leuke 2CV, in een DS, in de overigens briljante Renault 16, maar nooit in dit briljante karretje. Dat moet er toch nog eens van komen.
Ik denk dat het gebrek aan populariteit te wijten is aan het feit dat hij de aaibaarheidsfactor mist. De Mini, de 500, de Kever en de 2CV zijn allemaal schattige bolletjes die het waarschijnlijk goed doen en deden bij de moeders. Waardoor hele generaties kinderen erin naar school gebracht zijn (als er de luxe was dat het de tweede auto was). De 5 is niet mooi (mening) en ziet er veel te serieus uit denk ik.