Special: Audi S6 Plus (C4)

De geboorte van het eerste wintersportkanon.

Sommige youngtimers zijn nu heel erg populair. Kijk naar de Volvo 850 R, Mercedes-Benz 500 E, BMW M5 (E34), Lancia Thema 8.32 en Lotus Omega. Gek genoeg wordt de Audi 100 bijna nooit geroemd of genoemd. Het is niet dat Audi ze niet in de aanbieding had, ze waren alleen zo subtiel dat niemand doorhad dat Audi ook snelle sedans in zijn modellengamma had staan. De Audi 100 (C4) kwam in 1991 op de markt, om de C3 (afbeelding onder) dan eindelijk af te lossen.

Niet dat die C3 enorm slecht was, maar het was duidelijk dat BMW en Mercedes meer ambitie toonden in deze klasse. Denk aan de E-klasses met achtcilinders of de sportieve varianten van de BMW 5 Serie: de M5 en M535i. Wat had Audi daar tegenin te brengen? Eigenlijk niet zoveel, alhoewel de 2.2 Turbo quattro een heerlijkheid van een auto was. Met name de laatste ‘20v’-modellen waren absoluut niet te versmaden. Maar dat was dan ook de top: 220 pk. Dit terwijl BMW en Mercedes al over de 300 pk konden leveren in hun E-segment limousines.

Met de vierde generatie van de 100 sloeg Audi behoorlijk van zich af. Allereerst de basis van de auto; de 100 was aanzienlijk moderner dan de W124 en E34 van die tijd, waarbij de roots nog in de jaren ’80 lagen. De 100 was strak, elegant en stijlvol met perfecte proporties. Geen lijntje te veel. Dit strakke ontwerp leek niet alleen glad, het was het ook. De luchtweerstand was bijzonder laag bij dit model. Eindverantwoordelijke voor het ontwerp was Erwin Leo Himmel. Himmel was een van de eerste ontwerpers die het belang van consistent merk-design begreep en kon toepassen. Tegenwoordig zien we dat overal, maar in de jaren ’80 en ’90 kon Audi een dergelijke ontwerper en tactiek goed gebruiken. Het is nog altijd een onderdeel van Audi, dat de modellen een sterke familieband tonen.

Qua motoren wist Audi nu wel beter aansluiting te vinden. Vanaf de A6 waren er nu ook zescilinders verkrijgbaar, wat bij de C3 niet het geval was. De 2.6 (150 pk) en 2.8 (174 pk) waren geen echte sportmotoren, maar juist fijne twaalfkleppers die bewust op koppel waren afgestemd. Op dieselgebied was Audi dan weer wel helemaal bij de tijd. Althans, als je de 2.4D even oversloeg. Deze atmosferische vijfcilinder diesel was bijzonder traag dankzij 82 luie paarden en 164 Nm. Inderdaad, een dikke vijfpitter met zo weinig koppel. De 2.5 TDI was dan een veel betere keuze met 115 pk en 265 Nm bij slechts 2.200 toeren. Die ging in 11,1 seconden naar de 100 km/u. Dat lijkt langzaam, maar de 2.4D deed daar doodleuk 16,4 seconden over. De Avant was nog trager: 17,5! De topsnelheid was ook bedroevend laag: 160 km/u.

Aan de andere kant had Audi nu eindelijk een snelle variant van een grote sedan en stationwagon: de 100 S4. Ondanks dat Audi nu eindelijk V6-motoren ingevoerd had, grepen ze bij de 100 S4 terug naar de vijfcilinder. Heel vreemd is dat natuurlijk niet. De 100 S4 kwam in 1991 op de markt, toen stond de Audi Quattro nog vers in het geheugen. De vijfcilinder roffel was de klank van het succes voor Audi. De 2.226 cc grote motor was voorzien van een enkele turbo. Ondanks de sportieve achtergrond van de motor, was de vijfpitter voornamelijk afgesteld op soepelheid.

Het maximum vermogen van 230 pk was niet verkeerd in die tijd, het koppel van 350 Nm bij minder dan 2.000 toeren was ongekend. Dit was nog een ouderwets soepele turbomotor, dus zuipen als een tempelier, zodat je kan genieten als God in Frankrijk. De Audi 100 S4 was snel, zeker, maar niet opgewassen tegen het beste van de concurrentie. 0-100 km/u duurde 6,8 seconden en bij 244 km/u was de fut eruit. Je deed serieus mee op de AutoBahn, maar niet om de overwinning. Je moest dan wel de handgeschakelde zesbak hebben, want de viertraps automaat (die vanaf 1992 geleverd kon worden) haalde er nog wat snelheid uit.

In 1993 achtte Audi het nodig om een snellere variant te lanceren, de 100 S4 V8. Zoals de naam aangeeft zit er geen vijfpitter in het vooronder, maar een V8. Deze motor was een oude bekende uit de Audi V8. In de Audi 100 S4 V8 was de motor goed voor 280 pk en maar liefst 400 Nm, die uiteraard over alle vier de wielen verdeeld werden. De viertraps automaat was op de V8 niet leverbaar, je had altijd een zesbak. De 100 S4 V8 was een redelijk snelle sprinter: 0-100 km/u in 6,2 seconden is nog altijd een vrij vlotte tijd voor een zakensedan. De topsnelheid is wel een beetje zonde, want met 249 km/u hoefde de 100 S4 V8 net niet begrensd te worden. Jammer.

Een heel lang leven zijn de 100 S4 en 100 S4 V8 niet beschoren, want al in september van 1994 gaan de auto’s uit productie. Dat is uiteraard gedramatiseerd, want de naam wordt veranderd en het uiterlijk krijgt een opfrisbeurt. De naamgeving wordt nog duidelijker gemaakt. 80, 90, 100 en 200 zijn toch namen van het ‘oude’ Audi, terwijl het merk juist met een nieuwe strategie de twee tegenstrevers het vuur aan de schenen wil leggen.

De eerste auto met de nieuwe naamgeving was de opvolger van de V8, de geheel uit aluminium opgetrokken Audi A8. Vanaf de facelift wordt de Audi 100 de Audi A6 genoemd, een naam die nog altijd gehanteerd wordt voor Audi’s E-segmenter. Zowel de sedan (‘Limousine’) als stationwagon (‘Avant’) worden strakgetrokken. Het meest kenmerkende zijn de nieuwe grille en koplampen.

De naam van de 100 S4 en 100 S4 V8 wordt omgezet naar S6 quattro en S6 4.2 quattro. De versie met V8 kostte maar liefst 25.000 gulden meer dan de al niet misselijke vijfcilinder. Motorisch veranderd er vrij weinig. De vijfcilinder accelereert nu iets sneller naar de 100 km/u (6,7 sec.), maar is op de Autobahn iets minder snel: 241 km/u. Ook de S6 4.2 quattro is sneller dan zijn voorganger op de 100: 5,9 seconden!

De top blijft onveranderd 249 km/u. Wel nieuw: de S6 4.2 is leverbaar met de ZF automaat met vier overbrengingen. Deze transmissie haalt wel een groot gedeelte van de snelheid eruit. Zo duurt de standaardsprint dik 1,2 seconden langer dan met de handbak. Het huzarenstukje moest nog komen, overigens. De meest bekende snelle stationwagon van Audi rond deze periode is de 80 RS2 Avant. Deze auto werd door Porsche onder handen genomen voor meer snelheid, meer handling en brutere looks. Ook de Audi S6 quattro kreeg een dergelijke behandeling, alleen dan veel discreter.

Omdat Audi plannen had om vaker sportieve modellen te gaan ontwikkelen die ver van hun productievarianten staan, werd Audi Quattro GmbH in het leven geroepen. Dat gebeurde al in 1983, maar het bedrijf hield zich tot dusverre alleen bezig met de autosport-activiteiten van Audi. De eerste straatauto van dit onafhankelijk opererende bedrijf was de Audi S6 Plus.

Qua uiterlijk was de S6 Plus opvallend onopvallend. Er zat een andere voorspoiler op, voor een betere luchtgeleiding. Er waren eenvoudige 6-arms velgen van 17” groot, de optionele wintervelgen waren 16”. Dat laatste was erg belangrijk, want in tegenstelling tot de E 500 of M5 had de S6 Plus vierwielaandrijving, het moest tot 2018 duren voordat BMW en Mercedes-Benz overstag gingen. Alle chroomdelen werden gespoten in zwart, waardoor de auto er minder luxueus uitzag dan de gewone S6. Verder kon je een S6 Plus herkennen aan de badges waar ‘PLUS’ op stond vermeld en de bijzondere lakkleuren als Misano rood en Nagaro blauw. Inderdaad, ook kleuren die je kon krijgen op de Audi 80 RS2 Avant.

In het interieur deed Audi Quattro GmbH er alles aan om je het gevoel te geven dat je in iets bijzonders zat. De recaro-sportstoelen waren deels met leder en deels met alcantara bekleed. Standaard kreeg je ook inleg van koolstofvezel, tegenwoordig vrij normaal, maar destijds nog echt opzienbarend. De deurklinken waren geanodiseerd zwart voor een exclusieve look. Piece de resistance moet wel de klokkenwinkel zijn. Deze Audi S6 Plus was ongeveer de laatste Audi waar er nog vol werd ingezet op metertjes. Olie, accuspanning, klokje: werkelijk alles kreeg een eigen meter, die in de S6 Plus naar keuze een zwarte, witte of blauwe achtergrond hadden.

In technisch opzicht veranderde er ook het een en ander. De remmen waren groter en het onderstel werd aangepast. Mede dankzij een variabel inlaatspruitstuk leverde de S6 Plus nu 326 pk bij 3.500 toeren. Het koppel bleef gelijk op 400 Nm, alleen leverde de S6 Plus het 500 toeren eerder dan de reguliere S6 4.2. Dit had ook zijn effect op de prestaties. De sedan sprintte in 5,6 seconden naar de 100 km/u, de Avant had 0,1 seconde langer nodig. Beide modellen waren begrensd op 250 km/u. Eindelijk. De S6 Plus was sneller dan de E34 M5 (die al met pensioen was) en de E50 AMG. Maar er was bijna niemand die ernaar omkeek.

De Audi S6 Plus was maar heel kort leverbaar, vanaf de zomer van 1996 tot de herfst van 1997. In die tijd zijn er 952 exemplaren van gebouwd. De nieuwe A6 stond al op het punt om geïntroduceerd te woorden. Ook was de Audi S6 Plus vrij duur, de Avant versie kostte in Nederland bijna 186.000 gulden. De kans dat je een S6 Plus tegenkomt is vrij klein, maar als het gebeurt is het een Avant. In totaal zijn er 855 stationwagons gebouwd en slechts 97 sedans. Dat komt waarschijnlijk doordat de auto alleen in Europa geleverd is.

De nieuwe Audi A6 is onlangs geïntroduceerd. Qua uiterlijk zijn er overduidelijk stijl-elementen geleend van de quattro. Dat een iconisch model daarvoor kan zorgen is natuurlijk geweldig voor een merk dat verder niet echt een roemruchte historie heeft. Wat de nieuwe Audi A6 (en de snelle varianten die nog gaan komen) is, is bescheiden. En ergens is dat wel jammer. Want Audi was altijd ijzersterk in het maken van hele fijne auto’s die je elke dag kan inzetten. Schoolritje, boodschappen, wintersport, AutoBahn of heuvelweg: de S6 Plus kon het met gemak. Het was geen circuit-auto zoals de M5 dat was, maar dat was ook niet de bedoeling. Het was een auto waar je heerlijk incognito in kon genieten. Alle onderdelen die werden aangebracht door Quattro GmbH zorgden voor een betere, fijnere en snellere auto. Niet een meer opzichtige of opvallendere auto.