Deze auto’s hebben een mechanische compressor

Soms is een mechanische compressor een verrassing. 

Tegenwoordig zijn bijna alle auto’s voorzien van een turbo. Daarmee kan de fabrikant voldoen aan alle eisen van de markt én de overheden. Met een turbo heb je alles: vermogen, koppel, een relatief laag verbruik en makklijke schaalbaarheid. Dat laatste is voor een fabrikant geweldig. Een basisblok dat je een klein beetje aanpast voor andere vermogensvarianten. Scheelt toch weer motoren ontwikkelen. 

Maar een geduchte concurrent van de turbo is (nou ja, was) de mechanische compressor. Waar een turbo aangedreven wordt door de uitlaatgassen (in feite gratis beweging), is de compressor aangesloten op de motor. De compressor ‘kost’ eerst vermogen en geeft daarna extra vermogen terug. De winst die valt te behalen met een supercharger is vaak kleiner dan een turbo, vandaar dat we ze nu niet veel meer zien. Maar de mechanische compressor heeft een paar voordelen. De belangrijkste is de gaspedaalrespons en de toerenopbouw. Die is namelijk bijna identiek aan die van een atmosferische motor. 

Voor vandaag bekijken we een paar opvallende, zeldzame of vreemde auto’s met een mechanische compressor onder de kap! We weten dat veel Amerikaanse muscle-cars en pick-ups deze configuratie gebruiken en ook de F-Type kun je nog met een supercharged V8 krijgen, ook in Nederland. We zoeken nu meer de aparte voorbeelden. 

Toyota Previa S/C (XR20)

1994 – 1995

De meest bijzondere auto met supercharger is de Toyota Previa. Sterker nog, dit is een van de meest bijzondere auto’s ooit gebouwd door Toyota. De lay-out is bijzonder. De Previa heeft namelijk de motor in het midden liggen die de achterwielen aandrijft. Precies, net zoals bij een supercar.

Je kon de Previa krijgen met een 2.4 viercilinder en, eh, dat was het. Wilde je meer, dan had je pech. Of je moest kiezen voor de versie met mechanische compressor. De supercharged variant was heel kort levrebaar voor de Amerikaanse markt in de modeljaren 1994 en 1995. 

Audi A4 3.0 T quattro (8K)

2012 – 2015

De Audi 3.0 ’T’ is een vreemde eend in de bijt. Audi is juist altijd het merk geweest dat met turbo’s aan de slag ging voor meer vermogen. Denk aan de 1.8T en 2.7T. Toen de 3.2 FSI met pensioen ging, koos Audi voor een iets kleinere 3.0 met directe injectie en een roots-compressor. In de basis is het gewoon de motor uit de Audi S4.

Audi koos er echter voor om de 3.0T ook terug te tunen voor de reguliere Audi A4. Deze leverde 272 pk en 400 Nm. Het was hetzelfde blok als uit de S4 en in de S4 kun je ‘m al heel makkelijk kietelen. 150 pk erbij chippen is geen enkel probleem. Deze motor kom je in verschillende varianten ook tegen in de A5, A6, A7, A8, Q5 en Q7, plus de e-Hybrids van Porsche. 

Mazda 626 Comprex (GE)

1992 – 1997

Een merk dat de dingen anders aanpast, is Mazda. Zeker eind jaren ’80, begin jaren ’90 waren ze supercool bezig met allerlei bijzondere vindingen. Eentje daarvan is de 626 Comprex. Dat is een Mazda 626 met een compressor. Dat is nog niet zo vreemd, maar wel in combinatie met een dieselmotor!

Nu zijn er diverse soorten superchargers. De ‘Pressure Wave’-supercharger werkt in principe het beste met een dieselmotor, alhoewel Ferrari het getest heeft voor een Formule 1-motor. Voor de Mazda 626 leverde het niet veel op in termen van verbruik, vermogen of koppel. Uiteindelijk hebben de Japanners toch nog 150.000 dieselmotoren met supercharger verkocht. 

Mini Cooper S Cabrio (R52)

2002 – 2009

Aanvankelijk wilde men de Rover K-series gebruiken voor de Mini, maar die waren al een beetje oud aan het worden. Daarom werkte BMW en Mini samen met Chrysler aan de Tritec-motoren die in Brazilië gebouwd werden. De Tritec is overigens qua bouwwijze een stuk ouderwetser dan de K-Series. De Tritec had één bovenliggende nokkenas en een gietijzeren onderblok. Dus als Rover en BMW het beiden niets vonden, waarom gebruikten ze de motor dan? Simpel, het antwoord is geld.

Meer vermogen was overigens wel mogelijk. Middels een Eaton E45 supercharger kon de motor toch voldoende vermogen leveren voor de Mini Cooper S: 163 pk, 170 stuks na de facelift. In de GP leverde het blokje zelfs 218 pk! In 2006 verscheen de tweede generatie Mini en die kreeg een turbomotor (de Prince). Echter, de Cabrio van het oude type bleef wat langer, dus de supercharger kon je tot 2008 bestellen.

Nissan Micra DIG-S (K13)

2011 – 2017

Tegenwoordig is de Nissan Micra een Renault Clio. Althans, was. De auto is van de markt gehaald. Wellicht mag Mitsubishi het nu proberen, daar de onlangs geïntroduceerde Colt ook een Japanse Renault Clio is. Maar terug naar de laatste ‘echte’ Micra, de K13. Nissan heeft altijd bijzondere dingen gedaan met de Micra’s.

Waar veel fabrikanten kozen voor downsize motoren met een turbootje, koos Nissan voor een supercharger. De HR12DDR-motor is een 1.2 driecilinder die met 98 pk en 142 Nm precies 18 pk en 32 Nm méér levert dan de versie zonder compressor. Deze motor is ook geleverd in de Nissan Note. 

Lancia Trevi Volumex (828)

1982 – 1984

Vroeger was Lancia altijd een merk dat dingen uitvond die andere merken gingen kopiëren. Het merk heeft enorm veel noviteiten op zijn naam staan. Wat dat betreft is het ook helemaal niet vreemd dat Lancia experimenteerde met een supercharger. In de Lancia Beta Trevi is de motor maar kort geleverd. De Beta is er al sinds 1972, maar pas in 1982 komt de 2000 VX.

Nog een issue waarom de motor niet populair is, is dat de tweeliter al behoorlijk puik is met 120 pk, met dank aan brandstofinjectie. De Volumex heeft verrassenderwijs een carburateur en levert met 135 pk slechts 15 pk meer. Wel is het verbruik relatief aangenaam. Bijzonder is de aankleding. Een iets dikkere voorspoiler en Zegna-bekleding voor het interieur. In technisch opzicht kreeg je de stuurbekrachtiging van ZF standaard mee. 

Jaguar XF 3.0 S/C (X250)

2012 – 2015

We gaan geen Jaguar V8 behandelen. Dat is eigenlijk al een lijstje op zichzelf. De Jaguar V8 met supercharger is een van de fijnst mogelijke motoren die er zijn, als je verbruik even niet meerekent. Naast de V8 supercharged is er ook een zescilinder met supercharger. Het verhaal van deze motor hebben we al eens besproken, maar het is een vreemde.

Wat Jaguar gedaan heeft is een V8 voorzien van slechts zes cilinders. Het V6-blok is dus even lang, hoog en breed als de V8. Alleen is de krukas iets korter en heb je twee cilinders minder. Desalniettemin is het een geweldig fijne motor die heerlijk klinkt. In deze generatie van de Jaguar XF was deze motor heel kort leverbaar.

Toyota Yaris GRMN (XP130)

2017 – 2020

Dankzij het geweld van de Toyota GR Yaris zijn we deze topper bijna vergeten. De Toyota Yaris GRMN lijkt aanvankelijk ‘gewoon’ een snelle Yaris te zijn. Maar ze hebben bij Gazoo Racing echt hun best gedaan.

Kijk, de Ford Fiesta ST was een snelle en fijn rijdende Fiesta. Maar de basis daarvan was al leuk, terwijl de gewone Yaris zo spannend is als droog brood. De GRMN heeft een 1.8 motor, de zogenaamde 2ZR-FE. Dat is een viercilinder met VVTL-I (Toyota’s VTEC) én een compressor. Precies zoals Toyota ze ook bouwde voor Lotus. Er zijn er slechts 550 van gebouwd.

Crossfire SRT-6 Roadster (ZH)

2004 – 2006

De auto die collega @machielvdd eigenlijk had moeten kopen. In een kleurtje. Uiteraard. De Chrysler Crossfire is gebaseerd op de Mercedes SLK en Mercedes heeft enorm veel Kompressor-motoren geleverd, denk aan de 200 Kompressor en 230 Kompressor. Ook de 55 Kompressor (met de V8) is bekend, maar Mercedes heeft heel kort ook M112-zescilinders met superchargers gebouwd.

Deze kwamen terecht in de Mercedes-Benz C32 AMG en de superzeldzame SLK32 AMG. Helemaal obscuur is de Chrysler Crossfire-versie, de SRT-6. Ondanks dat de auto een SRT-badge heeft, is deze opgebouwd uit Mercedes en AMG onderdelen in de Karmann-fabriek in Osnabrück. De motor is hier goed voor 330 pk en 420 Nm. Van de coupé zijn er 2.507 gebouwd, de SRT-6 Roadster is pas echt zeldzaam: 1.500 exemplaren.

Bonus! Aston Martin V8 Vantage Le Mans

1999 – 2000

Wat is er cooler dan één supercharger? Precies, twee superchargers. De stokoude Tadek Marek V8 moest het opnemen tegen de alsmaar sterker wordende twaalfcilinders van Ferrari. Met twee superchargers wist Aston Martin op papier in elk geval goed te pareren. Wat heet: met 550 pk en koppel van 800 Nm was de Aston Martins sterker dan welke V12 van Ferrari dan ook. De V8 Vantage moet je alleen niet zien als een Ferrari, maar een soort combinatie tussen een sportwagen en Bentley op anabolen.

Het interieur is luxe, met zacht leder, hoogpolig tapijt en echt houtinleg. Dankzij de twee superchargers heb je niet alleen heel erg veel koppel, maar ook vanaf zeer lage toeren en een directe respons. Is er dan geen enkel nadeel aan deze motor? Ja, klein dingetje maar: het verbruik is zelfs voor het type auto desastreus. Daar kan Aston Martin niet veel aan doen, maar aan het vermogen wel. Dus kwam er later een V600-versie, met 600 pk. Dit pakket kun je retro-fitten op een gewone V8 Vantage. 

Meer lezen? Dit zijn tweezits roadsters met supercharged V8!