Als vervolg op de vorige lijst van auto’s die hun lampen ergens anders vandaan halen, richten we ons vandaag op de wondere wereld van ’90s sportauto’s.
Als inleiding op dit artikel, is het handig om eerst het eerste deel even te lezen. Toen hadden we het over recente auto’s (Y2k en nieuwer zeg maar) met lampen die ergens anders vandaan komen. Vanaf de jaren ’00 werd het namelijk steeds normaler om gewoon je eigen lampen te ontwerpen en ze niet ergens anders vandaan te halen.
90s sportauto’s met geleende lampen
Dat terwijl het in de jaren ’80 en ’90 vaak niet de vraag was of sportauto’s geleende lampen hadden, maar waar ze vandaan kwamen. Vanuit de reacties van het vorige artikel kwamen dus een hoop suggesties die zo in de lijst konden, ware het niet dat die suggesties vaak van auto’s van eerder dan 2000 kwamen. Bij deze dus het vervolg van die lijst door terug in de tijd te gaan. Het kader is in theorie de jaren ’90, al konden we het niet laten om ook een paar vroege jaren ’00 voorbeelden aan te halen. Neem dus die jaren ’90 af en toe met een korrel zout. En wij danken bij voorbaat iedereen die in het vorige artikel een suggestie achterliet, we hebben er een paar gebruikt!
Hella 4169
We beginnen even met een uitzondering, maar wel eentje die we even genoemd willen hebben. Er valt je namelijk waarschijnlijk direct iets op aan de derrières van onderstaande vier supercars: Lamborghini Diablo (VT 6.0), Pagani Zonda (C12S 7.3), Saleen S7 en onze eigen Spyker C8 Laviolette. Ze hebben allemaal gelijkwaardige achterlichten, maar niet allemaal hetzelfde. Het basisontwerp is een standaardlamp van Hella, type 4169. Deze is in vele gradaties geleverd, waar het een cirkelvormige achterlamp is met een ‘kwartje’ eruit voor ofwel een remlicht, ofwel een richtingaanwijzer ofwel voor iets in dezelfde kleur.
Waarom dit een uitzondering is: niemand kan aangewezen worden als ‘origineel’, tenzij je enorm nerd-achtig alle jaartallen bij langs gaat. Wat het gebruik van de Hella 4169 bijzonder maakt is dat hij voor vele voertuigen gebruikt is, meestal bussen, landbouwmachines en kleine nuttige voertuigen. Neem deze onderstaande VDL Bova bus bijvoorbeeld. Als je goed oplet, kun je in het dagelijks verkeer nog best een aantal 4169’s spotten.
McLaren F1
Zeg je Bova bus, dan zegt de fervente lampenkenner niet meteen ‘Hella 4169’. Voordat die lampen achterop de Bova Futura (een Nederlandse bus trouwens!) werden geschroefd, zaten er nóg generiekere ronde achterlichten op.
Goed, ook dit zijn generieke lampen van een groothandel, maar een aantal retro sportauto’s zagen brood in de lampen van deze Bova FHD12 uit 1987. De meest bekende is de McLaren F1. Deze legendarische supercar is een technisch hoogstandje van Gordon Murray, maar vele onderdelen die de auto straatlegaal maken, zijn geleend van andere merken. Zo ook de achterlichten, dus.
Ascari KZ1
Uit de reacties kwam ook dat eerst de auto tonen en dan waar de lampen vanaf komen een goede volgorde is, dus daar houden we ons bij deze aan. Ten eerste: de Ascari KZ1. Een auto waar de lampen misschien wel niet eens het meest interessant zijn, dus moet je eigenlijk eerst even de special van @willeme lezen. In het kort: een klein Brits automerk waar er zoveel van zijn, maar dan gelinkt aan het Ascari circuitpark in Spanje. KZ staat trouwens voor Klaas Zwart, een Nederlandse rijkaard die Ascari oprichtte en financieel mogelijk maakte. Dwalen we alsnog af, de eerste Ascari KZ1 had alsnog een aardig origineel ontwerp, met ‘booskijkende’ koplampen. Toch bijzonder: vaak gaat het om geleende lampen aan de achterkant van deze ‘90s sportauto’s, want koplampen geven de auto vrij snel hetzelfde gezicht. Toch is het origineel voor de hand liggender dan je wellicht denkt.
Alhoewel, ‘halve-maan-koplampen’ laat je vrij snel denken aan Peugeot. De gefacelifte 206 is dan ook de auto die zijn lampen doneerde aan de KZ1. Alles valt ineens op zijn plek.
Lamborghini Diablo 6.0 VT
Een wat bekender voorbeeld vinden we als we weer even terug gaan naar die Lamborghini Diablo, specifiek het late model 6.0 VT. Het originele Diablo-recept bleef, op de lampen na. De achterlampen werden dus nu Hella 4169’s, maar de koplampen waren een wat meer radicale verandering. De iconische klapkoplampen werden namelijk vervangen door ‘gewone’ units. Wel was er iets nodig dat modern was en goed in de wigvormige voorkant paste.
Daarvoor werd geshopt bij Nissan. Raar eigenlijk dat je voor een modern ontwerp in 1999 terecht komt bij een Nissan uit 1989, al was de 300ZX (Z32) in 1989 een aardig hypermodern ontwerp. Het werkte eigenlijk prima, ondergetekende vindt de Diablo 6.0 VT misschien wel de mooiste iteratie van de Diablo die er is. Maar dan dus wel met Nissan lampen.
Een ander voorbeeld van ‘90s sportauto’s die de lampen van de Nissan 300ZX lenen: Nissan gebruikte ze zelf ook op een radicaal andere auto. De Road Version van de bizarre R390 GT1. Nou is het natuurlijk minder vreemd dat Nissan lampen op een Nissan verschijnen dan op een Lamborghini, maar het bewijst wel dat Nissan een aardig exotisch ontwerp had gegeven aan de Z32.
Koenigsegg CC8/CCR/CCX
Nou hebben we de Hella 4169 specifiek uitgelicht, maar ronde lampen op ‘90s sportauto’s was bijna meer regel dan uitzondering. Eigenlijk zou je kunnen stellen dat alle ronde achterlichten uit die tijd wel ergens anders te vinden zijn, ook die van de Koenigsegg CC-serie zoals onderstaand (CC8S, CCR en CCX uitgelicht).
Bij deze vroege modellen van Koenigsegg zijn we dan ook meer geïnteresseerd in de reflectoren in de bumper. Een klein rood lampje dat toch een beetje stijl geeft aan de bumper, waar ook nog eens de achteruitrijverlichting in zit. Die komt namelijk niet van Koenigsegg zelf.
Nee, Koenigsegg is voor die lampen gaan shoppen bij Mazda. Ze komen namelijk van de RX-7 (FD3S), waar ze ook nog eens op exact dezelfde plek zitten. Toch moet je het weten voordat het echt opvalt op deze auto’s los van elkaar.
Callaway C12
Ook de Callaway C12 verdient eigenlijk iets meer woorden dan ‘het is een voorbeeld van ‘90s sportauto’s met geleende lampen’, dus hebben we de auto vaker behandeld. Veel onderdelen komen van de Chevrolet Corvette (C5), maar dan zonder klapkoplampen of vier ronde achterlichten. Nee, de achterlichten komen van een hele andere auto en fanaten van goedkope jaren ’90 sportwagentjes herkennen ze gelijk.
Yep, het is de Opel Tigra. Een bijzonder ontwerp voor Opel des tijds en dus met bijzonder gevormde achterlichten. Het kan bijna niet anders dan dat de kleine lipspoiler achterop de Callaway ontworpen is ná de achterlichten, want het past eigenlijk perfect.
Lotus Esprit
Deze lijst is net zoals zijn voorganger niet compleet zonder een hoop voorbeelden uit het Verenigd Koninkrijk. We beginnen met Lotus. Als geleende lampen op ‘90s sportauto’s een land was, was de Lotus Esprit de president. De achterkant van de Esprit is namelijk drie keer volledig herzien en geen één keer waren het eigen lampen.
Bovenstaande Esprit S1 bijvoorbeeld, een heerlijk simpel doch stijlvol ontwerp. Met lampen van een rasecht Bertone ontwerp in de vorm van de Fiat X1/9. En toch ook hier weer twee compleet verschillende achterkanten, wat nogmaals bewijst dat meerdere wegen naar Rome leiden op het gebied van design.
Bij de eerste ingrijpende facelift van de Esprit werden verschillende jaren ’80 ontwerpdingetjes toegevoegd, waaronder nieuwe achterlampen. Bij dit hoekige geribbelde ontwerp denk je waarschijnlijk snel aan Mercedes en hun sedans in de jaren ’70 en ’80.
Ze kwamen echter van een knap staaltje Brits ontwerp, een auto die ondanks het zijn van een sedan de naam ‘Britse Ferrari Daytona’ vaak krijgt. De Rover SD1. Dat ‘Britse Daytona’ zit hem vaak in de bijzondere voorkant, maar achterop gaat het er allemaal wat normaler aan toe. Toch genoeg reden voor Lotus om de lampen te jatten, eh, gebruiken.
De Lotus Esprit werd in de jaren ’90 nogmaals ingrijpend vernieuwd en de voorkant bleef zijn spitse neus met klapkoplampen houden. Achterop bleef het hoekige design maar met iets meer rondingen. Dus moesten er nieuwe lampen komen. Net zoals vele voorbeelden in deze lijst werd Japan geraadpleegd.
In het geval van de Esprit (S4) mocht Toyota lampenwinkel spelen. De Esprit ontving de achterlichten van de Toyota Corolla Levin/Coupé (AE86). Ook weer een gevalletje ‘je moet ze zij aan zij zien’, want het zijn twee compleet andere auto’s.
Bij de laatste vernieuwing aan de achterkant van de Lotus Esprit kunnen we wederom niet een origineel aanwijzen, maar ook hier kwamen de ronde pitjes van een groothandel die garant stond voor het leveren van lampen aan een heleboel ‘90s sportauto’s.
Noble M400
Nog een voorbeeld dat iedereen vrij snel voor de geest kan halen: Noble. Specifiek de M12 en M400. Aan de achterkant zitten lampen van Ford.
Namelijk de units van de eerste generatie Mondeo Sedan van voor de facelift. Mooie, doorsnee achterlampen die op beide auto’s prima passen. Vanaf de facelift kwamen er aardig radicaal andere units op de Mondeo Sedan. Dan hebben wij toch liever deze.
Overigens werd de Noble M400 later in de VS geleverd met andere achterlichten, die we ook vinden op een zusterauto van de M400 die in licentie gebouwd mocht worden door het Amerikaanse Rossion. Rossion wilde met de Q1 een soort luxueuze Noble M400 bouwen met een iets ‘cleaner’ ontwerp. Zowel de Noble M400 als de Rossion Q1 kregen een iets vernieuwd design mee met nieuwe achterlichten. Zijn die zelf ontworpen? Nee natuurlijk niet.
Niet Japans, maar Koreaans dit keer. Specifieker de Hyundai Sonata (EF). Uit de tijd dat Hyundai nog even moest besluiten waar ze heen wilden op het gebied van design, maar de achterlichten waren al bijzonder genoeg voor Noble en Rossion om ze te lenen voor hun modellen.
Caterham 21
We zeggen bij vele auto’s in deze lijst van ‘90s sportauto’s met geleende lampen dat de lampen ‘prima passen in het onwerp’. Bij de bijzondere Caterham 21 was dat niet echt het geval. Ze zijn iets te groot, eigenlijk buitenproportioneel groot. Door het ontwerp met vele rondingen is op zich de keuze voor deze achterlichten wel begrijpelijk.
Maar waar komen ze vandaan? Ja, weer van de Mondeo. Dezelfde generatie, maar dit keer de liftback-versie van voor de facelift. Geniale achterlichten, maar wij vinden ze niet echt goed passen achterop de Caterham 21.
TVR Griffith 500
Ver voordat de Griffith het project was om TVR opnieuw uit te vinden in 2018, werd de naam Griffith al gebruikt op modellen van het merk. Zo ook in de jaren ’90, met dit toch wel bijzondere ontwerp op de Griffith 500. De lampen zijn hoekig, maar passen verdacht goed in het ronde ontwerp. Wie leverde deze briljante lampen aan?
Dat was Opel, of in het geval van TVR Vauxhall met hun Cavalier (die hier Vectra heette). Al zou de oplettende kijker nu direct denken dat ze niet helemaal overeen komen.
Daar komt de grap: ze zitten ondersteboven op de Griffith! Door ze ondersteboven te draaien en van kant te wisselen, lijkt het een origineler ontwerp. Maar wij zijn niet te foppen. Kijk hieronder maar, dat scheelt weer het omdraaien van je computer- of telefoonscherm.
Jaguar XJ220
We veranderen ‘90s sportauto’s met geleende lampen even in ‘90s supercars met geleende lampen. Want er is veel te zeggen over hoe Jaguar de wereld verblijde dan wel teleur stelde met de XJ220. Toch geen V12 maar ‘slechts’ een V6, dat hakte er wel even in. Daarover zo meer, eerst even over het design van de XJ220. Qua verlichting is er veel over te zeggen, denk maar aan de bijzondere klapkoplampen. Achterop is de verlichting geïntegreerd in een luchtrooster, wat een bijzondere look geeft.
Dat terwijl de units eigenlijk ‘gewoon’ van een burgerlijke sedan kwamen. In dit geval de Rover 400-serie van de tweede generatie. Wederom twee uitersten, maar bij de Jaguar XJ220 zijn ze uitermate goed weggewerkt.
Jaguar XJR-15
We blijven even bij Jaguar, want die V12 supercar kwam alsnog in de vorm van de XJR-15. Over de twee auto’s en de relatie tot elkaar moet je wederom even de special van @willeme lezen, voor vandaag is relevant dat ook de XJR-15 de achterlichten leende van een Japanner.
Wel een ietwat bijzondere Japanner, het gaat namelijk om de Mazda 626 Coupé (GD). Die kreeg unieke achterlampen in tegenstelling tot de sedan en wagon, ook nog met zulke heerlijke reflectorstrips er tussen in de kleuren van de lampen. Jaguar kon ze in ieder geval goed gebruiken voor de XJR-15.
Aston Martin DB7
Het beste voorbeeld van twee extreme uiteinden qua design met toch dezelfde lampen, vinden we in de Aston Martin DB7. Deze auto begon het nieuwe designtijdperk voor Aston Martin met bijzondere moderne ronde vormen in een heerlijke klassieke Britse GT. Des te bijzonderder dat de achterlichten gewoon van een hoekige sedan uit de jaren ’90 kwamen.
Namelijk onderstaande Mazda 323F (BG). Hoekig, klapkoplampen en Japanse degelijkheid in plaats van ronde, Britse exotische vormen. En toch passen bij allebei de lampen prima.
Aston Martin Virage
We sluiten de lijst der ‘90s sportauto’s met geleende lampen af met de Aston Martin Virage. Die komt juist uit de tijd dat Aston Martins niet hoekig genoeg konden. Zo moest er vooral niet iets designtechnisch unieks gevonden worden voor de achterlichten.
Dus werd Volkswagen geraadpleegd en de lampen van de Scirocco werden achterop de Virage geschroefd. Ach, wel gewoon uniek Italiaans design. Al kan nou niet gezegd worden dat de achterlichten iets anders zijn dan generieke blokken met alles wat nodig is.
Overigens is leuk om te vermelden dat er van de Virage meerdere speciale varianten zijn geweest, waaronder een set Lagonda’s bestaande uit een sedan en stationwagon. Daarvoor werden ook Scirocco-lampen gebruikt. Onderstaande Shooting Brake (gewoon volgens het oude recept) had echter andere lampen.
Die Aston Martin wederom niet zelf heeft ontworpen. Ze komen namelijk van een Renault 21 Nevada. Waardoor de Virage Shooting Brake eigenlijk vrij snel op een opgeblazen Renault 21 lijkt.
En (wederom) de rest
Uiteraard zijn dit niet alle voorbeelden maar het gros ervan. Suggesties mogen zoals altijd in de reacties achter gelaten worden. Ook kan dit concept nog op meerdere manieren vervolgd worden.
992 zegt
Super mooie en interessante post!
werf76 zegt
Er worden zoveel auto onderdelen uitgewisseld. Niks nieuws met lampen toch?
frank2b zegt
Ha! Geweldige reportage! Wat een uitzoekwerk ook. Interessant om te zien hoe achterlichten van een duffe middenklasser op een sportwagen opeens een heel andere -uhm- uitstraling krijgen.
Één dingetje nog, de AM DB7 kreeg de achterlichten van de opvolger van de hier getoonde 323F.
(ooo--V--ooo) zegt
Nee hoor, was echt de BG-generatie van de 323F
Robert zegt
Al lezende moest ik in eens denken aan dit inmiddels al weer ruim zeven jaar oude Autoblog-artikel:
Wat hebben 18 supercars en een Citroën CX gemeen?
Heerlijk leesvoer trouwens, dit soort artikelen.
(ooo--V--ooo) zegt
Was ook best een mooie buitenspiegel
shizzle zegt
Geweldig artikel, dat was even wat uitzoekwerk. Knap gedaan!
geelbarrel zegt
Heerlijk artikel voor n automotive OCD-er… ! Kleine fabrikanten hadden hun handen vol (en portemonnee leeg) aan alle deel homologation. Verlichting is erg prijzig om getest en goedgekeurd te krijgen. Destijds (tot 1997) was er nog geen europees overkoepelende homologation. Dus ieder land aparte keuring. Katsjing
flyerbunch zegt
Nostalgie
Edge zegt
De TVR Cerbera gebruikt de achterlichten van de derde generatie Ford Fiesta, al zitten ze wel verstopt achter een anders gevormd glaasje zodat het niet zo opvalt.
De Corvette C5 heeft klapkoplampen. Maar wat zit er precies onder dat klepje? De lichtunit van de Cadillac Seville
De Lister Storm gebruikt de achterlichten van de Audi 80
De Cizeta (Moroder) V16T gebruikt de achterlichten van de Alpine A610
De Nissan R390 gebruikte de achterlichten van de Fiat Coupé
De McLaren F1 gebruikt de knipperlichten van de Lotus Elan.
En last but not least eentje die ik heb onthouden van een reactie van DeSjonnies onder een special van een aantal jaren geleden: De koplampen van de MG R-V8 komen van de Porsche 911 (964)
flyerbunch zegt
Het lijstje is idd nog lang niet af hier nog enkele andere.. 😉 Morgan Aero 8 pre facelift koplampen VW New Beetle en na facelift de koplampen van Mini telkens links en rechts verwisseld, Morgan Aeromax achterlichten van Lancia Thesis, MG SV koplampen van Fiat Punto, Invicta S1 met achterlichten van VW Passat, eerste modellen van Porsche 356 hadden VW kever koplampen, Ginetta G20 koplampen van Mazda MX-5, Alfa Romeo Disco Volante koplampen Ferrari 599, Noble M500 koplampen Corvette C7 en achterlichten Citroën C4 spacetourer, Zenos E10 achterlichten Alfa Mito..
Mss is het idd een vervolg artikel waard met andere onderdelen die sommige wagens delen buiten lampen. Zo deelde Peugeot vroeger de radio’s met Maserati GT en de VW Corrado de buitenspiegels met de McLaren F1, of hoe de Pagani Zonda de Climate control kreeg van een Rover 45!
bernoulli zegt
Het lijstje gaat over de jaren ‘90. 😉
Edge zegt
@flyerbunch: Uhm, ik wil niet vervelend zijn maar dit lijstje gaat over auto’s uit de 90’s waarbij dit trucje is geflikt. De Morgan met New Beetle/Mini/Lancia lampen, Noble M500 met Corvette/Citroen lampen, MG SV met Fiat Punto koplampen, Invicta S1 met Passat achterlichten en Carrozzeria Touring Disco Volante met Ferrari 599 koplampen zijn allemaal aan bod gekomen in het andere artikel waar Loek in de eerste paragraaf naar verwijst ;-)
En die Ginetta was mij ook bekend, maar ik kon zo snel niet vinden of de Mazda-koplampen voor of na 2000 gebruikt werden.
flyerbunch zegt
Klopt! Heb gewoon de de overige auto’s genoemd zonder naar jaartal te kijken zoals suggesties zei aan het einde vh artikel.. PS: De Diablo 6.0 VT in het artikel was officieel van 2000 niet jaren ‘90.
willeme zegt
@flyerbunch:
de Diablo is een jaren ’90 supercar, de 300ZX koplampen kwamen in 1998 en de achterlichten debuteerden op de Diablo GT eind 1999 als ik mij niet vergis ;-).
Thesis, MG, Noble, Invicta en dergelijke waren meer van het volgende millennium en voor een andere artikel ;-)
flyerbunch zegt
Gelijk heb je dat de Diablo uiteraard in dit lijstje past en de koplamp op de GT van ‘99 debuteerde, maar zei gewoon dat bovenstaande 6.0 VT versie pas van 2000-2001 is. :-) Wat de andere auto’s betreft heb ik me idd ff laten gaan hehe.. Het lijstje was toch niet zo lang meer, maar zoals gesuggereerd voor een ander artikel zijn er ook nog genoeg andere onderdelen die automerken met elkaar deelden. Verder leuk artikel waarbij de nostalgie terug bovenkomt hoe fabrikanten creatief moesten zijn en design zo is veranderd! Thx Willem ;-)
(ooo--V--ooo) zegt
Heel leuk artikel. Dit is altijd al een kleine obsessie van me geweest.
De lichtunits van bijvoorbeeld diverse Alfa’s zaten ook op Italiaanse supercars.
Onder andere:
Eerste generatie Alfetta sedan en Lamborghini Countach
Tweede generatie Alfetta sedan en Lamborghini LM002
Alfa Romeo 1750 Berlina en o.a. DeTomaso Pantera
En vice versa:
Ferrari F40 en de Alfa Romeo SZ/RZ & Lancia Hyena
En verder:
Audi 80/90 en de Lister Storm
Rover SD1 en Triumph TR8
Mercedes SL en Isdera Imperator
We kunnen kijken of we die lijstje nóg langer kunnen maken.
basman147 zegt
Latere versies van de De Tomaso Pantera (90SI) hadden de achterlichten van de eerste generatie alfa 33.
leefvrij zegt
De koplampen van de MG Xpower SV-R komen van de Fiat Punto 1999-2003.
tsakkie zegt
De Franse MVS Venturi leende de achterlichten van de BMW 3-serie (E-21) en de richtingaanwijzers onder de voorbumper van de Aston Martin V8 Vantage zijn van de MGB.
Henkie zegt
Komt er ook nog een lijstje met interieur onderdelen?
Zo komen de richting en ruitenwisser stengels, contact slot en de raambediening knopjes oa van Opel en sommige bedieningsknoppen van Peugeot (eerste generatie)
De buitenspiegel verstelling bij de McLaren F1 komt ook uit de schappen van Opel.
mx5wijf zegt
Als ontwerper (on a budget) is dit toch een flinke puzzel. Welke lichten passen het best bij mijn ontwerp, een hoop om uit te kiezen natuurlijk. Of ga je met een bepaalde lampunit je ontwerp nog een keer aanpassen… Keuzes, keuzes…
Geweldig artikel overigens, ik heb er van genoten!