Sportieve vijfcilinders van Audi op Techno Classica

Sportieve vijfcilinders is een specialiteit van Audi. Dit zijn een paar heel erg gave exemplaren!

Voor de befaamde vijfcilinder van Audi begint het einde in zicht te komen nu de verbrandingsmotor zijn langste tijd heeft gehad. En juist daarom is het des te leuker om terug te kijken naar de historie die dit oneven aantal cilinders zo beroemd heeft gemaakt. Op klassiekerbeurs Techno Classica in Essen, die nog tot en met zondag plaatsvindt, zijn aardig wat Audi’s te vinden uit de rijke autosportgeschiedenis van het merk met de vier ringen. Niet alleen de iconische rallywagens, maar ook racewagens voor op het circuit waar de sportieve vijfcilinder mocht laten zien wat hij kon.

Audi Tradition heeft uit de eigen collectie een heel vroeg en een heel laat exemplaar van de rally ur-quattro meegebracht. De vroege is een Audi Rallye quattro uit het eerste bouwjaar 1980. Dit exemplaar is de zesde competitie-auto die Audi bouwde. De ur-quattro was in maart 1980 gepresenteerd op de Autosalon van Geneve en parallel aan de serieproductie begon Audi ook direct met de bouw van de rallywagens. 

IN-NE 32H

Deze zesde, met de codenaam R-6, draagt het kenteken IN-NE 32H en werd in oktober 1980 ingezet bij de Rally van de Algarve. Dat was nog buiten mededinging, want Audi deed mee om de auto uitgebreid te testen in wedstrijdomstandigheden. Daarom reed de Audi bemand door Hannu Mikkola en Arne Hertz als eerste, zogeheten Streckenfahrzeug, over de rallyproeven. Dat zorgde voor een sensatie, want Mikkola klokte op 24 van de 30 proeven de snelste tijd met de 300 pk sterke 2,1 liter vijfcilinder turbo. Een legende was geboren.

De R-6 diende in november 1980 wederom als wegbereider in de Rally van Finland. In januari nam Michèle Mouton plaats achter het stuur om als training de Rally van Monte Carlo te rijden. Na actieve dienst bij Audi werd de auto in 1986 verkocht, waarna nieuwe eigenaren er nationale en Europese rally’s mee reden. In 2000 kwam R-6 vervolgens in bezit van een verzamelaar die hem in 2005 liet restaureren. Vanwege de 100ste verjaardag van het merk Audi in 2009 kocht Audi de auto weer terug om hem mee op tournee te nemen en sindsdien is R-6 onderdeel van de collectie van Audi Tradition.

Sportieve vijfcilinder ver naar voren

De naam van Michèle Mouton is op de Techno Classica ook terug te vinden op een rally quattro die te koop staat bij handelaar Thomas Rupf. Dit is eveneens een echte ex-fabrieksauto, nummer R-22, en volgens het Groep 4-reglement. Mouton reed er namelijk – samen met navigator Fabrizia Pons – in 1982 de Rally van Monte Carlo mee. 

De auto is in schitterende conditie en onder de motorkap valt op hoe ver de vijfcilinder naar voren ligt. De radiateur past er niet vóór, maar zit ernaast. Het blok ligt dan ook niet in het midden van het motorcompartiment, maar is meer naar links geplaatst (gezien als je voor de auto staat). Met afdekdelen van glasvezel werd gewicht bespaard, in feite de voorloper zijn van wat tegenwoordig carbon is.

Heftigste doorontwikkeling

De rally quattro evolueerde uiteindelijk tot de Audi S1 E2 die bij de stand van Audi Tradition is te zien. Dit is de laatste doorontwikkeling van de quattro met korte wielbasis, een rechtopstaande voorruit en heftige bespoilering. Deze laatste configuratie werd in juli 1985 gehomologeerd. 

De grote veranderingen zaten onderhuids, want Audi wilde de gewichtsverdeling aanpakken. Dit om beter partij te kunnen geven aan de oprukkende concurrentie die met middenmotoren reed. Denk aan auto’s zoals de Peugeot 205 in wedstrijdtrim en de Lancia S4. Daarom verhuisde alle mogelijke apparatuur rondom de motor naar achteren in de kofferruimte, waaronder de koelradiatoren met twee enorme ventilatoren, de oliekoeler en ook de accu. De sportieve vijfcilinder schopte het inmiddels tot 476 pk.

Succes in Amerika

Bij handelaar Rupf staat naast de rally quattro nog meer uit de historie van Audi Sport. Het meest in het oog springt de Audi 200 Trans-Am uit 1988. Hiermee veegde Audi aan de andere kant van de oceaan de vloer aan met de reusachtige Amerikaanse V8 monsters door 8 van de 13 races in dat seizoen te winnen. Dit exemplaar met de naam TA1 is de eerste van 8 door Audi Sport gebouwde auto’s en diende in de handen van de befaamde coureurs Hans-Joachim Stuck en Walter Röhrl als ontwikkelingsauto. Dit prototype was oorspronkelijk zwart, maar is uiteindelijk gespoten in de kleuren waarin de wagens aan de start verschenen.

Feitelijk is de auto een Audi 200-chassis met de 510 pk sterke vijfcilinder motor en een buizenframe waar carrosseriedelen omheen zijn gemonteerd die op de straatauto lijken. Er zitten dan ook geen deuren in en je klautert in de auto door het raam. Het is maar goed dat er geen zijramen in zitten, grapt verkoper Rupf. De uitlaat die dwars door het interieur loopt, kan namelijk ontzettend heet worden. Verder is alles uit de auto gelaten wat niet noodzakelijk nodig is. 

Van dichtbij zijn de sporen van het zware testleven duidelijk te zien. Rafelige randjes aan de composietcarrosseriepanelen die niet overal even goed aansluiten en steenslag op de neus. Een ruw en bruut apparaat dat al eens eerder op de Techno Classica te zien was. Over die wedstrijdauto uit de collectie van Audi Tradition schreven we destijds Intimiderend en dominant: de Audi 200 quattro TransAM.

Knokken op de baan

Naast de Audi 200 Trans-Am staat nog een Audi 80 quattro Competition STW uit 1994. De auto waarmee Hans-Joachim Stuck deelnam aan het Super Touren Wagen-kampioenschap. Dat waren misschien wel de mooiste toerwagenraces uit de geschiedenis door de grote startvelden met fabrieksteams en stevige knokpartijen op de baan met het betere deurkrukkenwerk. Audi gebruikte voor dit tweeliter-kampioenschap een 2.0 16V blok met circa 300 pk. Overigens ligt er nu een andere motor in de auto, maar de originele is voorhanden, verzekert de verkoper.

In het gelimiteerde homologatiemodel van de Audi 80 Competition uit 1994 voor op de weg leverde de zestienklepper 140 pk. A-typisch voor de historie van Audi is dat dit geen vijfcilinder is, maar een viercilinder. Mag hij dan toch meedoen in dit overzicht? Natuurlijk, al was het maar omdat hij in zijn gloriedagen op de baan echt heeft moeten vechten. Dit terwijl zijn oudere, grote broer in de Trans-Am gewoon altijd vooraan reed.

Dit is een bijdrage van Robert van den Oever en Maarten van der Pas.

Meer lezen? Check dan deze verrassing van vroeger: Audi 80 DTM!