15 power SUV’s die hun tijd vooruit waren

Vandaag kijken we eens naar de roots van de Porsche Cayenne & Co…

Laatst naar het filmpje van Casper gekeken, hij was met een Jaguar F-Pace (rijtest) in dieseluitvoering een blokje om geweest. Het geeft aan hoe de tijden veranderen en wat we tegenwoordig acceptabel vinden. De F-Pace is niet eens de snelle versie, die schijnt er nog aan te komen. Kun je nagaan.

De eerste SUV zoals we hem nu kennen is niet de BMW X5, maar de Mercedes-Benz ML. En de eerste officiële power-SUV is de Mercedes-Benz ML55 AMG. De ML was de eerste terreinwagen voor op de weg en de 55 AMG versie de eerste performance versie. De ML55 had een 5.4 liter V8 zonder turbo maar met 24 kleppen, goed voor 347pk en 510nm. De topsnelheid bedroeg maar liefst 239 km/u en voor de standaard sprint was 6,8 seconden voldoende.

Dat was ongehoord snel in die tijd. Nu we auto’s hebben als de Bentayga, G65 AMG en Porsche Cayenne lijken deze prestaties mee te vallen (de Jaguar F-Pace diesel rijdt rondjes om zo’n ML). Om een goede context te geven zijn hier 14 ‘power’ SUV’s met flink wat vermogen, voordat de ML55 AMG op de wegen verscheen.

135pk: Land Rover Range Rover 3.5 (1970)
De eerste moet natuurlijk vermeld worden. De Range Rover was de eerste SUV in de zin dat het een auto was die comfort, prestaties en terreinwaardigheid met elkaar kon verenigen. Met de SUV’s van 2000 en later is met name dat laatste een ondergeschoven kindje geworden, maar niet bij de Range Rover. Met 135pk nog niet echt een krachtpatser, maar voor 1970 was dat al heel wat. De eerste Range Rover was een terrein auto waarmee je op weg meer dan goed mee kwam.

205pk: Opel Frontera Sport MV6 (1998)
Mag je een eigen Guilty Pleasure toevoegen aan een lijstje? In dit geval wel, want was de Frontera Sport een stoer ding. In 1998 kon je deze ook krijgen in heuse MV6 uitvoering, dus met lederen bekleding, airco en 205pk uit de V6 van de Omega (ook MV6). Daarmee haalde je de 100 in 10,7 seconden en liep de Frontera maar liefst 187 km/h! Dit was een van de snelste SUV’s/terreinwagens, 18 jaar geleden.

205pk: Toyota Land Cruiser 80 4.5 VX Custom Wagon (1995)
Toyota’s paradepaardje is misschien wel de beste auto ooit gebouwd. Koop er nu eentje nieuw, breng hem voor zijn beurtjes en de kans is groot dat je nooit meer een andere auto nodig hebt. Deze auto’s kunnen alles. Hard rijden was er vroeger alleen niet bij, want echt snel waren ze niet. Een top van 170 en de standaardsprint in 11,7 is niet spannend. Maar deze kan het wel bijna overal te wereld. En dat is dan wel weer knap. Overigens heeft Toyota weinig veranderd aan het recept van de Land Cruiser, SUV rijden doe je maar bij Lexus.

205pk: Ford Explorer Sport (1996)
Zonder dat Ford het bedoeld had, kreeg deze auto zijn eigen cult aanhang. De Ford Explorer was een relatief kleine SUV (de Expedition en Excursion zijn vele malen groter) die je kon krijgen met diverse motoren, waaronder een licht geknepen Windsor V8. Toevallig was dit exact dezelfde motor als uit de Mustang GT. Dit betekende dat alle verkrijgbare upgrades er gewoon op kon. En zo geschiedde. Meer dan 300pk was geen enkel probleem.

212pk: SsangYong Korando 3.2 EX (1998)
In de jaren 90 waren de SsangYongs best populair onder ondernemend Nederland. Niet de zozeer de leaserijder, maar de ondernemer die daadwerkelijk een gigantische kar te trekken had. Ze waren betaalbaar, zagen er opvallend uit en hun paradepaardje was uiteraard dat ze ‘Powered by Mercedes-Benz‘ waren. Klopte niet helemaal, want ze mochten de motoren in licentie maken. De Korando (Korea Can Do) was de kleinste en lichtste SUV in het gamma, maar kon je wel krijgen met de grote motor. De V6 leverde 212pk en via de viertraps automaat resulteerde dat in een duizelingwekkende sprint van 0-100 in 9,8 seconden!!!

231pk: Mercedes-Benz 500 GE (1993)
Tegenwoordig is de G500 gewoon een model in de line-up, met ‘AMG’ motor. De 500 GE was niet eens officieel te koop. Verkopers namen contact op met eigenaren van G-klasses of S-klasses om te vertellen dat er een luxere G-klasse met V8 in de pijplijn zat. Of ze interesse hadden. Deze benadering was niet alleen persoonlijker, het was ook goedkoper dan alle dealers te voorzien van folders. De 500 GE was overigens de enige G zonder 3 verstelbare diffs, maar had slechts 1 enkele centrale. Wel is er net als met de huidige G500 een link met AMG: de speciale Amethyst lak werd aldaar gespoten op het hoekige koetswerk.

240pk: Jeep Grand Cherokee 5.9 LX (1997)
Dit was destijds één van de snellere SUV’s die je in Nederland kon krijgen. De Jeep Grand Cherokee werd in NL veelal afgeleverd met VM Diesel met 115pk diesel. Of een 4.0 op gas, had je 180pk. De Non-Plus ultra was de 5.9 LX, een uitvoeringsniveau alleen voor de 5.9 (de 5.2 was er alleen als Laredo en Limited). Topsnelheid gewoon 200 km/h. Verbruik magistraal.

240pk: Callaway C11 Range Rover (1998)
In de jaren ’90 lagen de Range Rover en de Grand Cherokee gevoelsmatig dichter bij elkaar, maar ook toen was de Jeep de ruwe bolster en de Range Rover de blanke pit. Enig nadeeltje van de Range Rover waren de prestaties. Ondanks Rover achtcilinders van 4 liter (190pk) of 4.6 liter met iets meer dan 220pk. Daarom vroeg Land Rover UK om een serie snellere Range Rovers te maken. Callaway veranderde van alles aan het blok en kwam tot ‘minimaal’ 240pk. De complete aandrijflijn werd aangepakt, dus ook de transmissie en differentieel. Qua uiterlijk kon je hem herkennen aan de speciale 18″ velgen, sportuitlaten en je kon het opschrift Callaway op de neus krijgen in plaats van Range Rover. Cool.

253 pk: TRD 4Runner (1997)
De tuningarm van Toyota is niet alleen populair in Japan om je Celica en Yaris op te voeren, ook in de VS was er een compleet programma. Je kon daadwerkelijk een TRD uitvoering samenstellen bij de dealer en deze op speciaal verzoek bestellen. Uiterlijk veranderde er weinig, maar de 3.4 V6 kreeg gezelschap van een enthousiaste supercharger die voor 70 extra paarden zorgde. Ondanks dat er best een aantal TRD 4Runners zijn, zul je ze niet veel tegen komen op het asfalt. De meeste eigenaren gebruiken hun onverwoestbare auto’s terecht als terreinauto.

280pk: Mitsubishi Pajero Evolution (1997)
Kennen we deze nog? We zijn nu druk bezig om speciale Porsches te verzamelen. De Lancer Evolutions worden ook telkens meer gewaardeerd, maar niemand lijkt om te kijken naar de Pajero Evolution. De Pajero Evolution was om de Dakar uitvoeringen te homologeren. Allemaal zijn ze op het korte chassis gebaseerd. De motor was een MIVEC V6 van 3.5 liter, groet voor een vermogen van 280 pk en 352nm. De Rally versie van de Pajero domineerde de T2 klasse voor lange tijd. Dit is de straatversie daarvan met aangepast onderstel, diffs, alu motorkap, recaro stoelen en bodemplaatbeveiliging.

280pk: GMC Typhoon (1993)
De snelste sprinter uit het lijstje, zoveel is duidelijk. De GMC Typhoon is de SUV uitvoering van de Syclone. Inderdaad, de snelst accelererende Pickup allertijden. De motor is een 4.3 liter V6, feitelijk een V8 -2 cilinders, maar wel met een joekel van een turbo. Het vermogen van 280pk werd opgegeven, maar de meeste zaten daar iets boven met 40-50pk. Minimaal. Leuk weetje: ondanks dat het Typhoon is, staat er nog altijd Syclone op het motorblok. Je zal er geen vrouw méér om scoren, maar nu weet je het.

286pk: Mercedes-Benz G36 AMG (1994)
AMG was er al vroeg bij! Dit is nog een échte AMG uit de tijd dat AMG zelfstandig was. De meeste exemplaren van de G36 zijn verkocht in Japan, waar ze gek zijn op dit soort curiosa. De motor is een 3.6 liter zes in lijn, een getunede variant van de 300 GE. Met de slome automaat wist de G36 nog tot redelijke prestaties te komen. 0-100 in minder dan 9 seconden en een top van over de 180 waren bijzonder vlot te noemen in 1994.

360pk: Shelby Durango SP360 (1998)
Badass. De Shelby Durango stamt nog net uit de tijd dat Shelby veel met Chrysler producten werkte. Lee Iaccoca had Shelby mee gekregen in zijn Ford tijd, en wist hem begin jaren 80 ook over te halen naar Chrysler. Een van de leukste en laatste exponenten daarvan is deze Dodge Durango SP360. Deze had een supercharger op de 5.9 V8 van de Grand Cherokee 5.9 en was goed voor, je raadt het al, 360pk. Hiermee kon je de standaardsprint in 7,1 seconden afleggen en doorhalen tot 229. Ze zijn twee jaar leverbaar geweest, daarna was het over. Niet veel later zou Shelby zijn eigen sportwagen maken met GM motor (Oldsmobile V8) om vervolgens weer terug te keren naar Ford. Cirkeltje weer rond.

400pk: Brabus G 5.8 (1999)
Vlak voordat de ML55 AMG op de markt kwam, had Brabus een leuk idee. Ze hadden een 5.8 V8 liggen op basis van de ‘500’ V8 blokken van Mercedes. En er werden best wat modificaties voor verkocht. In de jaren ’90 was de G-klasse een soort rijdend anachronisme. Eigenlijk had de auto al in 1990 met pensioen moeten gaan. Enfin, Brabus monteerde een 400pk sterke V8 met flink wat koppel. De eerste in lijn van de power SUV’s was geboren. Nu stelt het overigens niet meer voor. Een standaard G500 heeft een 4.0 V8 met 422pk. En een Brabus G kan tegenwoordig het dubbele leveren…

450pk: Lamborghini LM002 ’87
Dit geeft wel aan hoe krankzinnig het idee van de LM002 was. De Hummer komt niet eens in de lijst (pas in 2006 kwam de H1 Alpha met 300pk…). De LM002 begon zijn leven als ontwerp voor legervoertuig. Hierin was het matig succesvol, dus werd er besloten om luxe civiele variant te bouwen. De LM002 had de 5.2 liter metende V12 uit de Countach in het vooronder en maakte exact hetzelfde huilende, brullende en krijsende geluid van diens Bizzarrini twaalfcilinder. Nog altijd episch.

***Update***

190 pk: Rayton-Fissore Magnum (1989)
Soms wordt je heel correct op je nummer gezet. In dit geval door @123bat. De Rayton-Fissore Magnum is namelijk één van de echte pioniers op het gebied van Power SUV’s. Maar wat is het eigenlijk? Rayton-Fissore was een klein bedrijfje dat zich specifiek bezighield met het bouwen van lichte terreinauto’s voor het leger en andere overheidsinstellingen, losjes gebaseerd op Iveco techniek. De Magnum was de civiele uitvoering daarvan, getekend door Tom Tjaarda, Amerikaan met Nederlandse roots. Het motorenaanbod mag gerust veelomvattend genoemd worden. Diesels van Sofim en VM Motori waren leverbaar als je een diesel wilde, maar je kon ook kiezen uit een 2.0 met compressor van Fiat. De Magnum VIP was de ultieme luxe variant en had een 2.5 liter Busso V6 onder de kap, goed voor 160pk. Later kwamen er ook twee motoen van BMW: een 3.4 liter zes-in-lijn benzine en een 2.5 diesel.

De auto werd later ook in de VS verkocht. Het motorenpalet werd er alleen maar groter door. De Magnum kreeg de naam ‘LaForza’ en er was een keur aan V8 motoren leverbaar. Dezelfde Windsor V8 met 5.0 of zelfs 5.8 was mogelijk. Aan het einde van zijn carriere kreeg de LaForza de dikste motor, een 6.0 Vortec V8 met supercharger. In 1999 werd het al geplaagde merk de nek omgedraaid. Een medewerker van de LaForza werd veroordeeld wegens moord op zijn vrouw, inclusief het ontdoen van ledematen. De publiciteit die het merk kreeg was te veel, waardoor het in 2003 zijn activiteiten staakte. Nogmaals @123bat: bedankt voor de tip!

305pk: Monteverdi Safari (1979)
Ook de Zwitsers doen een duit in het zakje, en wat voor één. Monteverdi was een klein merk uit Binningen. In de tijd dat Carozzeria Fissore (inderdaad, van bovenstaande auto) de regie had was er het plan om naast exlusieve sportwagens en GT’s ook een super de luxe SUV te maken. De Safari was gebaseerd op de Monteverdi Safari (wat weer een doorontwikkeling was van de International Harvester Scout), maar dan veel minder op off-roaden gericht en meer op luxe en comfort. De motoren waren van Chrysler origine en de dikste was een 7.2 liter grote V8 met 305pk. Echt optmistisch was Monteverdi niet over het verbruik. Gemiddeld bedroeg dat per 100km meer dan 25 liter… Waarschijnlijk de reden dat @benzinehoofd hem aan heeft geraden, waarvoor hulde en dank!

Meer ontbrekende parels en topfavorieten mogen uiteraard vermeld worden in de comments. De leukste toevoeging mag een halfuur chatten met @rubenpriest of een broodje picanto kopen!