Dit zijn de 12 meest belangrijke Ian Callum ontwerpen

We werpen een blik over het fraaiste en meest sginificante blik van de Schotse grootmeester himself.

Afgelopen bereikte het nieuws ons dat Ian Callum het voor gezien houdt. De beste man is inmiddels 64 jaar en heeft er een behoorlijk carriere op na gehouden. Wat hij nu gaat doen is onduidelijk. Dit zijn meestal niet de mensen die graag achter geraniums zitten. Het zal niet de eerste keer zijn dat we toch iets gaan horen van een pensionado uit de autowereld.

Callum kan terugblikken op een imposant portfolio. Hij heeft in de afgelopen jaren de meest uiteenlopende auto’s ontworpen. Speciaal voor deze maandagavond hebben wij de 12 meest belangrijke voor je verzameld:

Ford RS200
1984 tot 1986
Dit was de eerste auto waarvan Ian Callum het grootste gedeelte van het design deed. De Ford RS200 was natuurlijk een auto die specifiek bedoeld was voor de Group B rally klasse. De RS200 heeft nooit kunnen florereren, want voordat Ford goed en wel meedeed werd de Group B klasse opgeheven. Alles aan de RS200 is dus functioneel snel. De bij Reliant gebouwde body deelde niets met een Ford. Alleen de vooruit en de achterlichten kwamen van een Sierra, de rest was specifiek RS200.

Jaguar XK Convertible (X150)
2007 – 2014
De Jaguar XK is een bijzonder fraaie auto. Qua schoonheid doet de XK Convertible er eigenlijk vrij weinig voor onder. Met een minimaal budget wist Callum een briljant fraaie auto te ontwerpen. De Cabrio verdient een extra pluim omdat ‘ie er niet uitziet als een ‘oh-ja-er-moest-ook-nog-een-cabrio-komen’-project, wat je van de eerste XK8 wel kan zeggen. Daarbij zijn de lijnen zeer tijdloos. De auto was niet modieus in 2006 en qua lijnvoering zou de XK nog prima in de showrooms passen tussen de veel modernere Jaguars.

Nissan R390 GT1
1998
De Nissan R390 GT1 was Nissans deelnemer aan Le Mans in 1997. De eerlijkheid gebied te zeggen dat Ian Callum deze auto niet helemaal ontworpen heeft. De auto werd namelijk door Tom Walkinshaw Racing gebouwd. Voor hen betekende het weer een hernieuwde le Mans deelname na de Jaguar XJR-15. Dat kon je zien aan de greenhouse van de R390, die kwam van de XJR-15. Wat heeft Ian Callum er dan mee te maken? Simpel, er moest een straatversie van komen. Ian Callum was verantwoordelijk voor de straatuitvoering. Bij een ontwerp gaat het niet alleen om het ‘lijnenspel’, maar ook of je er wel of niet mee de openbare weg op mag. De kans dat het gebeurd is overigens heel erg klein. Overigens is de Legacy van de R390 groter dan je zou denken. De basis van het GT1 blok komt overeen met die van alle moderne McLarens.

Ford Escort RS Cosworth
1992 – 1996
Jazeker, de Cossie. Tegenwoordig is de rally-special een uitgestorven autotype, op een verdwaalde WRX STI na. Dat was in de jaren ’90 wel anders. Ondanks de naam Escort is deze Ford in technisch opzicht gelijk aan een Sierra Cosworth 4×4, dus met een in lengte geplaatste viercilinder met de transmissie erachter. De auto moest er én heel erg dik uitzien, het moest functioneel zijn (de modificaties moesten daadwerkelijk werken) en voldoen aan alle eisen. Dat deed de auto met verve. Overigens was de iconische spoiler niet standaard, dat was een optie van 5.000 gulden. Overigens gaat een gedeelte van de design-kudos ook naar Peter Horbury, Stephen Harper en Frank Stephenson. Die laatste was de man achter de geweldige spoiler.

Jaguar I-PACE
2018 – heden
Voor de ‘petrolhead’ is de Jaguar I-PACE één van de belangrijkste auto’s die er is op het moment. We weten dat er geen V12 in gelepeld ligt, maar juist daarom is het zo’n belangrijke auto. De I-PACE toont aan dat elektrisch rijden daadwerkelijk leuk kan zijn. De I-Pace heeft een zeer fraai interieur, voldoende power en meer dan uitstekende rij-eigenschappen. Daarbij is de auto aanzienlijk knapper dan veel andere elektrische auto’s en dat is de verdienste van Ian Callum

Ford Puma (EC)
1997 – 2002
De grote designer kun je niet zozeer herkennen aan hun mooie ontwerpen, maar wat ze hebben weten te maken gezien de beperkingen. In sommige gevallen is het het financiële aspect. Op andere momenten is een designer afhankelijk van de technisch basis. De Ford Puma is een bijzonder geslaagde auto, niet in de minste plaats door de styling. De technische basis is echter gewoon een modale Ford Fiesta.

Jaguar XJ (X351)
2010 – 2019
Deze auto deed nogal wat stof opwaaien bij introductie. In principe zag de Jaguar er altijd uit als een, eh, Jaguar XJ. Natuurlijk werd er het een en ander aan bijgeschaafd, maar de basis van het ontwerp bleef gelijk. Nu wordt er aan een Golf, 911 of Range Rover ook weinig gesleuteld, maar de XJ werd een beetje bejaard en belegen. De nieuwe XJ was een compleet andere auto. Althans, dat zou je zeggen. Niets is minder waar, want een groot gedeelte van het chassis was exact gelijk. De typegoedkeuring voor de airco was ook gelijk waardoor de auto voor sommige instanties gold als een ‘flinke facelift’. Om met Dr. Evil te spreken, Righhhhht…

Aston Martin DB9
2003 – 2016
Ian Callum heeft het talent dat hij enorm fraaie en tijdloze ontwerpen kan tekenen. Bij de Aston Martin DB9 heeft hij dat uitstekend gedaan. De auto is namelijk een van de mooiste auto’s ooit gebouwd. Er is werkelijk geen lijntje teveel aan, geen designfrutsels, geen overdadig chroomgebruik. Gewoon pure lijnen. Sommigen zullen aanhalen dat Henrik Fisker de man achter de DB9 was. Dat is niet waar. Het design van de DB9 stond al helemaal vast. Callum verhuisde naar Jaguar en Fisker nam het stokje over. Daar kan de Deen zich ontfermen over dingen als leersoorten, houtinleg, wieldesign en exterieurkleuren. Hoe komt het dan dat de fout geregeled gemaakt word? Simpel: toen de DB9 onthuld en gelanceerd werd, was Henrik Fisker hoofddesigner. De V8 Vantage is wél een ontwerp van Fisker.

Jaguar F-Type Coupé (X152)
2014 – heden
Een van de projecten waar Ian Callum zelf het meest over te spreken was, is de F-Type. Met deze auto mocht Ian Callum doen wat ‘ie al heel lang wilde; gewoon een onvervalste E-Type van de 21e eeuw ontwerpen. Ondanks dat dat werd tegengesproken: het moest een ontwerp worden met een eigen identiteit. Een van de mooiste details is de daklijn, die expres uit één stuk aluminum gestanst wordt, zodat er geen kieren of dergelijke zichtbaar zijn. De F-Type is niet de meest praktische auto in zijn soort, de snelste of de meest dynamische. Het is echter wel een van de mooiste. En dat is ook wat waard.

Aston Martin Vanquish
2001-2007
Is de Aston Martin Vanquish nu een van de belangrijkste auto’s van Callum? Ja en nee. Als auto zijn er een paar die er boven staan. Simpelweg vanwege de significantie, eisen en mogelijkheden. Maar de Vanquish werkt genre overstijgend. De Vanquish vergelijk je niet meer andere auto’s, maar met andere kunstwerken. De Vanquish is net zo perfect als een DB9, maar wel veel stoerder. Toch een belangrijk aspect van een Aston Martin. De DB9 is bijna een soort Jaguar. De Aston Martin Vanquish heeft bijzonder fraaie details zoals de grille, enorm brede schouders en de zeer fraai aflopende daklijn.

Jaguar XF (X250)
2006 – 2015
Misschien wel de belangrijkste auto die Ian Callum ooit ontworpen heeft. De Jaguar XF moest een paar dingen voor elkaar krijgen. Jaguar deed het voor die tijd niet heel onaardig, maar de uitbreidingsplannen van Jaguar (en moederbedrijf Ford) pakten niet zo uit als verwacht. Alle sedans waren bijna retro-kitsch gestileerde voertuigen. Met auto’s als de PT Cruiser of New Beetle is dat ‘wel geinig’, maar je kan er geen hele business case omheen bouwen. Er zijn te veel mensen die die smaak van brogues, corduroy en tweed níet lusten. De XF brak met alle tradities en bewees dat een Jaguar bijzonder strak, modern en vooruitstrevend kon zijn, zonder het Jaguar gehalte teniet te doen. De basis van de XF gebruikt Jaguar heden ten dage nog altijd. Kudos.

Aston Martin DB7
1994 – 2004
De belangrijkste auto moet wel de Aston Martin DB7 zijn. Ondanks de vele hoogtepunten in de carriers van Ian Callum is de DB7 het hoogtepunt. Het merk Aston Martin was op sterven na dood eind jaren ’80. Met een halve Jaguar basis en wat instructies van Ford wist Callum een heus icoon neer te zetten. De DB7 was de wedergeboorte van de Britse Grand Tourer zoals we die gelukkig nu nog steeds kennen. En dankzij die 7.000 gebouwde DB7’s is Aston Martin nog steeds onder ons.

Bonus: Jaguar C-X75
2010
Het makkelijkste om te ontwerpen is een supercar, volgens Callum. De reden is vrij simpel, je hoeft bijna nergens rekening mee te houden. Natuurlijk moet ‘ie wel straatlegaal zijn, maar qua ruimte en praktisch gemak is het eisenpakket compact te noemen. Het kwam er echter nooit van. De Jaguar XJ220 en XJR15 komen van vóór de periode van Callum. Wel mocht hij een concept ontwerpen voor een super, de Jaguar CX-75. De auto was verrassend ‘realistisch’ in de zin dat het uiterlijk vrij productierijp eruit zag. Een wankelende economie, enorme concurrentie (918 Spyder, P1, Laferari) en de slechte ervaringen met de XJ220 zorgden ervoor dat het bij een concept zou blijven.